📜 حکمت 37: هشت توصیه امیر مؤمنان علیه السلام، به امام مجتبی علیه السلام
اى پسرك من! به خاطر دار از من چهار و چهار چيز را، كه با آنها، آنچه به جا آورى، تو را زيان نرساند؛
📝 شرح: گفته اند اينكه امام عليه السّلام فرموده «چهار و چهار» براى آن است كه چهار مورد اوّل، مربوط به خود شخص است، و چهار مورد دوم، درباره رفتار با ديگران مى باشد، پس چهار چيزي كه مربوط به خود شخص است:
1⃣ سرآمدِ بى نيازي ها، خرد است؛
📝 شرح: به وسيله خرد، شخص سعادت و نيكبختى در دنيا و آخرت را به دست مى آورد؛
2⃣ و بيشترين نيازمندى، بى خردى است؛
📝 شرح: بی خردی، سبب بدبختى دو سرا است؛
3⃣ و بالاترين ترس، خودپسندى است؛
📝 شرح: چراكه خودپسند با كسان، خو نگيرد، و به اين جهت همه با او دشمن شوند و هميشه ترسناك باشد؛
4⃣ و گرامي ترین بزرگى، نيكخوئى است.
📝 شرح: چراكه نيكخو، نزد همگان بزرگوار است.
(امّا چهار چيزي كه درباره رفتار با ديگران است:)
اى پسرك من!
1⃣ از دوستى با احمق بپرهيز كه او وقتی مى خواهد به تو سود رساند، زيان می رساند
📝 شرح: چون احمق موارد سود و زيان را تشخيص نمى دهد؛
2⃣ بپرهيز از دوستى با بخيل كه او (بر اثر بخلی كه دارد) از تو باز مى دارد، آنچه را كه بسيار به آن نيازمند باشى
3⃣ بپرهيز از دوستى با بدكار، كه او تو را به اندك چيزى مى فروشد؛
📝 شرح: چون كسي كه سعادت خود را بر اثر چيز كمى از دست بدهد، البته تو را به بهاى كمترى خواهد فروخت.
4⃣ بپرهيز از دوستى با كسي كه بسيار دروغ مى گويد، كه او مانند سَراب (: آب نمايى كه در زمين هموار به شكل آب ديده مي شود) است، كه دور را براى تو نزديك، و نزديك را دور مى گرداند.
📝 شرح: کذّاب، براى انجام دادن اغراض نادرست خود، كار سخت را آسان، و آسان را سخت مى نمايد.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄┄┅┅✿❀🌿🌼🌿❀✿┅┅┄┄
🗓 پنج شنبه ۱۴ اسفند ۹۹
📗 #روز7 از برنامه ختم نهجالبلاغه
حکمت ۳۸ تا ۴۱
🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 حکمت 38: اهميّت دادن به واجبات
تقرّب و نزديك شدن به رحمت خدا به مستحبّات، روا نيست در صورتي كه به واجبات، زيان رساند.
📝 شرح: زيرا كسى كه در انجام واجبات كوتاهى كند، نافرمانى كرده، به كيفر خواهد رسيد؛ و كسي كه نافرمانى كرد، در حقيقت به خدا تقرّب نجسته، چون تقرّب با نافرمانى منافات دارد.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄═❁🍃❈🌸🍃🌸❈🍃❁═┄
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 حکمت 39: نكوهش احمق
1⃣ زبان خردمند پشت دل او است؛
📝 شرح: عاقل آنچه بگويد، نخست نيك و بد آن را به عقل خويش سنجيده و آنگاه مى گويد؛
2⃣ و دل احمق پشت زبان او است؛
شرح: بى خرد نفهميده، آنچه خواست مى گويد، سپس در درستى و نادرستى و سود و زيان آن انديشه مي كند.
📝 نکته: سيّد رضىّ «عليه الرّحمة» مى فرمايد: اين فرمايش از جمله معانى نيكوى دلپذير است، و مقصود از آن، آن است كه خردمند، زبانش را رها نمى كند (: سخنى نمى گويد) مگر پس از مشورت و صلاحديد با انديشه؛ و بى خرد بيرون داده هاى زبان و گفتارهاى بى انديشه اش، بر مراجعه به انديشه و تدبّر و تأمّل در پايان كار پيشى میگيرد، پس به آن ماند كه زبان خردمند، پيرو دل او است، و دل بى خرد پيرو زبانش مى باشد. و اين معنى به لفظ ديگر هم از آن حضرت عليه السّلام روايت شده و آن، كلام آن بزرگوار است:
دل احمق در دهان او است، و زبان عاقل در دل او.
📝 شرح: معنى هر دو فرمايش يكى است.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄═❁🍃❈🌸🍃🌸❈🍃❁═┄
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 حکمت 40: بيمارى سبب آمرزش گناهان
امیر مؤمنان عليه السّلام به يكى از اصحابش هنگامي كه او بيمار شده بود، فرمودند:
1⃣ خداوند بيمارى تو را (سببِ) برطرف شدن گناهانت قرار داده، پس بيمارى را پاداشى نيست، بلكه گناهان را از بين میبرد؛
📝 شرح: چون شخص را شكسته و ناتوان مى نمايد و انسان در چنين حالتى به سوى پروردگارش توبه و بازگشت كرده، از معصيت و نافرمانيش پشيمان، و به ترك آن، تصميم مى گيرد.
و آنها را مانند ريختن برگ ها (از درخت) مىريزد، و مزد و پاداش در گفتار به زبان و كردار به دست ها و پاهاست؛ (و بيمارى نه از گفتار و نه از كردار است).
2⃣ وخداوند سبحان به سبب پاكى نيّت، و شايستگى باطن، هر كه را از بندگانش بخواهد، به بهشت داخل مى گرداند.
📝 شرح: پس اگر كسى در بيمارى شكيبا، و داراى باطن نيكو، و دل پاك باشد، ممكن است خداوند بدون عمل دست و پا، او را بيامرزد.
📝 نکته:سيّد رضىّ «عليه الرّحمة» فرمايد: میگويم: امام عليه السّلام راست فرموده كه بيمارى را پاداشى نيست، زيرا بيمارى از قبيل چيزی است كه سزاوارِ عِوَض مي شود، چون عِوَض در برابر فعل خداى تعالى، از دردها و بيماري ها و مانند آن به بنده است، و مزد و پاداش در برابر فعل بنده مى باشد، پس بين عِوَض و پاداش، امتيازى است كه امام عليه السّلام به مقتضى علم نافذ، و رأى رساى خود، بيان فرموده است.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄═❁🍃❈🌸🍃🌸❈🍃❁═┄
🌧🌧🌧🌧🌧🌧🌧
📜 حکمت 41: درباره نيكبختى و اوصاف پسنديده «خَبّابِ بنِ اَرَتّ»
📝 نکته: «خَبّاب بن اَرَتّ» يكى از نيكان اصحاب رسول خدا- صلّى اللّه عليه و آله- و از دانشمندان اوّلين مهاجرين بوده و در جنگ بدر و جنگ هاى بعد از آن، رسول اكرم را همراهى نموده، و در كوفه در سنّ هفتاد و سه سالگى در سال سى و هفت يا سى و نه هجرى، پس از آن كه در جنگ صفّين و نهروان همراه امير المؤمنين عليه السّلام بوده، دار دنيا را بدرود گفته، امام عليه السّلام بر او نماز خوانده، در بيرون كوفه دفن شد، و او اوّل كسى است كه در بيرون كوفه دفن گشته، و پيش از آن، مردم مردگانشان را در خانه ها يا جلو خانه هایشان دفن مى نمودند.
1⃣ خدا «خبّاب ابن ارتّ» را بيامرزد، كه از روى رغبت اسلام آورد (نه به اكراه و اجبار) و از وطن هجرت نمود (و نزد رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله آمد) براى فرمانبرى؛ و قناعت كرد (از دنيا) به اندازه كفايت، و از خدا (به داده او از خوشى و سختى، و بيمارى و تندرستى) راضى و خشنود بود، و در زندگانى (: همه عمر) (در راه خدا) جهاد كننده بود.
(پس از آن او را ستوده و میفرمايد:)
2⃣ خوشا به حال كسي كه به ياد معاد و بازگشت باشد، و براى حساب و وارسى (در آن روز) كار كند، و به اندازه روزىِ خود قناعت نمايد، و از (داده) خدا راضى و خشنود باشد.
#ختم #نهج_البلاغه
@khatm_nahj_al_balaghah_365
┄═❁🍃❈🌸🍃🌸❈🍃❁═┄