#یادداشت | سم ظاهر بینی در سیاست خارجی ✍️ مسعود براتی ▫️ در مطالعات سیاست خارجی یک گزاره قدیمی و بدیهی وجود دارد مبنی بر اینکه کشورها دارای سیاست اعلامی و سیاست اعمالی در سیاست خارجی خود هستند. این بیان دلالت بر این دارد که وقتی کشورها می‌خواهند ارزیابی از سیاست خارجی سایر بازیگران داشته باشند، نباید صرفا به سیاست‌های اعلامی که شامل گفتارهای سیاست‌مداران و اسناد منتشر شده است، بسنده کنند. بلکه باید رفتار و اعمال بازیگران را با دقت ارزیابی کرده و در تقاطع با سیاست‌های اعلامی به یک جمع‌بندی برای تنظیم سیاست خارجی مناسب و تامین کننده منافع ملی برسند. 🔶 توجه به این نکته در زمانی که کشورها دارای منافع متضاد و متزاحم هستند، مهمتر و ضروری‌تر است. چرا که کشورها تلاش می‌کنند با اعلام‌های غیرواقعی و فریبنده، بازیگر مقابل را دچار خطای ادراکی کنند و ابتکار عمل را از او بگیرند. یکی از مثال‌های مهم این وضعیت، سیاست‌های اعلامی هیتلر در فریب کشورهای اروپایی بود که به صورت مستمر بر صلح‌طلبی و عدم تمایل به توسعه ارضی آلمان تاکید داشت و همین سبب شده بود که سیاست‌مداران کشورهای اروپایی همچون چمبرلین در انگلستان دچار خطای ادارکی شده و متوجه نقشه واقعی هیتلر نشوند. این خطای ادراکی ابتکارعمل را از آنها گرفت و هزینه‌های زیادی برآنها تحمیل کرد. 🔷 ایراد آنها این بود که ظاهربین بودند و متوجه واقعیت تحولات نشدند. ظاهربینی در سیاست خارجی یک سم است. سمی که وارد دستگاه محاسباتی شده و با ایجاد خطای ادراکی موجب تصمیم‌گیری‌های غلط و در نهایت موجب تحمل هزینه‌های گزاف می‌شود. رهبر انقلاب در سخنرانی اخیر خود بر این موضوع تاکید کردند و کسانی را که فکر می‌کنند چالش میان آمریکا و ایران سطحی بوده و قابل حل است، ظاهربین دانستند. ایشان فرمودند: « این کسانی که میگویند «آقا! شعار ندهید علیه آمریکا، عصبانی میشوند، با شما دشمنی میکنند»، اینها ظاهربینند. این کسانی که تحلیل میکنند که «چرا با آمریکا مذاکره‌ی مستقیم نمیکنید، مسائلتان را حل نمیکنید»، به نظر من ظاهربینند.» متاسفانه در ایران افرادی هستند که در موضوع رابطه ایران و آمریکا تحلیل سطحی دارند و اسیر ظواهر و یا همان سیاست‌های اعلامی می‌شوند. برای مثال در قضیه هسته‌ای علی‌رغم آنکه بارها رهبر انقلاب تاکید کردند برای آمریکا هسته‌ای بهانه است اما در دولت یازدهم این فرض مبنای عمل قرار گرفت که می‌شود با آمریکا در موضوع هسته‌ای که مورد اختلاف است به توافق رسید. 🔶 بر همین مبنا مذاکره شد و بر سیاست‌های اعلامی آمریکا تکیه شد تا جایی که به نقطه‌ «قول کری تضمین است» رسید. اما به دلیل آنکه واقعیت صحنه این نبود، توافق چیزی بسیار متفاوت از تصور تیم ایرانی بود و حتی در عمل نیز آمریکا همان تعهدات را نیز نقض کرد. در نهایت نیز به طور کامل از توافق خارج شد. بعد از خروج آمریکا از برجام، کشورهای اروپایی در سیاست اعلامی خودشان گفتند که هم تعهدات خودشان و هم تعهدات آمریکا را اجرا می‌کنند. روحانی و ظریف با ظاهربینی به آن‌ها تکیه کردند و کشور را معطل آن‌ها کردند. بعد از یک سال مشخص شد که واقعیت چیز دیگری بوده و اروپا تنها به دنبال فریب ایران برای انجام تعهدات به صورت یکطرفه بوده است. 