🔵 جعبهگشایی HoverAir X1؛ پهپادی فوقسبک و هوشمند که در کف دست جا میگیرد اما با استقلالی شگفتانگیز پرواز میکند.
🔵 برای تولیدکنندگان محتوا طراحی شده، نه عملیات مخفی، اما تواناییاش در دنبالکردن و فیلمبرداری بدون کنترل دستی، نوید آیندهای بزرگتر را میدهد.
🔵 در حالی که از پرواز با اشارهی دست و حالتهای سینماییاش شگفتزده میشویم، در واقع شاهد مردمی و عادی شدن فناوری پرواز خودکار هستیم.
🔵 بدون GPS، بدون خلبان. فقط با شناسایی بصری و ردیابی اینرسی؛ فناوریای که زمانی در انحصار آزمایشگاههای نظامی بود، حالا در دستان ماست.
🔵 اما اگر از پوستهی مصرفی فراتر برویم، با ناوگانی از پهپادهای پیشرفته روبهرو میشویم که مأموریتهای جدیتری دارند.
🔵 پهپادهایی مانند DJI Mavic 3 Pro، Autel EVO Max و Skydio X10 میتوانند از میان جنگلها عبور کنند، موانع را دور بزنند و ویدیوهای 4K را بهصورت زنده پخش کنند.
🔵 با افزودن تصویربرداری حرارتی، زوم ۳۲ برابری و تشخیص اشیای مبتنی بر هوش مصنوعی، این ماشینها به مأموران نظارتی پرنده تبدیل میشوند.
🔵 برخی سیستمهای آزمایشی حتی با استفاده از سیگنالهای وایفای، توانایی دیدن از پشت دیوارها را دارند: ابتدایی، اما از نظر مفهومی انقلابی.
🔵 با این حال، این پهپادها هنوز در بند فیزیکاند: عمر باتری، برد سیگنال و صدای همیشگی ملخها.
و در حالی که قوانین عقب ماندهاند، حریم خصوصی، رضایت و حاکمیت دیجیتال به میدان نبردی در آسمان تبدیل شدهاند.
🔵 در جهانی که پهپادها میتوانند بدون برچسب ردیابی کنند، بدون اجازه ضبط کنند و بدون خلبان پرواز کنند، مرز میان ابزار و تهدید محو میشود.
🔵 پهباد HoverAir X1 شاید یک اسباببازی بهنظر برسد؛ اما در واقع آینهایست که آیندهی هوش سایبری-فیزیکی در حرکت را بازتاب میدهد.
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
11.32M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 هوش مصنوعی پیشتاز خاورمیانه: فالکن (ساخت امارات)
👇 در متن زیر، کمی بیشتر درباره آن یادگرفته و آنرا با سایر هوش مصنوعی های منطقه، از جمله ژوراسیک ۲ (ساخت اسرائیل) که رتبه دوم را به خود اختصاص می دهد، مقایسه می کنیم.
🟢 فالکن الالام، مدل پرچمدار هوش مصنوعی امارات، در حال پرواز به سوی شهرت جهانی است. این مدل توسط مؤسسه نوآوری فناوری (TII) در ابوظبی توسعه یافته و قدرتمندترین مدل زبان بازمتن در خاورمیانه به شمار میرود.
🟢 فالکن با بیش از یک تریلیون توکن آموزش دیده است و معماری آن از مدلهای سبک ۱ میلیارد پارامتری تا مدل عظیم ۱۸۰ میلیارد پارامتری را در بر میگیرد. این مدل از زبانهای انگلیسی، عربی و ورودیهای چندرسانهای پشتیبانی میکند؛ از متن و تصویر گرفته تا صدا و ویدیو.
🟢 فالکن عربی، نسخه تخصصی این مدل، پیشرفتهترین مدل زبان عربی تاکنون است. این مدل در درک لهجهها و عربی معیار از سایر مدلهای منطقهای و جهانی پیشی گرفته و امارات را به رهبر هوش مصنوعی حاکمیتی تبدیل کرده است.
🟢 فالکن مامبا، نخستین مدل زبان فضای حالت (SSLM) متنباز جهان، جایگاه امارات را در عرصه هوش مصنوعی تثبیت میکند. این مدل از LLaMA 3.1 متا و Mistral 7B در چندین معیار عملکردی بهتر عمل میکند و برای دستگاههای کممنبع بهینه شده است.
🟢 ژوراسیک-۲، توسعهیافته توسط AI21 Labs در اسرائیل، دومین مدل قدرتمند منطقه است. با وجود بستهبودن کد منبع، مدل J2 Jumbo آن در رتبه دوم معیار HELM دانشگاه استنفورد قرار دارد و در کاربردهای سازمانی زبان انگلیسی عملکردی عالی دارد.
🟢 برخلاف فالکن، ژوراسیک-۲ فاقد پشتیبانی از زبان عربی و قابلیتهای چندرسانهای است، اما همچنان بازیگری قدرتمند در رقابت هوش مصنوعی خاورمیانه محسوب میشود؛ بهویژه در بخش خصوصی و پژوهشهای دانشگاهی.
🟢 از دیگر رقبا میتوان به ابتکارات SDAIA عربستان، ابزارهای پردازش زبان عربی QCRI قطر، و پروژههای آموزشی و درمانی ITIDA مصر اشاره کرد. با این حال، هیچکدام از نظر مقیاس یا بازمتنبودن به پای فالکن نمیرسند.
🟢 در حالی که هوش مصنوعی به محور جدیدی از نفوذ ژئوپلیتیکی تبدیل میشود، فالکن الالام نشانهای از یک تغییر راهبردی است: خاورمیانه دیگر صرفاً مصرفکننده هوش مصنوعی نیست؛ بلکه آن را میسازد، شکل میدهد و به جهان صادر میکند.
📘 با فیلترشکن، وارد این هوش مصنوعی شوید
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
MetaCog I متاکاگ
💠 تنها ۱۰٪ از سازمانهای جهان آماده مقابله با تهدیدات سایبری AIمحور هستند
🔹 بر اساس گزارش جدید شرکت Accenture، تنها یکدهم از سازمانهای جهانی آمادگی کافی برای مقابله با تهدیدات سایبری تقویتشده توسط هوش مصنوعی را دارند.
در این گزارش که با عنوان «وضعیت تابآوری سایبری ۲۰۲۵» منتشر شده، آمده است که ۹۰٪ شرکتها برای تأمین امنیت در آیندهی مبتنی بر AI، دچار ضعف راهبردی و فنی هستند. حدود دوسوم از شرکتها (۶۳٪) در «منطقه در معرض خطر» قرار دارند؛ یعنی فاقد استراتژی منسجم سایبری و ظرفیتهای تکنیکی ضروری هستند.
🔹این گزارش بر مبنای نظرسنجی از ۲۲۸۶ مدیر ارشد فناوری و امنیت اطلاعات در سازمانهای بزرگ بینالمللی تهیه شده و نشان میدهد که گسترش سریع AI، تهدیدات سایبری را از نظر سرعت، مقیاس و پیچیدگی بهگونهای گسترش داده که از توان دفاعی بسیاری از سازمانها فراتر رفته است.
▫️ ۷۷٪ سازمانها فاقد حداقلهای امنیت داده و AI هستند
▫️طبق یافتهها:
تنها ۲۲٪ از سازمانها سیاستگذاری و آموزش مشخصی برای استفاده از هوش مصنوعی مولد (Gen AI) دارند.
▫️اغلب سازمانها هیچ فهرست دقیقی از سامانههای AI خود ندارند؛ موضوعی که آنها را در برابر آسیبپذیریهای زنجیره تأمین کاملاً بیدفاع میسازد.
▫️تنها ۲۵٪ از شرکتها از روشهای رمزنگاری و کنترل دسترسی بهطور کامل برای حفاظت از اطلاعات حساس استفاده میکنند.
🗣️ پائولو دال چین، مدیر جهانی امنیت Accenture میگوید:
> «تنشهای ژئوپلیتیکی، نوسانات اقتصادی و محیطهای عملیاتی پیچیده، وقتی با حملات تقویتشده توسط AI ترکیب میشوند، سازمانها را در برابر ریسکهای نوین سایبری بسیار آسیبپذیر میکنند. این گزارش زنگ بیدارباشی است که امنیت سایبری دیگر نمیتواند مسئلهای حاشیهای باشد؛ بلکه باید در طراحی هر پروژه AI، بهعنوان مؤلفهای بنیادی گنجانده شود.»
🔗 گزارش وضعیت تابآوری سایبری 2025
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
MetaCog I متاکاگ
💠 وضعیت جهانی تابآوری سایبری: پایینتر از حد انتظار
▫️در آمریکای شمالی تنها ۱۴٪ از شرکتها دارای بلوغ امنیتی بالا هستند.
▫️در اروپا، این رقم به ۱۱٪ میرسد.
▫️در آمریکای لاتین، ۷۷٪ شرکتها فاقد حداقلهای راهبردیاند.
▫️در منطقه آسیا-اقیانوسیه، ۷۱٪ در «منطقه در معرض خطر» قرار دارند و با ریسکهای مالی و عملیاتی مضاعف مواجهاند.
🔹 سه منطقه بلوغ سایبری (Cybersecurity Maturity Zones):
1. منطقه آمادگی نوسازی (Reinvention Ready – ۱۰٪): سازمانهای تابآور، با دفاع انطباقپذیر
2. منطقه در حال پیشرفت (Progressing – ۲۷٪): دارای توان فنی، اما فاقد وضوح راهبردی
3. منطقه در معرض خطر (Exposed – ۶۳٪): واکنشی، فاقد انسجام و آمادگی لازمپ
🔹 مزایای سازمانهای آماده برای نوسازی سایبری:
▫️۶۹٪ احتمال کمتر برای تجربه حملات پیشرفته
▫️۱.۵ برابر توان بیشتر در دفع تهدیدات
▫️۱.۳ برابر دید بهتر در زیرساختهای IT و OT
▫️کاهش ۸٪ بدهی فنی
▫️افزایش ۱۵٪ در اعتماد مشتریان
🔹 چهار اقدام کلیدی پیشنهادی Accenture برای ورود به منطقه نوسازی امنیتی:
1. طراحی و پیادهسازی مدل حکمرانی امنیتی متناسب با اهداف تجاری و الزامات نظارتی AI
2. تعبیه امنیت در قلب توسعه، استقرار و عملیات سامانههای هوش مصنوعی از ابتدا
3. ایجاد سامانههای تابآور در برابر تهدیدات نوظهور از طریق بهبود پایش، تستپذیری و پاسخدهی سریع
4. بهرهگیری از AI مولد برای خودکارسازی فرآیندهای امنیتی و شناسایی تهدیدات در مراحل اولیه
🔗 گزارش کامل وضعیت تابآوری سایبری 2025
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
12.5M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔻تصویرسازی از روز عاشورا با کمک هوش مصنوعی
🔹 این ویدیو نمونهای از بهرهگیری خلاقانه از هوش مصنوعی برای بازنمایی یک واقعه بزرگ تاریخی است: روز عاشورا.
امروزه که تصویر، زبان مسلط آموزش و فهم است، AI میتواند ابزاری نوین برای عینیسازی مفاهیم تاریخی و تعمیق درک نسلهای امروز از میراث تمدنی ما باشد؛ در نگاه نخست، میتوان این را یکی از ظرفیتهای قابل تأمل AI در خدمت آموزش تاریخی و بازسازی مفاهیم دشوار بصری دانست؛ بهویژه آنجا که منابع تصویری وجود ندارد و فهم روایت برای مخاطب امروز دشوار شده است.
اما در کنار این ظرفیت، باید نسبت به خطر تحریف شناختی و بازنماییهای غیرواقعی هوشیار بود. عاشورا یک واقعهی صرفاً تاریخی نیست، بلکه هویت ایمانی و تمدنی است. هرگونه تصویرسازی باید با وسواس معرفتی، دقت مفهومی و لحاظ چارچوبهای فرهنگی و دینی همراه باشد، تا روایتهای جعلی به جای حقیقت ننشیند.
هوش مصنوعی ابزار است؛ اما مسئولیت روایتگری، همچنان با ماست.
متاکاگ نقشی در تولید این ویدیو نداشته است.
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
💠 جهش معنادار در شناخت ماشینی: تأیید شکلگیری خودانگیختهٔ شناخت همتراز با انسان در مدلهای زبانی چندوجهی
🔹دانشمندان چینی تأیید کردهاند که مدلهای زبانی چندوجهی (Multimodal LLMs) قادر به ایجاد بازنماییهای مفهومی مشابه انسان از اشیاء هستند؛ بازنماییهایی که از نظر ساختار ذهنی و تصمیمگیری، بهگونهای مشابه با فرایندهای شناختی انسانی عمل میکنند.
🔹 در این پژوهش، الگوهای رفتاری انتخابی انسانها با الگوهای مدلهای زبانی مورد مقایسه قرار گرفت و نتایج نشان داد که این مدلها در هماهنگی و انسجام رفتاری، حتی عملکردی بالاتر از انسان دارند. همچنین، یافتهها آشکار ساختند که انسانها هنگام تصمیمگیری، تمایل دارند ویژگیهای دیداری و معناشناختی را با هم ترکیب کنند، درحالیکه مدلهای زبانی بیشتر به برچسبهای مفهومی و مفاهیم انتزاعی تکیه میکنند.
🔹یکی از اعضای تیم پژوهش تأکید کرد که این مطالعه، گذار از «تشخیص ماشینی» به «فهم ماشینی» را محقق ساخته است. بر پایه این نتایج، مدلهای زبانی بزرگ دیگر صرفاً «طوطیهای تصادفی» نیستند، بلکه درکی درونی از مفاهیم جهان واقعی دارند؛ درکی که از لحاظ شناختی، با فهم انسانی همسنگ است. یافتهٔ بنیادین این پژوهش آن است که «بُعد ذهنی» از مسیرهایی متفاوت، اما با مقصدی مشترک در شناخت مفاهیم، هم در انسان و هم در هوش مصنوعی، ظهور مییابد.
🔗 پیوست مقاله و پژوهش
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
MetaCog I متاکاگ
💠 «سنتور»: بازنمایی شناخت انسانی در هوش مصنوعی
/نیویورکتایمز/
🔹 پژوهشگران با بهرهگیری از هوش مصنوعی، به مدلی دست یافتهاند که توانایی بازنمایی رفتارها و انتخابهای انسانی را دارد؛ حتی با همهی کاستیها و خطاهای شناختی انسان.
در رقابت تنگاتنگی که شرکتهایی نظیر OpenAI و Meta برای دستیابی به «هوش عمومی مصنوعی» (AGI) آغاز کردهاند، هنوز تعریف دقیقی از این مفهوم وجود ندارد. این واژه بیش از آنکه بیانگر واقعیتی تثبیتشده باشد، آرمانی است در راستای ساخت ماشینی که ذهن انسان را در تمام ابعاد تقلید کند.
🔹در حالی که هوش مصنوعی توانسته در برخی حوزهها مانند بازی شطرنج و شناسایی ساختار پروتئینها عملکردی فراتر از انسان داشته باشد، همچنان تفاوتهای بنیادینی با ذهن انسانی دارد. برای مثال، یک سیستم هوش مصنوعی متخصص در بازی شطرنج، قادر به رانندگی برای حضور در یک مسابقه نیست.
با وجود این محدودیتها، تیمی بینالمللی از دانشمندان معتقد است که میتوان از هوش مصنوعی برای درک بهتر کارکرد ذهن انسان بهره برد. آنها سیستمی مشابه ChatGPT با نام «سنتور» (Centaur) طراحی کردهاند که میتواند مانند یک انسان در آزمایشهای روانشناسی شرکت کند و واکنشهایی مشابه انسانها نشان دهد. جزئیات این پروژه در نشریه Nature منتشر شده است.
🔹در این پروژه، مدل LLaMA، که توسط متا به صورت متنباز منتشر شده بود، با نتایج حاصل از ۱۶۰ آزمایش روانشناختی و بیش از ۱۰ میلیون پاسخ از ۶۰ هزار داوطلب آموزش داده شد. این آزمایشها شامل وظایفی چون بازی با ماشینهای اسلات، حفظ فهرست واژهها، و بازیهای تعقیب گنج با سفینه فضایی بود.
سنتور برای هر آزمایش نقش یک انسان را ایفا کرد و وقتی پاسخهایش با رفتار انسانی تطابق داشت، پاداش میگرفت. این رویکرد به آن کمک کرد تا الگوهای تصمیمگیری انسانها را بیاموزد.
🔹در آزمایشهای بعدی، سنتور نه تنها توانست رفتارهای آموختهشده را در موقعیتهای جدید (مانند جایگزینی سفینه با فرش پرنده) تعمیم دهد، بلکه در مواجهه با مسائل استدلالی نیز مشابه انسانها عمل کرد: در پرسشهایی که عموم مردم بهدرستی پاسخ داده بودند، سنتور نیز پاسخ درست داد و در سؤالات دشوار، خطاهایی مشابه انسانها داشت.
🔹یکی از آزمایشهای مهم نشان داد که وقتی حرکات دو بازیکن در بازیهایی شبیه «سنگ، کاغذ، قیچی» با الگویی انسانی صورت میگرفت، چه انسان و چه سنتور میتوانستند استراتژی آنها را درک کنند؛ اما اگر حرکات بر پایه یک معادله آماری تولید میشد، درک آنها کاهش مییافت. این شباهت در واکنش، دلالت بر دریافت شهودی الگویی انسانی از سوی مدل دارد.
در حالی که برخی متخصصان این پروژه را گامی بزرگ در مدلسازی شناختی میدانند، برخی دیگر نسبت به نبود یک نظریهی شناختی صریح در ساختار سنتور انتقاد دارند. از جمله اولیویا گوست از دانشگاه رادبود هلند که تأکید میکند صرف پیشبینی نمیتواند دلیلی بر فهم ذهن باشد.
🔹مارسل بینتس، نویسنده اصلی مقاله، اذعان میکند که سنتور هنوز به نظریهای جدید درباره ذهن منجر نشده، اما میتواند بهعنوان «معیار پایهای» برای سنجش نظریههای آینده به کار رود.
او همچنین از برنامهی خود برای گسترش دادههای آزمایشگاهی سخن گفته است؛ دادههایی که میتوانند توانمندی سنتور را در شبیهسازی شناخت انسانی به طرز چشمگیری ارتقا دهند.
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت
MetaCog I متاکاگ
💠 توافق راهبردی کویت و عربستان در حکمرانی هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء
🔹 ریاض – عربستان سعودی، ۱۶ تیر ۱۴۰۴: در گامی مهم به سوی تقویت همکاریهای فناورانه در سطح منطقهای، «انجمن کویتی هوش مصنوعی اشیاء» (AloT) و «نهاد حاکمیت هوش مصنوعی عربستان سعودی» (AIGA)، روز دوشنبه طی مراسمی در ریاض، توافقنامه همکاری راهبردی امضا کردند.
هدف این توافق، ارتقای تلاشهای مشترک در زمینه تنظیمگری و توسعه فناوریهای هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیاء (IoT) در سراسر منطقه خلیج فارس است.
🔹شیخ محمد الصباح، رئیس انجمن AloT کویت، ضمن اشاره به رویکرد کلان این نهاد برای افزایش اثرگذاری از طریق تبادل دانش و تجارب تخصصی، تأکید کرد:
«این همکاری بسترساز آموزش و تربیت تخصصی و توسعه ابتکارات مشترک در حوزههای AI و IoT خواهد بود.»
به گفته او، «چنین همافزاییهایی، موقعیت کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را بهعنوان پیشتازان منطقهای در فناوری و نوآوری تقویت خواهد کرد.»
🔹از سوی دیگر، دکتر ضبیعه البوعینین، رئیس هیئتمدیره AIGA عربستان، با بیان اینکه این توافق بیانگر تعهد مستمر عربستان به تقویت همکاریهای منطقهای در عرصه حکمرانی هوش مصنوعی است، اظهار داشت:
«این ابتکار در چارچوب تلاشهای کلان پادشاهی برای همسویی با تحولات شتابزده فناورانه، از طریق ایجاد یک محیط تنظیمگرایانه قوی و اخلاقمحور، تعریف میشود.»
او تأکید کرد: «توسعه شراکتهای راهبردی، تضمینکننده نوآوری مسئولانه است؛ و تبیین چارچوبهای پیشرفته حقوقی و اخلاقی، در راستای چشمانداز ۲۰۳۰ عربستان، چشمانداز ۲۰۳۰ کویت و آرمانهای منطقهای، ضرورتی اجتنابناپذیر است.»
🔹در مراسم امضای این توافق، از سوی کویت، شیخ محمد الصباح (رئیس انجمن)، دکتر عاید سلمان (دبیر انجمن)، و عبدالعزیز البرجس (عضو هیئتمدیره) حضور داشتند.
هیات سعودی به سرپرستی دکتر ضبیعه البوعینین، و همراهی مهندس ماجد العتیبی (عضو هیئتمدیره) مشارکت داشتند.
گفتنی است انجمن کویتی AloT که با مصوبه وزارتی شماره ۱۹۳ در سال ۲۰۲۳ تأسیس شده، با هدف ترویج آگاهی عمومی درباره هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء، حمایت از پژوهشهای علمی، و مشارکت در پیشرفت ملی این حوزهها از طریق برگزاری نشستهای تخصصی، کنفرانسها و همکاری با نهادهای مرتبط، فعالیت میکند.
🔗 پیوست خبری
🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت