✳️ وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد توصیف ویلیام میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در واپسین روزهای سلطنت #رضاشاه : مردم ایران در طول پانزده سال گذشته از به زبان آوردن حتی یک کلمه انتقاد از هر چیزی که شاه می‌گفت یا می‌کرد وحشت داشتند. روزنامه‌ها از هر اقدام او به نحوی ستایش می‌کردند که گویی خداست، ولی اکنون که او دیگر در اوج قدرت نیست، مردم شروع به بازگو کردن افکار خود کرده‌اند و انسان از چیزهایی که درباره شاه می‌گویند دچار بهت و حیرت می‌شود. در طول این سال‌ها او مشغول دزدیدن از مردم فقیر بود و با غصب املاک و حقوق مردم، خودش را ثروتمند می‌کرد و اکنون روز حساب به‌سرعت نزدیک می‌شود. وقتی این روز فرا برسد، می‌ترسم وحشتناک باشد. مردی که زندگی این ملت را یکسره کنترل می‌کرد، کاملا آنها را فریب داده است و آنها درصددند با او در بیفتند. وضع برای نوعی انقلاب مستعد شده و با حضور روس‌ها، که برای کمک آماده‌اند، احتمالا این انقلاب خونین خواهد بود. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. در صفحه #اینستاگرام پژوهشکده تاریخ معاصر عضو شده و آن را به دوستان خود نیز معرفی کنید؛ 👇👇👇 https://instagram.com/iichs.ir @iichs_ir

✳️ حس #تحقیر_ملی در #شهریور_1320 توصیف #ویلیام_میلر کشیش آمریکایی از اوضاع ایران در شهریور 1320: مردم احساس می‌کنند که به آنها خیانت شده است و برضد زمامدارانشان برگشته‌اند. آنچه بیش از هر چیز آنها را خشمگین ساخته این است که رضاشاه به این زودی تسلیم مهاجمان شده است. مردم سالیان دراز هزینه‌های گزاف ارتش او را با هواپیماها و تانک‌ها و کشتی‌های متعددش تحمل کرده‌اند تا متجاوزان را دفع کند. جوانان خود را در اختیار ارتش نهاده و مالیات‌های سنگین بر قند و شکر را به منظور پشتیبانی از ارتش پرداخته‌اند. شاه تا آخرین دقیقه نظامیان را تشویق می‌کرد که آماده فداکاری باشند، اما وقتی تجاوز آغاز شد، او ارتش را از جنگیدن باز داشت. بسیاری از ایرانیان اکنون احساس می‌کنند که کشورشان دچار بی‌آبرویی شده است. #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دسیسه و اعتراف رادیوهای خارجی پس از سقوط #رضاخان ؛ رویکرد رسانه‌های بریتانیایی در #شهریور_1320 پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ رادیو لندن به #رضاشاه حمله کرد و گفت: در ایران مواد خوراکی وجود ندارد؛ چون شاه آنها را به آلمان فروخته است؛ سپس بی‌بی‌سی شاه را برای دزدیدن زمین‌های مردم مورد انتقاد قرار داد. دولت بریتانیا از رادیو بی‌بی‌سی برای فاصله ایجاد کردن بین خود و شاهِ غیرمحبوب استفاده می‌کرد؛ زیرا بسیاری از ایرانیان بر این باور بودند که انگلیسی‌ها رضاشاه را روی کار آورده‌اند و رژیم او را از طریق کمک‌های شرکت نفت سر کار نگاه داشته‌اند. #شرح_عکس چند تن از امرای ارتش ایران در جریان تشکیل جلسه با وزیرمختار انگلستان و فرمانده سپاه متفقین در ایران شماره آرشیو: 557-1ع #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 294. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ گفت‌وگوی رضاشاه با یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش؛ ارتش فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت کند! «در یکی از روزهایی که شاه [: #رضاشاه ] از ارتش سان دیده بود و نظم صفوف دوره بزم این ارتش نمایشی او را چنان به وجد آورده بود از آن شخص که گویا نامش ژنرال ریگان [: یکی از مستشاران نظامی فرانسوی ارتش] بود پرسیده بود به عقیده شما این ارتش در صورتی که با ارتش مهاجمی مثلا روسیه شوروی به جنگ بیفتد قدرت جنگی آن را چگونه به حساب می‌آورید؟ آن مرد گفته بود: "فقط پنج دقیقه می‌تواند مقاومت نماید!" شاه از این حرف بسیار ناراحت شده به او بی‌اعتنایی کرده بعد هم به خدمت نظامی‌اش خاتمه داد.»1 #منبع 1. مختار حدیدی و جلال فرهمند، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار (تحولات نیم‌قرن تاریخ معاصر ایران از نگاه ابوالحسن عمیدی نوری)، ج 1، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1381، ص 328. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ حمله #انگلستان به #نیروی_دریایی ایران در #شهریور_1320 ؛ فرجام ناوهای ایرانی پلنگ و ببر  پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ ۲۴ اوت / دو شهریور ۱۳۲۰ افسر انتظامات ناو کانیمبلا اعلام کرد: ساعت شروع عملیات بندر شاهپور، سحرگاه 3 شهریور است. این خبر فورا از کشتی به کشتی پخش شد. فرمانده ناو شورهام، رابرت تانبریج، دستور داشت ناو پلنگ را که در آبادان لنگر انداخته بود، مورد حمله قراردهد تا نتواند مانع از پیاده شدن نیروهای انگلیسی گردد. از طرف دیگر ناخدا هرینگتن، فرمانده ناو یارا، به سوی #خرمشهر رفت. هدف اصلی‌اش ناو ایرانی ببر بود. آنها توپ‌های کشتی را با گلوله‌های انفجاری شدید و توپ‌های سه‌اینچی را با گلوله‌های سوراخ کن مجهز کرده بودند و آماده عملیات بودند. تاریکی و سکوت بر همه جا حکم‌فرما بود. ساعت 4:13 بامداد توپخانه شورهام به ناو پلنگ حمله کرد. در آن سو رزمناو یارا ناو ببر را زیر آتش توپ‌های خود گرفت. این دو ناو ایرانی در اعلان بی‌طرفی در جنگ به قعر دریا رفتند.     #منبع ریچارد ا. استوارت، در آخرین روزهای شاه: تهاجم روس و انگلیس به ایران در شهریور 1320، ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی و کاوه بیات، تهران، نشر نو، 1370، ص 312. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ نقد دیدگاه خوش‌بینانه نسبت به غرب و دول استعماری؛ # تقی‌_زاده چه کسانی را قابل رأی دادن در امور مملکتی نمی‌دانست؟ #سیدحسن_تقی‌_زاده در #روزنامه_کاوه ، با نگاهی به سیاست بین‌الملل، عده‌ای را منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی دانسته و معتقد است آنها قابل رأی دادن در امور مملکتی نیستند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  سیدحسن تقی‌زاده، که غالبا به عنوان یک سیاست‌مدار همدل با #انگلستان مطرح است، در این مطلب به رویکرد استعماری انگلیس در قبال ایران توجه کرده و معتقد است کسانی که به حسن نیّت دول استعماری نسبت به ایران خوش‌بین هستند، سخت در اشتباه‌اند: روس و انگلیس به ایران رحم و احترام نخواهند کرد و امان نخواهند داد. شک‌کننده در این حقیقت محض و امیددارنده به بقای استقلال ایران در صورت غلبه روس و انگلیس، منکر بدیهی و محروم از عقل سیاسی است. کسی که به این اندازه به اصول ابتدایی سیاست دنیا جاهل باشد قابل رأی دادن در امور مملکتی نیست.   #شرح_عکس استقبال سیدحسن تقی‌زاده از ریچارد #نیکسون هنگام بازدید او از مجلس شورای ملی شماره آرشیو: 12-161ن #منبع کاوه، س 1، ش 1، ربیع‌الاول 1334/ 1916، ص 2. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تحصیل در مکتب‌خانه‌ها؛ نُقل مجلس پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  جشن فارغ‌التحصیلی به روایت دکتر پاپلی‌یزدی: پنج سال نداشتم که مرا به مکتب‌خانه گذاشتند. خانه نیمه‌مخروبه‌ای بود، وسط حیاط حوض آبی بود که همیشه یک دسته ترکه انار داخل آب بود برای زدن بچه‌ها و واقعا ملا بچه‌ها را می‌زد؛ البته یکی دو ضربه به پشت دست یا روی ران و پا. در آخر هر مقطع بچه‌ها را نُقل می‌کردند؛ یعنی وقتی حمد و سوره، ‌عمه جزء تمام می‌شد و یا قرآن ختم می‌شد، یک کرسی وسط تالار می‌گذاشتند و بچه را روی آن می‌نشاندند و نقل و نبات روی سر بچه می‌ریختند. بچه‌ها با خوشحالی و هیاهو نقل و نبات‌ها را جمع می‌کردند. در میان نقل و نبات‌‌ها گاهی ده شاهی و یک ریالی هم بود. پدر و مادر بچه کله‌قند، یک یا دو تومان هم پول برای ملا می‌آوردند. در موقع ختم قرآن نقل مفتصل‌تر بود وگاهی یک دست پیراهن یا قواره پارچه به ملا می‌دادند. #شرح_عکس چوب و فلک در مکتب‌خانه‌های قدیم شماره آرشیو: 4002-4ع   #منبع محمدحسین پاپلی یزدی، شازده حمام، مشهد، پاپلی، 1388، ص 25. نشانی ما را در فضای مجازی تلگرام و اینستاگرام دنبال کنید. https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug https://instagram.com/iichs.ir

✳️ تصویر روایت‌شده از شاه قاجار در مرآت‌الوقایع مظفری؛ عادات و اخلاق مظفرالدین‌شاه پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ عبدالحسین‌خان ملک‌المورخین، لسان‌السلطنه، که در روزگار جوانی معلم مظفرالدین‌شاه بود و بعد به سنّت خانوادگی به نگارش تاریخ سلطنت وی اقدام کرد، در معرفی عادات و اخلاق مظفرالدین‌شاه نوشته است: « #مظفرالدین‌شاه به شکار و تاریخ میل فراوان دارد و به ترقی نظام مایل است. اصلا تکبر و غرور ندارد. تقریبا دو ساعت از روز گذشته از اندرون بیرون تشریف می‌آورند. در روزهای غیر از عید، لباس مخصوصی نمی‌پوشد، فقط در کلاه شیر و خورشید، دو شیر الماس‌نشان دارد. هر روز یک رنگ لباس می‌پوشد و پیراهن فرنگی آهاردار دربردارد. در ماه محرم و صفر، لباس مشکی می‌پوشد و در آن دو ماه اغلب مشغول ذکر و عبادت است و در عشر اول محرم، تعزیه‌خوانی مفصل دارند و شب‌های جمعه تمام سال در اندرون روضه‌خوانی می‌کند و روضه‌خوان مخصوص دارد که از تبریز همراه آورده‌اند. ... در روز شکار، چکمه می‌پوشد و شمشیر می‌آویزد. ... گاهی به لباسش یک شاخه گل می‌زند... .» #شرح_عکس فضل الله وزیرخلوت (وکیلالملک) در حال خواندن عرایض در حضور مظفرالدین‌میرزا قاجار (ولیعهد) شماره آرشیو: 2482-1ع #منبع عبدالحسین‌خان سپهر، یادداشت‌های ملک‌المورخین و مرآت‌الوقایع مظفری، با تصحیحات دکتر عبدالحسین نوایی، تهران، زرین، 1368. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ محل برگزاری مراسم آشپزان؛ روستای محبوب #ناصرالدین‌شاه پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ روستای شهرستانک، در استان البرز امروزین، با پیشینه‌ای دیرین از سلسله ساسانی تا به امروز برقرار است. این روستا، از ییلاقات مورد علاقه ناصرالدین‌شاه بود. در 1297ق/ 1258ش بنا به امر شاه عمارتی در آن بنا شد. شهرستانک تا مدت‌های مدید محل برگزاری مراسم آشپزان بود که در آن دولتمردان بنا به امر شاه گرد هم جمع و در تهیه مواد لازم برای تهیه آش کار می‌کردند. با بروز و شیوع وبا شاه و دربار رو به شهرستانک می‌آوردند و برای ورود به آن در سال وبایی 1309ق تذکره صادر شد. دکتر فوریه، پزشک شاه نوشته است: شهرستانک در شش‌ساعتی ما قرار دارد. سه ساعت اول با زحمت بسیار از کوه بالا رفتیم... بعد از طی سرازیری تندی به شهرستانک رسیدیم... از دور منظره و محل ییلاقی شاه را دیدیم. بیرونی آن عمارتی است مستطیل که قسمت تحتانی آن در روی بلندی و به سمت جلو ساختمان شده و بر روی آن بنایی است یک‌طبقه و اطراف آن از هرجهت باز است و در قسمت جلو حیاطی وسیع و پردرخت دارد که در وسط آن حوضی مدور  قرار گرفته است.     #منبع روزنامه خاطرات قهرمان‌میرزا عین‌السلطنه، به کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، تهران، اساطیر، 1374؛ روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، تهران، امیرکبیر، 1350؛ فووریه، سه سال در دربار ایران، ترجمه عباس اقبال، تهران، علمی، 1325. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ آسان‌تر از تغییر جامه! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در اواخر دهه 1340، وقتی سلیمان نوشیروانی، عضو حزب مردم (اقلیت)، ‌این حزب را ترک و راهی حزب رقیب، یعنی حزب ایران نوین (اکثریت) شد، محسن موقر، مدیرمسئول روزنامه «مهر ایران» (ناشر افکار حزب مردم) خطاب به او چنین نوشت:   «دوست ارجمند آقای دکتر سلیمان نوشیروانی: آیا این شرط دوستی و رفاقت است که انسان بدون خبر پس از سیزده سال همسنگرهای خود را در وسط میدان رها کند و به جبهه رقیب [حزب ایران نوین] ملحق شود؟! من از هر فرد دیگری در حزب مردم انتظار چنین بی‌مهری را داشتم جز شما. اما حقیقت این است که من از این نقل و انتقالات مسلکی و حزبی زیاد ناراحت نمی‌شوم؛ زیرا این مسئله تازگی ندارد و سال‌هاست حزب و مسلک عوض کردن در مملکت ما از جامه عوض کردن آسان‌تر شده است و مردم هم به این موضوع خو گرفته‌اند. حق این بود که شما این تصمیم‌ را خیلی زودتر می‌گرفتید تا لااقل از حمایت حزب اکثریت بیش از این برخوردار می‌شدید.»   شماره آرشیو: 15568-۴ع   #منبع مهر ایران، ش 3617، 1 مرداد 1349، ص 2. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دستور شاه برای حزب‌بازی #اسدالله_علم در یادداشت‌های شخصی‌اش در روز چهارشنبه 29 آذر 1351 چنین نوشته است:   «صبح مهدی سمیعی، که سابقا رئیس بانک مرکزی و رئیس سازمان برنامه بود، پیش من آمد و گفت که شاهنشاه به من امر فرموده‌اند که گروهی تشکیل دهم که رل اقلیت را بازی کند. از من مشورت می‌کرد. گفتم: البته باید امر شاهنشاه را اطاعت کنی، ولی کارت خیلی سخت است؛ چون اقلیت باید حق حیات و حق حرف زدن داشته باشد و امید به اینکه روزی زمام امور را در دست می‌گیرد، آنچه که ما فعلا از اقلیت می‌‌خواهیم بازی کردن رُل [اقلیت] خودش است؛ چون هر چه بگوید بالاخره برخورنده به شاهنشاه است پس نباید حرف بزند. پس شیر  بی‌یال و دم و اشکم می‌شود». شماره آرشیو: 1-64544-275م   #منبع اسدالله علم، یادداشت‌های علم، ج 2، صص 413- 414. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ دیدگاه دکتر #حسین_فاطمی درباره #محمدرضا_پهلوی پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ در تظاهرات عظیم عصر روز ۲۵ مرداد ۱۳۳۲، دکتر فاطمی طی نطقی، فعالیت‌های محمدرضا پهلوی و پدرش را برشمرد و آنها را دشمن آزادمردان و وطن‌پرستان ایران دانست. فردای آن روز نیز در سرمقاله باختر امروز نوشت: «خائنی که می‌خواست وطن را به خاک و خون بکشد، فرار کرد». #منبع غلامرضا نجاتی، جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران و کودتای 28 مرداد، شرکت سهامی انتشار، 1366، ص 328. ‼️ ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug