وضعیت محور مقاومت و ترکیه در سوریه، ستیز یا مماشات #بخش_سوم 🔴 اما سوال اصلی اینکه چرا ایران با ترکیه در سوریه برخورد نمی‌کند؟و چرا تا امروز با ترکیه مماشات کرده است؟ معنای بیانیه مستشاری ایران در سوریه چیست؟ همانگونه که پیشتر انواع روابط گفته شد، روابط طرفین ترک و ایرانی به طور کلی بسیار پیچیده است و در وضعیت اتحاد یا جنگ قرار ندارند،بلکه روابط در وضعیت نه جنگ و نه صلح است.این روابط سویه‌های اقتصادی، فنی، سیاسی و امنیتی فراوانی دارد و این سویه‌ها اجازه نمی‌دهد به یکباره ایران وارد یک تقابل رودررو با ترکیه شود،چرا؟ علت این امر نه ناتوانی یا عدم اراده بلکه پیچیدگی حاکم بر فضای روابط است. ایران کشوری است که همیشه مبتنی بر اخلاق و شریعت (که بن مایه تفکر سیاسی اوست) عمل می‌کند، در نتیجه به راحتی به هر توافقی پشت پا نمی‌زند،هیچ لطفی را فراموش نمی‌کند و به تعهدات خود تا حد ممکن پایبند می‌ماند. ایران تا اتمام حجت کامل با طرف مقابل خود وارد تقابل نمی‌شود. 🔴 شاید اشاره به چند مورد از روابط دوطرفه ایران و ترکیه معنای کنش طرف ایرانی را مشخص‌تر کند. ترکیه کشوری است که یکی از راه‌های دور زدن تحریم‌های اقتصادی ایران شده است. ترکیه اجازه داده ایران بسیاری از مراودات اقتصادی خود را از این طریق انجام دهد و بانکهای ترک، صرافی‌ها و... امکان تعامل اقتصادی ایران را با دنیا ایجاد کرده‌اند. همچنین مسیر ترانزیتی عمده‌ای نیز برای ایران فراهم کرده‌اند. این بدان معناست که طرفین منافع دوجانبه اقتصادی فراوانی دارند که اجازه نمی‌دهد به یکباره وارد تقابل با هم شوند. ایران با فروش انرژی منافعی از ترکیه به دست می‌آورد که در بحبوحه تحریم‌های جهانی علیه‌اش بسیار کمک بزرگی است. هر چند ترکیه نیز نه از سر خیرخواهی بلکه منافع تن به چنین مراوداتی داده است، ترکیه نیز بخش قابل توجهی از انرژی خود را ارزان از ایران خرید می‌کند، انرژی که امکان فعالیت و رشد اقتصادش را فراهم کرده است. همچنین با دریافت تعرفه‌های ترجیحی گمرکی بازار هشتاد میلیونی ایران را در برخی حوزه‌ها(مانند پوشاک) به دست آورده است. 🔴 روابط ایران و ترکیه حتی از تعامل اقتصادی و سیاسی فراتر رفته و گاهی تعاملات دو جانبه امنیتی نیز در جریان بوده است. اکنون(پس از شهادت سردار رشید سپاه اسلام قاسم سلیمانی) مشخص شده که کودتای ترکیه، یک کودتای آمریکایی بوده و ظاهرا سپاه قدس و شخص سردار سلیمانی کمک فراوانی به ترکیه برای مقابله با آن کرده‌اند. اهم ماجرا و علل این امر فعلا پوشیده است(مخصوصا با توجه به طبقه‌بندی شدید چنین پرونده‌هایی در بخش نظامی و امنیتی ایران برای سالها)؛ اما شاید بتوان گفت ایران هر جا که آمریکا فتنه می‌کند حاضر بوده و در جهت مخالف آن و شکست فتنه تلاش می‌کند. علت کمک به ترکیه نیز شاید همین امر باید باشد. از سویی دیگر در فتنه سال ۹۸ ایران، ترکیه نیز متقابلا اطلاعات افرادی که جهت آموزش ترور، تخریب، آشوب و... از خاک ترکیه به کشورهای دیگر سفر کرده بودند را در اختیار طرف ایرانی قرار داده است. و همین امر خاموش کردن فتنه را سهل‌تر کرد. غیر از این موارد مشخص است موارد فراوان دیگری هم در بین بوده که بنا به ذات محرمانگی چنین مسائلی هیچگاه بیان نشده‌اند. 🔴 ترکیه درسالهای گذشته(دوران اردوغان) نوع تعامل خود با غرب را تغییر داده است و از پیروی و هم پیمانی به نوعی تقابل، تغییر فاز داده است. علت این امر شاید همان تفکر رایج در میان غربگرایان(فارغ از ملیت آنها) باشد، تفکری که تقابل با غرب را تا رسیدن به قدرت متوقف می‌کنند(نمونه این تفکر در میان طبقه غربگرای ایران نیز به شدت قابل روئیت است). اردوغان گمان می‌کند از نظر اقتصادی، سیاسی، نظامی و فناوری به جایی رسیده که امکان تقابل با غرب را دارد و می‌تواند تبدیل به یک ابرقدرت شود. گمانی که توهمی بیش نیست، چراکه نه فناوری و نه قدرت نظامی قابل صادرات و واردات نیست و تقابل با غرب کل ترکیه را زمینگیر خواهد کرد. 🔴 شاید اکنون بتوان معنای خویشتنداری ایران و محور مقاومت در برابر ترکیه را آسانتر فهم کرد. ایران توافقاتی با ترکیه دارد و کمک‌هایی نیز دریافت کرده است، در نتیجه قصد ندارد نمک نشناسی پیشه کند. ایران در حال مماشات با ترکیه است و سعی دارد با تلاشهای سیاسی و دیپلماتیک تا حد ممکن با ترکیه کنار آید. ایران کشوری اخلاق مدار است، خصوصا سپاه قدس به عنوان بازوی خارجی انقلاب اسلامی و نمود بارز تفکر انقلابی آن. 🔴 اما این خویشتنداری نباید به ضعف ایران یا دنباله‌روی ایران از روسیه تفسیر شود.واضح است اگر ترکیه روند جاری را ادامه دهد محور مقاومت وارد تقابل با او خواهند شد و آن زمان مشخص خواهد شد ارتش اجاره‌ای و تجهیزات و تسلیحات وارداتی ارتش ترکیه و تروریست‌هایش در برابر محور مقاومت کاری غیر از نمایش شکست مطلق ارائه نخواهند داد. #بخش_سوم نویسنده: #نصر ۱۱ اسفند ۱۳۹۸