در روایت دیگری از امام صادق (علیه‌السلام) است که می‌فرماید: «الْبَنُونَ نَعِيمٌ، وَ الْبَنَاتُ حَسَنَاتٌ، وَ اللَّهُ يَسْأَلُ عَنِ النَّعِيمِ، وَ يُثِيبُ عَلَى الْحَسَنَات‏؛ پسرها نعمت اند و دخترها نيكى و خداوند، از نعمت‌ها سؤال مى‌كند و بر نيكى‌ها پاداش مى‌دهد».[3] متن روایتی که در پرسش شما مدّ نظر قرار داده شد عبارت است از: «مَنْ كَانَتْ لَهُ ابْنَةٌ، فَهُوَ مَفْدُوحٌ؛ وَ مَنْ كَانَتْ لَهُ ابْنَتَانِ، فَيَا غَوْثَاهُ بِاللَّهِ؛ وَ مَنْ كَانَتْ لَهُ ثَلَاثٌ، وُضِعَ عَنْهُ الْجِهَادُ وَ كُلُّ مَكْرُوهٍ؛ وَ مَنْ كَانَ لَهُ أَرْبَعٌ، فَيَا عِبَادَ اللَّهِ أَعِينُوهُ، يَا عِبَادَ اللَّهِ أَقْرِضُوهُ، يَا عِبَادَ اللَّهِ ارْحَمُوه‏؛ هر كه يك دختر داشته باشد، خداوند او را همچون سپرى از آتش برايش قرار مي‌دهد، و هر كه دوتا داشته باشد، خداوند او را بواسطه آنها به بهشت برد، و اگر سه تا داشته باشد، يا سه خواهر جهاد و صدقه (زكاة) از او برداشته است‏»[4] 3)

در روایت دیگری وارد شده است: «مَنْ عَالَ ثَلَاثَ بَنَاتٍ أَوْ ثَلَاثَ أَخَوَاتٍ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص وَ اثْنَتَيْنِ فَقَالَ وَ اثْنَتَيْنِ فَقِيلَ يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ وَاحِدَةً فَقَالَ وَ وَاحِدَة؛ هر كس نفقه سه دختر را بدهد بهشت بر وى واجب شود عرض كردند يا رسول اللَّه دو دختر چه؟ فرمود: آن نيز همين طور، عرض كردند يك دختر چه؟ فرمود: آن نيز همچنين».[5] در مورد روایتی که به‌عنوان قید این روایت به حساب آید و دختران را مقید به دختران مؤمن و صالحه یا محب ائمة معصومین (علیهم‌السلام) کند به صورت قطعی مطلب یا روایتی در دست نیست؛ اما روایات در باب تأدیب، تربیت و احترام و... به دختران در همین باب از کتب روایی موجود است. 4)

پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرمایند: «مَن كانتْ لَه ابنةٌ فأدّبَها وأحْسَنَ أدَبها، وعلّمَها فأحْسَنَ تعليمَها؛ فأوسَعَ علَيها مِن نِعمِ اللّهِ الّتى أسبَغَ علَيهِ، كانَتْ لَه مَنَعةً وسِتْراً مِن النّارِ؛ هر كه دختري داشته باشد وخوب تربيتش كند واو را به خوبي دانش بياموزد و از نعمتهايي كه خداوند به او عطا كرده به وفور بهره‌مندش سازد، آن دختر، سپر و پوشش پدر در برابر آتش دوزخ خواهد بود»[6] ؛ یا در روایت دیگری می‌فرماید: پیامبر اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرمایند: «مَنْ كَانَ لَهُ أُنْثًى فَلَمْ يُبْدِهَا وَ لَمْ يُهِنْهَا وَ لَمْ يُؤْثِرْ وُلْدَهُ عَلَيْهَا أَدْخَلَهُ اللَّهُ الْجَنَّة؛ هر كس كه برايش دختر به دنيا آيد و او را اذيّت نكند و حقيرش نشمارد و فرزندان ـ يعنى پسران ـ خود را بر او ترجيح ندهد، خداوند به واسطه آن دختر او را به بهشت مى‌برد».[7] 5)

پس با مطالعه کل باب با قرائنی البته نه به صورت قطعی می‌توان گفت این روایت با قیود بیان شده در روایات دیگر است و در صورتی والدین این دختران، اهل بهشت خواهند بود که طبق این روایات فرزندانشان دارای تأدیب، تعلیم و برخورداری از نعمت‌های الهی توسط والدین باشند و الّا در صورت عدم تقیید روایت ممکن است گفته‌ شود هر فرد کافری که دارای فرزند دختر باشد اهل بهشت خواهد بود یا اگر فرد مؤمنی دختران بی‌قید و بی‌دینی را تربیت کرد نیز این فرد نیز اهل بهشت باشد. 6)

🔻🔻پاورقي ها: 📚[1] مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، ‏بحارالأنوار، بيروت‏: دار إحياء التراث العربي، ‏1403ق، ج101، ص98. 📚[2] ابن أبي الحديد، عبدالحميد‌بن‌هبة‌الله، ‏شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد، قم: مكتبة آية الله المرعشي النجفي، 1404 ق‏، ج16، ص61. 📚[3] كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، ‏كافي، قم‏: دار الحديث، ‏1429ق، ج11، ص340. 📚[4] كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، ‏كافي، قم‏: دار الحديث، ‏1429ق، ج11، ص337. 📚[5] كلينى، محمد بن يعقوب بن اسحاق، ‏كافي، قم‏: دار الحديث، ‏1429ق، ج11، ص339. 📚[6] محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، قم: دارالحدیث، 1379، ج1، ص407، حدیث 403. 📚[7] نورى، حسين بن محمد تقى، ‏مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل‏، قم‏: مؤسسة آل البيت عليهم السلام‏، 1408ق‏، ج15، ص118. 7)

⁉️بر اساس تعالیم دینی، سبک رفتاری والدین با دختران چگونه است؟ از منظر دين اسلام، دختر و پسر، هر دو نعمت و حسنه‌اي هستند كه خداوند متعال براي تداوم نسل بشر و تشكيل خانواده و عشق‌ورزي به پدر و مادر داده مي‌شود. در اسلام و قرآن احترام به دختر به‌عنوان يك ويژگي انساني مورد توجه و تأكيد قرارگرفته است. احترام به دختر مي بايست به گونه‌اي باشد كه در عمل خود را نشان دهد. از اين روست كه در آموزه‌هاي قرآني اين احترام به شكل عملي نشان داده مي‌شود و تنها در حرف و شعار بسنده نمي‌شود. احترام به شخص به معناي احترام به عقل و هوش اوست و اين كه از پيشنهادها و آرا و نظريات وي استفاده شود 8)

در داستاني كه قرآن درباره دختران شعيب گزارش مي‌كند، شيوه درست برخورد با دختران به روشني تبيين مي‌گردد و احترام واقعي و عملي نشان داده مي‌شود. حضرت شعيب (علیه‌السلام) هنگامي كه با پيشنهاد به كارگيري حضرت موسي (علیه‌السلام) به دليل قدرت بدني و امانت از سوي دختران رو به رو مي‌شود، آن را مي‌پذيرد و نشان مي‌دهد كه مشاوره با دختران و زنان هنگامي كه با دليل و برهان همراه باشد نه تنها نادرست نيست بلكه امري درست و راست مي‌باشد. در آیات دیگر قران کریم نیز بر نهی از تنفر از فرزند دختر و تکریم او تأکیدات فراوانی شده و وضعیت برخورد کفار با فرزندان دختر و زنده به گور کردن ایشان در زمان جاهلیت مورد سرزنش قرآن قرار گرفته است: «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَ إِيَّاكُمْ إِنَّ قَتْلَهُمْ كانَ خِطْأً كَبيرا؛ فرزندان خويش را از ترس فقر نكشيد، مائيم كه به آنها و به شما روزى مى‏دهيم، كشتن آنها گناه بزرگى است‏».[1] ضمن اینکه سوره مبارکه کوثر در شأن میلاد حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) و تکریم این مقام نازل شده است. 9)

⤵️در روایات نیز برای فرزند دختر ارزش و احترام خاصی قائل شده است. از جمله این روایات به سه روایت اشاره می‌کنیم: ـ امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرماید: «اَلبَناتُ حَسَناتٌ و َالبَنُونَ نِعَمٌ فَالحَسَناتُ تُثابُ عَلَيهِنَّ و َالنِّعمَةُ تُسأَلُ عَنها؛ دختران خوبى‏‌ها و پسران نعمت‏‌اند، به خوبى‏‌ها ثواب مى‏‌دهند و از نعمت‏ها سئوال مى‏‌شود».[2] ـ پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) می‌فرمایند: «نِعْمَ الْوَلَدُ الْبَنَاتُ مُلْطِفَاتٌ مُجَهِّزَاتٌ مُونِسَاتٌ مُبَارَكَاتٌ مُفَلِّيَات‏؛ دختران چه فرزندان خوبی هستند: مهربان، باجهاز، اهل انس و الفت، با برکت و با نظافت می‌باشند».[3] ـ از خالد بن برقی وارد است که: «بُشِّرَ النَّبِيُّ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) بِابْنَةٍ فَنَظَرَ فِي وُجُوهِ أَصْحَابِهِ فَرَأَى الْكَرَاهَةَ فِيهِمْ فَقَالَ مَا لَكُمْ رَيْحَانَةٌ أَشَمُّهَا وَ رِزْقُهَا عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كَانَ ص أَبَا بَنَاتٍ؛ رسول خدا را به میلاد دخترش فاطمه بشارت دادند؛ در چهره اصحاب خود نگریست و آنان را ناراحت یافت، فرمود: شما را چه می‌شود. (او همچون) شاخه ریحانی است که او را می‌بویم و روزیش بر خداوند عزّ و جلّ است».[4] 10)

در خصوص برخورد با دختر، اسلام می‌خواهد دختران در دوران کودکی و نوجوانی مسائلی را بیاموزند که در سنین مربوط به حال و مخصوصاً آینده بدان نیاز دارند. مثل هنر زن بودن، تدبیرمنزل، حفظ و پاسداری از عفاف، مدیریت کانون، پرورش نسل، ارضای تمایلات، جهت‌دهی رغبت‌ها، بویژه از آن بابت که این امر برای پسران و دختران یکسان نیست و حتی اشتغال به سایر اموری که زاید بر وظیفه و موجب برتری و افتخار زن است و اسلام این تفاخر را برای او می‌پذیرد. طبیعی است که برای این مقاصد ويژگی‌هایی را در تربیت پذیرا شویم. نوع ویژگي‌ها متعدد و دامنه آن بسیار وسیع است. ما در این بررسی ناگزیریم با دیدی اجمالی و نظری سریع به آنها بنگریم و تفصیل مباحث را به مطالعه شما در منابع پایانی واگذار می‌نماییم. 11)

🖼خدمات اسلام به دختران 📚برگرفته از کتاب خدمات متقابل ایران و اسلام 🌺شهید مطهری و ایران در زمان ساسانیان ✍کریستین سن #ولادت_کریمه_اهل_بیت #روز_دختر_مبارک 👆👆👆👆 @ala_allah

♻️ویژگی‌های تربیتی و رفتار با دختران 1️⃣. از جنبه فرهنگی: تربیت دختران باید واجد ویژگي‌های ذیل باشد:[5] - جهت‌دهی فکر و اندیشه به حیات خاص زنانه، چون گرم داشتن کانون پرورش نسل، رام کردن طبع سرکش مردان، چگونگی تبدیل خانه و منزل به محل سکون و آرامش یا مسکن، گسترش فکر خدمت و حمایت و پرستاری از ناتوان و کودک و... - ارائه فلسفه خاص حیات زن و نقش او در پهنه گیتی، راز چگونه زیستن و چگونه مردن، شناخت قدر خویش و مرز خود و آگاهی از وجود گوهر عفت در خود 12)

2️⃣. از جنبه اجتماعی: - برخورد‌ها و روابط اجتماعی او معقول و بر اساس اصل نیاز و در حد رفع آن است و حضورش در اجتماع جز در مورد ضرورت و بمانند مردان مطرح نیست. - اصل بر پوشش و ستردر قالب حجاب، برای حفظ عفت خود و مردم جامعه است و تربیت وظیفه دارد بار این القاء را از سنین بروز شخصیت بر دوش گیرد. - دقت در انتخاب دوستان او نیز حائز اهمیت است. دختران در سنین بلوغ، دوست دارند بيشتر وقتش را با دوستان خود بگذراند و با آنها دربارة مسائل مختلف سخن بگويند. با توجه به اين امر، پدر و مادر وظيفه دارند كه دوست‌يابي او را جهت‌دهي كنند، يعني خودشان به او كمك كنند تا دوستي مؤمن، شايسته، با وقار و با نشاط انتخاب كند و حتي از دوستش بخواهند گاهي به منزل ایشان بيايد. خصوصيات خوب دوستش به مرور زمان بر او اثر مثبت مي‌گذارد. 13)