🔻گفتار کوتاه: معقولیّت علوم انسانی اسلامی (تجربه و جهان انسانی) https://eitaa.com/mahdi_jamshidi60

🗒 گفتار: واگرایی‌های فرهنگی در دهه‌ی هفتاد (خوانش شهیدسیّدمرتضی آوینی) 🖇 در این گفتار، درباره‌ی لایه‌ای از تفکر مواجهه‌ای و تقابلی آوینی سخن گفته‌ام که به‌گمانم تا به حال نشنیده باشید. آوینی، یک چهره‌ی مغفول و مهجور دارد که همچنان پنهان مانده است؛ هر چند در نوشته‌هایش، آشکار و صریح است. وجه انتقادی و چالشی آوینی را باید در اینجا دید و دریافت که وی چگونه در لحظه‌ی تاریخی شبه‌ترمیدور، کنشگری منحصربه‌فرد داشته است. در این پاره از هویتش، صدای محزونش را در روایت فتح، فراموش کنید؛ چون به‌راستی، با یک منتقد نقطه‌زن و بی‌پروا روبرو می‌شوید که به جان لیبرالیسم رسمی افتاده است. امروز باید این لایه را بازخوانی کرد؛ چراکه هنوز در آن موقعیت تاریخی قرار داریم و انقلاب و لیبرالیسم، در کشاکش با یکدیگر هستند. https://eitaa.com/mahdi_jamshidi60

🗒 به چاپ سوم رسید.‌ شمارگان اندک است، اما گویا اصحاب علوم اجتماعی آن را خوانده‌اند. البته این نوشته برای همه‌ی آنانی که به انگاره‌ی علوم انسانی اسلامی تعلق دارند، سخن‌ها و دقایق فراوانی دارد که جملگی، حاصل سرنخ‌هایی هستند که از علامه مرتضی مطهری -رحمه‌الله‌علیه- به دست آمده‌اند. تاکنون چنین اثری نگاشته نشده و این نخستین مطالعه، برآیند پنج سال تأمل و درنگ معرفتی است. من تمامیت هویت نظری خویش را در چهارچوب این تفکر تعریف کرده‌ام و می‌خواهم بر همین مدار بمانم و درون‌مایه‌های آنها را بسط و امتداد بدهم. https://poiict.ir/product/k-13829/

🗒 منطق مواجهه استاد مطهری با گفتمان شبهه (مطالعه موردی التقاط مارکسیسم با اسلام) نوع مقاله: مقاله پژوهشی نویسنده: مهدی جمشیدی چکیده: تجربه تقابل مرتضی مطهری با جریان مارکسیستیِ الحادی و التقاطی در دهه‌های چهل و پنجاه شمسی یکی از برجسته‌ترین و نیرومندترین تجربه‌های رویارویی معرفتی با گفتمان شبهه و تجدد وارداتی و تحمیلی در ایران متأخر بوده است. این تجربه حتی اکنون نیز به‌کار می‌آید و می‌توان درس‌ها و عبرت‌های آن را بازیابی و استخراج کرد و در برابر ایدئولوژی لیبرالیستی به‌کار بست. بااین‌حال چندان ازاین‌منظر به کنش‌گری تاریخی و غنیِ مطهری نگریسته نشده است و اصطکاک‌ها و تضادهای مبتنی بر شبهه، بازنمایی نشده است. تحقیق حاضر قصد دارد ازطریق تحلیل کتابخانه‌ای و اسنادی، شمه‌ای از این تجربه تقابلی و چالشی را به‌تصویر بکشد. واکاوی حاضر نشان داد درس‌آموخته‌های ذیل از مواجهه مطهری با شاخه‌های گوناگون مارکسیسم ایرانی، قابل احصا هستند: «لایه‌بندی اجتماعی درباره خاستگاه اصلی برآمدن شبهه»، «تولد شبهه از طریق تغییر غیرمعرفتی در صورت مسئله»، «سازوکارهای راهیابی شبهه به بافت فکریِ خودی»، «ارجاع شبهه به ریشه‌ها و رگه‌های عمیقِ فلسفی»، «اجتماع شبهه با روایت تقلیل‌گرایانه و گزینشی از دین»، «بضاعت تبدیل‌شدن شبهه به موج اجتماعیِ فزاینده»، «غلبه علت بر دلیل در روند گفتمان‌شدگی شبهه»، «شدت ویران‌گری شبهات التقاطی در مقایسه با شبهات الحادی» و «اصالت مواجهه فکریِ شبهه‌ستیزانه نسبت به مبارزه سیاسیِ محض». کلیدواژه‌ها: مرتضی مطهری، ایدئولوژی مارکسیستی، مکتب اسلام، التقاط، الحاد. 🖇 از اینجا دانلود کنید: https://www.shobhepajouhi.ir/article_219502.html ▪️جمشیدی, مهدی . (۱۴۰۴). منطق مواجهه استاد مطهری با گفتمان شبهه (مطالعه موردی التقاط مارکسیسم با اسلام). مطالعات شبهه‌پژوهی, ۲(۵), ۵-۳۰.

