📃 «جنگی برای ذهن‌ها؛ وقتی افکار عمومی به میدان نبرد تبدیل می‌شود» برگرفته از گزارش: "Cognitive Warfare: An Attack on Truth and Thought" 📌 منتشرشده توسط NATO Innovation Hub مترجم: فاطمه اسماعیلی؛ کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی دانشگاه تهران

▪️یادداشت حاضر، ترجمه بخش‌هایی از یکی از مهم‌ترین اسناد راهبردی در حوزه جنگ‌های نوین است؛ گزارشی از مرکز نوآوری ناتو که به بررسی ابعاد پنهان و پیچیده جنگ شناختی می‌پردازد؛ جایی که دیگر نه سلاح، بلکه ادراک و تفسیر انسان‌ها ابزار نبرد به‌حساب می‌اید. ▫️ "جنگ شناختی چیست؟" جنگ شناختی، برخلاف حوزه‌های سنتی جنگ، در درجه اول در سطح فیزیکی عمل نمی‌کند و در کنار آن، به جای وادارکردن دشمن به انجام اراده کشور مهاجم از طریق تهاجم نظامی، آنان را وادار می‌سازد تا از درون خود را نابود سازند. در واقع، "این نوع از جنگ بر تغییر نحوه تفکر جمعیت هدف – و از طریق آن بر نحوه عمل آن – تمرکز دارد." ▫️در این گزارش، دو "هدف اصلی" جنگ شناختی چنین تعریف شده‌اند: ۱. "بی‌ثبات‌سازی": با از هم پاشیدن انسجام اجتماعی، دامن‌زدن به اختلافات داخلی، تضعیف اعتماد عمومی، و ایجاد هرج‌ومرج در درک واقعیت. ۲. "نفوذ": با تأثیرگذاری بر تفسیر مردم از واقعیت، تغییر جهت‌گیری نخبگان، و شکل‌دهی به اجماع‌هایی که علیه ارزش‌ها و نهادهای مستقر عمل می‌کنند. ▫️گزارش ناتو، مجموعه‌ای از استراتژی‌های همسو با این دو هدف را معرفی می‌کند؛ از جمله: قطبی‌سازی جامعه،‌ مشروعیت‌زدایی از دولت‌ها، جذب شهروندان به گروه‌های حاشیه‌ای، دستکاری در انتخابات، ترویج ایدئولوژی‌های افراطی و اختلال در ارتباطات و اقتصاد. ▫️نمونه‌های تاریخی مختلفی نیز از به‌کارگیری این جنگ‌ها ذکر شده‌است؛ مانند سرنگونی دولت شیلی توسط ایالات متحده (با استفاده از تحریم اقتصادی برای تحریک افکار عمومی) و مداخله روان‌شناختی روسیه در کشورهای بالتیک (با روایت‌سازی و تهییج اقلیت‌های قومی) است. 📎 برای مطالعه بیشتر درباره گزارش، اینجا کلیک کنید. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 تولد اولین رایانه زیستی ترکیبی انسان‌-سیلیکون در جهان 🔹 ترکیب نورون‌های زنده انسانی با تراشه سیلیکونی برای آینده‌نگری در درمان بیماری‌های مغزی 🔹 استارتاپ استرالیایی Cortical Labs در یک تحول بی‌سابقه، از نخستین رایانه زیستی قابل‌برنامه‌نویسی جهان با عنوان CL1 رونمایی کرد. این سیستم نوآورانه، ترکیبی است از نورون‌های زنده انسانی که بر بستری از تراشه سیلیکونی رشد کرده‌اند. نورون‌ها درون محیطی تغذیه‌ای (broth) رشد می‌کنند و از طریق پالس‌های الکتریکی با سخت‌افزار سیلیکونی ارتباط برقرار می‌کنند. تراشه، سیگنال‌هایی را ارسال و دریافت می‌کند تا الگوهای رفتاری خاصی را به نورون‌ها آموزش دهد. 