💠 سیطره‌جویی هوش مصنوعی و میدان سیاست: از لابی‌گری‌های میلیاردی تا نخستین پرونده مرگ ناشی از ChatGPT /گاردین/ 🔹در حالی که تنها دو سال پیش، سم آلتمان بنیان‌گذار OpenAI در کنگره آمریکا خواستار نهاد ناظر قدرتمند بر ایمنی هوش مصنوعی شده بود، امروز گفتمان صنعت دگرگون شده است: همان فناوری که زمانی «تهدیدی وجودی» معرفی می‌شد، اکنون به‌عنوان کلید هژمونی و رفاه اقتصادی آمریکا تبلیغ می‌شود و هرگونه مقررات‌گذاری، مانعی در برابر برتری واشنگتن قلمداد می‌گردد. به گزارش وال‌استریت ژورنال، سیلیکون‌ولی قصد دارد ۱۰۰ میلیون دلار برای حمایت از نامزدهای مخالف مقررات‌گذاری AI در انتخابات میان‌دوره‌ای آینده هزینه کند. دو ابرپک تازه شکل گرفته‌اند: 🔹Leading Our Future به رهبری گرگ بروکمن (رئیس OpenAI) و شرکت سرمایه‌گذاری Andreessen Horowitz برای تأثیرگذاری دوحزبی در ایالت‌های کلیدی. Meta California Pac که با تمرکز بر انتخابات ۲۰۲۶ کالیفرنیا علیه هرگونه محدودیت بر هوش مصنوعی فعالیت خواهد کرد. 🔹این روند بخشی از موج لابی‌گری‌های فزاینده است: تنها در سه‌ماهه دوم ۲۰۲۵، OpenAI بیش از ۶۲۰ هزار دلار و رقیبش Anthropic حدود ۹۱۰ هزار دلار صرف لابی‌گری کرده‌اند؛ رشدی چندبرابری نسبت به سال گذشته. اما در حالی که منافع وعده‌داده‌شده هنوز محقق نشده، آسیب‌ها روزبه‌روز آشکارتر می‌شوند: ▫️پژوهش MIT نشان داده ۹۵٪ شرکت‌ها هیچ بازده اقتصادی از برنامه‌های AI مولد نداشته‌اند. ▫️مطالعه استنفورد از آسیب جدی این فناوری به فرصت‌های شغلی جوانان پرده برداشته است. ▫️و اکنون، نخستین پرونده مرگ ناشی از ChatGPT در آمریکا گشوده شده است: خانواده نوجوان ۱۶ ساله «آدام رین» مدعی‌اند نسخه GPT-4o نه‌تنها مانع افکار خودکشی او نشد، بلکه با همدلی کاذب، از مراجعه به خانواده نیز منصرفش کرد. وکلای خانواده می‌گویند شتاب OpenAI برای عرضه محصول، قربانی‌گیر شده است. در کنار این بحران‌ها، یک پرونده دیگر نیز جنجال آفریده است: ایلان ماسک و شرکتش xAI علیه اپل و OpenAI شکایت کرده‌اند و آن‌ها را به «توطئه برای انحصار بازار چت‌بات‌های مولد» متهم نموده‌اند. ماسک خواستار میلیاردها دلار غرامت و لغو همکاری اپل-OpenAI است. در مقابل، OpenAI این اقدام را بخشی از «کارزار خصمانه» ماسک دانسته و یادآور شده که اختلافات شخصی او با آلتمان از زمان خروجش در ۲۰۱۸ تاکنون بارها به شکایت‌های حقوقی منجر شده است. 🏷 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 کتاب تازه فرانک یاکل: «فریب هوشمندانه؛ درباره قابلیت‌های هوش مصنوعی» 🔹انتشارات ترنسکریپت (transcript Verlag) در تاریخ ۱۲ اوت ۲۰۲۵ از تازه‌ترین اثر فرانک یاکل با عنوان «فریب هوشمندانه: درباره قابلیت‌های هوش مصنوعی» رونمایی کرد. این کتاب با نگاهی دقیق و مستند، مرز میان واقعیت و اغراق را در زمینه توانایی‌های هوش مصنوعی روشن می‌کند و نشان می‌دهد چرا ما غالباً قابلیت‌های آن را به‌طور نظام‌مند بیش از حد برآورد می‌کنیم. 🔹فرانک یاکل در توضیح فلسفه نگارش این اثر می‌گوید: «ما با شتاب‌زدگی، ماشین‌ها را به سطح برخوردار از هوش انسانی ارتقا می‌دهیم و در این میان، هم فرصت‌های واقعی و هم خطرات بنیادین هوش مصنوعی را از نظر دور می‌سازیم.» 🔹این کتاب برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان نوشته شده است؛ اما تمرکز ویژه آن بر حوزه آموزش است. یاکل کوشیده ابزاری نظری و کاربردی در اختیار معلمان و مربیان قرار دهد تا بتوانند کودکان و نوجوانان را برای آینده‌ای آماده سازند که در آن، هوش مصنوعی به‌طور بنیادی شیوه اندیشیدن و حل مسائل بشر را دگرگون خواهد کرد. کتاب «فریب هوشمندانه» هم به صورت چاپی (تک‌جلدی) و هم در قالب نسخه دیجیتال رایگان عرضه شده است. 🔺 نکته: این کتاب صرفاً به زبان آلمانی منتشر شده و نسخه انگلیسی آن در دسترس نیست، اما در روزهای آتی نسخه انگلیسی و فارسی آن در متاکاگ منتشر می‌شود. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 بار شناختی و دگرگونی شیوه‌های اطلاعاتی در عصر هوش مصنوعی: تهدید نوین برای OSINT 🔹هوش مصنوعی دیگر صرفاً ابزاری کمکی نیست، بلکه به بازیگری تعیین‌کننده در میدان اطلاعات عمومی (PAI) تبدیل شده است؛ جایی که تحلیلگران اطلاعات منبع‌باز (OSINT) بیش از هر زمان دیگری با انبوهی از محتوای جعلی، دست‌کاری‌شده و تولیدشده توسط AI مواجه‌اند. 🔺چالش اصلی: هوش مصنوعی با دو مکانیسم کلیدی کار تحلیل اطلاعات عمومی را مختل می‌کند: 1. بارگذاری بیش از حد و انکار (Overload & Deny): انبوه تصاویر، ویدئوها و متون تولیدشده توسط AI، میدان دیجیتال را آلوده می‌سازد و حجم عظیمی از داده‌های کاذب را بر دوش تحلیلگران می‌گذارد. مدیریت این داده‌ها گاه به همان اندازه یا بیشتر از پردازش اطلاعات معتبر انرژی و منابع می‌طلبد. 2. پنهان‌سازی و انحراف (Conceal & Distract): اطلاعات واقعی در میان لایه‌های فریب‌آلود محتوای جعلی دفن می‌شود. پدیده‌ای که به «سود دروغگو» (liar’s dividend) شهرت یافته، باعث می‌شود حتی محتوای معتبر نیز مشکوک جلوه کند و اعتماد به منابع اطلاعاتی تضعیف شود. 🔹نمونه‌های میدانی: در منازعات ایران و اسرائیل، هر دو طرف از ویدئوهای دستکاری‌شده و تصاویر بازی‌های رایانه‌ای برای نمایش حملات نظامی و اعتراضات خیابانی استفاده کردند؛ محتوایی که میلیون‌ها بازدید جمع‌آوری کرد و حتی به برخی رسانه‌های رسمی راه یافت. در بسترهایی چون یوتیوب، اینستاگرام و فیس‌بوک، «AI Slop» یا محتوای بی‌ارزش و سطحی به‌صورت انبوه، تولیدکنندگان اصیل را کنار زده و محیط دیجیتال را آلوده ساخته است. 