🔖به بهانه سالروز بازتأسیس حوزه علمیه قم
📌آیت‌الله حائری یزدی و قانون متحدالشکل کردن البسه
▪️در یکم فروردین ۱۳۰۱ ش حوزۀ علمیۀ قم بدست آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی بازتاسیس شد. چند سال پس از آن، در دورۀ سلطنت رضاشاه پهلوی اقداماتی برای تحدید روحانیت صورت گرفت.
▫️از جمله در این دوره و در ششم دی ۱۳۰۷ ش «قانون متحدالشکل کردن البسه اتباع ایران در داخله مملکت» به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
▪️گرچه حکومت پهلوی با گذاشتن شرط مجوز و امتحان، در پی محدود کردن روحانیون بود، شخص رضاشاه در دیداری رسمی با «حاجی شیخ عبدالکریم یزدی» در آبان ۱۳۰۷ در قم دربارۀ مشروط کردن استفاده از لباس روحانیت گفت.
▫️حدود یکسال بعد گزارشها حاکی از آن بود که حاج شیخ در برابر این سیاست، به طور گسترده دست به صدور اجازهنامه زده است.
🔗 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
📌کارت تبریک دیده نشده از نوروز ۱۳۴۳
▪️در سال‌های پس از ۱۳۴۲ ش که مصادف با دستگیری، حصر و تبعید امام خمینی بود کارت تبریک‌های متعدد و متنوعی با کلیشه عکس امام خمینی به همراه نوشته‌ها یا شعارهای دینی و انقلابی توسط مبارزان چاپ و منتشر می‌شد
▫️یکی از این موارد نادر و دیده نشده کارت تبریکی است که در نوروز ۱۳۴۳ با عکس امام خمینی و دکتر مصدق به عنوان «رهبران آزادیخواه زندانی» منتشر شد. دکتر مصدق پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ دادگاهی و به احمدآباد تبعید شده بود. امام خمینی نیز به دلیل سخنرانی در عاشورای ۱۳۴۲ که منجر به قیام ۱۵ خرداد شد دستگیر و در زندان رژیم پهلوی بود.
▪️پس از انتشار این کارت تبریک، تکاپوی ساواک برای یافتن عاملین نشر و توزیع این مسئله آغاز شد. در یکی از این اسناد آمده است: «بدینوسیله یک قطعه عکس آقای خمینی و دکتر مصدق که برای کارت تبریک کلیشه شده به پیوست ایفاد می‌گردد. تحقیقات لازم جهت بدست آوردن ناشرین و چاپ‌کنندگان عکس مزبور ادامه دارد. در صورت حصول نتیجه چگونگی متعاقبا اعلام خواهد شد.»
🔗 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
🔖پیام زعیم حوزه نجف درباره فیضیه قم
📌آیت‌الله خوئی: خون خود را در این راه اهدا می‌کنم
▪️همزمان با تحریم عید نوروز ۱۳۴۲ از جانب امام خمینی، رژیم پهلوی رودررویی آشکار خود را در مقابل روحانیت آغاز کرد. دوم فروردینماه، در جریان برگزاری مراسم عزاداری شهادت امام صادق، نیروهای ساواک در لباس غیرنظامی با هتک حرمت علما به مدرسه فیضیه حمله برده و طلاب را مورد ضرب و شتم قرار دادند. همزمان با فاجعه فیضیه قم، عوامل رژیم شاه به مدرسه طالبیه تبریز نیز حمله کرده و چند تن از مردم را مجروح و شهید کردند.
▫️بعد از این فجایع مراجع نجف نیز در همدردی با مراجع قم اعلامیه‌هایی صادر کردند. یکی از این پیام‌ها اعلامیهٔ آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی بود که در ادامه بخشی از آن را ملاحظه می‌کنید:
من نیز خون خود را در این راه اهداء می‌کنم و بزرگترین افتخار من آنست که این هدیه برای سلامتی دین مقدس اسلام و برای محفوظ ماندن قرآن مجید از انواع تعدیات و برای نابود شدن جنایتکاران وسیلهای قرارگیرد و نهایتاً خوش وقتی آنجاست که این هدیه در پیشگاه حضرت بقیهالله ارواحنالدالفداء مورد قبول واقع گردد.
🔗 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
🔖اولین گزارش ساواک درباره حوزه علمیه قم + اسناد
📌شهریه طلاب در دهه سی چقدر بود / طرح ساواک برای انزوای حوزه و روحانیت
▪️پس از تشکیل ساواک یکی از اولین نهادهایی که کنترل و مراقبت از وضعیت و تغییر و تحولات آن در دستور کار رژیم پهلوی قرار گرفت، نهاد روحانیت و به خصوص حوزه علمیه قم بود.
▫️حوزه قم که در آن زمان بیش از سه دهه ساختار مدیریتی جدید آن می‌گذشت؛ جایگاه علمی، دینی، سیاسی و اجتماعی خاصی پیدا کرده بود. به همین جهت از نخستین روزهای تشکیل ساواک حساسیت‌ها به حوزه علمیه قم بیش از پیش شد.
▪️دایره امنیت و مذاهب ساواک در نخستین گزارش خود از حوزه علمیه در ۲۲ اسفند ۱۳۳۵ مطالب مهمی پیرامون زعامت آیت‌الله العظمی بروجردی، مدرسین و اساتید سطح عالی حوزه و راهکارهای به انزوا کشاندن نهاد روحانیت قم ارائه می‌دهد.
▫️در بخشی از این گزارش آمده است: «عموم علما و مدرسین مخالف کمونیسم هستند ولی به دستگاه حاکمه کشور هم اعتقادی ندارند.»
🔗 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir
🔖بازخوانی جمهوری‌خواهی رضاخان
📌نه به جمهوری دیکتاتوری!
▪️در آبان ماه ۱۳۰۲ خورشیدی، همزمان با خروج احمدشاه، آخرین پادشاه قاجار از ایران، جمهوریت در ترکیه اعلام و مصطفی کمال پاشا، آتاتورک بعدی، به ریاست جمهوری آن کشور انتخاب گردید. مدتی بعد، رضا خان سردارسپه که گویا از همان روزها سودای سلطنت در سر می‌پروراند، سروصدای جمهوری‌خواهی را در ایران به راه انداخت تا در فروردین سال بعد در مجلس به تصویب برسد و او به‌عنوان نخستین رئیس جمهور ایران برگزیده شود، اما طرح جمهوری رضاخانی، با وجود مخالفان او در مجلس، به رهبری آیت‌الله مدرس، به باد فنا رفت و فراموش گردید.
▫️مدرس به صوری بودن جمهوری رضاخانی واقف بود و آن را بهانه‌ای برای تامین مقاصد شخصی او در جهت هموارشدن راه دیکتاتوری و کسب قدرت مطلقه و کاتالیزوری برای تغییر سلطنت و کنار زدن قاجاریه می‌دانست. مدرس به کسانی که با رژیم جمهوری مخالفت می‌کردند گفته بود من با جمهوری واقعی مخالف نیستم و حکومت صدر اسلام هم تقریبا حکومت جمهوری بوده است اما این جمهوری بر اراده مردم مبتنی نیست، بلکه انگلیسی‌ها می‌خواهند آن را بر ملت ایران تحمیل نمایند.
🔗 ادامهٔ مطلب
@irdc_ir