یادداشت | بانک آینده چیست؟ “ روایتی از یک خلق پول عظیم “ ✍️ سید علی سجادی نژاد ✔️ بخش اول ▪️چند سالی است که در محافل اقتصادی، سیاستی، اجتماعی و رسانه‌ای سخن از بانک‌های خصوصی و وضعیت نامناسب این بانک‌ها می‌شود و از چند بانک، خصوصا بانک آینده، بعنوان اهمّ مصادیق ناکارآمدی نظام بانکی یاد می‌شود. حال در این سطور برآنیم تا به حد وسع، مقداری به توصیف پدیده بانک و نیز توصیف بانک آینده بعنوان مثالی از این مقوله بپردازیم. نیک است اشاره شود که نگارنده در این سطور، در موضع تجویز و ارائه راهکار اصلاحی نیست چراکه تجویز راهکار خود مقال و مجال مفصلی نیاز دارد و در این حدود مقیّد نمی‌شود. فلذا صرفا توصیف و توضیح پدیده بانک هدف اصلی نوشته حاضر است. 🔶 بانک آینده ابتدا از ادغام چند موسسه مالی و سپس در خلال سال‌های 1392 – 1393 مجوز فعالیت از بانک مرکزی دریافت کرد. در اینجا قصد واکاوی نسبت بانک آینده با بانک مرکزی و روابط پولی و اعتباری این دو وجود ندارد و عمدتا به واکاوی جریانات اعتباری درون بانک آینده و مشتریانش پرداخته می‌شود؛ سبد تسهیلاتی بانک آینده مطابق ارقام رسمی منتشر شده، بانک آینده تا پایان آذرماه 1403، حدود 235 هزار میلیارد تومان (همت) تسهیلات اعطا کرده است. برای درک بهتر این عدد، می‌توان مثال‌های مختلفی طرح کرد. 1) کل اسکناس و مسکوک موجود در کشور یعنی تمام وجوه نقد در قالب اسکناس و مسکوک رایج میان مردم، در پایان سال 1403 رقمی معادل 152 همت بوده است. 2) کل بودجه عمرانی کشور در سال 1404 (در دو سرفصل احداثی و تعمیر و نگهداری) مجموعا حدود 260 هزار میلیارد تومان است. 3) کل منابع غیر جاری (عمرانی و زیربنایی) وزارت علوم با احتساب کلیه دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی سراسر کشور، در قانون بودجه سال 1404 حدود 11 هزار میلیارد تومان است. حال که مقیاس‌های عینی‌تری برای درک مقدار مانده تسهیلات بانک آینده یافت شد؛ میتوان گفت مانده تسهیلات بانک آینده تا آذر 1403، از حیث ارزش معادل 90 درصد بودجه عمرانی (احداثی و تعمیراتی) سال 1404 دولت است. این یعنی قدرت یک بانک خصوصی در خلق پول و اعطای تسهیلات. 🔷 درکل، خلق پول ۲۳۵ همتی توسط یک بانک خصوصی معادل ۹۰٪ بودجه عمرانی دولت در سال ۱۴۰۴ است؛ چنین عزمی در تزریق نقدینگی بدون ارزیابی شفاف بازده و مقصد دارایی‌ها، آتش تورم را شعله‌ورتر و ارزش پول ملی را تضعیف می‌کند حال که اعداد و ارقام کمی واضح تر شد، خوب است با جزئیات بیشتری به 235 همت مانده تسهیلات این بانک نگریست. به استناد آمارهای اعلام شده از جانب بانک مرکزی، بانک آینده تا پایان سال 1403، حدود 195 هزار میلیارد تومان مانده تسهیلات کلان دارد. به عبارتی، بیش از 80 درصد تسهیلات بانک آینده، کلان بوده است! تسهیلات کلان در ادبیات حقوق بانکی، به آن دسته از وام‌ها گفته می‌شود که به یک مشتری بیش از 10٪ سرمایه پایه بانک پرداخت شود. به عبارتی می‌توان مدعی شد، بانک آینده صرفا برای تأمین مالی گروهی خاص کار می‌کند و عمده توان خود را در مشتریان کلان خود صرف می‌کند. 