هدایت شده از مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام
📌 ۲۹ رمضان المبارک، سالروز ارتحال آیتالله حاج سید احمد حسینی زنجانی(ره)
از راست: حضرات آیات سید موسی شبیری زنجانی - حاج سید احمد حسینی زنجانی
---
🌐مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
@mfeqhi
هدایت شده از آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی
10.76M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔸
انجام کارهای بر زمین مانده
🔺از بیانات آیتاللهالعظمی شبیری زنجانی «مدّ ظلّه»
به مناسبت 29ماه رمضان، سالروز وفات آیتاللهالعظمی حاج سید احمد زنجانی(م1393ق)
@zanjani_net
Bahie.mp3
13.1M
«بقیع؛ حرم یا قبرستان؟»
🔸 سخنرانی حجت الاسلام دکتر عمار ابوطالبی در نشست «ماهیتشناسی بقیع، محلهای مسکونی یا مقبره مدینةالنبی»
که در تاریخ ۱۴۰۳/۱۲/۱۹ در پژوهشکده عروةالوثقی برگزار شده است.
👇👇👇گزارش را پست بعدی بخوانید👇👇👇
«بقیع؛ حرم یا قبرستان؟»
🔸 سخنرانی حجت الاسلام دکتر عمار ابوطالبی در نشست «ماهیتشناسی بقیع، محلهای مسکونی یا مقبره مدینةالنبی»
که در تاریخ ۱۴۰۳/۱۲/۱۹ در پژوهشکده عروةالوثقی برگزار شده است.
خلاصه مباحث:
معنا و موقعیت بقیع:
بقیع به معنای زمین گستردهای است که در آن درخت یا ریشههای درختان وجود دارد.
بقیع در شرق مسجدالنبی واقع شده و حدود ۲۰۰ متر از باب جبرئیل فاصله دارد.
به دلیل وجود درختان غرق زیاد، به آن بقیع غرقد نیز میگفتند.
پیش از اسلام، بقیع اساساً باغ بوده و محل وقوع برخی جنگهای دوره جاهلیت.
🔹 اهمیت بقیع:
اهمیت بقیع به دلیل روایات پیامبر (ص) در مورد جایگاه آن، حضور مکرر ایشان، رفت و آمد ائمه (ع) و مسلمانان، دفن چهار امام (ع) و بسیاری از صحابه و بزرگان، وجود مساجد مهم، توجه علما، و گنجینه تاریخ و فرهنگ مسلمانان است.
🔸بقیع چه بود؟
در بقیع سه چیز اصلی وجود داشته است: منازل مسکونی، مساجد، و مقابر.
🔹 منازل مسکونی در بقیع:
با افزایش جمعیت مسلمانان در سالهای استقرار پیامبر (ص) در مدینه، بقیع به یکی از محلههای مسکونی تبدیل شد .
عموم خانهها در غرب بقیع (منطقهای که اکنون به بینالحرمین معروف است) قرار داشتند.
بخشی از قریشیان نیز در این محله ساکن شدند و به آنجا منازل قریش میگفتند.
تا اواخر قرن سوم یا اوایل قرن چهارم هجری، سکونت در بقیع ادامه داشته است.
۲۸ خانه در بقیع شناسایی شده است که بیشتر متعلق به بنیهاشم و قریش بودهاند.
دار علی (خانه امیرالمؤمنین) مهمترین خانه بقیع بوده اما کمتر شناخته شده است، در حالی که دار عقیل برجستهتر شده است.
آخرین گزارش از سکونت در دار امیرالمؤمنین مربوط به سال ۱۶۷ هجری قمری است، اما تا قرن ششم هجری نیز این مکان شناخته میشده است. خانهها و مقابر در بقیع درآمیخته بودند و با یکدیگر شناسایی میشدند.
مساجد بقیع:
سه مسجد مهم در بقیع وجود داشته است: مسجد رقیه (شمال قبه عقیل) ، مسجد فاطمه (جنوب شرقی مزار اهل بیت، که به اجبار بیت الاحزان نامیده شده است)، و مسجد ابی بن کعب (مسجد البقیع) که تنها مسجدی داخل مدینه بوده که پیامبر (ص) در آن نماز خواندهاند و تا حدود ۵۰ سال پیش نیز وجود داشته است.
از قرن سوم تا پنجم هجری، پس از کاهش سکونت، تنها بنای گزارش شده در بقیع، مسجد فاطمه بوده است.
مقابر بقیع:
از نیمههای قرن دوم هجری، تدفین در بقیع از سکونت در آن پیشی گرفت.
پس از دفن حضرت ابراهیم (فرزند پیامبر) در کنار عثمان بن مظعون در سال دهم هجری، مردم به تدریج به دفن اموات خود در بقیع رغبت پیدا کردند.
پیش از آن، بقیع مقبره اصلی مدینه نبوده است.
مقابر بقیع با خانههای آن معرفی میشدند.
از قرن سوم به بعد، با تخریب خانهها، بقیع به تدریج به مقبره تبدیل شد و تا اواخر قرن پنجم هیچ بنایی در آن وجود نداشت.
ساخت گنبدها (قبهها) در بقیع از حدود سال ۴۹۰ هجری قمری آغاز شد و در طول قرون بعد توسعه یافت.
در قرون ۱۳ و ۱۴ هجری، بقیع ۱۴ گنبد (۱۳ مقبره و ۱ مسجد فاطمه) و ساختمان مسجد ابی بن کعب را داشته است.
مراحل توسعه بقیع:
1. ساخت و سکونت در خانهها.
2. تغییر کاربری خانهها به مقبره و ساخت بنا برای بزرگان (از اواخر قرن ۵).
3. توسعه کمی گنبدها.
4. توسعه و بزرگتر کردن بقعهها.
5. اهتمام مسلمانان به نگهداری بناها تا سال ۱۳۴۴ هجری قمری (سال تخریب).
📌نتیجهگیری و درخواست:
بقیع ابتدا محله مسکونی مهم و پر رفت و آمد بوده و سپس به تدریج به مقبره تبدیل شده است.
با توجه به دفن چهار امام (علیهم السلام) و بسیاری از بزرگان در بقیع، پیشنهاد میشود از این پس به جای «قبرستان بقیع»، از عبارت «حرم بقیع» استفاده شود.
#بقیع
#تخریب
#حرم
——-
🌐 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐 https://m-feqhi.ir/
🆔 @mfeqhi
📌📚 تمایزات فقهی و روانشناختی «کثیرالشک» و «وسواسی»
تفاوتهای بنیادین در منابع فقهی
۱. کثیرالشک (طبق دیدگاه آیتالله خویی):
در شکهای مرتبط با اجزای نماز (مانند تعداد رکعات) به شک خود اعتنا نمیکند.
در شکهای مربوط به اصل نماز یا شرایط آن، باید به شک توجه کند.
۲. وسواسی:
حتی در شک درباره اصل عمل عبادی (مانند اقامه نماز) نیز به شک خود اعتنا نمیکند.
تحلیل روانشناختی تمایزات
▪️ کثیرالشک:
نقص در حافظه عملی (Failure in procedural memory):
فرد عمل را فراموش میکند، حتی با تکرار آن.
مثال: شک در تعداد رکعاتِ نمازِ خواندهشده.
▪️ وسواسی (با تأکید بر یافتههای شناختی):
اختلال در پردازش احتمالات (Probability weighting bias):
با وجود آگاهی کامل از انجام عمل، احتمال خطای ناچیز را پررنگ میبیند.
مثال: شستن مکرر دست با وجود اطمینان از طهارت.
تشبیه بالینی:
مشابه مادرانی که با شنیدن خبر خطر، احتمال آسیب به فرزند را بیش از حد برآورد میکنند.
نتیجهگیری پژوهشی
وسواس فقهی: تمرکز بر احتمالات نامحتمل (حتی با وجود شواهد قطعی).
کثیرالشک: ضعف در تثبیت حافظهای اعمال.
