مردم يك دولت پير فشل را ميبينند كه هفت سال است نه تنها مشكلي را از مردم حل نكرده، روز به روز با بيتدبيريها، بيتوجهيها و با به تمسخر گرفتن واقعيتهاي زندگي مردم، بر مشكلات آنها افزوده است. آن وقت به يك زن بگوئيد حجابت را درست كن. به ريش آدم ميخندد و واقعاً آدم از اين تذكري كه داده خجالت ميكشد، چون ميپرسد تو اگر بلدي با منكرات برخورد كني، چرا با اين رئيسجمهورت برخورد نميكني كه هر كاري دلش ميخواهد ميكند. به خاطر وجود اين دولت و اين رئيسجمهور و برخي از دولتمرداني كه وجودشان نه تنها مفيد نيست كه مضر است، شرمنده مردممان هستيم. بعد شما در اين پازل ناهماهنگ ناموزون كاريكاتوري ميخواهيد حجاب را درست كنيد. درست نميشود، بعد همه تقصيرها را مياندازيد گردن قانون الزام حجاب. ما در كنار قانون الزام حجاب، قانون الزام به ازدواج را داريم. آيا براي اين كار تمهيدات لازم را فراهم كردهايم؟ نميخواهم بگويم تمام كساني كه مشكل حجاب دارند، مشكل دروني دارند، ولي بالاخره فشار جنسي، فشار شهوت قابل انکار نیست.
مثلاً مديريت فضاي مجازي و نقش آن در ترويج بيحجابي. آقاي نصيري چرا به اين نميپردازد كه علت افزايش بيحجابي و بدحجابي گسترش ولنگاري در مديريت فضاي مجازي است. اين فضا اصلاً صاحب ندارد. همين اينستاگرامي كه شما مثال زديد. آيا ما نميتوانيم يك شبكه تصويري و اينستاگرام ملي داشته باشيم كه هم تجارت و كسب و كار ما را رونق بدهد ـ چون خيليها دارند در فضاي اينستاگرام كسب و كار ميكنند و آدمهاي سالمي هستند، ولي در مواقع بيكاري، اينستاگرامگردي هم میکنند كه مفاسد و توقعات زيادي را در خانوادهها و جامعه ايجاد ميكند و نارضايتي مرد از زنش به خاطر گشتن در فضاي مجازي و مشاهده زنان برهنهاي كه آنها را با همسر خودش مقايسه ميكند، پیش میآید. اين تقصير فضاي مجازي است يا تقصير قانون الزام حجاب؟
ما قانون مربوط به ازدواج را رها كرديم، تنها گذاشتيم و حمايت نكرديم و عناصري را كه بايد باعث كارآمدي قانون الزام حجاب بشود، همه را از اين قانون گرفتهايم و ميگوئيم چرا مردم باحجاب نيستند. شما بايد همه اينها را جور كنيد. وقتي كه طرف شكمش گرسنه است و نيازهاي مالي شديد دارد و كسب و كارش پاسخگوي نيازهايش نيست، وقتي جوان بيكار است. وقتي در يك خانواده سه تا پسر بيكار و دو تا دختر فارغالتحصيل مجرد وجود دارند، شما وقتي به او ميگوئيد حجاب را رعايت كن، طرف ما را به شكل كاريكاتور ميبيند. بنابراين آقاي نصيري ميخواهد واقعبينانه برخورد كند، بايد براي ريشهشناسي و علتشناسي علل بيحجابي در جامعه دنبال همه عوامل برود. مسائل اجتماعي تكعاملي نيستند و برخورد تكعاملي با اين مسئله توسط آقاي نصيري واقعاً جاي تعجب دارد. ايشان يك آدم فرهيخته اهل قلم و اهل كتاب است. چطور براي چنين موضوع مهم اجتماعياي، همه تقصيرها را به گردن قانون الزام حجاب مياندازند؟
يعني اگر قانون الزام حجاب در تركيه وجود نداشته باشد، فحشا و منكرات وجود ندارد؟ مقابل مسجد به آن عظمت كاباره به آن عظمت وجود دارد. اين جامعه مطلوب ماست؟ ما به اين دليل نميتوانيم جامعهمان را معنوي كنيم كه قانون الزام حجاب را داريم يا به خاطر اين است كه مكملهايش را نداريم؟ اين مكمل، اجزاي تكميلكننده قانون الزام حجاب هستند كه پازل بزرگي است كه در صورت موجود بودن عوامل آن، در جامعه ايجاد عفاف و حجاب ميكند.
چه بسا لازم باشد كه قانون جامعي را براي عفاف و حجاب تدوين كنيم و يا قوانين كوچكتري را تصويب كنيم تا به قانون جامعي برسيم. اين قانون جامع بايد كلاً اجرا بشود تا به حجاب و عفاف برسيم. اگر هدف اين است، ازدواج بايد درست بشود، مساجد بايد لحاظ بشوند.
به نظر من اگر براي حجاب تبليغ كرده بود و نهادهاي فرهنگي ما پول و بودجه داشتند و به صدا و سيما ميدادند كه حجاب را تبليغ كند، الان وضعيت اجتماع ما اين نبود. يك وقتي ميخنديديم به اينكه پليس بخواهد ما را مجبور كند كه كمربند ايمني را ببنديم. شايد خاطرتان باشد كه اوايل قانون اجباري شدن كمربند ايمني تصويب شد، چگونه واكنش نشان ميداديم. بيست سي سال پيش اصلاً چيزي به نام كمربند ايمني اتومبيل نداشتيم و اوايل اگر كسي ميخواست كمربند ايمني را ببندد، آن را تشريفات بيخودي ميدانستيم.
آنقدر تبليغات جذاب حتي بين بچهها و تحت عنوان هميار پليس كار كرديم كه امروز كسي به خاطر اينكه پليس دارد به خاطر نبستن كمربند ايمني جريمهاش ميكند، شاخ درنميآورد. آنوقت موقعي كه به كسي ميگوئيم حجابت را رعايت كن، چون كار فرهنگي نكردهايم، نميفهمد كه چرا حجاب اينقدر لازم است و ميپرسد نقش حجاب در زندگي و معيشت من چيست؟ اگر كار فرهنگي روي حجاب انجام شود، جامعه به اين درك ميرسد كه حجاب حيات طيبه جامعه را تأمين ميكند. حجاب تضمينكننده عفاف است. همه جامعه ما عفاف را قبول دارند، اما غافلن
د از اينكه اگر حفاظي به نام حجاب وجود نداشته باشد، عفاف روي هواست. در جامعهاي كه چشمها به صحنههاي مهيج جنسي عادت ميكنند و جامعهاي كه هرزه بار ميآيد، بيبروبرگرد عفافش را از دست ميدهد. ما امروز جامعهاي داريم كه حتي اگر به آدم بدحجاب هم بگوئيد كه تو عفاف نداري، عصباني ميشود و ميگويد اگر حجاب ندارم، عفاف دارم، ولي متوجه نشده كه بدحجابي چگونه دارد ذره ذره عفاف را در جامعه از بين ميبرد.
* آقاي نصيري ادعاي ديگري هم كردند و گفتند كوتاه آمدن حاكميت سر موضوع كاست و ماهواره و... مثل كوتاه آمدن حاكميت در موضوع حجاب است و گفتند همانطور كه در آن موضوع كوتاه آمد، بعد از دادن هزينههاي بسيار در قضيه حجاب هم كوتاه خواهد آمد. نظر شما در این باره چیست؟
حجتالاسلام باقرزاده: تا زماني كه آقاي نصيريها بر آتش عقبنشيني ميدمند، ما به بركات انفاس قدسي امثال ايشان اين را ميپذيريم كه واقعاً نظام در جاهائي نتواند قانون حجاب را درست اجرا كند و اين نهي از منكر اتفاق نيفتد، ولي آقاي نصيري بايد پيش خدا براي خودش جواب درست كند. يادم هست موقعي كه بچه بوديم كارتوني ميدادند به اسم گاليور(Gulliver) كه شخصيتي داشت كه مدام ميگفت، «من ميدانم موفق نميشويم.»
در قضيه كاست و ويدئو، زماني ممنوعيت داشتيم كه ويدئو كلوپ نداشتيم. اوايل كه ويدئو آمده بود، ويدئو مساوي بود با فيلم جنسی. يعني كسي كه ويدئو ميخريد فقط براي ديدن فيلمهاي جنسی ميخريد، چون آن موقع ويدئوكلوپ كه نداشتيم. من تعجب ميكنم كه چرا اينقدر حافظه جامعه ما ضعيف است. زماني كميته با ويدئو برخورد ميكرد كه ما چيزي به نام ويدئوكلوپ نداشتيم. يعني در جامعه محصول نداشتيم. وقتي كه اين زمينه فراهم شد، به تدريج ممنوعيت هم برداشته شد. اگر ما بخواهيم جامعهمان را ايمنسازي كنيم و يك وقتي مثلاً منع ماهواره برداشته شد، يك عدهاي نيايند بگويند ما كه ميگفتيم منع ماهواره را برداريد. الان كه برداشته نشده، ما داريم آسيبهائي را كه جامعه ميبيند، بهعينه ميبينيم. جالب است در شهرهائي كه ماهواره رواج بيشتري دارد، درصد فريبخوردگي زنان و دختران بالاتر است. بنده معتقدم تهران شهر آسيبپذيري است، چون ماهواره در آن زياد است. تحليلهاي آبكي ماهواره، فضاي دروغين، جوسازيهاي ماهوارهاي كاملاً دارد روي مردم و خانوارهاي تهراني تأثير ميگذارد و نتيجهاش را در صندوقهاي رأي ميبينيد.
ممكن است بيست سال ديگر قانون ممنوعيت ماهواره برداشته شود، آن موقع آقاي نصيري بايد بگويد كه حكومت عقبنشيني كرده است؟ ضمن اينكه اگر امروز به خاطر فشارها نميتوانيم جلوي ماهواره را بگيريم، آيا اين دليل بر حقانيت آزادي ماهواره است؟ ما نميبينيم و نميدانيم كه ماهواره دارد چه بلائي سر خانوادههاي ما ميآورد؟ ما نميبينيم و نميدانيم كه گسست نسلي را جز ماهواره و فضاي مجازي چيز ديگري ايجاد نميكند؟ اگر ما نميتوانيم مثلاً اينستاگرام يا ماهواره را ببنديم، اين دليل بر غلط بودن بستن آن است؟ يعني اگر نخواهيم در فضاي تحريم در دنيا هضم يا حذف بشويم، آيا بدين معناست كه نبايد در برابر تحريم مقاومت كنيم؟ يا بايد اقتصاد مقاومتي را اجرا كنيم؟ ما بايد فرهنگمان را هم مقاومتي كنيم. فرهنگ مقاومتي در مقطعي با بگير و ببند درست ميشود، ولي جلوتر كه برويم، ديگر بگير و ببند ضرورتي ندارد. اين به معناي عقبنشيني نيست.
در قضيه حجاب هم اگر دولتمردان، مجلس، قوه قضائيه، قوه مجريه و همه مسئولين دست به دست هم ندهند، ممكن است حاكميت ناچار به عقبنشيني بشود. محال نيست كه عقبنشيني اتفاق بيفتد، اما علتش عدم درست بودن قانون الزام حجاب نيست، بلكه علتش عدم همراهي است. تمام نهادها و افراد، از جمله آقاي نصيري با اين قانون همراهي و براي آن تئوريپردازي نكردهاند، ولی اين، حق را باطل يا باطل را حق نميكند. نميتوانيم بگوئيم چون نتوانستيم، پس حق نبوديم. اگر ما در بعضي از عملياتها در جبهه به خاطر عدم همراهي يك نهاد شكست خورديم، آيا دفاع مقدس زير سئوال ميرود؟ اگر عقبنشيني كرديم، اصل دفاع زير سئوال ميرود؟ نه، ولي بايد بفهميم چه شد كه در فاو عقبنشيني كرديم. دليل اين را بايد به دست بياوريم. يك زماني با قدرت، فاو را گرفتيم و يك زماني با ضعف از دستش داديم. حالا آيا فاو گرفتنمان اشتباه بوده؟ آيا عمليات والفجر 8 عمليات اشتباهي بوده؟ يا بايد برويم مقصرهاي از دست دادن فاو را پيدا كنيم. در هفته دفاع مقدس هم هستيم...
* اين شبهه مطرح ميشود كه زنان در جامعه ايران در طي سالهاي بعد از انقلاب سركوب شده و به حد اعتلائي كه براي بروز و ظهور اجتماعي لازم بود، نرسيدند و بخشي را به گردن مسئله حجاب مياندازند. به نظر شما اين قضيه چقدر صادق است؟
حجتالاسلام باقرزاده: رابطه حجاب با ارتقاي شخصيت زن اتفاقاً رابطه مثبت است، نه منفي. اين طور نيست كه هر قدر حجاب كمتر بش
ود، شخصيت زن تعالي بيشتري پيدا ميكند. اگر حضور اجتماعي زن را به خاطر انسان بودنش قبول كنيد، به او اجازه تحصيل، استاد و وكيل و وزير و مديركل و معلم و جراح و نويسنده و شاعر شدن ميدهيد. زماني كه زن را به عنوان يك انسان، خلاق، مبتكر، مخترع و... ديديد ـ چون خصيصههاي انسان همينها و فرقش با حيوانات در همين است كه انسان خلاق و مظهر خلاقيت خداي متعال است ـ اگر زن را به اين عنوان ديديد، امكان ارتقاي اجتماعياش بيشتر است.
ولي اگر زن را كالاي كولسي در خدمت تحريك شهوت مردان ديديد، تمام استعدادهاي اين زن بايد خرج خودنمائي بشود. يعني از نظر تئوريك بين بيحجابي و ارتقاي شخصيت زن رابطه عكس وجود دارد. در جهان هم زندگي انديشمندان، فلاسفه، محققان و مديران ارشد زن را مطالعه كنيد و ببينيد آيا اهل بيبندوباري بودهاند؟ طراز زندگي اينها ابداً طراز زندگي يك زن عياش نيست و صاحب نوعي تقوای متناسب با جامعه خودشان هستند. آدم با شخصيت سياسي نبايد دوست دختر و دوست پسر داشته با شد يا عكس لختي نبايد از او در فضاي مجازي ديده بشود و نبايد رابطه پنهاني داشته باشد. اينها يعني همان بدحجابي و ولنگارياي كه ما در جامعهمان داريم آن را به عنوان عامل ارتقاي زنان مطرح ميكنيم، در حالي كه در همان جوامع غربي هم به عنوان عامل شخصيت زن تلقي ميشوند. بنابراين از نظر تئوريك بين بدحجابي و ارتقاي شخصيت زن رابطه عكس وجود د ارد. ما اگر بخواهيم شخصيت زن ارتقا پيدا كند، بايد زن را از جهت انساني ببينيم تا شخصيت او ربطي به جنسيتش نداشته باشد. اين اختراع، ابتكار، خلاقيت، تحقيق، كتاب، مديريت و... مال يك انسان است. حجاب در واقع «نه» بزرگ يك زن است به چشمهاي هيز و به عشرتطلبي و هرزگي مردان هرزه.
* افرادي هستند كه ميگويند اين نوع نگاه به زن اتفاقاً خاستگاه جنسي دارد.
حجتالاسلام باقرزاده: جذابيت جنسي زن يك واقعيت است و من چه نگاه بكنم چه نگاه نكنم، وجود دارد. هر كسي هم كه اين حرف را ميزند، دارد به خودش دروغ ميگويد و ديگران را شاخدار فرض كرده است. مثلاً طرف يك زن برهنه را بغل كند و بگويد من به خاطر شخصيت انساني او را بغلش كردهام. چنين حرفي از هيچكسي قابل قبول نيست. زن با عرياني خود تبديل به يك كالا ميشود و نميتواند به يك مرد بگويد كه تو نگاه نكن، چون خود آن زن هم ميفهمد كه دارد چه منفعتي را از مرد ميگيرد. يعني ميفهمد چه چيزي را ميگويد نگاه نكن. آن وقت برميگردد و به آن مرد ميگويد اينقدر نگاه جنسي به زنها نداشته باش و در درون خودش دارد به حرف خودش ميخندد. چون هر مردي ميداند كه وقتي به يك زن زيبا با آرايش غليظ نگاه ميكند، با چه منظوري نگاه ميكند.
ما نميگوئيم زن بايد شلخته باشد و نبايد جذاب باشد، اما بايد به عنوان يك شخصيت انساني جذاب باشد. به عنوان يك انسان پاك، آراسته، اتوكشيده، با لباس موقر كه به زن شخصيت بدهد، نه لباسي كه تحريككننده باشد. حجاب نميآيد كه انسان را زشت و غيرقابل رغبت كند.
حجاب رغبت انساني را زياد ميكند. انسان به يك زن باحجاب به عنوان علم و هنر و شخصيت و پرستيژ اجتماعي او رغبت پيدا ميكند، نه به عنوان التذاذ جنسي از فلان قسمت بدن او. اين آن چيزي است كه حجاب را ميسازد و معرفي ميكند. قرآن كريم ميفرمايد زنها با حجاب باشند براي اينكه شناخته بشوند و اذيت نشوند. اگر مردي بخواهد لذت جنسي از زني ببرد، حجاب زن به او ميفهماند كه اين زن مال اين كار نيست. لذا حجاب زن را ميشناساند.
زن با حجاب در بين جوانان هرزه محل شناخته شده است. همه او را ميشناسند كه دختر فلاني و با حجاب و سنگين و رنگين است. صبح ميرود دانشگاه و برميگردد. از ماشينش پياده ميشود و ميرود به خانهاش و ميدانند كه اهل اين حرفها نيست كه برايش پيامك بفرستند و اتفاقي بيفتد. اما كسي كه بدحجاب است و هر روز با يك مانتو و كفش و كيف و رنگ جديدي در انظار ظاهر ميشود، جامعه ميفهمد كه او به خاطر چه چيزي دارد اينقدر هزينه ميكند. ميگويند آدم بايد قلبش پاك و صاف باشد، اما، «از كوره همان برون تراود كه در اوست.» تو داري با تمام وجودت اعلام نياز به ديگرن ميكني. چطور توقع داري كه ديگران احساس نكنند كه تو به نگاهشان نياز داري؟ دختر خانم يا خانمي كه براي بيرون آمدن از خانه كلي هزينه ميكند، هزينه لوازم آرايش و لباسهاي متعدد، چون با يك لباس كه نميشود خودنمائي را محقق كرد و مرتباً بايد لباسش را عوض و بازارگرمي كند. آدمي با اين همه تنوع در لباس، آرايش و مد، از شخصيتش چيزي باقي ميماند؟ يعني اصلاً چنين زني فرصت ميكند كتاب بخواند؟ آدمهاي اهل كتاب و مطالعه و تحصيل و آموختن به ديگران و تخصص هستند، اصلاً فرصت ميكنند براي خودنمائي اين همه هزينه كنند؟ چون خودنمائي و مد تمامي ندارد. امروز چاك فلان جاي مانتو مد ميشود، فردا خط فلان جاي شلوار، پسفردا رنگ فلان براي كفش. امروز
set كفش و روسري و... آيا اين همه مشغله براي زن فرصتي باقي ميگذارد كه فرهيخته بشود؟
ما ميفهميم كه نقش جنسيت در نگاه آدمها يك نقش واقعي است. نقش تظاهرات و تجملات در نگاه جنسي به زن يك امر واقعي است. ايمان، دين و علم اين حقيقت واقعي را ميفهمد و داد ميزند و آن وقت به او ميگويند كه تو نگاهت جنسي است. آن كسي كه مخفي ميكند و بعد زير چشمي نگاه ميكند، نگاهش جنسي است، نه كسي كه آژير ميكشد كه اين شيوه، نگاهها را جنسي ميكند، نگاهش جنسيتي نيست، واقعگرايانه است. دين، علم، روانشناسي و جامعهشناسي اصيل اين واقعيت را برملا، كالبدشكافي و براي جامعه بيان ميكند، نگاه سكسي نيست، بلكه نگاه واقعي است. كسي كه ميخواهد اين فرياد زده نشود و اين هشدار داده نشود و اين آژير كشيده نشود، نگاهش جنسی است و دوست دارد همه چيز مخفيانه و طبق نگاه او تنجام شود.
* گفته ميشود جمهوري اسلامي براي زنان محدوديت به وجود آورده است. شما مفصلاً توضيح داديد كه دين تلاش ميكند در ارزيابي شخصيت او، نقش جنسياش كنار گذاشته و بيشتر روي ابعاد ديگر شخصيت او تمركز شود.
حجتالاسلام باقرزاده: مادراني كه فرزندانشان را به جبهه فرستادند. مطمئن باشيد بچهاي كه از دامن يك زن پاك جدا ميشود و به جبهه ميرود، موتور محرك او پاكي نهاد خانواده است و شوهري كه زنش را رها ميكند و به جبهه ميرود، مطمئن است كه همسرش سنگر خانواده را حفظ ميكند و مراقب دختر و پسر اوست. مردي كه مطمئن نباشد كه زنش حريم خانواده را حفظ ميكند و به عفاف زنش مطمئن نباشد، انگيزه حضور جهادي و اجتماعياش كم ميشود. لذا ميبينيد كه در زمان جنگ، زنان ما به خاطر عفاف و پاكدامنيشان در حفظ و تقويت روحيه رزمندگان نقش زيادي داشتند. اگر مردي سه ماه، شش ماه به جبهه ميرفت و گاهي براي مرخصي برميگشت، با زني روبرو ميشد كه سراپاي وجودش فرياد عفاف ميزند و كاملاً مطمئن ميشد كه اين زن در غيبت او كاملا، عفيفانه زندگي ميكند، اگر چنين اطميناني نبود، آيا اين مرد ميتوانست با خيال راحت در جبهه حضور پيدا كند؟
* فراتر از آن، ما در تاريخ انقلاب و دفاع مقدس خانمي مثل خانم دباغ را داريم كه در دوره جنگ فرمانده سپاه همدان بودند.
حجتالاسلام باقرزاده: همينطور است.
يعني به واسطه اسلام و دين منكر نقش مستقيم زنان حتي در جنگ هم نشديم و آن را سركوب نكرديم.
همين چند روز پيش تلويزيون خانمي را نشان ميداد كه در زمان جنگ با توپ و تانك دشمن درگير بوده. در بحث حفظ خرمشهر، زنها در سنگرها از خرمشهر دفاع كردند. جمهوري اسلامي متأسفانه روي آمارهاي ارتقاي شخصيت زن كار نكرده. اينها بايد دائماً جلوي چشم باشند. آمار زنان متخصص، دانشگاهي، اساتيد، مبتكرين، كارآفرينهاي زن كه در بسياري از زمينهها از مردها جلوترند، زنان كارخانهدار، زنان سرمايهگذار در عرصههاي اقتصادي، زنان فعال اقتصادي و سياسي، فرهيختگان زني كه به عنوان نمايندگان مجلس، اعضاي احزاب، كارگزاران احزاب به عنوان وزير، NGOهائي كه توسط زنان اداره ميشوند، همه در سايه جمهوري اسلامي اتفاق افتاده است. در همين قضيه كرونا، حضور زنان چه در توليد ماسك، چه كمك به پرستاران در بيمارستان، كادرهاي درماني و پرستاري، شاهدي جدي بر حضور زنان بر بالين بيماراني است كه بيماري واگيردار خطرناك دارند. آمار زنان موفق در جمهوري اسلامي محيرالعقول است.
* با تشکر بابت وقتی که در اختیار ما گذاشتید.
هدایت شده از پاسخیار | محمدرضا باقرزاده
1_485027270.mp3
زمان:
حجم:
20.49M
چرا حجاب اجباری است؟
در مصاحبه رجانیوز با دکتر محمدرضا باقرزاده مورخ پنجم مهر ۱۳۹۹ گوش کنید...
@bagherzadeh
هدایت شده از مباحثات
⚡ به بهانه مباحثات اخیر پیرامون «اقتصاد اسلامی»
حجت الاسلام باقرزاده:نظریه پردازی و نقد آن باید منطبق بر«منطق» و «اخلاق» باشد/برچسبزنیهای مذموم باعث بیراهه رفتن گفتوگوها میشود
🔸 مقدمه: «ما اقتصاد اسلامی نداریم». مطلبی بود که چندی پیش از سوی آیتالله علوی بروجردی در کنار برخی مطالب مهم دیگر بیان شد که واکنش جمعی از سطوح مختلف حوزویان را در پی داشت. سایت مباحثات اصل بیان مطلب و نوع واکنشها و نسبت آن با معیارهای آزاداندیشی و کرسیهای نظریهپردازی را با حجتالاسلام دکتر محمدرضا باقرزاده عضو هیئت علمی موسسه امام خمینی و دبیر سابق کرسیهای آزاداندیشی حوزه به گفتوگو نشسته است.
🔹 اصل این جریان، یک اتفاق مبارکی است که باید آن را به فال نیک بگیریم. اساسا شجاعت در نظریهپردازی و حرف نو زدن کار سختی نیست. چراکه نواندیشی و حرف نو زدن و تجددخواهی مورد پسند و اقبال بسیاری از افراد است. در حالی که هر نوآوری مطلوب نیست. نوآوری زمانی مطلوب است که در یک چارچوب سه ضلعی «وفاداری به اصول و اخلاق و منطق» باشد. یعنی بتواند این مثلث را حفظ کند.هم اکنون که به ماجرای اخیر یعنی اظهار نظری از سوی آقای علوی بروجردی و پاسخهای داده شده نگاه می کنیم خوشبختانه این اتفاق خوب را شاهد هستیم
🔹 در فضای امروز حوزه های علمیه بویژه با توجه به شکلگیری مراکز تخصصی علوم انسانی و اقتصاد پژوهی های حوزوی و دانشگاهی، اگر انتظار داشته باشیم همه در برابر اظهار نظر ها سکوت کنند و کسی نقدی وارد نکند و به فرموده رهبری یک «مرداب جمود» ایجاد شود؛ کسی جرات نکند نقدی وارد کند، اساسا انتظار غلطی است هر چند اظهار نظر از جایگاههای سنتی حوزه باشد.
🔹 در این فضا چه بسا در آینده اگر یک شخصیت بزرگواری یا حتی مرجع تقلیدی نظری را بیان کند که نیاز باشد مورد نقد جامعه علمی و حوزوی قرار گیرد این شجاعت وجود دارد چنانکه ابزار نقد هم که تجهیز به ابزار علم و منطق هست هم کم و بیش قابل مقایسه با سابق حوزه ها نیست. چنین بحثهایی و این زاد و ولد فرهنگی نیاز امروز حوزه و کشور ما است.
🔹 کسانی که در حوزه تخصصی وارد میشوند باید بدانند هر موضوعی را در چارچوب و دریچه تخصصی خود بررسی کنند. اگر مطلبی اقتصادی است، کسی که تخصص علم اقتصاد دارد نباید جریانشناسی او فراتر از حوزه اقتصادی باشد. اگر بحث فقهی است فرد فقیه باید در نقد آن فقط از منظر فقهی و به صورت محترمانه و منطقی و بدون هیاهو و جوسازی با اسلوب فقهی نقد کند. چیزی که ما از آزاداندیشی انتظار داریم این است.
🔹 حواسمان باشد در دام فضایی نیافتیم که اگر فردا کسی خواست یک مطلب جدیدی ارائه کنده مورد اتهام قرار گیرد. اگر از همان ابتدای اظهارنظر، برخی تعابیری خلق کنیم که به نوعی برچسب زنی از نوع مذموم آن باشد، باعث می شود گفتوگو به بیراهه کشیده شود و حاشیه افزون بر متن ایجاد کند.
🔹 ما مخالف این هستیم که اگر فردی نظری داشت، نظریهاش را در ذهن خود حبس کند و آن را ارائه ندهد. اما شرایط درست نظریهپردازی هم باید رعایت شود تا هم به سوخته شدن نظریه منتهی نشود و هم بدعت گذاری به نام نظریه پردازی صورت نگیرد.
🔹 هم باید آزادی بیان، نظریه پردازی و نقد آن را پاس بداریم و هم باید بپذیریم که این مهم باید دو قید و شرط مهم داشته باشد. «منطق» و «اخلاق»اخلاق یعنی حقوق مادی و معنوی افراد رعایت شود و آبروی یکدیگر را نبریم و همدیگر را لجنمال نکنیم و با برهان و استدلال به سخنان یکدیگر پاسخ بدهیم. پروتکلهای بحث علمی باید رعایت شود. اینکه فلانی «متحجر» یا «منحرف» است خارج از قواعد یک گفتوگوی درست است و باعث میشود اهل علم نتوانند وارد چنین فضاهایی شوند. ما اگر فضای «گفت» و «گو» یعنی گفتن و شنیدن را بازکنیم هردو طرف سود میبرند. حتی انقلاب اسلامی هم از این مناظرهها سود میبرد.
🔹 ما اتفاقا نیاز داریم فردی بیان کند که اقتصاد اسلامی نداریم تا مدافعان اقتصاد اسلامی بتوانند از این فرصت استفاده کرده و نظریه «اقتصاد اسلامی» را اثبات کنند. به تعبیر رهبر معظم انقلاب که فرمودند «آزادی باعث بالندگی دین میشود». اگر دیگران بیاییند ضد انقلاب یا ولایت فقیه سخن بگویند ـ توجه کنید منظور سخن علمی است نه هیاهوـ باعث میشود اهل انقلاب دفاع منطقی و اخلاقی کنند.
🔸 متن کامل گفتوگو:
http://mobahesat.ir/23062
🔻🔻🔻
@mobahesat
حجت الاسلام باقرزاده:نظریه پردازی و نقد آن باید منطبق بر«منطق» و «اخلاق» باشد/برچسبزنیهای مذموم باعث بیراهه رفتن گفتوگوها میشود – مباحثات
http://mobahesat.ir/23062