⬆️
📋واژه ها:
انذرنا: بیم دادیم، ترساندیم. (فعل ماضی از باب افعال، از ماده « نذر»)
ینظر: می نگرد (فعل ماضی از ماده « نظر»)
مرء : آدمی ، مرد (در این جا مراد مطلق انسان است )
قدمت: پیش فرستاد (فعل ماضی از باب تفعیل ، از ماده « قدم»)
یداه: دو دست او (کنایه از اعمال انسان است)
لیت: ای کاش، از حروف مشبهه بالفعل (بیشتر در مورد آرزوی محال به کار می رود)
تراب: خاک
📌نکات تفسیری
۱-« انذار» و « تبشیر» و اهمیت آن
انذار (هشدار و بیم دادن) و تبشیر (بشارت دادن) از مهم ترین موضوعاتی است که قرآن به آن پرداخته است. هدف از فرستادن رسولان الهی همین دو امر است تا جایی که قرآن می فرماید: « .... و ما ارسلناک الا مبشرا و نذیرا» « و ما تو را جز نوید دهنده و بیم دهنده نفرستادیم» و درباره تمام انبیاء می فرماید: « و ما پیامبران را جز مژده دهندگان و بیم کنندگان نفرستادیم» زیرا این دو امر – یعنی ترساندن و بیم دادن و تشویق و ترغیب از مهم ترین عوامل تربیت انسان هستند و کارشناسان تربیت به این دو امر بسیار اهمیت می دهند. اگر این دو بر بشر کارگر شده و آن را درک نماید، بسیاری از مشکلات دنیوی و اخروی او حل می شود ؛ بسیاری از جنگ ها و نزاع ها رخت بر می بندد؛ استفاده از اموال نامشروع مانند ربا، رشوه، دزدی و فسادهای اقتصادی از بین می رود ، فسادهای اخلاقی و اجتماعی ریشه کن می گردد و بشر به مدینه فاضله و آرمان های خود خواهد رسید . لذا در قرآن کریم انذار و تبشیر و مشتقات آن هر کدام بیش از صد مرتبه تکرار شده که بیانگر اهمیت این دو امر مهم و حیاتبخش است .
۲-عذاب نزدیک ؟
۱-در مورد معنای نزدیک بودن عذاب قیامت مطالبی عنوان شده است . از جمله این که :
عمر دنیا هر قدر باشد در برابر عمر آخرت ساعتی بیش نیست ، از این رو در آیه پنج تا هفت سوره معارج ، خداوند به پیامبرش می فرماید: (فاصبر صبرا جمیلا انهم یرونه بعیدا و تراه قریبا) « صبر کن صبری جمیل .... آن ها آن روز را دور می بینند و ما نزدیک می بینیم » امیر مومنان علی ع در این زمینه می فرماید: « کل آت قریب» هر چیزی که می آید قریب و نزدیک است .
۲-مراد از « عذابا قریبا» عذاب اخروی است و نزدیک بودن آن به اعتبار یقینی و حق بودن آن است ... علاوه بر این وقتی قیامت عبارت باشد از تجسم اعمال ادمی و جزا دیدن انسان در برابر اعمال این اعمال همواره با آدمی است و از هر چیز دیگری به انسان نزدیک تر است. به عبارت دیگر چون سبب اصلی عذاب – یعنی اعمال انسان – همیشه با او است و جهنم هم اکنون نیز کافران را احاطه نموده (و ان جهنم لمحیطه بالکافرین) به گونه ای که اگر پرده ها کنار رود و از مستی گناه بیرون روند، آن ها هم اکنون نیز در عذابند ،بنابراین عذاب واقعا نزدیک است چنان چه می فرمای: آنان که اموال یتیمان را به ستم می خورند ، شکم خویش را پر از آتش می کنند و به آتش فروزان خواهند افتاد. هم چنین درباره کتمان کنندگان حقایق می فرماید: کسانی که آن چه را خداوند در کتاب فرستاد پنهان کرده و آن را به بهایی اندک می فروشند. در شکم خود جز آتش چیزی نمی خورند.
این افراد باطنشان در همین دنیا آتش است اما درک نمی کنند و به زودی در آخرت همین آتش ها ظهور و بروز خواهد نمود ، وقتی که پرده ها از جلوی چشمشان کنار رود .
۳-تجسم اعمال در قیامت
از این آیه و آیات مختلف قرآن و روایات استفاده می شود که اعمال انسان در روز قیامت، به صورت های مناسبی مجسم شده و در برابر او ظاهر می گردد. او به راستی اعمال خویش را می بیند ، از مشاهده اعمال ناروا در وحشت و ندامت و حسرت فرو می رود و از دیدن اعمال خوب خود، شاد و مسرور می گردد. اصولا یکی از بهترین پاداش های نیکوکاران، و از بدترین کیفرهای بدکاران همین تجسم اعمال آن ها ست چنان که قرآن می فرماید: « ووجدوا ما عملوا حاضرا» آن چه را انجام داده بودند حاضر می بینند. و می فرماید: هر کس به اندازه ذره ای ، کار نیک کرده باشد آن را می بیند و هر کس به اندازه ذره ای کار بد کرده باشد آن را می بیند . این از شگفتی های عالم قیامت است که اعمال آدمی در آن جا مجسم می شود ... تعبیر به « قدمت یداه» (دو دست او آن را پیش فرستاده) به خاطر آن است که انسان غالب کارها را با دست انجام می دهد ، ولی مسلما منحصر به اعمال دست نیست؛ بلکه آن چه با زبان و چشم و گوش نیز انجام می شود همه مشمول این قانونند. در حقیقت تعبیر « قدمت یداه» کنایه از همه اعمال آدمی است .
۴-حسرت کافران
قرآن کریم در این آیه حسرت کافران را با ظرافت به تصویر کشیده است. آن جا که آنان اعمال خویش را مجسم می بینند ، فریاد از نهاد آن ها برخاسته و حسرت سراسر وجود آن ها را فرا می گیرد و با تمام وجود آرزو می کنند : ای کاش ما مشتی خاک بودیم و این روز را مشاهده نمی کردیم .
⬇️
⬆️
۵-آرزوی خاک بودن ؟!
مراحل تکامل انسان از جمادات ، یعنی سنگ و خاک آغاز و از نباتات و حیوانات هم فراتر رفته، به مقام انسان می رسد. ولی کافر، از این نعمت الهی و شعور انسانی استفاده نکرده ، بلکه به امانت های الهی خیانت نموده و نفس و فطرت الهی را آلوده کرده است. عقل را که گوهر ارزشمند الهی است با پیروی از هواهای نفسانی اسیر جهل خویش نموده و در حقیقت در آن روز ، که روز آشکار شدن حقایق است ، حقیقت آن (اولئک کالانعام بل هم اضل) « آن ها هم چون چهارپایانند بلکه گمراه تر» بروز نموده ، و آن ها می بینند که از حیوانات هم پست ترند.
آن جا است که آرزو می کنند ، ای کاش خاک بودیم و از جمادی به نباتی و از نباتی به مرحله حیوانی و از مرحله حیوانی به مرحله انسانی نمی رسیدیم و سرمایه هایمان را تباه نمی کردیم و ای کاش آن گاه که مرگ ما رسید و بدنمان به خاک تبدیل شد، دیگر قیامتی نبود و ما از خاک بر نمی خواستیم. آن ها به این نتیجه می رسند که خاک از آن ها برتر است ؛ زیرا از خاک ، گیاهان، میوه ها و معادن و احجار کریمه به وجود می آید و تمام زندگی انسان ها و حیوانات و گیاهان به واسطه فیض الهی ، از طریق خاک است ولی کافران سرمایه های الهی را تباه نموده و کفران کردند و آن جا است که فریاد می زنند : « ما را از بازگردان تا اعمال صالح انجام دهیم » و « یا حسرتی علی ما فرطت فی جنب الله» « دریغا بر آنچه در محضر خدا کوتاهی نمودم »
📢پیام ها
۱-انذار نقش بسیار اساسی در هدایت انسان و دوری از عذاب در قیامت دارد (انا انذرناکم ... )
۲- عذاب قیامت را بسیار جدی و عظیم بدانیم (انا انذرناکم عذابا قریبا .... )
۳-عذاب آخرت، نزدیک ، حتمی و تردید ناپذیر است (عذابا قریبا)
۴-کردار انسان – نیک یا بد – اندوخته ها و پیش فرستاده هایی است که در قیامت اثر می بخشد (ما قدمت یداه)
۵-سرنوشت اخروی هر کس به دست خود او رقم می خورد (یوم ینظر المرء ما قدمت یداه)
۶-قیامت روز مشاهده و تجسم اعمال است (ینظر المرء ما قدمت یداه)
۷-خاک از کافر برتر است و کافر در روز قیامت به این حقیقت پی می برد (یا لیتنی کنت ترابا)
🗄منبع: تفسیر همراه
🆔 @balaq_ir|بلاغ| balaq.ir
5.48M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۵۸۴
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1482
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
#هر_صبح_و_شام_با_قرآن
#پایگاه_فرهنگی_و_تبلیغی_بلاغ
دوستان را به بلاغ دعوت نمایید.👇
@balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
6.06M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۵۸۵
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1483
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
#هر_صبح_و_شام_با_قرآن
#پایگاه_فرهنگی_و_تبلیغی_بلاغ
دوستان را به بلاغ دعوت نمایید.👇
@balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
﷽📜 هر روز یک درس از قرآن کریم ۲۹۲
📖 درس امروز منتخب صفحات ۵۸۵ و ۵۸۶
👌عنوان: پی آمد کفر به قرآن
💎آیه: «قُتِلَ الْإِنْسَانُ مَا أَكْفَرَهُ»؛ (سوره عبس آیه ۱۷)
مرگ بر این انسان ، چقدر کافر و ناسپاس است!
🖋مقدمه
در قرآن مجید دو گونه آیات درباره انسان به چشم می خورد، گونه نخست آیاتی است که از تکریم و منزلت والای آدمی در جهان خلقت سخن می گوید، و گونه دوم، آیاتی است که به پستی وی دلالت دارند. از جمله این آیات، آیه مورد بحث است که به شرح و توضیح آن خواهیم پرداخت ، ضمن آن که درباره ارتباط این دو دسته آیات نیز سخن خواهیم گفت.
📋واژه ها:
قتل : کشته باد (فعل ماضی مجهول)
ما اکفره: چقدر کفر می ورزد (صیغه تعجب از ماده « کفر»)
⬇️
⬆️
📌نکات تفسیری
۱-نفرین الهی
نفرین، یعنی درخواست دوری از رحمت و در نتیجه خسران و تباهی برای فرد و یا گروه مورد لعنت. البته باید توجه داشت که اگر این لعنت از جانب خداوند باشد، جنبه درخواست ندارد، بلکه تحقق یافتن دوری از رحمت و عنایت الهی است و تعبیر « مرده یا کشته باد» نفرینی الهی است .
۲-کفرورزی انسان موجب شگفتی
کفر، به معنای پوشاندن است زمانی که انسان حقایق هستی مانند: خدا، معاد، قرآن، پیامبران و ... را نادیده می گیرد، به همان میزان وارد جرگه کفر شده است ، و آن گاه که نعمت ها را قدر نمی شناسد به حیطه کافران وارد می شود. در هر صورت با وجود دلایل روشن و نشانه های فراوان عقلی و نقلی کفر ورزی کاری بسیار شگفت است به ویژه زمانی که کفر و کفران به مرحله شدید خود می رسد از همین رو خداوند با صیغه تعجب « ما اکفره» از این وضعیت یاد کرده و چنین افرادی را سزاوار مرگ سخت (کشته شدن) دانسته است .
۳-نفرین الهی پی آمد کفر به قرآن
در آیات گذشته این سوره ، قرآن و ویژگی های منحصر به فرد آن مورد بحث قرار گرفته است (فی صحف مکرمه مرفوعه مطهره بایدی سفره کرام برره) « در صحیفه هایی با کرامت، بلند مرتبه و پاکیزه، به دست سفیرانی گرامی و نیکوکار » با توجه به این خصوصیات ، کفر ورزی و بی توجهی به دعوت و پیام قرآن ، آدمی را مستحق نفرین خداوند و سزاوار کشته شدن و مرگ قرار می دهد .
۴-قوس صعود و نزول انسان
چنان که در مقدمه اشاره شد ، برخی آیات قرآن بر کرامت و جایگاه ویژه انسان در بین آفریده ها دلالت دارد؛ مانند آیه : (و لقد کرمنا بنی آدم و حملنا هم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلناهم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلا ) ما آدمیزادگان را گرامی داشتیم و آنها را در خشکی و دریا، حمل کردیم و از روزیهای پاکیزه به آنان دادیم و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کرده ایم، برتری بخشیدیم. ولی همین موجود با کرامت که می تواند به سوی کمال نامتناهی سیر کند با کفر و حق پوشی به جایی می رسد که از حیوانات نیز مرتبه اش پست تر گشته ، تا آن حد که درباره چنین کسانی فرموده : (و لقد ذرأنا لجهنم کثیرا من الجن و الانس لهم قلوب لا یفقهون بها و لهم اعین لا یبصرون بها و لهم اذان لا یسمعون بها اولئک کالانعام بل هم اضل اولئک هم الغافلون) به یقین گروه بسیاری از جن و انس را برای دوزخ آفریدیم آنها دلهایی دارند که با آن آندیشه نمی کنند ، و نمی فهمند و چشمانی که با آن نمی بینند و گوشهایی که با آن نمی شنوند. آنها هم چون چهارپایانند، بلکه گمراهتر ! اینان همان غافلانند.
در سوره تین به هر دو حقیقت در کنار هم اشاره نموده و فرموده : (لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین) همانا ما انسان را در بهترین صورت و نظام آفریدیم سپس او را به پائین ترین مرحله بازگرداندیم. این همان دو سوی صعود و نزول انسان است که در آیات نورانی قرآن به صورت های مختلف بیان شده است .
📢پیام ها
۱-کفرورزی ، آدمی را به پرتگاه نفرین الهی می کشاند (قتل الانسان ما اکفره)
۲-با وجود دلایل روشن و هدایت های الهی در قرآن ، کفر مایه شگفتی است (فی صحف ... قتل الانسان ما اکفره)
۳-کفر موجب تنزل جایگاه و ارزش آدمی است (قتل الانسان ما اکفره)
پناه بردن به قرآن و پیروی فکری و عملی از آن ، موجب مصونیت انسان از نفرین الهی است (کلا انها تذکره فمن شاء ذکره .... قتل الانسان ما اکفره)
🗄منبع: تفسیر همراه
🆔 @balaq_ir|بلاغ| balaq.ir
5.24M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽ 📹 #ببینید:
👌 واکنش مردم به یک سوال متفاوت:
آخرین باری که به یاد امام زمان افتادید کی بود؟!
همین قدر غریب ...
دولت عشق
@akefines
4.77M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۵۸۶
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1484
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
#هر_صبح_و_شام_با_قرآن
#پایگاه_فرهنگی_و_تبلیغی_بلاغ
دوستان را به بلاغ دعوت نمایید.👇
@balaq_ir |بلاغ| balaq.ir
4.77M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
﷽📖 هر صبح و شام با قرآن 📖
🎬 تلاوت صفحه ۵۸۶
📲ویدئو باکیفیت ، ترجمه صوتی
وتفسیر:👈 balaq.ir/post/1484
~~~~~~~~~~~~~~~~~~
#هر_صبح_و_شام_با_قرآن
#پایگاه_فرهنگی_و_تبلیغی_بلاغ
دوستان را به بلاغ دعوت نمایید.👇
@balaq_ir |بلاغ| balaq.ir