🗓 دوشنبه 16 فروردین 1400
📗 #روز37 از برنامه ختم نهجالبلاغه
غریب الکلام 1 تا 4
📝 تذکر ویراستار: در خلال حکمت های نهج البلاغه، مرحوم سید رضی (اعلی الله مقامه الشریف) 9 عبارت «غریب الکلام» که نیاز به شرح مبسوط ایشان داشته و بالاخص با رویکرد بیان زیبایی های بلاغی فرمایشات حضرت، ذکر شده است. برای فهم توضیحات مرحوم سید رضی نیازمند متن عربی فرمایشات حضرت هستیم.
📝 جناب سید رضی می فرماید: در اين فصل بيان مىكنيم چند فرازى از آنچه برگزيده شده (در اين كتاب) از سخن آن حضرت عليه السّلام كه معنى آن دور از فهم معمول بوده و به تفسير و بيان نيازمند است.
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 1: عظمت و بزرگى حضرت صاحب الزّمان عجّل اللّه فرجه
فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ، ضَرَبَ يَعْسُوبُ الدِّينِ بِذَنَبِهِ، فَيَجْتَمِعُونَ إِلَيْهِ كَمَا يَجْتَمِعُ قَزَعُ الْخَرِيف.
چون وقتش رسد، آن آقاى بزرگوار و پيشواى دين (از پنهان بودن خارج شده، بر مقام فرمانروایی و خلافت خود) مستقرّ و پابرجا گردد، پس (مؤمنين از اطراف جهان) نزد آن بزرگوار گرد آيند، چنانكه پاره هاى ابر در فصل پاييز گرد آمده، به هم مى پيوندد.
📝 شرح: فرمايش آن حضرت که فرمودند: «ضَرَبَ بِذَنَبِهِ» يعنى امام زمان عجل الله فرجه، پس از نگرانى پابرجا مى گردد، زيرا «يعسوب» در لغت به معناى «پادشاه زنبور عسل» است كه بيشتر روز را با دو بال خود پرواز مى نمايد، و چون دُم خود را بر زمين گذارد، حركت و پرواز را ترك نموده، مستقرّ مي شود.
📝 جناب سيّد رضىّ (عليه الرّحمة) در ادامه می نویسد: «قَزَعُ» پاره هاى ابر است كه (رقيق و نازك است و طبعاً) بدون آب و باران باشد.
📝 شرح: اينكه اصحاب حضرت قائم عليه السّلام را به پاره هاى ابر پاييزی تشبيه نموده، براى آن است كه ابرهاى پراكنده در آن، خیلی زود به هم مى پيوندد.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
✾✾✾✾✾✾🌿🌺🍀✾✾✾✾✾✾
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 2: در مدح سخنوری «صعصعة بن صوحان عبدى» از خواصّ و نيكان اصحاب امير المؤمنين عليه السّلام
هَذَا الْخَطِيبُ الشَّحْشَحُ.
اين خطبه خوان، ماهر و زيرك است.
📝 جناب سيّد رضىّ (رحمه اللّه) فرمايد: از لفظ «شَّحْشَح» شخص ماهر و زيرك و استاد در خطبه خواندن و تواناى در اداى سخنِ رسا را اراده فرموده است، و هر فرد سریع در سخن و رفتار را «شَحشَح» گويند. معنای دیگر «شَحشَح» بخيل است که از بخشش خوددارى مى نمايد.
📝 شرح: ابن ابى الحديد در اينجا مى نويسد: جناب «صعصعه» را فخر و سرفرازى همين بس، كه مانند علىّ عليه السّلام او را به مهارت و استادى و فصاحت زبان و توانائى سخن بستايد.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
✾✾✾✾✾✾🌿🌺🍀✾✾✾✾✾✾
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 3: زيان زد و خورد
إِنَّ لِلْخُصُومَةِ قُحَمًا.
نزاع و زد و خورد را رنج ها و نابودي هاست.
📝 شرح: چون اگر شخص در آن كوشيده پافشارى نمايد، به معصيت و گناه گرفتار شود، و اگر از آن چشم پوشد و دست بردارد، مغلوب و مظلوم گردد، و در هر دو صورت رنج بيند، و چنين كسی از پرهيزكارى باز مى ماند چنانكه در حکمت 290 به اين نكته تصريح شده است. پس سزاوار آن است كه شخص كارى كند كه نزاع و زد و خورد پيش نيايد.
📝 جناب سيّد رضىّ (عليه الرّحمة) فرمايد: امام عليه السّلام از لفظ «قُحَم» نابودي ها را اراده نموده است، زيرا زد و خورد در بيشتر اوقات، اشخاص را به سختي ها و نابودي ها مى افكند، و عبارت «قُحمَةُ الاَعراب» يعنى سختى باديه نشينان عرب، از آن گرفته شده است، و مراد اين است كه قحطى و خشكسالى، ايشان را دريابد به طوري كه دارائي هاى آنان را از بين ببرد (: از دام هایشان باقى نگذارد مگر استخوان بىگوشت). ضمناً در معناى «قُحمَةُ الاَعراب» جور ديگر هم گفته شده است، و آن اين است كه قحطى و خشكسالى، آنها را به رفتن به شهرهاى آباد وا مى دارد، يعنى خشكيدن بيابان (: نبودن آب و گياه در آن) ايشان را نيازمند گرداند و وادار نمايد كه به شهر آيند.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
✾✾✾✾✾✾🌿🌺🍀✾✾✾✾✾✾
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 4: انتخاب شوهر براى دختر
إِذَا بَلَغَ النِّسَاءُ نَصَّ الْحِقَاقِ، فَالْعَصَبَةُ أَوْلَى.
