💠 مفاتیح الحیات
#شماره 368
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 فزونی نیكی به مادر
... امام رضا (علیه السلام) در تقدّم حق مادر فرمود: بدان كه حقّ مادر لازم ترین حقوق و واجب ترین آن است، زیرا او به گونه ای فرزند را حمل كرد که هیچ كس، دیگری را چنین حمل نمی كند؛ او با گوش، چشم و همه جوارح خود از فرزند مراقبت كرد، در حالی كه از این كارش شادمان و امیدوار بود، پس او فرزندش را با آن سختی كه هیچ كس بر چنین سختی صبر نمی كند حمل كرد و راضی شد كه خود گرسنه و فرزندش سیر باشد، خود تشنه و فرزندش سیراب باشد، خود برهنه و فرزندش پوشیده باشد و فرزند در سایه باشد، در حالی كه خود در آفتاب به سر می برد، پس سپاسگزاری از مادر و نیكی به وی باید به اندازه این فداكاری او باشد، گرچه شما توان ادای كمترین حق او را ندارید، مگر به یاری خدا و خدای عزّ و جلّ حق او را قرین حقّ خود قرار داد و فرمود: مرا شكرگزار باش؛ مبادا فرمان نبری و سپاسگزاری نكنی كه بازگشت همگان به سوی من است.[1]
[1] . (فقه الرضا ع، ص334).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 246 و 247
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 369
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 پدر
آگاهي از حق پدر و ارزش و منزلت وي گام نخست در احسان به اوست. رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: رضايت پروردگار در رضايت پدر و خشم پروردگار نيز در خشم پدر است.[1]
[1] . رِضَا الرَّبِّ فِى رِضَا الْوَالِدَِ وَ سَخَطُ الرَّبِّ فِى سَخَطِ الْوَالِدَ (سنن الترمذي، ج3، ص207).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 247
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 370
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 پدر، ریشهٴ نعمتها
امام سجاد (علیه السلام) میفرماید: حق پدرت این است كه بدانی او ریشهٴ تو و تو شاخه او هستی و بدان كه اگر او نبود تو نیز نبودی، پس هر گاه در خودت نعمتی یافتی كه شادمانت میكند بدان كه پدرت برای تو ریشه آن نعمت است و حمد خدا به جای آور و به اندازهٴ آن نعمت از او شكرگزار باش.[1]
[1] . وَ أَمَّا حَقُّ أَبِیكَ فَتَعْلَمُ أَنَّهُ أَصْلُكَ وَ أَنَّكَ فَرْعُهُ وَ أَنَّكَ لَوْلاهُ لَمْ تَكُنْ، فَمَهْمَا رَأَیتَ فِى نَفْسِكَ مِمَّا یعْجِبُكَ فَاعْلَمْ أَنَّ أَبَاكَ أَصْلُ النِّعْمَةِ عَلَیكَ فِیهِ وَ احْمَدِ اللَّهَ وَ اشْكُرْهُ عَلَی قَدْرِ ذَلِكَ (تحف العقول، ص263).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 248
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 371
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 پدر، ریشهٴ نعمتها
... امام رضا (علیه السلام) هم در این باره فرمود: بر تو باد به فرمانبرداری از پدر و نیكی به وی و فروتنی و خاكساری در برابر او و بزرگداشتن و گرامیداشتن او و نیز آرام سخن گفتن در حضورش، زیرا پدر ریشه و پسر شاخهٴ اوست. اگر پدر نبود خدا پسر را هم تقدیر نمیكرد. اموال و آبرو و جانتان را برایشان بذل كنید كه... جان و مال تو برای پدر است، پس در دنیا از پدران به نیكی پیروی كنید و پس از مرگشان برای آنان دعا و طلب رحمت كنید... .[1]
البته این، بدان معنا نیست كه پدر حق جفا بر فرزند داشته باشد، بلكه اگر جفا كند گرفتار عاقّ فرزند شدن میشوند.