🔷 در دولت بایدن نیز ظاهربینی در دولت روحانی دیده شد. بایدن با لفاظی صحبت از بازگشت به برجام می‌کرد اما در عمل به دنبال مذاکرات گسترده‌تر و تعهدات گسترده‌تر ایران بود. مذاکرات احیای برجام با ظاهربینی و تکیه بر همین گفتارها آغاز شد. در دوره اخیر این ظاهربینی‌ها هنوز هست، هرچند تجربیات این چندساله کار را برای افراد ظاهربین سخت کرده است، اما باز می‌توان این ظاهربینی را دید. برای نمونه صحبت از سرمایه‌گذاری هزار میلیاردی آمریکا در ایران که از سوی حسین مرعشی مطرح شد، از مصادیق ظاهربینی‌های مفرط است. 🔶 یا این گزاره که میان رژیم صهیونیستی و آمریکا در موضوع ایران فاصله وجود دارد و می‌توان با سرمایه‌گذاری روی این فاصله منافع ملی را تامین کرد. دلیل این ادعا توجه بیش از اندازه به گفتارهای آمریکایی‌ها بدون توجه به اقدامات آنها در منطقه است. این ظاهربینی خطای ادراکی ایجاد کرده که اگر تصحیح نشود حتما هزینه‌های جدی در پی خواهد داشت. سیاست خارجی واقع‌گرایانه و عمیق، منافع ملی ایران را با هزینه کمتر بهتر تأمین می‌کند. ✅ @asreiranian_ir

📷عکس نوشت؛ اتحاد مقدس ✍️ محمد رضا طاهری ✅ @asreiranian_ir

#روزنامه ▫️چهارشنبه ۵ شهریور ۱۴۰۴ 💬 جوانان فرصت ساز و تردید های نعمت سوز 📰 در این شماره، مسعود براتی از “ابتکار روسی در برابر مکانیزم ماشه اروپایی” گفته و عباس ضیاءالدین از “ظاهربینی، غفلت گرایی، خطای راهبردی جریان های سیاسی” نوشته است؛ همچنین علیرضا تسلیمی “در برابر تحریف ها ایستاد” را نوشته است؛ ▪️مشاهده نسخه کامل روزنامه در asre-iranian.ir ✅ @asreiranian_ir

#خبر | دکتر سعید جلیلی: تمدن غرب در جنگ اخیر چون قدرت وحدت ملت ایران را در محاسبات خود نیاورده بود، شکست خورد ✔️ بخش اول 🔹️فراز مهمی در زیارت وداع ائمه معصومین(علیهم‌السلام) آمده است، که «اجْعَلُونِي مِنْ هَمِّكُمْ، وَصَيِّرُونِي فِي حِزْبِكُمْ، وَأَدْخِلُونِي فِي شَفاعَتِكُمْ، وَاذْكُرُونِي عِنْدَ رَبِّكُمْ»؛ یعنی مرا در همّ خود قرار دهید و صیرورت مرا بگونه‌ای قرار دهید که در حزب شما قرار بگیرم و در شفاعتتان مرا وارد کنید و نزد پروردگارتان یادم نمایید. ان‌شاءالله در پایان این دو ماه عزاداری‌هایمان، مشمول این فراز‌ها قرار بگیریم. 🔸️این تعالیم دینی، علاوه بر بعد فردی، باید در بعد اجتماعی نیز امتداد پیدا کند. اگر گناهانی مانند حسد یا دروغ، در مناسبات سیاسی و اجتماعی ما بروز و ظهور پیدا کند، به همان نسبت، آثار منفی بسیار بیشتری را خواهد داشت. 🔹️اگر جامعه‌ای در مسائل اجتماعی، مصداق «تَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ» بود و مصداق «تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ» نبود، آثار و برکات آن در زندگی اجتماعی افراد آن جامعه مشاهده خواهد شد. 🔸️خداوند در سوره‌ی مبارکه جاثیه می‌فرماید: «وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً ۚ كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَىٰ إِلَىٰ كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» در روز قیامت، علاوه بر حسابرسی فردی افراد، جوامع نیز باید پاسخگوی عملکرد اجتماعی خود باشند. 