🔹 نمونه‌ی اولیه این فناوری با نام DishBrain، پیش‌تر توانست بازی کلاسیک «Pong» را یاد بگیرد؛ اما اکنون CL1 به‌عنوان محصول نهایی، آماده‌ی به‌کارگیری در کاربردهای مدل‌سازی بیماری‌های مغزی و کشف داروهای عصبی است. این رایانه در ابعاد یک جعبه کفش طراحی شده و طول عمر نورونی آن حدود شش ماه برآورد می‌شود. به گفته‌ی شرکت سازنده، CL1 نخستین سیستم زیستی-سیلیکونی است که قابلیت اجرای مستقیم کدهای برنامه‌نویسی را دارد (code-deployable biological computer). 🔹 اهمیت این فناوری در تلفیق محاسبات زیستی با هوش مصنوعی و علوم اعصاب است؛ گامی بلند در مسیر خلق سامانه‌هایی که نه تنها محاسبه‌گر، بلکه در معنا و شناخت نیز شریک انسان هستند. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 ائتلاف زیست‌ساختی برای حکمرانی هوش مصنوعی در عربستان؛ از GPUaaS تا منطقه ویژه AI 🔹 در گامی راهبردی برای تعمیق زیرساخت هوش مصنوعی در عربستان سعودی، شرکت مخابراتی Zain KSA با غول فناوری شبکه‌ای Cisco تفاهم‌نامه‌ای مشترک (MoU) امضا کرده‌اند تا زیرساخت سراسری GPU به‌عنوان‌خدمت (GPUaaS) و پلتفرم‌های یکپارچه هوش مصنوعی را در کشور توسعه دهند. این همکاری بخشی از راهبرد جامع سعودی برای تحقق اهداف چشم‌انداز ۲۰۳۰ در حوزه اقتصاد دیجیتال و نوآوری فناورانه محسوب می‌شود. 🔹بر اساس این تفاهم، Cisco متعهد به ارائه فناوری‌های پیشرفته زیرساختی و معماری‌ AI-ready شده و Zain نیز ظرفیت سرمایه‌گذاری و دانش بازار منطقه‌ای خود را به پروژه تزریق خواهد کرد. هدف کلان این پروژه، ارائه خدمات ایمن، مقیاس‌پذیر و پرشتاب مبتنی بر GPU در سطح ملی و توسعه مدل‌های کسب‌وکار نوین برای دولت و شرکت‌هاست. 🔹همچنین آموزش نیروی انسانی بومی در حوزه‌های ICT و AI یکی از ارکان اصلی این تفاهم است، به‌نحوی‌که زیربنای ظرفیت‌سازی فناورانه بلندمدت در کشور را تقویت کند. در سطحی دیگر، شرکت Humain بازیگر نوظهور سعودی در توسعه راهکارهای AI نیز با همکاری AWS از سرمایه‌گذاری مشترک ۵ میلیارد دلاری برای راه‌اندازی یک منطقه ویژه هوش مصنوعی (AI Zone) در عربستان خبر داده‌اند. این منطقه شامل تجهیزات زیرساختی پیشرفته AWS نظیر سِرورهای شتاب‌یافته، نیمه‌رساناهای اختصاصی، و شبکه UltraCluster خواهد بود که آموزش و استقرار مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) و اپلیکیشن‌های GenAI مانند Amazon Bedrock، Q و SageMaker را تسهیل می‌کند. 🔹همچنین بازار مشترکی برای نرم‌افزارهای AI ایجاد خواهد شد تا دسترسی دولت‌ها و شرکت‌های عربی به ابزارهای شناختی ساده‌تر و هدفمندتر صورت گیرد. این زیست‌بوم، به‌ویژه با تمرکز بر مدل‌های زبانی بومی‌سازی‌شده برای زبان عربی، در مسیر تبدیل عربستان به قطب جهانی هوش مصنوعی نقش‌آفرینی خواهد کرد. 🔗 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 مردم جهان از هوش مصنوعی برای چه کارایی استفاده می کنن؟! 🤔 ☑️ در سال ۲۰۲۵ 1️⃣ گفتار درمانی - هم صحبتی 2️⃣ سر و سامان بخشیدن به زندگی 3️⃣ هدف پیدا کردن 4️⃣ یادگیری پیشرفته و تقویت یافته 5️⃣ کدنویسی (برای افراد حرفه ای) 6️⃣ ایده یابی 7️⃣ وقت گذرانی (به قول خودش: مسخره بازی!) 8️⃣ رفع اشکال و بهبود کد (برای افراد حرفه ای) 9️⃣ خلاقیت 🔟 زندگی سالم تر داشتن 🔷 شماره ۱ در پارسال رتبه دوم را داشته و امسال ارتقا یافته و شماره ۶ در پارسال رتبه اول را داشته که یعنی استفاده از AI برای ایده یابی با کاهش شدیدی روبرو بوده است. 