🔹تأثیر بر تحلیلگران OSINT: ▫️افزایش بار شناختی (Cognitive Load) ناشی از حجم داده‌های جعلی، تمرکز و قدرت تصمیم‌گیری تحلیلگران را کاهش می‌دهد. ▫️ابزارهای تشخیص محتوای AI نیز همیشه قابل اعتماد نیستند و گاه تصاویر واقعی را به‌عنوان جعلی برچسب می‌زنند. ▫️این وضعیت موجب فرسایش توانایی تحلیلی، افزایش تردید مفرط و کاهش دقت در فرآیند تصمیم‌سازی می‌شود. 🔹راهکارهای پیشنهادی: ▫️آموزش و ارتقای سواد رسانه‌ای و سواد AI برای تحلیلگران و نهادهای اطلاعاتی. ▫️توسعه مهارت‌های عملی برای تشخیص نشانه‌های دست‌کاری در تصاویر و ویدئوها. ▫️ایجاد چارچوب‌های سلامت حرفه‌ای برای تحلیلگران شامل مدیریت شیفت‌ها، مراقبت شناختی و کاهش فشار ابزارهای دیجیتال. ▫️تمرکز بر سیاست‌ها و استانداردهایی برای پالایش و انتشار اطلاعاتی که از آلودگی محتوای تولیدشده توسط AI پاک‌سازی شده‌اند. 🏷 پیوست خبری تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 ابوظبی میزبان بزرگترین مرکز داده هوش مصنوعی جهان 📘 شرکت OpenAl در همکاری با شرکت فناوری اماراتی G42 و غولهای جهانی همچون Nvidia Oracle Cisco و SoftBank ساخت یکی از عظیم ترین مراکز داده هوش مصنوعی جهان را در ابوظبی آغاز کرده است. این پروژه که با نام Stargate UAE شناخته میشود قرار است وسعتی نزدیک به ۱۰ مایل مربع داشته باشد؛ یعنی از کل مساحت موناکو هم بزرگتر 📘 ظرفیت نهایی این مجموعه حیرت انگیز خواهد بود ۵ گیگاوات معادل برق تولیدی پنج نیروگاه هسته ای فاز نخست این پروژه شامل یک خوشه ۱ گیگاواتی است که ۲۰۰ مگاوات آن تا پایان سال ۲۰۲۶ وارد مدار می شود. 📘 چرا این پروژه مهم است؟ 🔶 امارات را به یکی از قطبهای جهانی هوش مصنوعی تبدیل میکند. 🔶 زیر ساختی عظیم برای پردازش و توسعه مدلهای پیشرفته هوش مصنوعی فراهم می آورد. 🔶 انرژی مرکز از ترکیبی از منابع هسته ای خورشیدی و گاز طبیعی تأمین خواهد شد تا پایداری و محیط زیست حفظ شود. 🔶 به دلیل موقعیت جغرافیایی امارات این مرکز داده به اروپا، آسیا و آفریقا نزدیک است و میتواند سرعت و دسترسی جهانی را بهبود دهد. 📘 ساخت چنین پروژه ای تنها یک خبر فناوری نیست؛ بلکه حرکتی قدرت مند در عرصه سیاست و اقتصاد جهانی است حضور OpenAI در امارات نشان میدهد که آینده ی هوش مصنوعی دیگر محدود به سیلیکون ولی نیست بلکه خاورمیانه و به ویژه دبی و ابوظبی در حال تبدیل شدن به صحنه اصلی رقابت جهانی در این حوزه اند. 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 پیشروی عربستان در تنظیم‌گری هوش مصنوعی و کاهش شکاف جهانی اتصال دیجیتال 🔹عربستان سعودی با میزبانی «بیست‌وپنجمین سمپوزیوم جهانی رگولاتورها» (GSR25) تلاش دارد همزمان شکاف ۲.۸ تریلیون دلاری جهانی در حوزه اتصال دیجیتال را کاهش دهد و قواعد حکمرانی هوش مصنوعی را شکل دهد. این نشست با همکاری اتحادیه بین‌المللی مخابرات (ITU) از اول سپتامبر در مرکز بین‌المللی ملک عبدالعزیز ریاض آغاز شده و بر موضوع «تنظیم‌گری برای توسعه پایدار دیجیتال» متمرکز است. این اجلاس که رگولاتورها و رهبران صنعت از ۱۹۰ کشور را گرد هم آورده، نقطه‌عطفی هم برای بیست‌وپنجمین سالگرد GSR و هم یک‌صدوشصتمین سال تأسیس ITU محسوب می‌شود. 🔹نکات کلیدی: هیثم الاوهالی، سرپرست کمیسیون ارتباطات، فضا و فناوری (CST)، عربستان را «مرکز گفت‌وگو و تنظیم‌گری نوآورانه دیجیتال» خواند و گفت: > «ما اکنون در عصر هوش مصنوعی هستیم و فرصت طلایی داریم تا آینده بشر را برای ۱۶۰ سال آینده شکل دهیم.» 🔹بر اساس گزارش مشترک CST و ITU، برای پر کردن شکاف اتصال جهانی به سرمایه‌گذاری بین ۲.۶ تا ۲.۸ تریلیون دلار نیاز است که از این میزان، ۱.۷ تریلیون دلار صرفاً به زیرساخت و اتصال اختصاص دارد؛ سه برابر برآورد سال ۲۰۲۰. تاکنون اقتصاد دیجیتال عربستان ۱۵٪ از تولید ناخالص داخلی را تشکیل داده، بیش از ۳۸۰ هزار شغل فناوری ایجاد شده و مشارکت زنان در این بخش از ۷٪ در ۲۰۱۸ به ۳۵٪ رسیده است؛ بالاتر از میانگین گروه ۲۰ و اتحادیه اروپا. دورین بوگدان مارتین، دبیرکل ITU، این نشست را «هم جشن و هم تعهدی دوباره» توصیف کرد و تأکید داشت که آینده دیجیتال به تصمیم‌ها و اعتمادسازی مشترک وابسته است. 🔺دستاوردهای جانبی: ▫️عبدالله السواحه، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عربستان، در دیدار با دبیرکل ITU بر گسترش شمول دیجیتال، توسعه مهارت‌های دیجیتال و مدل‌های رشد مبتنی بر هوش مصنوعی تأکید کرد. ▫️نمایشگاه‌های فناوری و کارگاه‌های سیاست‌گذاری در حاشیه اجلاس، پیشتازی دیجیتال عربستان در چارچوب چشم‌انداز ۲۰۳۰ را به نمایش می‌گذارند. ▫️اینترنت در عربستان در سال ۲۰۲۴ به ۹۹٪ نفوذ رسید. ▫️این اجلاس در پایان با تصویب قطعنامه‌ای درباره اصول تنظیم‌گری عصر پسادیجیتال به کار خود خاتمه خواهد داد. 🏷 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 شراکت راهبردی تاجیکستان و امارات برای توسعه اکوسیستم هوش مصنوعی 🔹وزارت صنعت و فناوری‌های نو تاجیکستان و شورای تحقیقات پیشرفته فناوری امارات (ATRC) یک توافق‌نامه راهبردی برای گسترش همکاری‌های دوجانبه در حوزه هوش مصنوعی امضا کردند. این توافق همزمان با افتتاح خوشه ملی رایانش هوش مصنوعی و نمایشگاه صنعت AI در دوشنبه، به میزبانی رئیس‌جمهور امامعلی رحمان، منعقد شد. 🔺محورهای کلیدی همکاری: ▫️پژوهش مشترک درباره داده‌های مصنوعی و مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) در زبان‌های عربی و تاجیکی. ▫️راه‌اندازی فعالیت‌های منطقه‌ای VentureOne در آسیای مرکزی با حمایت ATRC. ▫️معرفی ATRC به عنوان شریک بین‌المللی استراتژیک برای منطقه ویژه «Area AI» در تاجیکستان که بر زنجیره ارزش هوش مصنوعی متمرکز است. ▫️تجاری‌سازی مشترک راهکارهای هوش مصنوعی در آسیای مرکزی و فراتر از آن. ▫️جذب سرمایه‌گذاری در بخش حیاتی فلزات نادر خاکی تاجیکستان به‌عنوان پشتوانه زیرساخت‌های فناورانه. 🔹در این توافق، نهادهایی چون شورای هوش مصنوعی وزارت صنعت تاجیکستان (AIC)، مؤسسه نوآوری فناوری (TII)، VentureOne و شرکت‌های نوپای برجسته تاجیکی مانند zypl.ai و zehnlab.ai حضور دارند. این مشارکت قرار است با سرعت وارد فاز اجرایی شود و پژوهش، نوآوری و عرضه راهکارهای AI را تسریع کند، به‌ویژه در حوزه مدل‌های زبانی بزرگ و سامانه‌های چندوجهی که به ستون فقرات زیرساخت ملی هوش مصنوعی تاجیکستان بدل خواهند شد. 🏷 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت

💠 رشد هوش مصنوعی و تهدیدات سایبری جدید برای شرکت‌های اماراتی 🔹براساس گزارش جدید CISO که با نظرسنجی از ۱۶۰۰ مدیر ارشد امنیت اطلاعات در ۱۶ کشور (از جمله ۱۰۰ مدیر در امارات) تهیه شده است، حاکمیت هوش مصنوعی و تهدیدات درون‌سازمانی به‌عنوان مهم‌ترین دغدغه‌های سایبری در امارات متحده عربی شناخته می‌شوند. 🔺یافته‌های کلیدی گزارش: ▫️نشت داده ناشی از کارکنان: همه CISOs اماراتی دست‌کم بخشی از رخدادهای افشای داده را به کارمندان جداشده نسبت داده‌اند. با وجود استفاده گسترده از فناوری‌های جلوگیری از نشت داده (DLP)، ۴۲٪ اذعان کرده‌اند که داده‌هایشان هنوز به‌طور کامل محافظت نمی‌شود. ▫️رفتار انسانی به‌عنوان ریسک اصلی: ۵۷٪ کارکنان را بزرگ‌ترین تهدید امنیتی می‌دانند، هرچند اکثر مدیران معتقدند کارمندان اصول امنیتی را می‌شناسند. 🔺هوش مصنوعی؛ فرصت و تهدید: ▫️۶۰٪ ایمن‌سازی استفاده از ابزارهای GenAI را اولویت استراتژیک دوساله خود می‌دانند. ▫️۵۵٪ نگران افشای داده‌های مشتری از طریق پلتفرم‌های عمومی GenAI هستند. ▫️۵۹٪ سازمان‌ها دستورالعمل‌های استفاده از AI را تدوین کرده و ۵۸٪ در حال آزمایش راهکارهای دفاعی مبتنی بر AI هستند. ▫️شور و اشتیاق نسبت به سال ۲۰۲۴ (۸۹٪) کاهش یافته و جای خود را به رویکردی محتاطانه داده است. 🔹شکاف بین اعتماد و توانایی: ▫️۶۹٪ CISOs معتقدند در یک سال آینده در معرض حمله سایبری جدی‌اند. ▫️بیش از نیمی اعتراف کرده‌اند که آمادگی کامل برای پاسخ ندارند. ▫️۷۷٪ در ۱۲ ماه گذشته با از دست رفتن داده‌های حساس مواجه شده‌اند (رشد چشمگیر از ۴۵٪ در ۲۰۲۴). ▫️بیش از نیمی گفته‌اند در صورت حمله باج‌افزاری حاضر به پرداخت باج هستند. ▫️افت هم‌راستایی در سطح هیئت‌مدیره: از ۹۰٪ در ۲۰۲۴ به ۵۷٪ در ۲۰۲۵ کاهش یافته، هرچند ریسک سایبری به‌عنوان دغدغه راهبردی و عامل اثرگذار بر ارزش شرکت‌ها برجسته‌تر شده است. 🔹این گزارش نشان می‌دهد که افزایش شتاب‌زده پذیرش هوش مصنوعی در امارات، به‌ویژه در حوزه فین‌تک، بدون تقویت حاکمیت داده و مدیریت ریسک درون‌سازمانی، می‌تواند تهدیدی مستقیم برای اعتماد دیجیتال باشد. فشارهای نظارتی، نیاز به هم‌راستایی میان نوآوری و امنیت، و جایگاه محوری CISO در حفظ تاب‌آوری دیجیتال از مهم‌ترین پیام‌های این مطالعه است. 🏷 پیوست خبری-تحلیلی 🌐 متاکاگ | فراتر از شناخت