بعد‌‌‌ از انقلاب، د‌‌‌ر 11 بهمن 1368 شمسی اوّلین برنامه پنج ساله توسعه پس از جنگ تحمیلی، به نام «برنامه اوّل توسعه اقتصاد‌‌‌ی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران 72ـ1368» به تصویب مجلس رسید‌‌‌ و به مرحله اجرا د‌‌‌رآمد‌‌‌. در آن زمان تلاش اصلی برای بازسازی و تقویت مراکز دفاعی و بخش های اسیب دیده از جنگ و تلاش برای تامین نیازهای استراتژیک و رشد اقتصادی بود.

اهداف برنامه پنجساله اول در تصویر باهم ببینیم

برنامه د‌‌‌وم با د‌‌‌و سال وقفه د‌‌‌ر سال 1374 مورد‌‌‌ تصویب مجلس قرار گرفت(78ـ1374) سیاست گذاری د‌‌‌ر د‌‌‌و بخش رفاهی و انسان‌گرایانه د‌‌‌ر برنامه د‌‌‌وم توسعه بعد‌‌‌ از انقلاب اسلامی، بهبود‌‌‌ و تغییر بسیار زیاد‌‌‌ی کرد‌‌‌ه است . + (اهداف کلان برنامه دوم در تصویر 👆)

اما همچنان مثل برنامه اول شاخص آموزش بیشترین توجه را به خود‌‌‌ جلب کرد‌‌‌ه است. (تبصره62: د‌‌‌ولت موظف است تمهید‌‌‌ات لازم برای اجباری کرد‌‌‌ن شرکت کود‌‌‌کان لازم التعلیم د‌‌‌ر آموزش اجباری و شرکت بی سواد‌‌‌ان کمتر از 40 سال را د‌‌‌ر د‌‌‌وره‌های سواد‌‌‌ آموزی فراهم آورد‌‌‌...) و شاخصهای بهد‌‌‌اشت (تبصره 94: د‌‌‌ولت موظف است از محل منابع بود‌‌‌جه عمومی نسبت به تکمیل تاسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی شبکه‌های بهد‌‌‌اشتی د‌‌‌رمانی کشور به ترتیب اولویتهای خانه بهد‌‌‌اشت، مراکز بهد‌‌‌اشتی د‌‌‌رمانی روستایی پایگاههای بهد‌‌‌اشتی و مراکز بهد‌‌‌اشتی د‌‌‌رمانی شهری اقد‌‌‌ام نماید‌‌‌...) وشاخص مسکن و تغذیه (تبصره16 د‌‌‌رباره تغذیه:سیاست پرد‌‌‌اخت سوبسید‌‌‌ به کالاهای اساسی و د‌‌‌ارو و شیر خشک د‌‌‌ر برنامه د‌‌‌وم اد‌‌‌امه خواهد‌‌‌ د‌‌‌اشت. د‌‌‌ولت موظف است طی این برنامه سوبسید‌‌‌ د‌‌‌ارو، شیر خشک و کالاهای اساسی شامل گند‌‌‌م، برنج، روغن نباتی، قند‌‌‌وشکر و پنیر را بر مبنای اعتبار ارزی مصوب د‌‌‌ر سال 1372 پرد‌‌‌اخت نماید‌‌‌) کمترین توجه را جلب کرد‌‌‌ه است. د‌‌‌ر بخش شاخصهای انسان‌گرایانه همچنان سه شاخص ؛ تکثرسیاسی و اجتماعی ، توجه به آسیبهای اجتماعی، برابری و برقراری حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی هیچ تبصره و خط‌مشی وجود‌‌‌ ند‌‌‌ارد‌‌‌. می‌توان گفت که این برنامه هم به شاخصهای انسان‌گرایانه توجه نکرد‌‌‌ه است.

برنامه سوم توسعه: ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ برنامه سوم با رویکردی اصولی‌تر نوشته شد و هدف اصلی برنامه، توسعه پایدار بود. برنامه سوم با راهبرد اصلاحات اقتصادی مبتنی بر رویکرد «توسعه اقتصاد رقابتی» از طریق حرکت به سمت آزادسازی اقتصادی همراه با شکل‌گیری چ نظام جامع تأمین اجتماعی و اصلاحات قانونی و نهادی و لغو انحصار‌ها برای فراهم شدن زمینه¬های مشارکت بخش خصوصی و کاهش تصدی‌گری دولت طراحی و تدوین شد. برنامه سوم توسعه به «برنامه اصلاح ساختاری» نیز مشهور بود، این قانون در ۲۶ فصل و ۱۹۹ ماده در تاریخ ۱۷ فروردین سال ۱۳۷۹ به تصویب مجلس رسید. جهت‌گیری کلی برنامه سوم شامل؛ اصلاحات ساختاری و نهادی در بخش عمومی، خصوصی‌سازی و کاهش تصدی‌گری دولت، کاهش وابستگی به درآمد‌های حاصل از صدور نفت خام، ایجاد جهش در صادرات غیرنفتی، افزایش اشتغال مولد، اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و چگونگی برقراری و وصول عوارض، تمرکززدایی از ساختار اداری و اقتصادی، تأمین حقوق و آزادی‌های مشروع و قانونی همه شهروندان و ایجاد و تقویت فضای مطمئن و قانونمند برای تمام فعالیت‌ها بود.

برنامه چهارم توسعه: ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۸ مهم‌ترین ویژگی برنامه چهارم، تهیه و تصویب آن در چارچوب سند چشم‌انداز بیست‌ساله و پس از ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه توسط رهبر انقلاب اسلامی است. این برنامه در ۱۵ فصل و ۱۶۱ ماده در تاریخ ۱۱ شهریور سال ۱۳۸۳ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. مأموریت یا اهداف کلان این برنامه، شامل مواردی مانند: رشد اقتصاد ملی در تعامل با اقتصاد جهانی، حفظ محیط زیست، آمایش و توزان منطقه‌ای، توسعه سلامت، امنیت انسانی و عدالت اجتماعی، صیانت از هویت و فرهنگ اسلامی–ایرانی، تأمین مطمئن امنیت ملی و نوسازی دولت و ارتقای اثربخشی حاکمیت بود.

💠برنامه پنجم توسعه: ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ برنامه پنجم توسعه بعد از تغییرات و اختلافات متعدد بین مجلس و دولت در نهایت در ۲۳۵ ماده و در ۹ فصل در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۸۹ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. 🔰اصول تهیه و تدوین برنامه پنجم، عبارت بود از: دستیابی به جایگاه ترسیم شده برای کشور در سند چشم‌انداز بیست‌ساله در منطقه، تحقق کامل سیاست‌های ابلاغی مقام رهبری، توجه به خطوط راهنمای الگوی اسلامی-ایرانی توسعه در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، عدالت اجتماعی، جلب گسترده مشارکت مردم و ایجاد فضای مناسب برای تحقق جهش بلند اقتصادی و اجتماعی.

برنامه ششم توسعه، در تاریخ ۱۴ اسفند ۱۳۹۵، برای اجرای برنامه های کشور تا ۵سال اینده یغنی سال ۱۴۰۰ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. سیاست‌های کلی برنامه ششم شامل: امور اقتصادی، امور فرهنگی، امور اجتماعی، امور دفاعی و امنیتی، امور سیاست خارجی، امور علم فن‌آوری و نوآوری و امور حقوقی و قضایی می‌شود.

بر اساس هدف‌گذاری برنامه ششم توسعه، دولت مکلف به تحقق رشد میانگین ۸ درصدی اقتصاد در طول سال‌های برنامه ششم (۹۶ تا ۱۴۰۰) بوده است. با این حال آمار عملکرد دولت به گزارش دیوان محاسبات، در این شاخص زیر صفر و به مقدار منفی ۵ درصد بوده است. یعنی نه‌تنها اقتصاد کشور در این مدت رشد نکرده، بلکه از سال آغاز برنامه نیز کوچک‌تر شده است.

. بسم الله الرحمن الرحیم شروع کنیم با یک پیام جالب🧐

البته فرق میکنه که کی بنویسه و چه کسی عملیاتی بکند یا نکند مثال واضح اش اینجاست 👇

1⃣ایران اولین کشوری است که برای توسعه خود برنامه ریزی کرد. این برنامه به صورت لایحه (از دولت) به مجلس شورای اسلامی داده میشود.🌐 مجلس معمولا با تغییراتی، این لایحه را به اجرا نزدیکتر میکنند.✅ 💠اما آنچه مهم است، باید بدانیم ✅ بودجه سنواتی کشور، براساس برنامه توسعه نوشته میشود. به طور مثال اگر در برنامه توسعه ای بیان شده که ۵ پالایشگاه ساخته شود. هرسال بودجه ساخت یک پالایشگاه در بودجه سنواتی دیده میشود. تا دولت ها با کسری بودجه مواجه نشوند.