🔷 شماره ۲ و ۳، در ۱۰ تای برتر مصارف AI در سال گذشته نبوده اند و امسال محبوبیت بیشتری را دریافت کرده اند. 🔷 بیشترین مصرف هوش مصنوعی، برای ساخت و ویرایش محتوا می باشد (با ۳۱٪) و پس از آن عیب یابی و پشتیبانی فنی (با ۱۸٪). 📘 منبع: Harvard Business Review #هوش_مصنوعی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 پلتفرم یکپارچه «بیانات» در بحرین؛ گامی به‌سوی حکمرانی داده‌محور و شتاب‌بخشی به زیرساخت‌های هوش مصنوعی 🔹 شرکت BNET، به‌عنوان متولی شبکه پهن‌باند ملی بحرین، در چارچوب چشم‌انداز تحول دیجیتال و بر اساس برنامه ششم مخابراتی این کشور، با شرکت بین‌المللی Keyrus تفاهم‌نامه‌ای راهبردی برای راه‌اندازی پلتفرم داده‌محور مرکزی «بیانات» (Bayanat) امضا کرد. 🔹این پروژه، نخستین اقدام ساختاری BNET برای یکپارچه‌سازی و مهندسی مجدد جریان داده‌ها درون‌سازمانی است که با هدف ارتقای هوشمندی کسب‌وکار، تحلیل‌های بلادرنگ، تصمیم‌سازی داده‌بنیان، و توسعه ظرفیت‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین اجرا می‌شود. 🔹پلتفرم بیانات، ضمن ایجاد استانداردهای نوین در حکمرانی داده، کیفیت گزارش‌دهی و دسترسی‌پذیری اطلاعات دقیق، به کارکنان این سازمان توانمندی فنی لازم برای تصمیم‌گیری سریع و اثربخش را اعطا می‌کند. معماری تطبیقی این پلتفرم، امکان پیش‌بینی و مدیریت ریسک در مراحل اولیه را نیز فراهم می‌سازد. 🔹مدیران BNET و Keyrus این همکاری را بنیان‌گذار زیرساختی آینده‌نگر برای ساخت دارایی‌های داده‌ای، تولید محصولات هوش مصنوعی نوآورانه، و تقویت بهره‌وری عملیاتی عنوان کرده‌اند که نقش مهمی در پیشتازی بحرین در عرصه دیجیتال منطقه خواهد داشت. 🔗 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 هوش مصنوعی در خدمت پژوهش علمی و نگارش دانشگاهی 🔹در عصر «فناوری شناختی»، ابزارهای هوشمند نه‌تنها سرعت پژوهش را افزایش داده‌اند، بلکه کیفیت تحلیل، نگارش و ارزیابی علمی را نیز به سطحی تازه رسانده‌اند. تصویر زیر، یک اینفوگرافیک کاربردی از برترین ابزارهای هوش مصنوعی برای نگارش و تحقیق دانشگاهی است که هر یک با عملکردی منحصربه‌فرد، بخشی از فرایند پژوهش را تسهیل می‌کنند: 🔹 Jasper: کمک به خلاصه‌سازی مقالات و بارش فکری (ایده‌پردازی) 🔹 Scite: جست‌وجو و درک بهتر منابع علمی و استنادهای مرتبط 🔹Consensus: یافتن مقالات کلیدی بر پایه یادگیری ماشینی 🔹SciSpace: توضیح‌دهنده متون پیچیده علمی؛ همراه پژوهشی در مطالعه متون 🔹ReviewMyPaper: تحلیل علمی نقاط قوت و ضعف مقاله 🔹Paperpal: ویرایش دقیق نگارشی با افزونه مخصوص ورد 🔹Turnitin: ابزار معتبر جهانی برای کشف سرقت علمی (پلاجیاریسم) 🔹QuillBot: بازنویسی و خلاصه‌سازی متون علمی با دقت بالا 🔹Trinka: کمک به مستندسازی یافته‌ها و حفظ لحن فنی در نگارش 🔻 این ابزارها، آینده پژوهش را بازتعریف می‌کنند؛ آینده‌ای که در آن «محقق» با کمک «هوش مصنوعی»، به پژوهشگری دقیق‌تر، سریع‌تر و عمیق‌تر تبدیل می‌شود. در متاکاگ ما به بررسی کاربردهای این ابزارها در مطالعات علوم شناختی، سیاست‌گذاری، آموزش و تفکر انتقادی خواهیم پرداخت. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 تولد شرکت‌های پیشتاز در عصر هوش مصنوعی شناختی 🔹براساس گزارش سالانه

Microsoft Work Trend Index

، سال ۲۰۲۵ نقطه عطفی در تاریخ تحول سازمان‌ها خواهد بود؛ زمانی که نسل جدیدی از شرکت‌ها با نام Frontier Firms یا شرکت‌های پیشتاز ظهور می‌کنند. 🔹این سازمان‌ها، برخلاف شرکت‌های سنتی، ساختارهای کاری خود را حول محور هوش مصنوعی مولد (GenAI) بازآفرینی می‌کنند؛ جایی که نه‌تنها ابزارهای هوش مصنوعی، بلکه معماری شناختی سازمان، مدل‌های تصمیم‌گیری و تعاملات انسانی نیز هوشمندانه و داده‌محور می‌شوند. 🔹ویژگی‌های برجسته این شرکت‌های آینده‌نگر: • جایگزینی کار با دانش با همکاری با هوش مصنوعی • ادغام فناوری‌های شناختی در فرآیندهای کاری روزمره • سازماندهی مجدد منابع انسانی بر اساس مهارت‌های ترکیبی (human+AI) • تمرکز بر بهره‌وری معنادار، خلاقیت و تصمیم‌گیری استراتژیک 🔹 در حقیقت، Frontier Firms نشان‌دهنده عصر تکامل سازمانی شناختی هستند؛ جایی که مرز میان انسان، ماشین و سازمان به‌طور فزاینده‌ای محو می‌شود و نیروی کار آینده، به جای رقابت با هوش مصنوعی، با آن هم‌افزا می‌شود. 📘 منبع: Microsoft Work Trend Index 2025 🔗 برای تحلیل کامل این تحول، به گزارش رسمی مایکروسافت در مورد آینده‌ی کار کلیک کنید☝️ 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 کاربست راهبردی هوش مصنوعی در حکمرانی 🔹مؤسسه توسعه سیاسی بحرین (BIPD) با همکاری شورای شهرداری محرق، یک دوره تخصصی آموزشی در زمینه کاربرد هوش مصنوعی در امور شهری و شهرداری‌ها برگزار کرد. این دوره بخشی از برنامه ملی آگاهی‌بخشی است که با هدف ارتقای مهارت‌های نهادی در میان کارکنان بخش عمومی و خصوصی طراحی شده است. 🔹 مباحث کلیدی دوره: ▫️آشنایی پایه با مفاهیم و ابزارهای هوش مصنوعی ▫️بهره‌گیری از AI در ارتقای کیفیت خدمات شهری ▫️استفاده از هوش مصنوعی برای تولید محتوای رسانه‌ای، تحلیل داده‌های شهری، طراحی کمپین‌های آگاهی‌بخشی، و ارتباط هوشمند با شهروندان ▫️ایجاد راهکارهای دیجیتال نوآورانه در راستای بهبود پاسخ‌گویی نهادی 🔹 سطوح پیشرفته مورد بحث شامل موارد زیر بود: ▫️مهندسی پرامپت (Prompt Engineering) ▫️طراحی کاراکترهای مجازی برای تعاملات دیجیتال ▫️کاربرد AI در طراحی ارائه‌ها، اینفوگرافیک‌ها و محتوای بصری ▫️تأکید بر کاربرد ایمن، مسئولانه و اخلاق‌مدار فناوری‌های نوین 🔹 هدف اصلی این آموزش، توانمندسازی کارکنان شهرداری برای پاسخ‌گویی نوآورانه و هوشمند به نیازهای شهروندی در چارچوب اهداف توسعه پایدار و چشم‌انداز اقتصادی بحرین ۲۰۳۰ عنوان شد. برنامه ملی آگاهی‌بخشی، در طول سال، آموزش‌هایی برای اقشار مختلف جامعه و کارکنان بخش دولتی و خصوصی ارائه می‌دهد تا آگاهی سیاسی، نهادی و قانونی افزایش یابد و توسعه مهارت‌های دیجیتال تحقق یابد. 🏷 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 پروژه‌ی DOGE و حذف نیمی از مقررات فدرال با هوش مصنوعی /واشنگتن‌پست/ /گاردین/ 🔹بر اساس اسناد محرمانه‌ای که واشنگتن‌پست به آن‌ها دست یافته و اظهارات چهار مقام دولتی آمریکا، دولت ترامپ از یک ابزار هوش مصنوعی برای بازطراحی نظام مقررات فدرال بهره می‌برد. این پروژه که توسط سرویس DOGE (دفتر دولت الکترونیک و اثربخشی) طراحی شده، هدف دارد تا پنجاه درصد از الزامات و مقررات فدرال ایالات متحده را تا اولین سالگرد ریاست‌جمهوری ترامپ کاهش دهد. 🔹ابزار مزبور که تحت عنوان DOGE AI Deregulation Decision Tool معرفی شده، قرار است حدود ۲۰۰٬۰۰۰ مقرره فدرال را مورد تحلیل قرار دهد تا مشخص شود کدام‌یک از آن‌ها از منظر حقوقی دیگر الزام‌آور نیستند. بر اساس یک فایل پاورپوینت داخلی مورخ ۱ جولای، تقریباً نیمی از این مقررات (نزدیک به ۱۰۰٬۰۰۰ مورد) می‌توانند حذف شوند؛ عمدتاً با تحلیل خودکار این ابزار هوش مصنوعی و بخشی نیز با بازخورد انسانی. 🔹این سند ادعا می‌کند که این ابزار قادر است هزاران میلیارد دلار در هزینه‌های دولت صرفه‌جویی کند، بار مالی رعایت مقررات را کاهش دهد، بودجه فدرال را سبک کند و مسیر را برای جذب سرمایه‌های بیرونی نامشخص باز نماید. 🏷 تحلیل کامل و جزئیات بیشتر را اینجا مطالعه کنید. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 رقابت تنگاتنگ آمریکا و چین در مرزهای هوش مصنوعی (AI) ▫️ سال ۲۰۲۵، سال تعیین‌کننده! 🔹این اینفوگرافیک از Visual Capitalist، روند رقابت بین برترین مدل‌های هوش مصنوعی ایالات متحده و چین را در بستر LMSYS Arena تا فوریه ۲۰۲۵ نشان می‌دهد. این داده‌ها از گزارش معتبر AI Index 2025 دانشگاه استنفورد استخراج شده‌اند. 🔹 در ژانویه ۲۰۲۴، اختلاف عملکرد بین برترین مدل‌های آمریکا و چین حدود ۱۰۳ واحد بود (U.S: 1215 / China: 1112). 🔹 این فاصله به طور پیوسته کاهش یافته و در فوریه ۲۰۲۵ به تنها ۲۳ واحد رسیده است (U.S: 1385 / China: 1362). 🔹 نقطه عطف: مدل DeepSeek R1 چین که در ۲۰۲۵ عرضه شد، با عملکرد فوق‌العاده و متن‌باز بودن (Open Source)، شکاف عملکردی را به حداقل رساند و چین را به نزدیکی صدر جدول رساند. 🔹 نکات کلیدی: ▫️50 واحد شکاف عملکردی تا اواخر ۲۰۲۴، بیانگر برتری پایدار آمریکا بود. ▫️اما افزایش سریع نمره عملکردی چین در ماه‌های پایانی سال، نقش تکنولوژی‌های بومی و نوآوری‌های الگوریتمی را نشان می‌دهد. ▫️نرم‌افزار DeepSeek R1 نه تنها قدرتمند، بلکه در دسترس عموم نیز قرار دارد؛ عاملی کلیدی در تسریع توسعه مدل‌های داخلی چین. 🔹 این رقابت به‌روشنی نشان می‌دهد که آینده AGI دیگر یک‌قطبی نیست؛ چین با سرعتی بی‌سابقه در حال بستن شکاف تکنولوژیک با غرب است. 🏷 منبع: LMSYS Arena – Stanford AI Index 2025 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت