➕ چه موقع ایجاد احساس گناه، یک تاکتیک متقاعدکننده است؟ 😖 در حالی که احساس گناه به طور گسترده برای تلاش و ترغیب افراد به عمل استفاده می شود، تحقیقات در مورد اثربخشی آن در تحریک تغییر رفتار متفاوت است. 🔹 یک متاآنالیز نشان داد که استناد به احساس گناه (ابزار رایجی که توسط تبلیغ‌کنندگان، جمع‌آوری‎کنندگان کمک مالی و والدین سختگیر استفاده می‌شود) می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد، اگر صراحتاً شخص را مسئول رنج دیگران بداند. 💡محققان دریافتند که برانگیختن احساس گناه زمانی مؤثرتر هستند که به جای سرزنش مستقیم، مسئولیت عمومی اجتماعی را برانگیزند. احساس گناه زمانی قانع‌کننده‌تر می‌شود که مسئله قابل حل به نظر می‌رسد و مراحل عملی ارائه می‌شود. 📌 این مطالعه نشان می‌دهد که احساس گناه می‌تواند انگیزه اقداماتی برای محیط‎زیست و آموزش باشد، اما برای تصمیم‌گیری‌های مربوط به سلامت شخصی کمتر مؤثر است. @CogniPlus 🔗 Frontiers in Psychology, Vol 14, 2023 : http://tinyurl.com/yu7smjh6

➕ مثال تصویری از این که یادگیری تقویتی چطور کار می‎کند 🐶 ایجنت‎ها (سگ‎ها) در محیط شروع به کاوش می‎کنند تا به پاداش (غذا) برسند. 🔎 اگر دوست دارید بیشتر بدانید کلیدواژه‎های بافر بازپخش، یادگیری تقلیدی، پاداش تنک، آموزش توزیع شده، عرضه موازی و چند عاملی را جستجو کنید. البته مصادیق هر کدام را می‎توانید اینجا ببنید 😁 @CogniPlus

➕ راز میکل آنژ 🎨 👩‍🎨 ⛪️ سربه‌هوایی در کلیسای سیستین معنای خوبی دارد؛ کلیسایی که سقفش پر از نقاشی‌ است. این نقاشی‌ها را میکل آنژ قرن‌ها پیش کشیده و حالا از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری واتیکان به حساب می‌آید. نقاشی‌های میکل آنژ اما فقط برای گردشگران جذاب نیست؛ سال‌هاست که پژوهشگران علاقه زیادی به تفسیر آثار او دارند. 🖼 برای مثال مفاهیم نقاشی «آفرینش آدم» هنوز هم مورد بحث است. گروهی از پژوهشگران علوم شناختی معتقدند هاله‌ای که در این نقاشی پیرامون خداوند وجود دارد، همان مغز است که میکل آنژ به آن اشاره کرده. حتی پژوهش‌های تکمیلی نشان می‌دهد که می‌توان شکل مغز را در آثار دیگر این نقاش بزرگ نیز یافت. با این حال، متخصصان زنان و زایمان این هاله را شکل رحم می‌بینند و آن را نشانه تولد می‌گیرند. 🧠 علاوه بر این، گروهی معتقدند این اختلاف برداشت‌ها ناشی از فرایند ادراک ماست. سیستم‌های بصری ما جزئیات را به‌گونه‌ای سامان می‌دهند که به معنا یا الگو برسند؛ در حالی که ممکن است در آن هیچ معنا و الگوی خاصی وجود نداشته باشد. این‌جاست که «برای یک چکش، همه چیز شبیه یک میخ است» معنا پیدا می‌کند. #هنرشناخت @CogniPlus

➕استفاده از اولتراسوند در رابط‎های مغز و ماشین؛ آیا ارزان و همگانی می‌‎شود؟ 🧠 رابط‌های مغز و ماشین دستگاه‌هایی هستند که می‌توانند از فعالیت مغز برای کنترل یک دستگاه الکترونیکی مانند بازوی مصنوعی یا مکان‌نمای رایانه استفاده کنند. این فناوری به دنبال این است که افراد فلج را قادر سازد تا وسایل مصنوعی را با افکار خود جابجا کنند. 🧠 اغلب رابط‎های مغز و ماشین در مغز کاشته می‎شود، که روشی تهاجمی است. استفاده از fMRI به رغم دقت مکانی خوب گران است و کاربرد عملی دنیای واقعی ندارد. سیگنال‎های EEG هم ضعیف و با نویز فراوان هستند. 🧠 محققان دانشگاه کلتک از اولتراسوند کارکردی برای این کار استفاده کردند و تغییرات جریان خون در مناطق خاص مغز رو اندازه‎گیری کردند. آن‎ها با اولتراسوند فرکانس بالا و استفاده از پدیده داپلر این امکان را یافتند تا تغییرات کوچکی را در جریان خون مغز به سمت مناطق فضایی به عرض تنها ۱۰۰ میکرومتر، تقریباً به اندازه عرض یک موی انسان، ثبت کنند. بدین ترتیب آن‌ها امکان یافتند تا به طور همزمان فعالیت جمعیت‌های عصبی کوچک، برخی از آنها به کوچکی ۶۰ نورون را به طور گسترده در سراسر مغز اندازه‌گیری کنند. 🧠 آن‎ها توانستند یک تسک کنترل حرکتی را در حیوانات با موفقیت برای هشت هدف شعاعی با میانگین خطای کمتر از ۴۰ درجه انجام دهند. گام بعدی آن‎ها مطالعه این روش بر روی انسان‌‎هاست. موفقیت این روش می‎تواند هزینه رابط‎های مغز و ماشین را تا حد زیادی کاهش دهد. @CogniPlus 🔗 Nature Neuroscience, 2023 : https://www.nature.com/articles/s41593-023-01500-7

➕ اندازه مهم نیست: شناخت در مغز حشرات! 🧠 مغزهای بزرگتر همیشه رفتار پیچیده‎تری از خود نشان نمی‎دهند! حشرات اجتماعی ثابت کردند شناخت پیچیده با مغزهای مینیاتوری هم امکان‎پذیر است. زنبورهای عسل یادگیری مرتبه بالاتری مانند طبقه بندی، تبعیض غیرخطی و یادگیری مفهومی را نشان می‌دهند. همه این ظرفیت‌ها توسط یک مغز مینیاتوری با تنها ۹۵۰هزار نورون انجام می‎شود (توجه کنید که مغز انسان حدود ۱۰۰ میلیارد نورون دارد). 🐝 گروهی از پژوهشگران فرانسوی (در بازه زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵) با حمایت اتحادیه اروپا زیربنای ظرفیت‌های عالی شناختی زنبورعسل را مطالعه می‌کنند و می‌خواهند اولین توصیف یکپارچه مکانیسم‌های زیربنایی شناخت را در یک مغز مینیاتوری ارائه کنند. ⚠️ شاید شکست پروژه‎هایی نظیر شبیه‌سازی مغز انسان، در بازگشت به مطالعه مغزهای مینیاتوری بی‌تاثیر نبوده باشد. #آینده_علم_شناخت @CogniPlus 🔗 European Research Council : https://cordis.europa.eu/project/id/835032

➕ ضربان قلب بر فعالیت مغز تاثیر می‎گذارد! 🫀🧠 🫀 نحوه درک و تعامل ما با جهان تحت تأثیر فرآیندهای درونی بدن مانند ضربان قلب، تنفس و هضم است. فعالیت قلبی می تواند بر ادراک شنوایی و بصری تأثیر بگذارد. ادراکات لمسی و حسی در مرحله سیستولیک چرخه قلبی مختل می شوند؛ زمانی که رگ های خونی برای مدت کوتاهی متسع می‎شوند. 🧠 تحقیقات جدید نشان می‎دهد که مراحل ضربان قلب به طور قابل توجهی بر تحریک‎پذیری مغز و سیستم حرکتی تأثیر می‎گذارد. در این مطالعه از TMS برای تحریک سلول‌های عصبی در هماهنگی با ضربان قلب استفاده شد که ارتباط قابل‌توجه مغز و قلب را آشکار کرد. ✅ این یافته‌ها پتانسیلی را برای درمان‌های تنظیم دقیق مانند TMS برای بهبودی افسردگی و سکته مغزی بر اساس فعالیت قلبی ارائه می‌دهند. @CogniPlus 🔗 PLoS Biology (2023) : https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.3002393

