💠 احتیاط
🔸 به ما فرمودند ﴿لَقَدْ كانَ لَكُمْ فی رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ﴾ كه مخاطب اوّلی و اصلی آن همین حوزه های علمیه و دانشگاه ها هستند؛ خصوصیات آن بزرگوارها را معرفی كردند، فرمودند خصوصیت های آنها دو قسم است: یك قسم كه در دسترس احدی نیست این ﴿ذلِكَ فَضْلُ اللَّهِ یؤْتیهِ مَنْ یشاءُ﴾ است,[1] ﴿اللَّهُ أَعْلَمُ حَیثُ یجْعَلُ رِسالَتَهُ﴾[2] آن نبوّت است, آن امامت است, آن خلافت كبراست, آن عصمت كلیه است آنها كه در دسترس كسی نیست؛ اما فرمود آن بهره های رقیق از آن حقایق مقدور شما است؛ آنگاه كمالات اینها را شمردند فرمود آنها اهل بصیرت اند, آنها اهل علم الیقین اند, آنها اهل عمل اند, آنها ﴿أُولُوا الْأَلْبابِ﴾[3] هستند, آنها ﴿أُولِی الْأَبْصارِ﴾[4] هستند, آنها ﴿أُولِی النُّهی﴾[5] هستند, آنها ﴿أُولُوا بَقِیةٍ﴾[6] هستند, آنها ﴿أُولُوا الْعَزْمِ﴾[7] هستند؛ همه این كمالات برای انسان ها مخصوصیاً حوزویان ممكن است.
🔸 ﴿أُولِی النُّهی﴾ گفتند عقل را «نُهیه» می گویند زیرا انسان را از زشتی نهی می كند ﴿أُولِی النُّهی﴾ این است. عقل را حِجر گفتند، برای اینكه عقل تحجیر می كند. دیدید در بیابان های وسیع اگر كسی خواست یك مقدار از این زمین ها را به خودش اختصاص بدهد و به عنوان احیای موات بگیرد تَحجیر و پرچین می كند؛ اینكه در كتاب های فقهی «حقّالتحجیر» را که ملاحظه كردید همین است. عقل, تحجیر می كند، جلوی بیگانه را می گیرد و مرزبندی می كند. این بیان نورانی امیرالمؤمنین (سلام الله علیه) كه احتیاط را معنا كرده است همین است، به كمیل فرمود كمیل! «أَخُوكَ دِینُكَ فَاحْتَطْ لِدِینِكَ»؛[8] فرمود برادرهای شناسنامه ای زیادند، ولی انسان یك برادر بیشتر ندارد و آن #دین است، «فَاحْتَطْ لِدِینِكَ» احتیاط كن! می گویند فلان شخص #محتاط است, محتاط است یعنی چه؟ یعنی وقتی زحمت كشید باغی درست كرد, درختی غرس كرد و این درخت ها به ثمر نشستند برای صیانت از این باغ، دور این باغ را حائط رسم می كند، یعنی دیوار می كشد. آدم محتاط, آدمی است كه دینش را مثل آن درخت پرثمر بداند, یك; دور این دینش را دیوار بكشد, دو; كه هر كسی نیاید به دلخواه خودش از میوه های دین او استفاده كند, سه. آدمی كه بی حائط است، یعنی بی دیوار است و دور دینش را دیوار نكشید آدم محتاطی نیست. حضرت فرمود: «أَخُوكَ دِینُكَ فَاحْتَطْ لِدِینِكَ». گاهی می فرماید: «خُذِ اَلْحَائِطَةَ لِدِینِكَ»؛[9] یعنی وقتی دین داری دورش را دیوار بكش! اگر باغی دورش دیوار نباشد، هر عابر و ره گذری از میوه آن استفاده می كند اینكه در دسترس دیگران قرار می گیرد و اینكه محفوظ نیست! ﴿هَلْ فی ذلِكَ قَسَمٌ لِذی حِجْرٍ﴾[10] همین است، ﴿أُولُوا الْأَلْبابِ﴾ همین است, «اولوا العقول» همین است, ﴿أُولُوا بَقِیةٍ﴾ همین است. الآن یكی از القاب نورانی وجود مبارك ولی عصر (ارواحنا فداه) این است كه او #بقیة_الله است عنوان «بقیة الله» نظیر اسمای حسنای خدا توقیفی نیست. هر انسانی كه در اثر عنایت الهی از وجه اللّهی برخوردار باشد آن «بقیة الله» است؛ منتها بعضی ها در درجه یك و دو, بعضی در درجه صد [قرار دارند].
