✳️ سهم 5 گرمی پروتئین روستانشینان پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ تعداد کمی از اعضای طبقه پایین شهری به برق، آب لوله‌کشی، یا فاضلاب بهداشتی دسترسی داشتند. اعتیاد، فحشا، و جنایت در حلبی‌آبادهای جنوب تهران و دیگر شهرها رواج کامل داشت. گذشته از این، نرخ بالای مهاجرت روستا به شهر حاکی از آن است که استانداردهای زندگی برای طبقه پایین روستایی از این هم خیلی بدتر بود. یکی از مشاهده‌گران زندگی روستایی در ایران میانه دهه ۱۹۷۰ گزارش می‌دهد: روستاییان با ۴ یا ۵ گرم پروتئین در هفته می‌زیستند و برخی در فضله اسب‌ها جست‌وجو می‌کردند تا جو هضم‌نشده پیدا کنند.*   #منبع #مارک_گازیوروسکی ، سیاست خارجی آمریکا و شاه: بنای دولتی دست‌نشانده در ایران، انتشارات مرکز، ص 343. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ تنفر نخبگان از تأسیس #حزب_رستاخیز پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ مضحکه ایجاد حزب #رستاخیز موجب شد که تنفر نخبگان نسبت به شاه عمق بیشتری پیدا کند. شاه وانمود کرد که تشکیل این حزب قدم بزرگی است در جهت دموکراتیک کردن کشور و سهیم کردن دیگران در قدرت سیاسی. شاه که لابد می‌ترسید حزب مزبور با قدرت خود او به مقابله جدی برخیزد مبارزه سیاسی مستقل را، حتی در داخل حزب رستاخیز، به سختی محدود ساخت.* #شرح_عکس جشن تولد اولین سالگرد حزب رستاخیز شماره آرشیو: ۱۰۲-۱۳۶س #منبع * مایکل آرتور لدین، #کارتر_و_سقوط_شاه ، روایت دست اول، تهران، امیرکبیر، 1361، ص 33. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ پیامدهای سیاسی ـ اقتصادی انقلاب اسلامی برای منافع آمریکا پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ پیامد فوری انقلاب ایران افزایش عظیمی در قیمت‌های جهانی نفت بود، که رکورد جهانی شدیدی را باعث شد. همین که رژیم پس از انقلاب تثبیت شد، جنبش‌های اسلامی الهام گرفته و اغلب مورد پشتیبانی رژیم جدید در سراسر جهان اسلام سر بلند کردند و شروع به تهدید رژیم‌های طرفدار آمریکا در تونس، مصر، سرزمین‌های اشغالی اسرائیل، لبنان، عربستان سعودی، کویت، بحرین، پاکستان، مالزیا و دیگر جاها کردند. سرانجام، سقوط رژیم شاه و بحران گروگانگیری به دنبال آن به طور جدی حیثیت و نفوذ آمریکا در خاورمیانه را زیر سؤال برد و آمریکا را در دنبال کردن منافع خود در منطقه با دشواری‌های بیشتری مواجه کرد.*   #شرح_عکس سردر سفارت سابق آمریکا در تهران، در روزهای آغازین تسخیر   #منبع * #مارک_گازیوروسکی ، سیاست خارجی آمریکا و شاه: بنای دولتی دست‌نشانده در ایران، انتشارات مرکز، ص 373. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ توصیف #داریوش_همایون از سال ۱۳۵۱ دلمردگی در جامعه   پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ داریوش همایون در ۲۱ اسفند ۱۳۵۱ ، در مقاله مفصلی در روزنامه «آیندگان»، به‌طور غیرمستقیم، نسبت به‌تداوم برخورد چکشی و غیراصولی #محمدرضا_پهلوی با حزب اقلیت، چنین هشدار داد: «باید در نقش نهادهای سیاسی عمومی خود از نو اندیشه کنیم و توازنی بیشتر به جامعه خود بدهیم. دلمردگی و بی‌علاقگی، از دست دادن روحیه عمومی، بی‌اعتنایی به آنچه پیرامون می‌گذرد، بی‌حرمت شدن نهادهای سیاسی و اجتماعی، شکاف روزافزون میان شعارها و اعتقادها، چیره‌گی تشریفات و مراسم و آیین‌های فاقد شور و جنبش زندگی، قدرت اخلاقی را از یک جامعه می‌گیرد و با هیچ مایه قدرت اقتصادی نمی‌توان نبودن قدرت اخلاقی را جبران کرد... وقتی نهادهای بسیار مهم سیاسی و اجتماعی به جای نقش دیوار درمی‌آیند، وقتی رابطه میان صورت و معنی از میان می‌رود و تنها ظواهر حفظ می‌شود، هرچند اندک اندک حفظ ظواهر نیز دشوار می‌شود، آن‌گاه از دست رفتن قدرت اخلاقی را نمی‌توان جلو گرفت. نیروی جامعه نباید در سرخوردگی به هدر رود».1 #شرح_عکس سخنرانی داریوش همایون، قائم‌مقام حزب رستاخیز، در جلسه گفت‌وشنود اعضای کانون‌های حزبی در استان مازندران (سال 1356) شماره آرشیو: 190-643ه   #منبع 1. آیندگان، س 6، ش 1576 (دوشنبه 21 اسفند 1351)، ص 5. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

‍ ✳️ انزوا و بیگانگی شاه از مردم پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  آنتونی پارسونز، سفیر انگلستان در ایران، در بخشی از خاطرات خود درباره رابطه محمدرضا پهلوی با مردم گفته است: من از آغاز مأموریت خود در ایران به این نکته پی بردم که شاه به طور خطرناکی از مسائل پیرامون خود منزوی شده و در میان جلال و شکوه سنتی سلاطین ایران محصور مانده است. تشریفات سخت و پیچیده و پرزرق و برق درباری با تدابیر شدید امنیتی دست به دست هم داده و بر انزوای او در جامعه می‌افزود. شاه امکان تماس مستقیم با مردم را نداشت و یک روز نمی‌توانست با اتومبیل خود در خیابان‌ها حرکت کند و از نزدیک با مردم کشور خود بیامیزد و از افکار و احساسات واقعی آنها هم بی‌خبر می‌ماند. او همیشه با هلیکوپتر و هواپیما مسافرت می‌کرد و اگر در مراسمی باید در میان مردم یا نزدیک توده مردم باشد جایگاه و محل توقف او را با شیشه‌های ضد گلوله از مردم جدا می‌کردند. در طول سال بعد موارد زیادی از دوری و انزوای شاه را از مردم کشورش به چشم خود دیدم. در این مدت با شگفتی دریافتم که بسیاری از صحنه‌‎های نمایش حضور شاه در میان مردم ساختگی است. ماشین تبلیغاتی حکومت بر افسانه پیوند ناگسستنی شاه و ملت تأکید می‌کرد و می‌کوشید واقعیت انزوا و دوری او را از مردم پرده‌پوشی نماید. تلویزیون در این تبلیغات نقش مؤثری بازی می‌کرد و من تا اوایل سال ۱۹۷۶ که خود شاهد یکی از نیرنگ‌های تبلیغاتی تلویزیون بودم، به این موضوع پی نبرده بودم.[i]   #شرح_عکس #آنتونی_پارسونز شماره آرشیو: 1-85-287م #منبع #غرور_و_سقوط (خاطرات آنتونی پارسونز)، صص 44-4.

✳️ هویدا: شاه نخست‌وزیر است نه من!   پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛  #محمد_یگانه ، وزیر آبادانی و مسکن در کابینه #هویدا ، گفته است: بعد از یکی ـ دو ماه مشغول شدن در وزارتخانه متوجه شدم که کار کردن در اینجا خیلی سخت است؛ به این دلیل که منافع وجود داشت و همه می‌خواستند به یک طرفی بکشند. فشارها روی وزارتخانه بود و پشتیبانی هم از وزارتخانه وجود نداشت. روزی پیش هویدا رفتم و گفتم که آقا ما این گرفتاری‌ها را با این آقا و آن آقا داریم؛ شما به عنوان رئیس ما و نخست‌وزیر، جلسه‌ای ترتیب بدهید و قضاوت بکنید. اگر من ناحق می‌گویم و از لحاظ سیاست و دولت شما صحیح نیست، به من بگویید و اگر آنها ناصحیح می‌گویند هم به آنها بگویید. هویدا در جواب گفت که آقا آن عکسی را که آنجا می‌بینید (اشاره به عکس شاه)، نخست‌وزیر ایشان است نه من. شما باید مسائل خودتان را با ایشان مطرح بکنید.1 #منبع 1. پروژه تاریخ شفاهی ایران ـ هاروارد، مصاحبه با محمد یگانه، نوار سوم، دقیقه 12 eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ فراری که شاه را بی‌اعتبار کرد   پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ شایستگی و صلاحیت #محمدرضا_پهلوی پس از شکست کودتای ۲۵ مرداد و فرار شتاب‌زده‌اش به بغداد و سپس به رم مورد تردید لندن و واشنگتن قرار گرفته بود. نظریه وزارت خارجه بریتانیا پیرامون روابط آینده انگلیس با محمدرضا پهلوی و نگرانی از بی‌اعتباری او پس از بازگشت به ایران در تلگرامی که روز ۱۹ اوت (۲۸ مرداد) از لندن به سفیر انگلیس در واشنگتن مخابره شده منعکس است: «شاه بدون کمترین توجه به شأن و مقامش فرار کرد. در چنین وضعی پیام به مردم ایران تأثیر مثبت نخواهد داشت و امیدی به آینده او به عنوان یک رهبر مورد اعتماد از سوی مردم وجود ندارد».[1]   #منبع [1] . محمدرضا نجاتي، تاريخ سياسي بيست‌وپنج ساله ايران (از کودتا تا انقلاب)، ص 73. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ به نام ایران، به کام آمریکا   پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ فروش سلاح به ایران با قیمت‌های گزاف و استفاده از آن سلاح‌ها توسط ارتش آمریکا در جنگ‌های ضد مردمی نمونه‌ای از سرسپردگی شاه به اربابان آمریکایی‌اش بود. #اسدالله_علم در خاطرات خود در مورد جنگنده‌های ایران در #جنگ_ویتنام نوشته است: پیام #نیکسون را امروز صبح (1 آبان 1351)، سفیر آمریکا به من داده بود؛ گزارش کردم. او دیگر به هواپیماهای اف-5 ما در ویتنام نیازی ندارد و بسیار ممنون است؛ تکرار می‌کنم، بسیار ممنون است که #اعلیحضرت موافقت کردند آنها را در اختیار او بگذارند.[1]   #شرح_عکس نمایندگان ایران و ترکیه هنگام ملاقات با ریچارد نیکسون رئیس‌جمهور آمریکا شماره آرشیو: 2272-11ع #منبع [1]. موسی فقیه حقانی، آخرین شاه، آخرین دربار، تهران، موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، 1397، ص 273. eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ من زنده هستم مرا دفن نکنید! پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ شکرالله صفاپور در خاطرات خود درباره واقعه #مسجد_گوهرشاد آورده است: «شلیک جدی با تفنگ حقیقی شروع و جمعیت را متزلزل ساخت و عده‌ای نمی‌دانم چند نفر کشته شدند و عده‌ای از مردم که شاید گناهی هم نداشتند مقتول و مجروح و اسیر و دستگیر شدند و