➕بازخوانی مطالعه اش: ترسیم هزار توی هم‎نوایی در ذهن‎های امروزی 📌 در حوزه روانشناسی اجتماعی، آزمایش‎های کمی به اندازه آزمایش‎های همرنگی سولومون اش در دهه ۱۹۵۰ مورد توجه بوده است. در این آزمایش که افراد باید شباهت اندازه دو خط را به سادگی تشخیص می‎دادند، افراد تحت تأثیر نظرات اعضای گروه پاسخ اشتباه می‌‎دادند! 👨‍⚕️ یک پژوهش جدید در دانشگاه برن سوئیس مطالعه‎ی کلاسیک سولومون اش را تکرار کرده و آن را گسترش داده است. آن‎ها برای پاسخ درست مشوق‌های پولی قرار دادند که باعث شد خطای افراد در قضاوت اندازه خط کاهش یابد، یعنی سبب کمتر شدن همرنگی شد. 👥 آن‎ها همچنین توانستند یافته‌های اش را به شرایطی که افراد در یک بحث سیاسی قرار می‎گیرند، تعمیم دهند و میزان قابل توجهی از همرنگی را گزارش دادند. 📩 درنهایت، این مطالعه نشان داد که گشودگی، و نه سایر ویژگی‌های شخصیتی مانند هوش یا عزت نفس، رابطه معکوس با همرنگی دارد و فرضیات دیرینه درباره نفوذ اجتماعی را به چالش می‌کشد؛ اگرچه نشان می‎دهند در دوران کنونی نیز همرنگی اجتماعی عاملی تاثیرگذار بر رفتار است. #پژوهش_پیشرو @CogniPlus 🔗 PLoS ONE, 2023 : https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0294325

➕آینده‎ای که خیال می‎کنیم، آینده‎ای که ساخته می‎شود! 🎤 نزدیک به ۵۰ سال قبل بود که آرتور سی. کلارک، نویسنده‌ی سبک علمی-تخیلی، در مصاحبه‌ای امروز ما را پیش‎بینی کرد. مصاحبه‌‌ای که فیلم آن را می‌بینید. علاوه بر کلارک، آیزاک آسیموف نیز پیشبینی‌هایی از آینده داشت که خیلی زود به واقعیت تبدیل شد. 🔫 حالا مدت‌هاست که سبک علمی-تخیلی بیش از یک نوع سرگرمی جدی گرفته می‌شود. چندی پیش ارتش فرانسه اعلام کرد نویسندگان داستان‌های علمی-تخیلی را برای تصور تهدیدهای آینده استخدام می‌کند. تصویری که این داستان‌ها از جنگ‌های آینده ارائه می‌دهند شامل هواپیماهای بی‌سرنشین، ابزارهای مهندسی-زیستی، مداخلات بیوشیمیایی برای اصلاح رفتار و ... است. ❓سوال اما اینجاست که واقعا تاثیر داستان‌های علمی-تخیلی بر آینده چیست؟ آن‌ها آینده را پیش‎بینی می‌کنند یا می‌سازند؟ 🔮 برخی از دانشمندان معتقدند همین که این داستان‌ها تصویری از آینده را به ما نشان می‌دهند انتظار ما را از آینده می‌سازند و همین باعث می‌شود انسان‌ها به سمت آن بروند. به تعبیر دیگر، این داستان‌ها آینده را تصویر نمی‌کنند، آن را می‌آفرینند. #روایت_شناختی 🔗 منبع @CogniPlus

➕قدرت دارونما: باور بیمار به درمان بر اثربخشی درمان افسردگی تأثیر می گذارد! 🔰 یک مطالعه جدید نقش مهم باورهای بیماران را در اثربخشی درمان های تحریک عصبی برای شرایطی مانند افسردگی و ADHD روشن می کند. 🔍 این تأثیر در مطالعات مختلف متفاوت بود و در چهار مورد از پنج مطالعه تحریک عصبی، باورهای بیماران در مورد درمان آنها نقش مهمی در نتایج درمان داشت. این تأثیر باور گاهی از خود درمان واقعی تأثیرگذارتر بود. 💡این یافته‌ها نیاز به در نظر گرفتن و ثبت باورهای بیماران در تحقیقات بالینی را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که این موضوع می‌تواند یک عامل کلیدی در اثربخشی درمان در زمینه‌های مختلف پزشکی باشد. @CogniPlus 🔗 eLife : https://elifesciences.org/reviewed-preprints/88889

➕ نورون‎های قشر هنگام پردازش تعاملات اجتماعی در تعامل با هم کار می‎کنند 🚸 محققان کشف کرده‌اند که بخشی از مغز مرتبط با حافظه فعال و یکپارچگی چندحسی نیز ممکن است نقش مهمی در نحوه پردازش نشانه‌های اجتماعی توسط مغز داشته باشد. 🧠 تحقیقات قبلی نشان داده است که نورون‌های قشر جلوی مغزی بطنی جانبی (VLPFC) چهره‌ها و صداها را ادغام می‌کنند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که نورون‌های موجود در VLPFC در پردازش هویت گوینده هم نقش دارند که با حرکات صورت و صداها منتقل می‎شود. 👩‍⚕️دکتر لیزابت رومانسکی، نویسنده‎ی ارشد مقاله، گفت: ما هنوز به طور کامل نمی‎دانیم که چگونه اطلاعات چهره و صوتی با هم ترکیب می‎شوند و چه اطلاعاتی توسط مناطق مختلف مغز پردازش می‎شود. با این حال، این یافته‎ها نقش VLPFC را به عنوان یک گره مهم در شبکه ارتباط اجتماعی که حالات چهره، صداها و نشانه های اجتماعی را پردازش می کند، تایید می‎کند. @CogniPlus 🔗 Journal of Neuroscience, 2023 : https://www.jneurosci.org/content/early/2023/11/13/JNEUROSCI.0703-23.2023

‍ ➕ چگونه باورهای خود را کنار می‎گذاریم؟ یا شاید هم .... نمی‎گذاریم! 🎅🏼چه اتفاقی برای کودکان می‎افتد که می‎پرسند آیا بابانوئل واقعی است؟ تحقیقات جدید در دانشگاه تگزاس روندی را روشن می‎کند که طی آن باور کودکان به بابانوئل تغییر می‎کند. 🦌 به طور متوسط، کودکان گزارش دادند که در سنین شش تا هفت سالگی شروع به شک در وجود بابانوئل کردند و در هشت سالگی واقعیت را کشف کردند. یادآوری بزرگسالان نیز با این سن مطابقت داشت. در هر دو مورد، اگر والدین این اسطوره را با شدت بیشتری ترویج کنند، به عنوان مثال با آویزان کردن جوراب ساق بلند، خواندن آوازهای بابانوئل و ... این سن بالاتر بود. 🧐 برخی گزارش دادند که سوء ظن آن‎ها از طریق مشاهده (به عنوان مثال، یافتن رسید برای یک هدیه) یا از طریق استدلال منطقی (مثلاً تعمق در عدم امکان لجستیکی مقیاسی که بابانوئل در آن کار می‌کند، یا مشکل تحویل از طریق دودکش) شکل گرفت. 📌به نظر می‎رسد با افزایش سن کودکان تعداد افرادی که به بابانوئل باور راسخ دارند کم می‎شود و به مرور در جمع همسالانی قرار می‎گیرند که این باور در میان آنان تضعیف شده است. بنابراین برای طرد و منزوی نشدن از گروه، این باور به طور جمعی محو می‎شود. 👨🏻‍🦱اما در بزرگسالی این امر به راحتی رخ نمی‎دهد. شاید مهمترین تفاوت این است که برای کودکان، اعتقاد به بابانوئل بخشی از هویت آنها نیست. باورهایی که در بزرگسالی داریم، از جهت‎گیری سیاسی گرفته تا تغییرات آب و هوایی و تاثیر واکسن‎ها اغلب این چنین هستند. اگر زیر سوال بردن یک باور به معنای زیر سوال بردن هویت ما باشد، احتمال اینکه در آن تجدید نظر کنیم بسیار اندک است. ✅ شاید همان راهبرد‎های کودکی، یعنی مشاهده و مطالعه در مورد باورها و تفکر منطقی در رابطه با آن‏ها بتواند ما را در رسیدن به باورهای درست راهنمایی کند. @CogniPlus 🔗 Developmental Psychology, 2023 : https://psycnet.apa.org/fulltext/2024-25574-001.html

‍ ➕ انسان‎شناسی؛ ضلعی که گم شد ... 📌اولین باری که شش ضلعی معروف علوم شناختی را دیدم گمان می‌کردم انسان‎شناسی باید در فهم مسائل این دانش اهمیت زیادی داشته باشد اما هرچه بیشتر علوم شناختی خواندیم انسان‎شناسی برایمان کمرنگ‎تر شد؛ تا جایی که فکر کردم شاید سوال انسان‎شناختی خاصی برای جامعه ایران نداریم! یعنی تحولات قابل توجهی در انسان ایرانی نداریم؟ 📌در دهه اخیر پروژه‎هایی که تحولات انسان در تعامل با دنیای دیجیتال را بررسی کند کم نیست اما یک گرنت بین‎رشته‎ای با عنوان «اسلام در میانه عصر دیجیتال (MIDA)» توجه ام را جلب کرد. پروژه ۴ میلیون یورویی انسان‎شناختی، نه در ایران یا ترکیه بلکه اتحادیه اروپا! 📌در توصیف گرنت آمده است:«ما شاهد ظهور چیزی هستیم که از جنبه های بسیار مهم اساساً یک دین جدید است. دیجیتالی شدن و جهانی شدن نه تنها بر عملکردها و سازمان های اجتماعی و سیاسی، بلکه بر باورها و اعمال مذهبی نیز تأثیر گذاشته است ... این دید بیش از حد تازه به دست آمده، یادآور تأثیر دستگاه چاپ بر کلیسای کاتولیک در قرن شانزدهم و نقش آن در جنبش اصلاحات است. تأثیر نوآوری های تکنولوژیک امروزی بر توسعه اسلام مستلزم ارزیابی فوری است.» 📌 اهداف MIDA که شاید بتواند مسئله ما هم باشد: 1️⃣ درک چگونگی شکل‌دهی دیجیتالی‌سازی به اسلام (یعنی باورها، اعمال، نهادهای سیاسی و اجتماعی) است. 2️⃣ این انقلاب تکنولوژیک چگونه رابطه مسلمانان با گذشته‌شان را تغییر می‌دهد؟ 3️⃣ چرا اسلام را به شکلی عمیق تر از سایر ادیان توحیدی تغییر می‌دهد؟ 4️⃣ مسائل کنونی این انقلاب را چگونه می‌توان با تجربیات گذشته انقلاب های تکنولوژیک ترکیب کرد؟ ✅ چند عنوان از اسناد منتشر شده گرنت: 🔸چه می‎پوشید، چه می‎خورید و چه کسانی را دوست دارید؟ تأملاتی در مورد چرخش به سوی زیست غیرمذهبی 🔸گزارشی از جنبه های سیاسی تکامل خود در مورد جامعه / قبیله / دولت ملتی که به آن تعلق دارد (گذشته و حال) 🔸عزاداری دیجیتالی: عزاداری شیعیان هلندی اعمال محرم 🔸 تصویر اسلام در اتاق های پژواک و در رسانه‌‏های اجتماعی 🔸ثبت تغییر: ایران از دریچه عکاسی (۱۹۸۰ - ۲۰۱۹) ✍️ رضا مهرآبادی؛ ارشد علوم شناختی @CogniPlus 🔗 European Research Council : https://cordis.europa.eu/project/id/813547