﷽📜 هر روز یک درس از قرآن کریم ۲۰۴
📖 درس امروز منتخب صفحات ۴۰۷ و ۴۰۸
👌عنوان: سرشت خداجویی
💎آیه: «فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ»؛ (آیه ۳۰ سوره روم)
پس (اکنون که بطلان شرک معلوم شد) با گرایش به حق. به این دین (توحیدی) روی بیاور، یا همان فطرت الهی که مردم را بر آن آفریده است. برای خلقت خدا هیچ گونه تبدیل نیست. این است دین راست و درست، ولی بیشتر مردم نمی دانند.
🖋مقدمه
خداوند در آیات قبل (۲۰ – ۲۹) با یادآوری برخی آیات آفاقی و انفسی مانند آفرینش انسان از خاک ، آفرینش همسر برای انسان و ایجاد محبت بین آنان ، آفرینش آسمان ها و زمین و اختلاف زبان ها، آفرینش شب و روز و رعد و برق و فرو فرستادن باران و زنده شدن دوباره زمین .... و مطیع بودن همه آنچه در آسمان ها و زمین است برابر او، بر وحدانیت خویش و معاد تأکید کرد. این آیه ، در حقیقت، نتیجه مباحث گذشته است که در چنین فضائی ، انسان باید با تمام وجود، خود را در همان مسیری که خداوند سرشت انسان را بر آن نهاده است حرکت کند و هرگز فتور و سستی به خود راه ندهد. این ، بهترین راه خداشناسی و معاد شناسی است.
📋واژه ها:
حنیف: حق گرا، خالص (صفت مشبه)
فطرت: سرشت، آفرینش
قیم: پایدار، استوار(صیغه مبالغه)
📌نکات تفسیری
۱-دین حنیف
دین حنیف، دینی است که از همه کچی ها، انحراف ها و خرافات، به سوی راستی ، درستی و حق متمایل است . چون چنین است ، قیم است ؛ یعنی هم خود ، ثبات و استحکام دارد و هم هر کس به آن روی کند از خطر انحراف ، زوال و تزلزل در امان خواهد بود. به خلاف « جنیف» که به عقاید، افکار و آئین تمایل به گمراهی ، خرافات و باطل گفتن می شود و در معرض تزلزل و زوال است .
۲-تفاوت فطرت و غریزه
یکی از مهم ترین اهداف بعثت پیامبران ، شکوفائی فطرت انسان ها است « فبعث فیهم رسله و واتر الیهم انبیائه لیستأدوهم میثاق فطرته؛ خداوند، پیامبران خود را مبعوث فرمود و رسولان خود را پی در پی اعزام کرد تا وفاداری به پیمان فطرت را از آنان بازجویند» فطرت، هرگز نمی میرد و از بین نمی رود، بلکه ممکن است گاهی بر اثر عوامل مختلفی همچون دوری از تعالیم پیامبران و سرپیچی از دستورات الهی و سلطه طاغوت، فطرت خداجوی به خاموشی گراید، « قد افلح من زکاها و قد خاب من دساها» اما آن گاه که در معرض آفتاب تابناک و حیات بخش وحی و رسالت قرار می گیرد شکوفا می شود. در این آیه نیز فرمود: « لا تبدیل لخلق الله » این فطرت الهی ، تغییر و تبدیل نمی شود.
۴-استواری راه خداشناسی
برای خداشناسی ، راههای مختلفی وجوددارد ، گاه به براهین عقلی و گاه به آیات آفاقی و پدیده های طبیعی و ... استدلال می شود. همه این راه ها می توانند در مسیر خداشناسی ، راهنمای بشر باشند، اما یکی از استوارترین راههای خداشناسی ، فطرت و سرشت نهایی انسان است که در طول تاریخ بشر، دستخوش تغییر و تحول نشده است.
۵-تفسیر فطرت در روایات
فطرت خداجوی که در قرآن به « فطره الله» یاد شده است ، در احادیث اسلامی با تعابیر مختلفی بازگو و تفسیر شده است ؛ در حدیثی از امام باقر ع در تفسیر این آیه شریف « فطره الله التی فطر الناس علیها» نقل شده است که فرمود: « فطر هم علی المعرفه به ؛ به خداوند ، سرشت آنان را بر معرفت و شناخت خود قرار داد» از امام صادق ع نیز درباره تفسیر همین آیه سوال شد؛ حضرت فرمود: « منظور ، توحید است» و در حدیثی دیگر فرمود: « منظور از فطرت الله همان اسلام است » و باز در حدیثی فرمود: « مقصود از فطرت الله ، ولایت اولیای الهی است» از مجموع احادیث یاد شده ، می توان چنین نتیجه گرفت که « فطرت الله » همان معرفت دورنی و گرایش توحیدی است و توحید، اسلام وولایت، از مصادیق آشکار آن می باشد.
📢پیام ها
۱-انسان ، ذاتاً خداگرا، توحیدگرا و طرفدار حق است (فطره الله التی فطر الناس علیها)
۲-فطرت انسان ، تغییر ناپذیر است و از بین نمی رود (.... لا تبدیل لخلق الله ....)
۳-فطرت و دین ، پیوند تکوین و تشریع در جان انسان است (فطر الناس علیها ... ذلک الدین القیم)
۴-دین و فطرت ، ثابت و استوارند (فطر الناس علیها ... ذلک الدین القیم)
۵-گرایش به دین حق ، اصل است و انحراف و کجی ، امری عارضی است (فطر الناس علیها)
۶-بسیاری از مردم ، از دین فطری نا آگاهند و نا آگاهانه مقابل دین می ایستند (و لکن اکثر الناس لا یعلمون)
۸-دین قیم و استوار، می تواند باعث قیام و قوام انسان باشد (فأقم وجهک ... ذلک الدین القیم)
🗄 منبع: تفسیر همراه
🆔 @balaq_ir|بلاغ| balaq.ir
344abfb183-5c406b12c2fbb82a008ba978.mp3
زمان:
حجم:
5.68M
6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۴۰۸
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1299
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
5.85M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۴۰۹
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1300
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
﷽📜 هر روز یک درس از قرآن کریم ۲۰۵
📖 درس امروز منتخب صفحات ۴۰۹ و ۴۱۰
👌عنوان: عواقب کفر
💎آیه: «مَنْ كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنْفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ»؛ (سوره روم آیه ۴۴)
کسانی که کفر بورزند، کفرشان به زیان خودشان است و کسانی که کار شایسته انجام دهند، برای خودشان (جایگاه نیکو) آماده می کنند.
🖋مقدمه
برخی افراد نا آگاه می پندارند که کفر و ایمان آدمیان، زیان واقعی برای خداوند دارد. این پندار ، ناشی از نشناختن خداوند و نظام این عالم است. این آیه ، بازتاب کفر و ایمان را به خود انسان مورد بحث قرار می دهد.
📋واژه ها:
کفر: کفر ورزد، بپوشاند (فعل ماضی)
یمهدون: آماده می کنند (فعل مضارع از ماده «مهد»)
📌نکات تفسیری
۱-عواقب کفر
انسان هایی که بندگی خدا را رها کرده و کافر شدند ، کفرشان به خدا ضرری نمی رساند ؛ چرا که فرمود: (ان تکفروا انتم و من فی الارض جمیعا فان الله لغنی حمید) اگر شما و همه مردم روی زمین کافر شوید، (به خدا زیانی نمی رسد) چرا که خداوند بی نیاز و شایسته ستایش است » بلکه کفرشان ، بر ضرر و زیان خود بوده و بالش دامنگیرشان می شود (فعلیه کفره) و همان طور که آیه بعد می فرماید: از رحمت الهی دورخواهند بود. (انه لا یحب الکافرین)
یکی ازعواقب کفر ، آن است که کافر، به عمل صالح موفق نمی شود به همین دلیل خداوند پس از کفر سخن ازعمل صالح به میان آورده و آن را مقابل کفر قرارداده است (من کفر .... و من عمل صالحا)
۲- ایمان وعمل صالح
اگر کسی ایمان داشته باشد ولی عمل صالح انجام ندهد ، این ایمان، به تنهایی سودی به حالش ندارد ؛ به همین در ۸۲ آیه از قرآن می بینیم که ایمان وعمل صالح ، به شکل های گوناگون با هم ذکر شده است ؛ مانند ( ان الانسان لفی خسر الا الذین امنوا و عملو ا الصالحات) در آیه بعد همین سوره نیز ایمان و عمل صالح با هم ذکر شده است (لیجزی الذین آمنوا و عملوا الصالحات من فضله ) درآیه مورد بحث ، عمل صالح را مطرح فرموده است ولی از ایمان سخنی نگفته است . این ، به آن دلیل است که در آیات دیگر ، شرط سودمند بودن عمل صالح را ایمان معرفی کرده است . (من عمل صالحا من ذکر او انثی و هو مومن فاولئک یدخلون الجنه) کسی که عمل صالحی انجام دهد خواه مرد یا زن در حالی که مومن باشد وارد بهشت می شود و گرنه همان طور که در نکته اول بیان شد عمل صالح بدون ایمان از انسان کافر پذیرفته نمی شود.
۳-اثر عمل صالح
منصوربن حازم از امام صادق ع نقل می کند که آن حضرت فرمود: « ان العمل الصالح لیسبق صاحبه الی الجنه فیمهد له کما یمهد لاحدکم قادمه فراشه » عمل شایسته ، قبل از صاحبش به بهشت می رود ، تا جایگاه او رادر بهشت آماده سازد و از صاحبش پذیرایی کند؛ چنان که خدمتکار یکی از شما ، فراشتان را بگستراند.
📢پیام ها
۱-انسان ، دارای اختیار است و ایمان و کفر را خود ، انتخاب می کند (من کفر ... من عمل)
۲-کفر، امری خسارت بار است و بازتاب خسارت آن ، برای خود کافر است (من کفر فعلیه کفره)
۳- کفر ، به تنهایی و بدون عمل کفرآلود ، برای شقاوت آخرتی کافی است (من کفر فعلیه کفره)
۴- عقیده و عمل آدمی ، در سعادت و شقاوت وی نقش اساسی دارد ( من کفر فعلیه کفره و من عمل صالحا فلانفسهم یمهدون)
۵-برای رفتن به بهشت، ایمان تنها کافی نیست ؛ بلکه اعمال صالح نیز لازم است (من عمل صالحا فلانفسهم یمهدون)
🗄 منبع: تفسیر همراه
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
5.34M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
5.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۴۱۰
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1301
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
5.74M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۴۱۱
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1302
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
﷽📜 هر روز یک درس از قرآن کریم ۲۰۶
📖 درس امروز منتخب صفحات ۴۱۱ و ۴۱۲
👌عنوان:متکبر مباش
💎آیه: «وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِي الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ»؛ (سوره لقمان آیه ۱۸)
و از مردم (به تکبر) روی برمتاب و در زمین با شادی (غرور) گام بر مدار، که خدا هیچ متکر فخر فروشی را دوست نمی دارد.
🖋مقدمه
غرور و تکبر از موانع بسیار مهم در مسیر رشد و کمال انسان است ، آسیب های این خصلت تا آسمان نیز کشیده می شود. این آیه پرهیز از این خصلت را یادآور شده وعوارض ناگوار آن راگوشزد می کند. این آیه قسمتی از نصایح لقمان به فرزند خویش است.
📋واژه ها:
لاتصغر: صورت را برنگردان (فعل نهی از ماده « صعر» باب تفعیل)
خد: چهره ، رخساره
لاتمش: نرو (فعل نهی از ماده « مشی»)
مرح : شدت فرح وشادی
مختال: متکبر (اسم فاعل از ماده « خیل» )
فخور: بسیاربه خود بالنده فخر فروش (صیغه مبالغه از ماده « فخر»)
📌نکات تفسیری
۱-روی بر تابیدن از مردم
« تصعیر» به معنای روی برگردانیدن است که در این جا کنایه از تکبر و غرور در برخورد با مردم است انسان موجودی است که با اندک چیزی فریفته خویشتن شده و به همین جهت از مردم روی بر می تابد و با نخوت وغرور با آنان برخورد می کند. اندکی مال ، علم ، جمال ، مقام ، حسب و نسب ، هنر و ... آدمی را از خود بیخود کرده و اسیر تخیلات می کند ، خود را بزرگ شمرده و دیگران را خرد می پندارد که در پی آن ده ها عارضه فردی و اجتماعی پدیدار می گردد. قرآن مجید در آیات متعددی این آسیب را گوشزد کرده است : در سوره « عبس» به شدت از رو در هم کشیدن در برابر فقیر بر حذر می دارد (ولا تطرد الذین یدعون ربهم بالغداه و العشی ) آنان را که صبح و شام (در عین فقر) خدا را می خوانند ، از خود مران . دراین آیه نیز از زبان لقمان حکیم دوری از تکبر را یادآور می شود. این آیات نشان دهنده اهمیت این موضوع و آسیب فراوان این خصلت است.