کم‌کم تیر و تفنگ خاتمه یافت و ناله مجروحین از گوشه و کنار به گوش می‌رسید. یکی از مجروحین می‌گفت: من گلوله به پایم خورده و مجروح بودم، اما مرا هم جزء مقتولین در کامیون انداختند و هر چه داد و  فریاد کردم بابا من زنده هستم کسی به حرفم گوش نداد چون شلوغ بود. عاقبت درحالی‌که می‌خواستند مقتولین را در خاک و در گودال دفن کنند، من فریاد زدم و گفتم: من زنده هستم؛ مرا دفن نکنید! #منبع 1. آرشیو پژوهشکده تاریخ معاصر، سند شماره 43776-0-0-پ @iichs_ir

✳️ فساد همگانی در دولت #پهلوی #امینی : می‌ترسم دیگر کسی باقی نماند پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ فساد منحصر به بوروکراسی و روابط اقتصادی نبود، بلکه در مسائل سیاسی مانند انتخابات، روابط خارجی و مانند آنها بدتر بود. این فساد چنان وسیع و ریشه‌دار بود که امینی، که ماده دوم برنامه دولتش مبارزه با فساد بود، در یک مصاحبه مطبوعاتی در جواب یکی از خبرنگاران گفت: «مبارزه با فساد او مطلقا وارد قلمرو سوءسیاست و یا سوءاستفاده‌های سیاسی نمی‌شود. او می‌گفت: اگر چنین کنیم، می‌ترسم که دیگر کسی باقی نماند. در رأس همه اینها خود من هستم، چون در خیلی از دولت‌ها شرکت داشته‌ام که انتخابات را انجام داده‌اند. اگر بخواهیم این کار را بکنیم باید همه را بگیریم، همه کسانی که از شهریور 13۲۰ تاکنون در دولت‌ها شرکت داشته‌اند».1 #منبع 1. محمدباقر مؤمنی، مسئله ارضی و جنگ طبقاتی در ایران، تهران، پیوند، ‎۱۳۵۹،‎ ص 185. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ نسخه اجباری #رضاشاه برای #عشایر برنامه‌های اجباری (قهری) دوره #پهلوی_اول در رابطه با عشایر بدین خاطر بود که رضاخان جامعه عشایری را نمادی از عقب‌ماندگی کشور و مردم آن را به نوعی بیمار تصور می‌کرد. او به تغییر اجباری سبک زندگی عشایر باور داشت و تلاش می‌کرد وضعیت آنها را اصلاح یا به تعبیر خودش معالجه کند. او در انتهای یکی از اعلان‌های خود خطاب به ایلات لرستان می‌گوید: «... این دوایی که برای معالجه شماها ظاهرا تلخ و ناگوار است به حکم اجبار خواهید چشید...».1 #منبع 1. آرشیو اسناد ودجاء، بخش امنیت داخلی، زونکن 2، پرونده 71. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug

✳️ مخالفت آمریکایی‌ها با برنامه‌های صنعتی ایران پایگاه اطلاع‌رسانی #پژوهشکده_تاریخ_معاصر ؛ «سیاست توسعه‌ای وزارت اقتصاد در دهه 1340 این بود که ایران بتواند احتیاجات اصلی خود را تأمین کند و تا حد امکان تکنولوژی‌های پیشرفته و آنهایی را که با شرایط ایران جور درمی‌آید، وارد کشور بکند تا صنایع اصلی لازم در کشور به‌وجود بیاید و اتکای ایران در این قبیل موارد به احتیاجات خارجی، روزبه‌روز کمتر بشود... آمریکایی‌ها چندان نظر مساعدی نسبت به برنامه‌های صنعتی و صنعتی‌شدن ایران نداشتند... هم آمریکا و هم بانک جهانی مخالفت کردند... آلمان‌ها حاضر شدند به ایران کمک کنند، ولی آمریکایی‌ها به آلمانی‌ها توصیه کردند که به صلاح ایران نیست که به چنین صنایعی دست پیدا کند و برای شما هم صلاح نیست که به ایران کمک کنید.»1 #منبع 1. پروژه تاریخ شفاهی ایران، هاروارد، مصاحبه با محمد یگانه (وزیر آبادانی و مسکن و رئیس سازمان برنامه و بودجه)، نوار ششم، دقیقه 22. ما را در فضای مجازی دنبال کنید؛ eitaa.com/iichs_ir https://instagram.com/iichs.ir https://t.me/joinchat/AAAAAEEF2TeXL178eUH5ug