شبه‌قاره | امین رضایی‌نژاد
ساعتی پیش حمله تروریستی به قطار جعفر اکسپرس در بلوچستان #پاکستان؛ تروریست‌ها به سمت قطار آتش گشودن
#ارتش_پاکستان اعلام کرد که عملیات علیه عوامل حمله تروریستی به قطار مسافربری در ایالت #بلوچستان ادامه دارد و تاکنون ۸۰ مسافر از چنگ #ارتش_آزادی‌بخش_بلوچ آزاد شده‌اند.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
شبه‌قاره | امین رضایی‌نژاد
#ارتش_پاکستان اعلام کرد که عملیات علیه عوامل حمله تروریستی به قطار مسافربری در ایالت #بلوچستان ادامه
#ارتش_آزادی‌بخش_بلوچ ادعای رسانه‌ها درباره تعداد گروگان‌ها را تکذیب و در بیانیه‌ای اعلام کرد ۱۸۲ مسافر را گروگان گرفته است.
#پاکستان
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
عملیات #جعفر_اکسپرس با کشته شدن تمامی تروریست‌های #ارتش_آزادی‌بخش_بلوچ به پایان رسید. گروگان‌ها با یک قطار باری به محل امن منتقل شدند.
#پاکستان
#بلوچستان
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
👈 بر اساس گزارشی از Israel Hayom، سفر مخفیانه گروهی از خبرنگاران و اینفلوئنسرهای پاکستانی به #اسرائیل موجب واکنش‌های شدید در #پاکستان شده است. دولت پاکستان اعلام کرده که در حال جمع‌آوری اطلاعات درباره این سفر است. برخی اعضای این هیئت با تهدیداتی مواجه شده‌اند و مجبور به اختفا شده‌اند. سخنگوی وزارت خارجه پاکستان تأکید کرده که این سفر ارتباطی با دولت ندارد و موضع پاکستان در مورد اسرائیل بدون تغییر باقی مانده است.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
👈 یادداشت بنده برای شورای راهبردی سیاست خارجی با عنوان:
🔴 آیا هند قادر خواهد بود جلوی جریان رود سند و دو شاخابه آن به سمت پاکستان را بگیرد؟
در تاریخ ۲۵ آوریل ۲۰۲۵، حادثه‌ای تروریستی در منطقه پهلگام در ناحیه‌ی مورد مناقشه‌ی جامو و #کشمیر رخ داد. دولت هند بلافاصله و بدون ارائه‌ی هرگونه مدرکی، گروه‌های کشمیری تحت حمایت #پاکستان را مسئول این حادثه دانست. نارِندرا مودی، نخست‌وزیر هند، در واکنش به این حمله، علاوه بر اعمال محدودیت‌های شدید بر شهروندان پاکستانی مقیم #هند، اعلام کرد که معاهده‌ی آبی سند (IWT) را به‌صورت یک‌جانبه لغو کرده و از این پس سهم پاکستان از آب سند را از ۸۰ درصد به ۵۰ درصد کاهش خواهد داد.
در مقابل، دولت پاکستان به‌طور رسمی اعلام کرد که هرگونه قطع یا انحراف جریان آب رودخانه‌های مشترک توسط هند را «اقدام جنگی» تلقی کرده و با تمام قوا به آن پاسخ خواهد داد. حتی در رسانه‌های پاکستان، تهدیداتی مبنی بر استفاده از سلاح‌های اتمی نیز مطرح شد.
از سوی دیگر، #چین اعلام کرد که از پاکستان در این مناقشه حمایت خواهد کرد، هرچند خواستار ادامه‌ی دیپلماسی آب بین دو کشور شد. در مقابل، #ایالات_متحده ضمن محکومیت حمله‌ی تروریستی در کشمیر، از هر دو کشور خواست تا «راه‌حلی مسئولانه بیابند و از هرگونه تشدید تنش‌ها بپرهیزند».
بانک جهانی در دهه‌ی ۱۹۵۰ با ابتکار یوجین بلک، رئیس وقت خود، به‌عنوان میانجی اصلی در مذاکرات بین هند و پاکستان برای تقسیم آب‌های رود سند عمل کرد که این امر منجر به انعقاد معاهده‌ی آبی سند در سال ۱۹۶۰ شد. اما این میانجی‌گری فاقد هرگونه ضمانت اجرایی بود و #بانک_جهانی در پاسخ به شکایت پاکستان علیه هند اعلام کرد که نمی‌تواند در تصمیمات یک‌جانبه‌ی کشورها دخالت کند.
تهدید هند به لغو معاهده‌ی آبی سند پیش از این نیز سابقه داشته است. در فوریه‌ی ۲۰۱۹ و پس از حمله‌ی تروریستی گروه جیش‌محمد به کاروان نیروهای پلیس مرکزی هند (CRPF) در کشمیر که به کشته شدن ۴۰ نفر و زخمی شدن ده‌ها تن انجامید، نارندرا مودی نیز اعلام کرد که معاهده‌ی آبی سند را لغو خواهد کرد. این تهدید هرگز عملی نشد و بسیاری از کارشناسان در آن زمان دلیل این اقدام مودی را تلاش برای جلب آرای عمومی در انتخابات همان سال دانستند. اما این‌بار، در آستانه‌ی انتخابات راجیا سبها (مجلس علیا) در هند و در شرایطی که بسیاری از تحلیلگران معتقدند وضعیت حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) چندان مطلوب نیست، حادثه‌ی تروریستی پهلگام بهانه‌ای برای تعلیق رسمی معاهده‌ی آبی سند فراهم کرده است.
به نظر می‌رسد حزب حاکم قصد دارد از یک تاکتیک روانی تکراری برای کسب کرسی‌های بیشتر در انتخابات پیش‌رو استفاده کند و احتمال دارد پس از بهبود وضعیت انتخاباتی حزب، این معاهده به حالت پیشین بازگردد.
از سوی دیگر، اجرای کامل توقف جریان آب از نظر فنی مستلزم زمان، منابع مالی گسترده برای احداث سدها و تغییرات مهندسی است که این موضوعات ممکن است هزینه‌های سیاسی و زیست‌محیطی برای هند در پی داشته باشد. همچنین، پاکستان می‌تواند از طریق سازمان همکاری شانگهای، بانک جهانی، شورای امنیت سازمان ملل و حتی قطعنامه‌های غیرالزام‌آور مجمع عمومی سازمان ملل، بر هند فشار بین‌المللی وارد کند.
نباید فراموش کرد که قطع کامل آب از سوی هند، علاوه بر تشدید بحران‌های آبی در پاکستان که فاقد زیرساخت‌های مناسب ذخیره‌سازی آب است، می‌تواند منجر به بی‌ثباتی بیشتر در شبه‌قاره‌ی هند شده و امنیت ملی هند را نیز تحت تأثیر منفی قرار دهد.
در نتیجه، با توجه به واکنش‌های شدید و یکپارچه‌ی مقامات پاکستانی، هشدارهای بین‌المللی اعضای دائم شورای امنیت و بانک جهانی، پیچیدگی‌های فنی و تبعات جبران‌ناپذیر منطقه‌ای، به نظر نمی‌رسد هند بتواند معاهده‌ی آبی سند را بدون مواجهه با تهدیدات جدی و پیامدهای گسترده به‌طور کامل لغو کند. هرچند ممکن است دهلی‌نو در کوتاه‌مدت محدودیت‌هایی در جریان آب علیه پاکستان اعمال کند، اما لغو قطعی و دائمی این معاهده — به‌ویژه بدون کاهش تنش‌ها بین دو قدرت اتمی — بسیار دشوار و پرخطر خواهد بود.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان (1)
به نظر می‌رسد تنش‌های اخیر میان هند و پاکستان در حال تبدیل شدن به یک منازعه تمام‌عیار باشد. این موضوع، با توجه به اینکه هر دو کشور قدرت اتمی هستند، می‌تواند چالش‌هایی را در مقیاس جهانی به همراه داشته باشد. در این یادداشت، تلاش می‌کنم منازعه فعلی را در سه سطح تاریخی، پویایی‌های درونی دو کشور، و کلان‌روندهای بین‌المللی تحلیل کنم.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان (2)
در ابتدا به سطح #تحلیل_تاریخی می‌پردازم. منازعات #هند و #پاکستان ریشه در جدایی خونین این دو کشور در سال ۱۹۴۷ دارد؛ زمانی که #استعمار_بریتانیا شبه‌قاره هند را ترک کرد و دو کشور مستقل بر اساس هویت مذهبی، یعنی هند با اکثریت هندو و پاکستان با اکثریت مسلمان، شکل گرفتند. این تقسیم‌بندی نه‌تنها باعث مهاجرت اجباری میلیون‌ها نفر شد، بلکه اختلافات ارضی، به‌ویژه بر سر منطقه #کشمیر، را نیز برجای گذاشت. کشمیر، باوجود اکثریت مسلمان، تحت حاکمیت حکومت محلی هندو قرار داشت که تصمیم به الحاق به هند گرفت؛ اقدامی که پاکستان آن را نامشروع دانست و به نخستین جنگ تمام‌عیار دو کشور در سال ۱۹۴۷ انجامید. این جنگ با تقسیم غیررسمی کشمیر به مناطق تحت کنترل هند و پاکستان پایان یافت، اما مسئله همچنان به‌عنوان جرقه اصلی تنش‌ها باقی ماند.
در سال ۱۹۶۵، دور جدیدی از درگیری‌ها بر سر کشمیر آغاز شد که با شکست راهبردی پاکستان و میانجی‌گری #شوروی برای آتش‌بس همراه بود. بااین‌حال، بحران عمیق‌تر در سال ۱۹۷۱ رخ داد، زمانی که هند
تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان
از جنبش استقلال‌طلبانه #بنگلادش (پاکستان شرقی سابق) حمایت کرد؛ حمایتی که به جنگی تمام‌عیار منجر شد. در نتیجه این جنگ، پاکستان تسلیم شد و کشور مستقل بنگلادش تشکیل گردید. این شکست تحقیرآمیز خصومت‌های تاریخی را تشدید کرد و پاکستان را به سمت تقویت برنامه‌های اتمی سوق داد. در سال ۱۹۹۸، هر دو کشور با انجام آزمایش‌های هسته‌ای، خود را به‌عنوان قدرت‌های اتمی معرفی کردند و موازنه وحشت را در منطقه حاکم ساختند.
تنش‌های میان هند و پاکستان در دهه‌های اخیر، اغلب حول محور فعالیت گروه‌های شبه‌نظامی در کشمیر و حملات تروریستی بوده است. جنگ محدود کارگیل در ۱۹۹۹، حمله به پارلمان هند در ۲۰۰۱ و حملات بمبئی در ۲۰۰۸، از نقاط عطفی بودند که روابط را به مرز جنگ هسته‌ای کشاندند. تلاش‌های صلح‌آمیز مانند گفت‌وگوهای شیملا در ۱۹۷۲ یا اعلامیه لاهور در ۱۹۹۹ نیز به‌دلیل بی‌اعتمادی عمیق و اختلافات ساختاری، به نتیجه ماندگاری نرسیدند. در سال ۲۰۱۹، هند با لغو خودمختاری کشمیر تحت ماده ۳۷۰ قانون اساسی و لغو ممنوعیت خرید زمین در کشمیر برای غیرکشمیری‌ها تحت ماده ۳۵الف، بار دیگر خشم پاکستان و تنش‌ها را افزایش داد. حادثه پهلگام که در ۲۲ آوریل ۲۰۲۵ (۲ اردیبهشت ۱۴۰۴) در منطقه کشمیر تحت کنترل هند رخ داد، یک حمله تروریستی مرگبار بود که طی آن دست‌کم ۲۶ گردشگر هندی کشته و بیش از ۲۰ نفر زخمی شدند. این حمله که گروهی موسوم به «#جبهه_مقاومت_کشمیر» (TRF) مسئولیت آن را بر عهده گرفت، بار دیگر موجب شد هند، پاکستان را به حمایت از یک گروه تروریستی در منطقه کشمیر متهم کند و آتش تنش‌ها میان دو طرف شعله‌ورتر شود. بنابراین، در سطح تاریخی، تنش فعلی در راستای منازعات پیشین میان دو کشور قابل تحلیل است.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان (3)
در سطح #تحلیل_پویایی‌های_درونی دو کشور، با تفاسیر متفاوتی از پدیده جاری روبه‌رو هستیم. حزب #بهاراتیا_جانتا در سال ۲۰۱۴ با شعار اساسی «کار کشمیر را یکسره می‌کنیم» توانست کمپینی تماما هندو راه‌اندازی کرده و پیروز انتخابات #لوک‌سبها در #هند شود.
این شعار تبلیغاتی، در ابتدای کمپین انتخاباتی لوک‌سبها در سال ۲۰۱۹ و درست در زمانی که حزب بهاراتیا جانتا ممکن بود با یک لغزش، قافیه را به حزب #کنگره ببازد، تا حدودی به ثمر نشست. لغو جنجالی دو ماده قانون اساسی که پیش‌تر بدان‌ها اشاره شد، انحلال #ویدهان‌سبها در ایالت #جامو_و_کشمیر، تقسیم‌بندی جدید جغرافیای سیاسی ایالت و اداره مستقیم آن تحت نظر وزارت کشور دولت مرکزی، باعث شد هندوهای زعفرانی که نسبت به شعارهای تبلیغاتی حزب احساس سرخوردگی کرده بودند، دوباره پای کار انتخابات بیایند. درنتیجه، با وجود موفقیت‌های حزب کنگره در برخی ایالت‌ها، حزب بهاراتیا جانتا توانست بار دیگر به‌عنوان حزب حاکم در مجلس ملی معرفی شود.
اکنون اما، انتخابات دیگری در راه است. انتخابات ۲۰۱۹ با پیروزی میلی‌متری بهاراتیا جانتا همراه بود و احزاب رقیب مانند کنگره و #عام_آدمی احساس می‌کنند شاید بتوانند کار ناتمام خود در لوک‌سبها را در #راجیا_سبها به سرانجام برسانند. در نتیجه، بهاراتیا جانتا دوباره ناچار به پیاده‌سازی عملیات روانی تکراری خود شده است. #حمله_تروریستی_پهلگام ـ اگر بپذیریم که با قصور عمدی دستگاه‌های امنیتی هند رخ نداده است ـ موهبتی بود که گویی از سوی خدایان معابد هندویی به حزب بهاراتیا جانتا اعطا شده تا با تشدید دوباره اختلافات با #پاکستان بر سر #کشمیر، همراه با چاشنی هیدروپلیتیکی، مانع از پاره شدن نوار پیروزی‌های انتخاباتی خود شود. در این سطح تحلیل، می‌توان پیش‌بینی کرد که حزب حاکم تلاش خواهد کرد با افزایش کنترل‌شده سطح منازعه تا انتخابات ۲۰۲۶ راجیا سبها، کمپین انتخاباتی خود را همچنان به شعار «کار کشمیر را یکسره می‌کنیم» گره بزند.
از سوی دیگر، مسئله کشمیر می‌تواند برای حاکمیت (ارتش) و حکومت (دولت) در پاکستان نیز فرصت بسیج عمومی از طریق اصل عملیات روانی «رژه حول پرچم» را فراهم آورد و تا حدی از فشارهای فزاینده عمران خان و طرفدارانش بکاهد. این مسئله می‌تواند در چارچوب یک بازی «معمای زندانی»، به یک سناریوی برد–برد برای حزب بهاراتیا جانتا در هند و دوگانه حاکمیت–حکومت در پاکستان تبدیل شود. این موضوع مؤید آن تحلیلی است که مدعی است روندی صعودی اما کنترل‌شده در منازعه جاری، تا سال ۲۰۲۶ ادامه خواهد داشت.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان (4)
در سطح #تحلیل_پویایی‌های_نظام_بین‌الملل، باید به سراغ بازی بزرگ قرن، یعنی رقابت #چین و #ایالات_متحده، رفت. ایالات متحدهِ #ترامپ تلاش می‌کند با دو راهبرد، یکی تقویت ساختارهای اقتصادی داخلی و دیگری کنترل اقتصادی رقبا، موقعیت خود را به‌عنوان ابرقدرت حفظ کند. از سوی دیگر، این کشور در شرایط فعلی توان مدیریت هم‌زمان دو جبهه در غرب آسیا و دریای چین جنوبی را ندارد. ترامپ نمی‌خواهد نه #رژیم_صهیونیستی را به جبهه مقاومت ببازد و نه #تایوان را به چین واگذار کند. بنابراین، ایجاد منازعه‌ای جدید در منطقه #کشمیر که میان سه کشور #هند، پاکستان و چین تقسیم شده است، می‌تواند از یک‌سو بخشی از توان اقتصادی این سه کشور، که مدعیان نظم جهانی جدید هستند، را درگیر سازد و از سوی دیگر، تمرکز چین را به‌طور موقت از تایوان منحرف کند. در این صورت، ترامپ می‌تواند با #خنثی‌سازی_برنامه_هسته‌ای_ایران و احتمالا #محدود_کردن_توان_موشکی این کشور، تنفسی مصنوعی به رژیم صهیونیستی بدهد و سپس دوباره تمرکز خود را به تایوان معطوف سازد. در این سطح تحلیل، چراغ سبز ترامپ به نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند ـ که از ارادتمندان ترامپ نیز هست ـ می‌تواند به آغاز جنگی از نوع جنگ‌های سه‌جانبه منجر شود. با این تفاوت که این‌بار، چین نیز وارد عرصه خواهد شد تا از پروژه CPEC در #پاکستان که بخشی از حیثیت راهبردی کریدور چین است، دفاع کند.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 تحلیل منازعه جاری میان هند و پاکستان (5)
با این توضیحات، پیشنهاد می‌شود احتمالات پیشِ‌رو را با نمره‌گذاری (از ۱۰۰) به این صورت در نظر بگیریم:
۵: جنگ فراگیر بلندمدت
۱۰: جنگ فراگیر میان‌مدت
۱۵: جنگ فراگیر کوتاه‌مدت
۳۰: تصعید منازعه کنترل‌شده تا زمان مشخص (برای مثال تا زمان برگزاری انتخابات راجیا سبها)
۴۰: کنترل منازعه با میانجی‌گری (سازمان همکاری‌های شانگهای، ابتکارات موقت و...)
تحلیل من نشان می‌دهد که اگرچه خطر تشدید درگیری وجود دارد، اما احتمال مهار آن از طریق مکانیسم‌های داخلی و بین‌المللی نیز قابل توجه است.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
🔴 «عملیات سندور»؛ تلاقی سنت، جنسیت و سیاست در حمله تلافی‌جویانه هند
در پی حمله پهلگام، دولت هند عملیاتی با عنوان «عملیات سندور» انجام داد؛ این نام برگرفته از نماد سندور در فرهنگ هندو است. در این مقاله، ابعاد فرهنگی، سیاسی و فمینیستی این نام‌گذاری بررسی می‌شود.
👈 این مطلب را در ویرگول بخوانید
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies
مقایسه توانمندی نظامی هند و پاکستان
درگیری‌های نظامی میان #هند و #پاکستان در مه ۲۰۲۵ به یکی از شدیدترین بحران‌های منطقه‌ای در دهه‌های اخیر تبدیل شده است. این تنش‌ها پس از حمله تروریستی ۲۲ آوریل در پهلگام کشمیر هند، که به کشته شدن ۲۷ غیرنظامی انجامید، آغاز شد. هند این حمله را به گروه‌های مستقر در پاکستان نسبت داد و در پاسخ، عملیات هوایی گسترده‌ای با نام «#عملیات_سندور» را علیه اهدافی در خاک پاکستان و کشمیر تحت کنترل آن کشور انجام داد. این حملات منجر به کشته شدن دست‌کم ۳۱ غیرنظامی پاکستانی، از جمله کودکان، و زخمی شدن بیش از ۴۶ نفر شد.
در واکنش، پاکستان اعلام کرد که پنج جنگنده هندی را سرنگون کرده و به تبادل آتش توپخانه‌ای در امتداد خط کنترل (LoC) پرداخته است، که به کشته شدن چندین غیرنظامی در هر دو طرف منجر شد. همچنین، پاکستان هشدار داد که هرگونه تلاش هند برای قطع جریان آب رودخانه‌های مشترک می‌تواند به عنوان اقدام جنگی تلقی شود و تهدید به پاسخ هسته‌ای کرد.
این بحران با تعلیق توافق‌نامه‌های کلیدی مانند پیمان آب‌های سند و توافق‌نامه شیملا، اخراج دیپلمات‌ها، و بسته شدن مرزها و حریم هوایی، به یک بن‌بست دیپلماتیک تبدیل شده است. با توجه به اینکه هر دو کشور دارای زرادخانه‌های هسته‌ای هستند، جامعه بین‌المللی نگرانی‌های جدی درباره احتمال تشدید بیشتر درگیری‌ها و پیامدهای فاجعه‌بار آن ابراز کرده است.
در این فایل که در ادامه بارگذاری خواهد شد، به بررسی دقیق تحولات اخیر، توانمندی‌های نظامی دو کشور پرداخته می‌شود.
✍️ کانال مطالعات شبه‌قاره - امین رضایی‌نژاد
🔰
استفاده از محتوای کانال با ذکر منبع بلامانع است.@Sub_ContinentStudies 👇👇👇👇👇👇👇👇👇