[1] . سوره مائده، آیه 54؛ سوره حدید، آیه 21.
[2] . سوره انعام، آیه 124.
[3] . سوره بقره، آیه 269؛ سوره آل عمران، آیه 7.
[4] . سوره حشر، آیه 2.
[5] . سوره طه، آیه 54.
[6] . سوره هود، آیه 116.
[7] . سوره احقاف، آیه 35.
[8] . امالی(للمفید)، متن، ص283.
[9] . بحار الانوار، ج2، ص259.
[10] . سوره فجر، آیه 5.
#بقیة_الله
#اهل_بصیرت
#وجه_الله
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1394/11/24
🆔 @a_javadiamoli_doross
💠 معجزات انبیاء (علیهم السلام)
🔸 قرآن كریم كه #معجزه را می ستاید [و] معرفی می كند، می فرماید اینها در اثر قدرت روح انبیا است، چون ﴿اللّهُ أَعْلَمُ حَیثُ یجْعَلُ رِسَالَتَهُ﴾؛[1] خدا می داند كه چه كسی را پیغمبر كند و نبوّت و رسالت را به كدام موطن اعطا كند، بعد هم می فرماید: ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِی﴾[2] این در نظام تدبیرِ الهی ثبت شده است كه خدا و فرستادگان خدا #پیروزند. خب اگر معجزه قابل اتیان مثل باشد كه شكست می خورد، چون ابزار پیشرفت انبیا معجزه است. برای توده مردم معجزه است كه طریق اثبات نبوّت انبیا است. اگر معجزه قابل اتیان مثل باشد، نظیر علوم غریبه دیگر می شود، آن ارزش را از دست می دهد. این را خدای سبحان نفی كرد و فرمود #معجزه هرگز شكست نمی خورد.
🔸 در سورهٴ «مجادله» آیهٴ 21 این چنین فرمود: ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِی﴾ این ثبت شده است، نه اینكه انبیای من را شهید نمی كنند ﴿یقْتُلُونَ النَّبِیینَ بِغَیرِ حَقّ﴾؛[3] نه اینكه انبیا را نمی كشند و اینها همیشه در جنگ ها پیروزند، خیلی ها #به_حسب_ظاهر در جنگ ها شهید شدند و شربت شهادت نوشیدند. فرمود رسالت من شكست نمی خورد. به خود انبیا هم فرمود این دین را یا در زمان حیات شما یا بعد از حیات شما من #پیروز می كنم: ﴿فَإِمَّا نُرِینَّكَ بَعْضَ الَّذِی نَعِدُهُمْ أَوْ نَتَوَفَّینَّكَ﴾[4]؛ من آنچه را كه #وعده دادم، یك مقداری در زمان حیات شما، یك مقداری بعد از حیات شما، بالاخره دین را تثبیت میكنم. رسالت شكست نمی خورد گرچه رسول شهید بشود. #دین شكست نمی خورد گرچه آورندهٴ دین را شهید كنند. ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِی﴾،[5] معجزه به هیچ وجه شكست نمی خورد. نه تنها «كتب الله لاغلبنّ انا و رسولی» نه، ﴿وَرُسُلِی﴾ همه انبیا این چنین اند!
🔸 این جزء سنّت های خدای سبحان است كه هیچ پیغمبری شکست نمی خورد: ﴿كَتَبَ اللَّهُ لَأَغْلِبَنَّ أَنَا وَرُسُلِی﴾؛ همه فرستادگان من پیروزند. با اینكه: ﴿یقْتُلُونَ النَّبِیینَ بِغَیرِ حَقّ﴾[6] و مانند آن؛ چه اینكه در سوره «صافات» آیه 171 و 172 و 173 این چنین فرمود: ﴿وَ لَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِین ٭ إِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُورُونَ ٭ وَإِنَّ جُنْدَنَا لَهُمْ الْغَالِبُون﴾ این در قضای الهی گذشت كه همه مرسلین پیروزند و همه سپاهیان من ظفرمندند، اینها #منصورند و اینها غالباند [و] هرگز شكست نمی خورند؛ در حالی كه بسیاری از انبیا را شهید كردند، بسیاری از جنود الهی را شهید كردند. یحیای شهید شربت شهادت نوشید، امّا #رسالتش و #منطقش هرگز شكست نخورد، چرا؟! چون آنچه را كه انبیا می آورند، قابل اتیان مثل نیست؛ پس این دو خصیصه در معجزات انبیا هست: نه راه فكری دارد (یك) و نه می توان مثل آن آورد، (دو) البته این دومی در اثر همان اوّلی است، چون راه فكری ندارد، كسی نمی تواند مثل آن بیاورد.
[1] . سوره انعام، آیه 124.
[2] . سوره مجادله، آیه 21.
[3] . سوره آلعمران، آیه 21.
[4] . سوره غافر(مؤمن)، آیه 77.
[5] . سوره مجادله، آیه 21.
[6] . سوره آلعمران، آیه 21.
#هم_الغالبون
#سنت_الهی
#شهید
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه بقره جلسه 65
🆔 @a_javadiamoli_doross
💠 نقص علم بدون دین و دین بدون علم
🔹 فرمود: ﴿وَلُوطاً﴾ یعنی «أرسلنا لوطاً» [که] لوط هم می شود جزء #مرسلین ﴿إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِنَ الْعَالَمِینَ﴾؛[1] فرمود آنها به یك سیئه بی سابقه ای مبتلا بودند، این كار را شما چرا انجام میدهید؟! شما آن راه كه حفظ نسل است ـ ﴿نِسَاؤُكُمْ حَرْثٌ لَكُمْ﴾[2] برای #فرزند_صالح است ـ آن را رها كردید و از طرفی هم ﴿وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ﴾[3] هم كه به همین معنا ذكر شده است مناسب است، [البته] برخی ها گفتند اینها گذشته از اینكه به یكدیگر اكتفا می كردند، رهگذرها و عابرین را هم مورد صدمه قرار می دادند و راهزنی هم داشتند كه ﴿وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ﴾ به آن معنا هم ذكر شده است،[4] اینها مقابل هم نیستند كه ما بگوییم یا آن معناست یا این معناست، ممكن است به هر دو جنایت تن در داده باشند؛ هم راهزنی كرده باشند و راه دیگران را گرفته باشند، راه افراد را می بستند و به آنها اهانت می كردند و هم اینكه راه تولید را می بستند ﴿أَءِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ﴾
🔹 می بینید اگر #علم باشد و #دین نباشد چه خطر دارد، #دین باشد و #علم نباشد هم چه خطر دارد؛ اگر دین باشد و علم نباشد جریان گالیله سوزی و رسوایی قرون وسطا را به همراه دارد. علم باشد و دین نباشد جنگ جهانی اول و جنگ جهانی دوم را به همراه دارد، انسان جرأت نمی كند بگوید تلفات این دو جنگ چقدر بود! اینكه می بینید الآن اروپا به حسب ظاهر #دموكراسی را پذیرفته این بر اساس #ترس است، نه بر اساس #عقل! از بس آدم كشتند نرم شدند! دینِ بی علم گالیله را می سوزاند، علمِ بی دین دو جنگ جهانی را ایجاد می كند. اینكه انسان قبر انبیا را می بوسد و در و دیوار این حرم را می بوسد برای همین جهت است، اینها انسان را #آدم كردند! الآن مگر ژاپن از نظر صنعت عقبافتاده است؟ ولی بدترین خرافات و بت پرستی در گوشه و كنار همین ژاپن هست، در چین هست، اینكه آدم این كتاب را بالای سر می گذارد [برای همین جهت است]. این بالای سر گذاشتن [قرآن] تنها برای شب های قدر نیست، همیشه #قرآن_بالای_سر ماست، اینها آمدند بشر را آدم كردند! فرمود این كارها چیست كه شما می كنید؟ کارهایی است که حیوانات هم نمی کنند! فرزند را شما باید حفظ بكنید، #نسل_آینده را حفظ بكنید ﴿أَءِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِیلَ﴾.
[1]. سوره عنکبوت، آیه28.
[2]. سوره بقره، آیه223.
[3]. سوره عنکبوت، آیه29.
[4]. ر.: التبیان فی تفسیر القرآن، ج8، ص202; ر.ك: مجمعالبیان، ج8، ص440.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه عنکبوت ـ جلسه 8
تاریخ: 1391/09/20
🆔 @a_javadiamoli_doross