[1] . عَلَیكَ بِطَاعَةِ الأَبِ وَ بِرِّهِ وَ التَّوَاضُعِ وَ الْخُضُوعِ وَ الإِعْظَامِ وَ الإِكْرَامِ لَهُ وَ خَفْضِ الصَّوْتِ بِحَضْرَتِهِ فَإِنَّ الأَبَ أَصْلُ الابْنِ وَ الابْنَ فَرْعُهُ لَوْلاهُ لَمْ یكُنْ یقَدِّرُهُ اللَّهُ ابْذُلُوا لَهُمُ الأَمْوَالَ وَ الْجَاهَ وَ النَّفْسَ وَ قَدْ أَرْوِی أَنْتَ وَ مَالُكَ لأَبِیكَ فَجُعِلَتْ لَهُ النَّفْسُ وَ الْمَالُ تَابِعُوهُمْ فِى الدُّنْیا أَحْسَنَ الْمُتَابَعَةِ بِالْبِرِّ وَ بَعْدَ الْمَوْتِ بِالدُّعَاءِ لَهُمْ وَ التَّرَحُّمِ عَلَیهِمْ... (فقه الرضا ع، ص334؛ بحار الانوار، ج71، ص76ـ77).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 248
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 372
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 پدر، ریشهٴ نعمت ها
... راوی از امام صادق (علیه السلام) پرسید: مرد از مال فرزندش چه مقدار حق دارد؟ فرمود: به اندازه غذای روزانه و بدون اسراف، آن هم هنگام احتیاج و ناچاری. راوی پرسید: پس درباره این سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) چه میگویید كه به مردی فرمود: «تو و مالت از آن پدرت هستید؟» امام (علیه السلام) فرمود: آن مرد پدرش را نزد پیامبر ص آورد و گفت: ای رسول خدا! پدرم دربارهٴ میراث مادریام به من ستم كرده است. پدرش گفت: من آن را برای همین فرزند و خودم هزینه كردم. پیامبر به فرزند فرمود: خودت و مالت از آن پدرت هستید و این در حالی بود كه نزد آن پدر مالی نبود. آیا [به گمان شما] رسول خدا [باید آن] پدر را به سود فرزند زندانی میكرد؟[1]
[1] . (الكافى، ج5، ص136).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 249
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 373
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 استمرار نیكی به پدر
امام رضا (علیه السلام) ضمن توصیه به دعا برای پدر پس از مرگ وی میفرماید: روایت شده كه هركس در حیات پدرش با او نیكی كند ولی پس از وفاتش برای او دعا نكند خدا او را «قاطع رحم» نام می نهد.[1]
[1] . عَلَیكَ بِطَاعَةِ الأَبِ وَ بِرِّهِ... وَ بَعْدَ الْمَوْتِ بِالدُّعَاءِ لَهُمْ وَ التَّرَحُّمِ عَلَیهِمْ، فَإِنَّهُ رُوِىَ أَنَّهُ مَنْ بَرَّ أَبَاهُ فِى حَیاتِهِ وَ لَمْ یدْعُ لَهُ بَعْدَ وَفَاتِهِ سَمَّاهُ اللَّهُ عَاقّاً (فقه الرضاع، ص334؛ بحار الانوار، ج71، ص77).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 249
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 374
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 استمرار نیكی به پدر
... امام باقر (علیه السلام) فرمود: اگر كسی به والدین خود در زمان حیات آن دو نیكوكار بود ولی پس از مرگ آنان بدهكاریشان را نمیپردازد و برای آنان استغفار نمیكند خدا وی را عاقّ والدین به شمار می آورد.[1]
[1] . إِنَّ الْعَبْدَ لَیكُونُ بَارّاً بِوَالِدَیهِ فِی حَیاتِهِمَا ثُمَّ یمُوتَانِ فَلا یقْضِى عَنْهُمَا الدَّینَ وَ لا یسْتَغْفِرُ لَهُمَا فَیكْتُبُهُ اللَّهُ عَاقّاً (الزهد، ص33).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 250
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 375
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 قطع پیوند با والدین
خدا گسستن پیوند با والدین را نكوهیده و درباره آن تهدید كرده است. كسانی كه پدر و مادر خود را تحقیر و به آنان اهانت میكنند به سرانجامی بد گرفتار میشوند.
در قرآن كریم آمده است: و آن كس كه به پدر و مادر خود، آنگاه كه او را به پذیرش رستاخیز فرا خواندند، گفت: اُف بر شما... اینان كسانیاند كه آن سخن (وعدهٴ عذاب) دربارهٴ آنان به حقیقت پیوست، در حالی كه در میان امّتهایی از جنّیان و آدمیان هستند كه پیش از آنان در گذشتند. قطعاً اینان زیانكارند.[1] این آیه تنها دربارهٴ فرزندان كفرپیشه نیست، بلكه محور آن، نكوهش اهانت و تحقیر والدین است، چنانكه خدا در آیهای دیگر، این كار را نكوهیده و فرموده است: و... به آنان كلمهای ناخوشایند مگوی و با آنان پرخاشگری مكن.[2]
[1] . ﴿و الَّذى قالَ لِوالِدَیهِ اُفٍّ لَكُما ... ٭ اُولـٰئِكَ الَّذینَ حَقَّ عَلَیهِمُ القَولُ فى اُمَمٍ قَد خَلَت مِن قَبلِهِم مِنَ الجِنِّ و الاِنسِ اِنَّهُم كانوا خـٰسِرین﴾ (سورهٴ احقاف، آیات 17 ـ 18).
[2] . ﴿فَلاتَقُل لَهُما اُفٍّ و لا تَنهَرهُما﴾ (سورهٴ اسراء، آیهٴ 23).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 250
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 376
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 قطع پیوند با والدین
... رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نیز فرمود: از ستم بر والدین بپرهیزید، زیرا بوی بهشت از راهی هزار ساله به مشام میرسد؛ ولی عاق والدین... آن را نمییابد.[1]
امام صادق (علیه السلام) فرمود: پایینترین مرتبه عاق والدین شدن، افّ گفتن است. اگر خدا چیزی كمتر از افّ گفتن نشان میداشت، از آن نهی میكرد[2]؛ همچنین فرمود: هركس به والدین خود در حالی كه به او ستم كردهاند خشمگینانه بنگرد خدا نمازش را نمیپذیرد.[3]
شدیدترین مرحله در عاق والدین شدن، كشتن آنان است. پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمود: بالاتر از هر عقوقی (ستم بر والدین) ستمی هست تا اینكه كسی یكی از والدین خود را بكشد و هرگاه چنین كرد عقوقی بدتر از آن نیست.[4] مراد از عقوق والدین همان ستم و آزردن آن دو است كه موجب گسستن پیوند خویشاوندی با آنان است.[5]
[1] . (الكافى، ج2، ص349).
[2] . أَدْنَی الْعُقُوقِ أُفٍّ وَ لَوْ عَلِمَ اللَّهُ أَیسَرَ مِنْهُ لَنَهَی عَنْه (الكافى، ج2، ص349).
[3] . مَنْ نَظَرَ إِلَی أَبَوَیهِ نَظَرَ مَاقِتٍ وَ هُمَا ظَالِمَانِ لَهُ لَمْ یقْبَلِ اللَّهُ لَهُ صَلاة (الكافى، ج2، ص349).
[4] . (الكافى، ج2، ص348).
[5] . (مجمع البحرین، ج5، ص215«ع ق ق»).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 250 و 251
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 377
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 برخی از آثار بدرفتاری با پدر و مادر
بدرفتاری با پدر و مادر[1] افزون بر كیفر اخروی زیانهای دنیوی نیز دارد. برپایه حدیثی قدسی، خدا فرمود: به عزت و جلال و بلندی شأنم سوگند اگر عاق والدین عبادت همه پیامبران را انجام دهد از او نمیپذیرم.[2]
امام هادی (علیه السلام) فرمود: عقوق والدین موجب كاهش [و مرگ افراد خاندان] و ذلت و خواری در دنیا میشود[3] و به فرموده امام صادق (علیه السلام) از جمله پیامدهای دنیوی آزار والدین مانع شدن از اجابت دعا و هوا [فضای معنوی] را تاریك میكند.[4]
[1] . قال رسول اللهص: ... فَلَیسَ بَینَهُ وَ بَینَ أَنْ یصِیرَ فِى حَدٍّ مِنْ حُدُودِ الْكُفْرِ إِلاّ أَنْ یدْخُلَ فِى عُقُوقٍ أَوْ قَطِیعَةِ رَحِمٍ (الكافى، ج6، ص50) وقال الصادق ع: عُقُوقُ الْوَالِدَینِ مِنَ الْكَبَائِرِ، لأَنَّ اللَّهَ تَعالَی جَعَلَ الْعَاقَّ عَصِیاً شَقِیاً (علل الشرائع، ص749).
[2] . بِعزَّتى وَجَلالى وَارْتفاع مَكَانى! لَو أنَّ العاقَّ لِوالِدَیهِ یعْمَل بِأَعمَالِ الأَنبِیاء جَمِیعاً لَم أَقْبَلْها مِنهُ (جامع السعادات، ج2، ص271).
[3] . الْعُقُوقُ یعَقِّبُ الْقِلَّةَ وَ یؤَدِّى إِلَی الذِّلَّةِ (بحار الانوار، ج71، ص84).
[4] . الذُّنُوبُ ... الَّتِى تَرُدُّ الدُّعَاءَ وَ تُظْلِمُ الْهَوَاءَ عُقُوقُ الْوَالِدَین (الكافى، ج2، ص448).
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 251 و 252
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 378
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 دعا براي والدين
سزاوار است موٴمنان افزون بر نيكي به والدين، دعاي امام سجاد (علیه السلام) درباره والدين را بخوانند و از خدا توفيق ادب و احترام و نيكي به والدين را بخواهند. آن دعا اين است:
(1) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَي مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ الطَّاهِرِينَ، وَ اخْصُصْهُمْ بِأَفْضَلِ صَلَوَاتِكَ وَ رَحْمَتِكَ وَ بَرَكَاتِكَ وَ سَلامِكَ؛ خدايا! رحمت فرست بر محمد بنده و پيغمبرت و خاندان پاكش و آنان را به بهترين رحمت و درود و بركت و سلام مخصوص گردان.
(2) وَ اخْصُصِ اللَّهُمَّ وَالِدَىَّ بِالْكَرَامَةِ لَدَيْكَ، وَ الصَّلاةِ مِنْكَ، يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ؛ خدايا پدر و مادر مرا به كرامت نزد خود و درود از جانب خود مخصوص گردان اي ارحم الراحمين.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 252
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 مفاتیح الحیات
#شماره 379
#بخش_دوم
#تعامل_انسان_با_همنوعان
#فصل_یکم
#خویشاوندان
🔸 دعا برای والدین
سزاوار است موٴمنان افزون بر نیكی به والدین، دعای امام سجاد (علیه السلام) ...
(3) اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ أَلْهِمْنِى عِلْمَ مَا یجِبُ لَهُمَا عَلَی إِلْهَاماً، وَ اجْمَعْ لِى عِلْمَ ذَلِكَ كُلِّهِ تَمَاماً، ثُمَّ اسْتَعْمِلْنِى بِمَا تُلْهِمُنِى مِنْهُ وَ وَفِّقْنِى لِلنُّفُوذِ فِیمَا تُبَصِّرُنِى مِنْ عِلْمِهِ حَتَّی لا یفُوتَنِى اسْتِعْمَالُ شَىْءٍ عَلَّمْتَنِیهِ، وَ لا تَثْقُلَ أَرْكَانِى عَنِ الْحَفُوفِ فِیمَا أَلْهَمْتَنِیهِ؛ خدایا! درود بر محمد و آل او فرست و در دل من انداز كه تكالیف خود را درباره آنان بشناسم و وظائف خود را به كمال فراگیرم و توفیق ده تا آنچه مرا آموختهای بكار بندم و آنچه به تعلیم تو دریافتهام انجام دهم چنانكه هیچ یك از دانستههایم عمل ناكرده نماند و اعضای من در آنچه آموختهام گرانی نكند.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
#هر_روز_با_مفاتیح_الحیات
📚 مفاتیح الحیات ص 253
مرکز بین المللی نشر اِسراء
🌐 https://nashresra.ir
🆔 @a_javadiamoli_esra