۲-گام زدن سرمستانه
در جمله نخست آیه ، لقمان حکیم فرزندش را از برخورد متکبرانه با مردم بر حذر داشت و در جمله بعد « لا تمش فی الارض مرحا » مطلب اساسی دیگری را مطرح کرده است و آن این که نه تنها در برابر مردم ، مغرور و متکبر مباش ؛ بلکه اساسا بر روی زمین سرمستانه زندگی مکن. مقصوداز « مشی » فقط راه رفتن و طی مسیر نیست بلکه کلیه عرصه های فردی ، اجتماعی ، اقتصادی ، سیاسی و نظامی را شامل می گردد. اگر قدری به تاریخ بنگریم و سرنوشت سرمستان و مغروران را که حتی ادعای خدایی کردند بررسی کنیم ، ارزش این سخن حکیمانه را نیز در می یابیم؛ بسیاری از اسراف ها ، کشتارها و ناهنجاری های دیگر را ، همین منش متکبرانه بر روی زمین خواهیم یافت. پس اگر ندای قرآن شنیده و مورد توجه قرار گیرد زمینه بسیاری از مفاسد و آسیب ها از بین خواهد رفت.
۳-مختال فخور
« مختال» از ریشه « خیل» به معنای متکبر است چون شخص گردنفر از و متکبر چنین می پندارد که بزرگ است حال آن که در نظام این جهان هیچکس جز خداوند و آن کسانی که او قدرتمند و بزرگ شمرده بزرگ نیستند و چنین افرادی با خیالی خام خود را بزرگ شمرده اند. فخرفروشی نیز که زائیده خیال پروری است بر همین منوال است چون تکبر و فخر فروشی باطل و بی بنیاداست جایگاهی در نظام آفرینش ندارد و بزودی بطلان آن بر همگان آشکار خواهد شد. از این رو می فرماید: لا یحب کل مختار فخور خداوند افرادی را که دارای این خصلت ها هستند دوست نمی دارد این دوست نداشتن به معنای یک حالت قلبی (همانند ما انسان ها) نیست بلکه به معنای محرومیت از عنایت و لطف الهی و گرفتار شدن به قهر اوست.
📢پیام ها
۱-مراعات حال و حقوق مردم ، در برخورد اخلاقی، دارای اهمیتی ویژه است (ولا تصعر خذک للناس)
۲-با مردم ، چه مسلمان و چه غیر مسلمان با خوشروئی رفتار کنیم (ولا تصعر خدک للناس)
۳-راه رفتن متکبرانه ممنوع است (لاتمش فی الارض مرحا)
۴-به موهومات، خیالات و بلند پروازی ها خود را گرفتار نسازیم (مختال)
۵-انسان نباید حرکت خویش را بر اساس سرمستی و غرور سامان دهد (ولا تمش فی الارض مرحا)
۶-از عامل خشنودی خداوند برای تشویق و از ناخشنودی او برای ترک زشتی ها و گناهان استفاده کنیم (ان الله لا یحب)
۷-محبت وقهر خدا از ملاک های ارزشگذاری اعمال و رفتار است (ولا تصعر .... و لا تمش .... ان الله لا یحب کل مختال فخور)
۸-پندار و خیال بافی از جمله عوامل خود بزرگ بینی است (ان الله لا یحب کل مختال فخور)
🗄 منبع: تفسیر همراه
🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir