📌۶ روایت خارجی از نقش آمریکا در سرنگونی دولت مصدق ▪️بر خلاف دولتمردان انگلیسی که تقریباً از همان نخستین روزهای توطئه بر سر انجام کودتا و سرنگونی خشونت‎بار دولت مصدق اتفاق نظر داشتند، دودلی‎ها و تردیدها در جبهۀ آمریکایی‎ تا آخرین لحظات هم (حتی نزد خود آیزنهاور) ادامه داشت. ▫️یکی از مهم‎ترین چهره‌های آمریکایی مخالف کودتا، که موقعیت خود در سازمان سیا را فدای این مخالفت سرسختانه کرد، راجر گویران، رئیس پایگاه سیا در تهران بود. ▪️گویران معتقد بود که سرنگونی مصدق به تقویت احساسات ضد آمریکایی در میان ایرانیان خواهد انجامید و آمریکا را هم‎ردیف دول استعمارگری چون بریتانیا و فرانسه قرار خواهد داد که برای حفظ منافع استعماری خود دست به هر عملی می‎زنند. ▫️گویران نه تنها نگران حیثیت اخلاقی آمریکا بود، بلکه ورای همۀ این‌ها دلیل مهم‎تر دیگری نیز داشت؛ او معتقد بود که کودتا و سرنگونی مصدق ایران را به چنگال اقتدارگرایی خواهد انداخت، پیش‌بینی‌ای که محقق شد. ▪️گویران به سبب همین عدم همراهی با پروژۀ کودتا، از منصب خود کنار گذاشته شد و یازدهم مرداد ۱۳۳۲ تهران را ترک کرد تا جای خود را به جوزف گودوین بدهد. 🔗ادامهٔ مطلب @irdc_ir

🔖به روایت اسناد 📌رزم‌آرا و سیاست نفتی انگلیس ▪️پس از چندین نوبت مذاکره میان دولت ایران با نمایندگان شرکت نفت ایران و انگلیس و «فرانسیس شپرد» سفیر وقت انگلیس در ایران،  شپرد روز ۴ اسفند ۱۳۲۹ در نامه‌ای به رزم‌آرا، بر آمادگی شرکت برای تنظیم قرارداد بر پایه تنصیف درآمد (مانند قرارداد شرکت آرامکو با دولت عربستان سعودی) تاکید کرد. ▫️اما رزم‌آرا با پوشیده نگاه داشتن موافقت‌نامه ۵۰-۵۰، (چراکه می‌دانست به دلیل پافشاری جبهه ملی در موضوع ملی شدن نفت، شرایط مساعد برای اشاره به موافقت‌نامه ۵۰-۵۰ نیست)، همچنان در جلسه کمیسیون نفت، بر مخالفت با ملی شدن صنعت نفت در ایران به دلیل مشکلات فنی، اقتصادی و سازمانی ملی شدن نفت و هم‌چنین مشکل نداشتن متخصص و امکانات لازم به ویژه در زمینه حمل و نقل (کشتی نفتکش) و بازار فروش اصرار می ورزید. ▪️در میان اسناد موجود در مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چهار برگ سند در خصوص ترجمه اسناد مربوط به شرکت سابق نفت وجود دارد که به ارتباطات سپهبد رزم‌آرا با سفیر انگلیس در خصوص نفت و اقدامات انگلیسی‌ها برای تصویب قرارداد الحاقی نفت و مقابله با نمایندگان مخالف اشاره دارد.  🔗 ادامهٔ مطلب @irdc_ir