هرگاه زنان (: دختران) به حدّ كمال برسند (: هنگام زناشويى و تصرّف آنها در حقوقشان برسد) پس خويشان پدرى او (به شوهر دادن او، از خويشان مادریش) سزاوارترند.
📝 جناب سيّد رضىّ (رضى اللّه عنه) فرمايد: «نَصّ» بالاترین درجه و پايان چيزهاست مانند «نصّ در رفتار» كه نهايت رفتارى است كه چارپا به رفتن آن توانائى دارد.
فرمايش حضرت (: نصّ الحِقاق) از رساترين و شگفت ترين كنايه هاست، مى فرمايد: هرگاه دختران به آن حدّ (: هنگام زناشويى) رسيدند اگر بخواهند او را شوهر دهند، خويشان پدرى به دختر که مَحرَم او باشند مثل برادرانش و عموهایش، به شوهر دادن آن دختر سزاوارترند از مادرش.
مراد و مقصود از «نصّ حِقاق» در اينجا، رسيدن دختر است به حدّى است كه زناشويى و تصرّف او در حقوقش روا باشد، به جهت تشبيه و مانند بودن به «حِقاق» از شتر که آن جمع «حِقَّة» و «حِقّ» است، كه شترى است كه سه سال را تمام كرده به سال چهارم در آيد و آن هنگام مى رسد به حدّى كه سوار شدن بر پشت او و خوب راندنش در رفتار ممكن می شود.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
✾✾✾✾✾✾🌿🌺🍀✾✾✾✾✾✾
🗓 سه شنبه 17 فروردین 1400
📗 #روز38 از برنامه ختم نهجالبلاغه
غریب الکلام 5 تا 9
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 5: درباره ايمان
إِنَّ الْإِيمَانَ يَبْدُو لُمْظَةً فِي الْقَلْبِ،كُلَّمَا ازْدَادَ الْإِيمَانُ ازْدَادَتِ اللُّمْظَة.
ايمان در دل، چون نقطه سفيدى پيدا مي شود،هر قدر که ايمان افزون شود، آن نقطه سفيد، فزونى مى گيرد.
📝 سيّد رضى (رحمه اللّه) فرمايد: «لمُظة» چون نقطه يا مانند آن است از سفيدى، و از اين معنى است كه گفته شده: «فَرَسٌ اَلمَظ» هرگاه به لب زيرين اسب، خال سفيدى باشد.
📝 شرح: ابن ابى الحديد در اينجا مى نويسد: ابو عبيد گفته: در اين حديث، حجّت و دليل است بر كسي كه انكار كرده و درست نمى داند كه ايمان زياده و كم مي شود، آیا نمى بينى كه در اين حديث آمده که هرگاه ايمان زياده شود، آن نقطه سفيد افزون گردد؟
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄┄┅┅✿❀🌿🌼🌿❀✿┅┅┄┄
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 غریب الکلام 6: زكات وام
إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا كَانَ لَهُ الدَّيْنُ الظَّنُونُ، يَجِبُ عَلَيْهِ أَنْ يُزَكِّيَهُ لِمَا مَضَى، إِذَا قَبَضَهُ.
هرگاه شخصى از دیگری طلبکار باشد و نداند که وام را (از بدهكار) مى ستاند يا نه، اگر آن را گرفت، براى سالى كه بر آن گذشته بر او واجب است كه زكات آن را (به مستحِقّ آن) بدهد.
📝 سيّد رضىّ (عليه الرّحمة) فرمايد: «الدَّيْنُ الظَّنُونُ» وامى است كه طلبکار نمى داند آن را از بدهكار مى گيرد يا نمى گيرد، مانند آنكه طلبکار در گمان است، گاهى به رسيدن آن اميد دارد و گاهى نوميد است؛ و این فرمایش حضرت مولی علیه السلام، از فصيح ترين و رساترين سخنان (به مقصود) است؛ و همچنين هرچه را كه تو بطلبى و ندانى که آن را به دست مى آورى يا نه، آن «ظَنون» است ... .
🔴 تذکر ویراستار: فقهای عظام (کثّرهم الله) که فتاوا و نظر خود را بر اساس آیات و روایات قرار داده اند، و به هنگام بیان نظر خود، مجموعه آیات و روایات پیرامون آن موضوع را با دقت فراوان بررسی می نمایند، ممکن است در فتوایشان در ظاهر مخالف با ظاهر این حکمت باشد که البته وجه این اختلاف ممکن است تفسیر خاص از این فرمایش یا مسائل فنی دیگری باشد. لذا در این مورد بر خواننده محترم لازم است که نظر مرجع تقلید خود را جویا شده و به همان عمل نماید.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄┄┅┅✿❀🌿🌼🌿❀✿┅┅┄┄