🔹️اگر یک جامعه در مناسبات خود، ایمان و تقوا را مورد توجه خود قرار دادند، خداوند ابواب نعمت را بر آنان می‌گشاید «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ» 🔸️در برابر نعمت‌ها، هم در بعد فردی و هم در بعد اجتماعی، باید استفاده حداکثری داشته باشیم. برخی از نعمت‌هایی که خدا در اختیار ما قرار داده، نعمت‌های مادی است اما برخی دیگر از نعمت‌ها، نعمت‌های معنوی و نرم‌افزاری است. یکی از نکاتی که در جنگ اخیر دیده شد، وحدتی بود که ملت ما حول «حبل الله» شکل دادند. قرآن کریم در توصیف این نعمت می‌فرماید «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا» 🔹️در اندیشه سیاسی غرب، وقتی از همبستگی اجتماعی و مشروعیت ساختارهای سیاسی بحث می شود، از نگاه آن‌ها، از عوامل همبستگی اجتماعی، قدرت است، منافع اقتصادی مشترک است و در این صورت اگر این قدرت یا منافع اقتصادی از بین بروند، این همبستگی هم از هم می‌پاشد؛ در زمان کرونا، مشاهده کردید که همین کشورهای اروپایی برسر ماسک بایکدیگر به اختلاف می‌خوردند! 🔸️قرآن کریم می‌فرماید اگر وحدت و همبستگی برمبنای حبل الله باشد، باعث ایجاد اخوت و همبستگی می‌شود. «وَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ ۚ لَوْ أَنْفَقْتَ مَا فِي الْأَرْضِ جَمِيعًا مَا أَلَّفْتَ بَيْنَ قُلُوبِهِمْ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ أَلَّفَ بَيْنَهُمْ» تمدن غرب در جنگ اخیر با همه توان و محاسبات خود به مصاف ملت ما آمدند اما چون قدرت وحدت ملت ایران را در محاسبات خود نیاورده بودند، شکست خوردند. این تالیف بین قلوب، نعمتی بود که خداوند متعال در دل مردم ایران ایجاد کرد. 🔹️این که مقام معظم رهبری فرمودند اجازه ندهید عده‌ای این مبانی وحدت ملت ایران را از بین ببرند، به خاطر قدرتی است که این وحدت برای کشور ما به وجود آورده است. 🔸️خداوند می‌فرماید «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ حَسْبُكَ اللَّهُ وَمَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ». چنین رویکردی، یک چهارچوب محاسباتی متفاوت است که برای مومنان ایجاد قدرت می‌کند. این که عده‌ای امروز از تغییر پارادایم سخن می‌گویند، به خاطر آسیبی است که این رویکرد الهی بر محاسبات آن‌ها وارد کرده است. 🔹️وحدت ملت ایران، حول ولایت شکل گرفت و همین مسئله بود که برای ملت ما تولید قدرت کرد. این وحدت حول ولایت، فقط در این برهه‌ی جنگ اخیر نبود بلکه از اول انقلاب، ملت ایران با رای ۹۸ درصدی به جمهوری اسلامی به رهبری حضرت امام راحل، این وحدت را شکل داده است. 🔸️خداوند ولایت را نعمتی تمام کننده و نقطه کمال دین می‌داند؛ «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي» ✅ @asreiranian_ir

دکتر سعید جلیلی: تمدن غرب در جنگ اخیر چون قدرت وحدت ملت ایران را در محاسبات خود نیاورده بود، شکست خورد ✔️ بخش دوم 🔹️«قَالَ رَبِّ بِمَا أَنْعَمْتَ عَلَيَّ فَلَنْ أَكُونَ ظَهِيرًا لِلْمُجْرِمِينَ»؛ یکی از راه‌های شکر نعمت، این است که از آن نعمت در راه پشتیبانی از مجرمان و مسیرهای نادرست استفاده نشود. حضرت سلیمان که خداوند نعمت‌های بی‌نظیری را در اختیار ایشان قرار داده بود، متوجه مسئولیت سنگین این نعمت‌ها می‌شوند و دعا می کند: «رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَدْخِلْنِي بِرَحْمَتِكَ فِي عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ» هر فردی باید این شکر را داشته باشد «وَوَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ بِوَالِدَيْهِ إِحْسَانًا ۖ حَمَلَتْهُ أُمُّهُ كُرْهًا وَوَضَعَتْهُ كُرْهًا ۖ وَحَمْلُهُ وَفِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهْرًا ۚ حَتَّىٰ إِذَا بَلَغَ أَشُدَّهُ وَبَلَغَ أَرْبَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَالِدَيَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِي فِي ذُرِّيَّتِي ۖ إِنِّي تُبْتُ إِلَيْكَ وَإِنِّي مِنَ الْمُسْلِمِينَ» مرحوم علامه طباطبایی می‌فرمایند این دوران استفاده از نعمت‌ها از حدود ۱۸ سالگی شروع می‌شود و ۴۰ سالگی، میانه‌ی راه است. انسان باید در این بازه و تا پایان عمر، بهترین استفاده را از نعمت‌های خداوند داشته باشد. شکر نعمت‌ها، صرفا به شکر زبانی نیست بلکه باید این شکر در زندگی شخصی و مناسبات عملی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی امتداد داشته باشد. شکر نعمت یک جوان این‌گونه است که بداند توانایی انجام کارهای بزرگ را دارد و در همین راستا، به پیش برود. 🔸️این که نعمتی از قومی گرفته ‌شود و تغییر ‌کند، به دلیل بی‌توجهی به نعمت خداوند است؛ خداوند نعمتی را تغییر نمی‌دهد بلکه خود جوامع موجب تغییر نعمت‌ها می‌شوند «ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَىٰ قَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۙ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ»؛ خداوند در جایی دیگر از قرآن کریم می‌فرماید «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَٰكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ» 🔹️«أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ بَدَّلُوا نِعْمَتَ اللَّهِ كُفْرًا وَأَحَلُّوا قَوْمَهُمْ دَارَ الْبَوَارِ» اگر نعمت الهی در بین شما وجود داشت اما شما آن را به خوبی استفاده نکردید، به بوار (کسادی مفرط در حد فاسد شدن) دچار خواهید شد. اگر از نعمت‌ها در زمان خود و به بهترین شکل، استفاده لازم را نکردید، نعمت دچار فساد و خرابی می‌شود. 🔸️«وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِنْ كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ» خداوند در قرآن کریم برای ما مثال شهری را می‌زند که امنیت و آسایش داشت و رزق و روزیِ [مردمش] به فراوانی از همه جا برایش می‌آمد، اما ناسپاسی کردند، و پی آمدهای ناگوار این ناسپاسی به تعبیر قرآن چیزیست که خود آن قوم به وجود آوردند: «بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ» ✅ @asreiranian_ir

🔸تیتر یک - چهارشنبه ۵ شهریور 🔹چهل و یکمین قسمت پادکست تیتر یک ⭕️ از بازخوانی صد و نهمین جلسه حکمت سیاسی اسلام در قرآن و سخنان دکتر سعید جلیلی در این جلسه تا بررسی یادداشت مسعود براتی با عنوان “ابتکار روسی در برابر مکانیزم ماشه اروپایی” در تیتر یک امروز؛ ✅ @asreiranian_ir