🗒 این کتاب از پژوهش‌های جدید است. چند سال برای تکوین و نگارش آن وقت صرف کردم. تاکنون کسی از این زاویه به علامه مطهری نگاه نکرده. این، نخستین قدم است. از نظریه به سوی نظام حرکت کردم تا به وجه عینی و عملی بپردازم. این اثر، بیشتر از سنخ حکمت عملی است. طرحی است برای نظام‌سازیِ دینی، اما از رهگذر نقادی و ابطال لیبرالیسم. همچون خود علامه مطهری که در همۀ مباحث خویش، دیگری‌ها را به صحنه می‌آورد و نظر خویش را پس از تجزیه و تحلیل رهیافت‌های رقیب و معارض، مطرح می‌کند. در این اثر، سخن نو و حرف متفاوت انقلاب در قلمرو نظام‌سازی بیان شده است. صورت‌بندی بحث، استدلالی است و همه‌چیز، با تکیه بر دلایل معرفتی، نفی و اثبات شده است. به‌گمانم دین می‌تواند در ساحت نظام‌سازیِ اجتماعی، چنین ظهور و هندسه‌ای داشته باشد. من علامه مطهری را به چشم سرنخ دیده‌ام و آن‌گاه مبنا و منطق ایشان را بسط و تفصیل داده‌ام. در این پژوهش، علامه مطهری نشان می‌دهد که همچنان می‌تواند اکنون را توضیح بدهد و به‌مثابه یک اندوختۀ معرفتی، ما را در صف‌آرایی با لیبرالیسم، تجهیز کند. زمانه، زمانۀ لیبرالیسم است و من علامه مطهری را به اکنون و متن منازعۀ کنونی آورده‌ام تا نشان بدهم که او بسیار پیشتر از زمان بود و در گذشتۀ تاریخی، محبوس نمی‌ماند. https://eitaa.com/mahdi_jamshidi60

🔻 گفتگو با موضوع: انقلاب دینی، سبعیت تجدّدی (صهیونیسم به‌مثابه امتداد غرب وحشی) 🖇 شبکۀ چهار، برنامۀ سراب ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ اینجا ببینید: https://telewebion.com/episode/0x137935bf

🗒 آیت‌الله خامنه‌ای و آیندۀ ایران: قطعیّت‌های تاریخی و تقدیرِ غیبیِ انقلاب مهدی جمشیدی ۱. آیت‌الله خامنه‌ای در بندهای پایانی از دومین پیام تلویزیونی‌اش تصریح کرد: «خدای متعال، ملّت ایران را به‌طور قطع و یقین، پیروز خواهد کرد.» در این عبارت، کلمات «قطع» و «یقین» آمده است که حاکی از «حتمیّتِ تاریخی» است؛ چنان‌که ایشان از آینده، خبر می‌دهد، نه این‌که تحلیل کند و حدس بزند. ادبیاتِ گمانه‌ای و تخمینی، این‌چنین نیست و در آن، اما و اگرهای فراوان به چشم می‌خورد و همه‌چیز، مشروط و وابسته است. ادبیات ایشان، این‌گونه نیست، بلکه به‌صورتی جدّی و محسوس، آمیختۀ با «قطعیّتِ تاریخی» است. نه‌فقط امروز که ایران، درگیر جنگ شده و شاهد رویدادهایی هستیم که چه‌بسا پیش‌بینی نمی‌شدند، بلکه ایشان همواره چنین نظر و موضعی نسبت به انقلاب داشته است. این در حالی است که بسیاری از تحلیل‌گران و اهل فهم و موشکافی، ادبیاتی محتاطانه به‌کار می‌گیرند و شرایط را آنچنان پیچیده می‌شمارند که به خود، جرأت پیش‌بینی‌های محتوم و عام را نمی‌دهند. واقعیّت نیز این است که عالَم علوم انسانی – البته در انگارۀ رایجش و نه در افق قدسیِ علوم انسانیِ اسلامی که از شهود، بهره می‌گیرد – با قطعیّت‌های آینده‌نگرانه، بیگانه است و از آنها پرهیز می‌کند تا اعتبار خود را گرفتار قمارهای معرفتی نکند و واقعیّت‌هایی که از راه می‌رسند، پایه‌های آن را مخدوش نسازند. براین‌اساس، باید پرسید آیت‌الله خامنه‌‌ای از کدام چشم‌انداز و در چهارچوب کدام نظریه و نگاه، به مسألۀ ایران و جنگ آن می‌نگرد که این‌گونه به قطعیّتِ تاریخی، وفادار است؟! اگر پای علوم انسانی در میان نیست، پس چه نوع معرفتی در کار است که ایشان همواره با تکیه بر آن، این‌چنین بی‌پروا و محتوم، سخن می‌گوید؟! ۲. در ماه‌های پایانیِ رو به پیروزی انقلاب اسلامی، علامه مطهری به نوفل‌‌لوشاتو رفت تا با امام خمینی دیدار کند. وی پس از بازگشت، در جمع خصوصِی نیروهای انقلابی تصریح کرد که امام خمینی، یکپارچه ایمان و حتمیّت و قطعیّت شده است و هیچ‌گونه تردید و تزلزلی در ایشان راه ندارد. علامه مطهری می‌گوید با امام خمینی، دربارۀ احتمالات منفی و مُهلکی که ممکن است در برابر انقلاب قرار داشته باشند سخن گفتم. امام خمینی پاسخ داد: «آقای مطهری! انقلاب، محقّقاً پیروز است!» من احساس کردم که باید دوباره تأکید کنم. ازاین‌رو، باز بر روی برآورد‌ها و تخمین‌های سیاسی و امنیتی اصرار ورزیدم، اما امام خمینی در مقابل، دوباره همان جمله را تکرار کرد. من که متحیّر شده بودم، فقط یک گزینه به ذهم خطور کرد و آن، این بود که ایشان از ناحیۀ امام غایب - علیه‌السلام - تأییدی در اختیار دارد که این‌چنین قطعی سخن می‌گوید. ازاین‌جهت، از ایشان پرسیدم: آیا حضرت ولی‌عصر به شما چنین فرمایشی داشته‌اند؟! امام خمینی در مقابل این پرسش، سکوت کرد. این روایت، از جانب کسی است که به‌درستی، عقلِ انقلاب نام گرفته و افزون‌براین، دل و جانش، آمیختۀ با معنا و معنویّت و ملکوت بوده و فهم اشراقی و عرفانی داشته است؛ مطهری، حتّی تحیّرش هم ارزش وصف‌ناپذیر دارد و محل تأمّل و تدقیق است. ۳. اگر منطقِ وجودیِ انقلاب در مقام حدوث، این‌چنین قدسی و ملکوتی بوده، در مقام بقا و دوام نیز از همین منطق، متابعت خواهد کرد. ازاین‌رو، آیت‌الله خامنه‌ای چندین بار نقل کرده که از امام خمینی شنیده است که به ایشان گفته: «آقای خامنه‌ای! من دست غیب و هدایت الهی را در پشت‌صحنۀ حوادث این انقلاب می‌بینم؛ چنان‌که این ما نیستیم که عنان انقلاب را در دست داریم!» پس در اینجا نیز پای ملکوت و معنا در میان است و این تاریخِ قدسی، با نیرویی نهان و معماگونه در حرکت است. تاریخ انقلابِ اسلامی، تاریخ تجلّیِ حداکثریِ غیب و ملکوت است و در این تاریخ، دستِ خدا، عیان‌تر و محسوس‌تر از همه‌جا است. این تاریخ، نیروهای ظاهری و مادّی و تدابیر این‌جهانی و تجهیزات تکنیکی دارد، اما حقیقت این است که این عناصر، پوستۀ این انقلاب را ساخته‌اند و در باطن، خبرهای دیگری در میان است. این تاریخ، معرکۀ غوغای مدخلیّتِ ارادۀ الهی در تدبیر است، بلکه باید گفت این تاریخ، تقدیری است و نه تدبیری. مشیّت الهی به این تعلّق گرفته که تاریخ انقلاب اسلامی، منزلت مقدّمه‌ای و تمهیدی نسبت به عهد نهاییِ تاریخ داشته باشد و بستر و زمینۀ آن طلوعِ مطلق را فراهم نماید. این تاریخ، تاریخ تقدیری است؛ تاریخِ قدسی است؛ تاریخِ تمهیدی است؛ تاریخِ معطوف به عهد آخرالزمان است. نه‌فقط اشاراتِ شهودی بر این امر دلالت دارند، بلکه تجزیه‌وتحلیل عینی نیز با این نظر، بیگانه و ناسازگار نیست. آیت‌الله خامنه‌ای، در این عالَم معرفتی به‌سرمی‌برد که در این شرایط دشوار، از تصریح به قطعیّت تاریخی، پرهیز نمی‌کند. https://eitaa.com/mahdi_jamshidi60

🔻گفتگو با عنوان: جنگ کنونی در قاب فهم اشراقی: تجربۀ شهید آوینی در روایت فتح 🎙مهدی جمشیدی #انّکم_مسئولون #اراده_ملی 🔗 کانال‌ها: 🆔️@hoseinie_gofteman_ghiam_javanan 🆔️ @neshastebayenat 🆔️@asre_zohoor_tv 🆔️@najma_313 🌐 صفحهٔ پیشخوان حرکت: 🆔️https://harekat.net

🔻اشاره‌ای به راه میان‌بر: سرمشق کنشگری نسل چهارم انقلاب @hoseinie_gofteman_ghiam_javanan @neshastebayenat @asre_zohoor_tv @najma_313 https://harekat.net

🔻جنگ کنونی در قاب فهم اشراقی: تجربۀ شهید آوینی در روایت فتح @hoseinie_gofteman_ghiam_javanan @neshastebayenat @asre_zohoor_tv @najma_313 https://harekat.net

🔻گفتگو با عنوان: جامعۀ ایران و جنگ تحمیلی (کندوکاو در احساسات جمعی) 🖇 در اینجا ببینید: https://telewebion.com/episode/0x13841a17

🗒رهاییِ معماگونه: جمهوری اسلامی، چگونه ماند؟! مهدی جمشیدی ۱. چنانچه شواهد را کنار یکدیگر بنشانیم، به این نتیجه دست خواهیم یافت که هدف رژیم صهیونی از حمله به ایران، «براندازی نظام سیاسی» به‌صورت ضربتی و ناگهانی بوده است، نه‌فقط بازدارندگی نسبت به صنعت هسته‌ای ایران. تصوّر رژیم صهیونی این بود که اگر طرح حمله، هم «ترکیبی» و «چندلایه»، و هم «غافل‌گیرانه» و «ناگهانی» باشد، داستان جمهوری اسلامی به پایان خواهد رسید و معضلۀ ایران برای همیشه حل خواهد شد. برای این طرح، یک‌سال برنامه‌ریزی عملیاتی و پیشینی انجام شد تا زمینه‌های متنوّع، فراهم شوند. پنداشتِ رژیم صهیونی این بود که باید طرح براندازی را در چند سطح به انجام رسانید: الف. ترورهای دفعیِ فرماندهانِ عالیِ نظامی برای فلج‌ساختنِ امکان تصمیم و واکنش در ساختار دفاعی ایران، ب. فعّال‌کردن شبکۀ انسانیِ نفوذیافته در قالب ایجاد تروریسمِ روزانۀ شهریِ برای تولید یأس و تشویش در جامعه، ج. خنثی‌سازی توانِ پدافند هواییِ ایران و آن‌گاه بمبارانِ متراکم و انبوه همۀ زیرساخت‌های هسته‌ای و نظامی، د. روایت‌پردازی رسانه‌ایِ غلیظ در راستای القای پنداشتِ سقوط و براندازی به ذهنیّت مردم و سوق‌دادن آنها به عدم‌همراهی با نظام سیاسی، هـ. استفاده از ظرفیّت مخالفان اجتماعیِ نظام که در جریان اغتشاش، فعّال بودند، و. تحریک جریان‌های مختلف سیاسی و نظامیِ تجزیه‌طلب و شورشی برای انجام عملیاتِ براندازی. روشن است که این حجم از طرح‌ریزی، نمی‌تواند محدود به براندازیِ صنعت هسته‌ای ایران باشد بلکه آشکارا، نظام سیاسیِ آن را هدف گرفته است. ۲. ضربه‌ای که در روز نخست به ایران وارد شد، غافل‌گیرانه بود و چه‌بسا باید گفت، همین ضربۀ نخست برای ازدست‌رفتن زمام و قوامِ حاکمیّت سیاسی، کافی بود و می‌رفت که باشتاب، لایه‌های دیگرِ طرح براندازی به اجرا درآیند و داستان مناقشه‌برانگیزِ جمهوری اسلامی، برای همیشه تمام بشود. در اینجا نیز همچون اغتشاش «زن‌، زندگی، آزادی»، ایران با یک طرح ترکیبی و هوشمند مواجه بود که تمام جزئیّات آن بادقت، طراحی و تدبیر شده بودند. اغتشاش، فاقد ضلع نظامی بود و ازاین‌جهت، نمی‌توانست به فروپاشی نظام سیاسی بینجامد، اما در این طرح جدید، این نقص برطرف شده بود و در عین حال، انتظار می‌رفت که اینک، آن بدنۀ اجتماعیِ مخالف نیز به صحنۀ بازی آمده و یا دست‌کم، فقط به نظاره بنشینند تا ماجرای دولت اسد در سوریه تکرار بشود. پس عملیات در ایران، از جهتی شبیه لبنان بود و از جهتی شبیه سوریه. به‌عبارت‌دیگر، گزینه‌ها و عناصر متنوّع در کنار یکدیگر قرار گرفته بودند تا این نظام سیاسیِ سرسخت، برچیده شود. همچنان که اشاره شد، دست‌برترِ رژیم صهیونی، ناشی از دو امر بود؛ یکی غافل‌گیری و ایجاد شوک و هیجانی که گیجی و سردرگمی به دنبال داشت، و دیگری، طرح‌ریزی ترکیبی و چندسطحی که امکان عمل و مواجهه را از نظام سیاسی می‌گرفت. چیزی شبیه معجزه، جمهوری اسلامی را از حادثۀ روز نخست و تداوم و عواقب آن نجات داد، وگرنه این ضربۀ کاری و مُهلک، محاسبه‌شده و فلج‌کننده بود و منطقی این بود که جمهوری اسلامی، دیگر نتواند بایستد و در حیرت و شگفتی همۀ ناظران، ناگهان فروبپاشد. در اینجاست که باید از تقدیرِ قدسیِ این انقلاب و حضور دست غیبی در آن سخن گفت و این «رهایی‌های معماگونه» را به ارادۀ خدای متعال نسبت داد. ۳. جمهوری اسلامی توانست چهرۀ معتبر و آبرومندانه و مقتدری از خویش بر جای بگذارد و حیثیّت و وجاهت خویش را حفظ کند و در عمل نشان بدهد که براندازی آن، حتی با تکیه بر طرح‌هایی در اوج پیچیدگی نیز، ممکن و میسّر نیست. البته این توانستن را باید به حضور اراده‌های معنوی و انقلابی در درون این نظام سیاسی ارجاع داد، که بیش از همه و به‌گونه‌ای منحصربه‌فرد، در وجودِ آیت‌الله خامنه‌ای به چشم می‌خورد. با این حال که ایشان باید از دسترسِ عملیات ترور خارج می‌شد و در نقطه‌ای کور و ناشناس و ناگفته قرار می‌گرفت، اما به‌صورتی عجیب و مبتکرانه، صحنۀ جنگِ ناگهانی را تدبیر کرد و خلاء‌ها و حفره‌ها را برطرف نمود و ساختار را در لحظه، احیا کرد و تداوم بخشید. این بضاعت، به‌طور مستقل، بسیار معماگونه و معجزه‌آسا به نظر می‌رسد. و در نهایت، باید گفت در پسِ همۀ این ظواهر و پوسته‌ها، ارادۀ الهی در میان است که می‌خواهد این انقلاب، تاریخِ متّصل و تمهیدی نسبت به عهد ظهور باشد. در مجالی که اینک جمهوری اسلامی پیش رو دارد، باید بی‌درنگ، سپهر درونی ایران را تصفیه و پاکسازی کند؛ رخنه‌ها و نفوذها، بسیار جدّی هستند و ساختار امنیتی، آغشته به آفات و چاله‌های بحران‌زایی شده است. https://eitaa.com/mahdi_jamshidi60