🔶 بانک اختصاصی برای محفلی خاص! بانک آینده 80 درصد تسهیلات خود را بطور کلان اعطا کرده است. یعنی 195 همت از 235 همت کل مانده تسهیلات این بانک، کلان است. اما مشتریان خوش اقبال این بانک که توانایی اخذ این مقدار تسهیلات کلان را داشته اند چه کسانی هستند؟ 1) شرکت توسعه بین الملل «ایران مال»: مجموعه نام آشنایی که بسیاری آن را بواسطه مجتمع تفریحی تجاری در غرب پایتخت می‌شناسند. مجتمعی که با خلق پول، «از هیچ» ساخته شد و 84 میلیون نفر ایرانی، با تورم و آثار غیرمستقیم اقتصادی این خلق پول در اقتصاد کلان، هزینه ساخت آن را از حساب خود پرداخت کردند. این مجموعه 100 درصد متعلق به بانک آینده است؛ ایران مال تا پایان سال 1403، بیش از از50 درصد کل مانده تسهیلات کلان بانک آینده را به خود اختصاص داده است و حدود 101 همت تسهیلات کلان از این بانک دریافت کرده است. جالب تر این که ایران مال نه تنها اولین دریافت کننده تسهیلات کلان از بانک آینده است؛ بلکه بزرگترین بدهکار بانک آینده با تسهیلات غیرجاری است. به عبارتی از 101 همت تسهیلات دریافتی ایران مال، 70 همت این تسهیلات تاکنون غیرجاری شده است. به تعبیری تسهیلات بانک آینده برای «بازگردانده نشدن» به مشتریان کلان پرداخت می‌شوند! ✅ @asreiranian_ir

✔️ بخش دوم 2) شرکت ارزش آفرینان آینده: شرکتی که با قصد تبدیل شدن به خواهردوقلوی ایران مال، پروژه فرمانیه‌مال را آغاز کرد و مالک این پروژه است. این مجموعه نیز تماما متعلق به بانک آینده است و گویی احداث پروژه‌های فوق لوکس با پول مردم ایران، عادتی است که بانک آینده قصد ترک آن را ندارد. این مجموعه تا انتهای 1403 حد 22 همت مانده تسهیلات کلان نزد بانک آینده دارد که 19 همت از آن به غیرجاری تبدیل شده است! یعنی بیش از 85 درصد تسهیلاتی که به این شرکت اعطا شده غیر جاری شده و دورنمای شفافی برای بازپس گیری آنها وجود ندارد. 3) شرکت توسعه عمران فردا گستر: مجموعه‌ای که شاید زمانی نام‌آشنای برخی وزیران دولت حسن روحانی بود چراکه بعضا در میان اعضای هیات مدیره این مجموعه نام فرزند یکی از وزرای سابق در دولت روحانی به چشم می‌خورد. این شرکت تا کنون حدود 12 همت مانده تسهیلات و تعهدات کلان از بانک آینده دارد که 11.8 همت آن غیرجاری شده است!! به عبارتی حدود 100 درصد تسهیلاتی که بانک آینده به این شرکت داده هیچوقت برنگشته و مشخص نیست آیا روزی قصد تسویه آن وجود دارد یا خیر. 🔷 در مجموع، بانک آینده، ایجاد شد تا به خودش و سهامداران و زیر مجموعه‌های خود وام دهد و با تخریب آیندۀ 84 میلیون نفر ایرانی، آیندۀ سهامداران و مدیران خود را تأمین کند. به بیانی دیگر برای تأمین مالی زیرمجموعه‌های خود و سهامدارانش خلق پول می‌کند؛ در حالی که 84 میلیون نفر ایرانی هزینه تورم ناشی از آن را می‌پردازند. جدای از سبد تسهیلاتی بانک آینده، لازم است تا به دیگر شاخص‌های مرتبط این بانک با دقت مضاعفی توجه شود تا عملکرد این بانک دقیق تر بررسی شود. 🔶 مثلا مطابق دستورالعمل بانک مرکزی، کلیه بانک‌ها و موسسات اعتباری مکلفند نسبت کفایت سرمایه خود را در نرخ 8 درصد حفظ کنند. نسبت کفایت سرمایه به بیان ساده، یعنی سرمایه بانک چه مقدار پشتوانه و پشتیبان تسهیلات و سرمایه‌گذاری‌های بانک است. این نسبت برای بانک آینده در سال 1401 معادل منفی 294 درصد بوده است! همچنین بنابر گزارش رسمی حسابرس بانک، زیان انباشته بانک آینده تا انتهای سال 1401، بیش از 137 برابر سرمایه آن است که هشدار خطر فوق قرمزی است که از وضعیت بحرانی این حیاط خلوت به مخاطب می‌رساند! 🔷 هزینه‌ها برای مردم؛ مزایا برای خود بانک آینده تا حوالی سال 1402، مطابق آمار رسمی منتشره توسط بانک مرکزی، بیش از 3 هزار و 200 میلیون «تومان» وام و تسهیلات به پرسنل خود اعم از کارمندان و اعضای هیأت مدیره اعطا کرده است. در شرایطی که اقتصاد کشور در تنگناست، بانک آینده برای خود منطقه آزاد مالی ایجاد کرده؛ منطقه‌ای که منافع آن از جیب 80 میلیون ایرانی تأمین می‌شود. شاید در هیچ کجای این کره خاکی نتوان شغل و حرفه‌ای به این پول سازی راه انداخت. البته نباید به فعالیت‌های بانک آینده عنوان حرفه و بنگاه خالق منفعت اطلاق کرد، چراکه منافع و عوائدی که در این مسیر برای بانک حاصل شده، نه از مسیر مشروع و قانونی بلکه با دست درازی در حساب 80 میلیون نفر ایرانی بوده است که نفر به نفر مردم ایران، بخشی از هزینه‌تراشی‌های بی حساب و کتاب بانک آینده را با تورم و از حقوق شخصی خود پرداخت می‌کنند. 🔶 اما بانک آینده، یک ملّاک بزرگ نیز هست. چراکه برمبنای گزارشات رسمی منتشره توسط بانکی مرکزی، بانک آینده تا پایان سال 1403 حدود 430 قطعه ملک با کاربری‌های متعدد آپارتمان مسکونی، ساختمان چند منظوره، تجاری، اداری، زمین مزروعی، زمین مسکونی، کارخانه، مغازه و... در اختیار دارد که بیش از 10 هزار میلیارد تومان ارزش تخمینی این املاک است. لازم به ذکر است که این املاک صرفا برای خود بانک بوده و املاک و مستغلات شرکت‌های زیرمجموعه مثل ایران‌مال و فرمانیه‌مال و... در این شمار حضور ندارند. 🔷 حال سوال اینجاست چرا هزینه تفریحات و پروژه‌های لوکس سازی بی‌حاصل و نامشروع گروهی محدود، باید از حساب مردم شریف ایران پرداخت شود و تا امروز، مقامات ناظر بانکی و مسئولان نظارتی پولی و بانکی کشور چه اقداماتی برای کاهش سرعت یکه تازی‌های نامشروع بانک آینده داشته‌اند؟ بی‌تردید تعیین تکلیف این بانک باید در اولویت مقامات مسئول کشور قرار گرفته تا هرچه زودتر از استمرار خسارات این بانک جلوگیری شود. ✅ @asreiranian_ir

📷عکس نوشت؛ تحول در حوزه های علمیه “ بازخوانی پیام رهبر معظم انقلاب در گفتگو با آیت الله سیفی مازندرانی” ✔️ بخش اول ✅ @asreiranian_ir

📷عکس نوشت؛ تحول در حوزه های علمیه “ بازخوانی پیام رهبر معظم انقلاب در گفتگو با آیت الله سیفی مازندرانی” ✔️ بخش دوم ✅ @asreiranian_ir