#فقه_پژوهی #وسواس_فقهی #روانشناسی_دین #کثیرالشک
🔆 متن کامل مقاله را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/ee9162
#فقه #وسواس #کثیرالشک #احکام_شرعی #یادداشت_محقق
——-
🌐 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐 https://m-feqhi.ir/
🆔 @mfeqhi
هدایت شده از مرکز فقهی امام محمدباقر علیهالسلام
به مناسبت سیزدهم شوال
سالروز ارتحال مرجع جهانی
آیتالله العظمی بروجردی(ره)
#پوستر
#آیت_الله_بروجردی
—------—
🔍 مرکز فقهی امام محمد باقر علیهالسلام:
👉@mfeqhi
🔔 پذیرش مدرسه عالی فقهی
امام محمدباقر علیه السلام در سال تحصیلی ۱۴۰۵_۱۴۰۴
📆 زمان آزمون: پنجشنبه ۱۸ اردیبهشتماه ۱۴۰۴
⏰ ساعت ۹ صبح
❗️ مهلت ثبت نام: دهم اردیبهشت
◻️ثبتنام و اطلاع از شرایط:
🌐 https://paziresh.ismc.ir
┄══•ஜ۩🌹۩ஜ•══┄
@mfeqhi
29 شوال؛ سالروز ارتحال استاد الکل علامه محمدباقر وحید بهبهانی
🌟نکات و اشارات🌟
✅وحید بهبهانی توجه ویژهای به منابع اولیه داشت
استاد معظّم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی:
✴️ اساساً در نهضت اخباریگری، اخباریها برخی امتیازات نفسی مانند زهد و تقوا و امثال اینها را داشتند. این مسأله معمولا غیر قابل انکار بوده است و اخباریها، علمای بسیار با ورعی بودند و حتی از این جهت ضرب المثلهایی بودند. مثل سید هاشم بحرانی که از معروفین است و صاحب جواهر میگوید که اگر عدالت قرار باشد ملکه باشد، فقط احراز عدالت دو نفر میشود، مقدس اردبیلی و سید هاشم بحرانی.
❎ اما اگر جنبههای شخصی این موضوع را کنار بگذاریم، یکی از تأثیراتی که این اخباریها در فرهنگ شیعه گذاشتهاند که بسیار مهم و مثبت است، توجه به منابع اصلی است. التفات دادن به منابع اصلی و تأکید بر اینکه باید مطالب را از روایات بیرون بکشیم و بحثهای عقلیِ بیخود را کم کنیم نتیجه همین جریان است. این تنبیه بسیار خوبی بود که در اثر حرکت اخباری گری ایجاد شد و واقعا هم مثمر ثمر است.
🔹 اخباریها در عین تأکید بر لزوم مراجعه به منابع اولیه، زمینههای آن را هم خودشان فراهم نمودند. اگر دقت کنید، همهء مؤلّفین کتب حدیثی و جوامع حدیث متأخر، یا اخباری هستند و یا تمایل به اخباریگری دارند. شیخ حر عاملی، ملا محسن فیض اخباری هستند؛ و مرحوم مجلسی هم تمایلات اخباری داشته است.
🔸من در مجموع نهضت اخباریگری را نهضتی بسیار مثبت ارزیابی میکنم. برخلاف بعضی تصورات که از اخباریگری، همیشه به عنوان یک واپسگرایی یاد میشود، به نظر من اصلا اینطور نیست.
✳️ اما در عین حال نباید از یاد برد که نهضت اخباریگری، نهضتی بود که عمق نداشت. یعنی این نهضت اگر چه مراجعه به منابع را به ارمغان آورد، ولی نه با عمق. بعدا وحید بهبهانی و امثال ایشان که جریان اصولی را بازسازی کردند، از اخباریگری، توجه به منابع را گرفتند.
👈از این جهت، وحید بهبهانی و امثال ایشان که خیلی اهل تتبع هستند به منابع اولیّه توجه ویژه و عمیقی دارند و این امتیاز وجود دارد.🔺
▪️درس خارج اصول فقه استاد معظّم حاج سید محمد جواد شبیری زنجانی، به تاریخ سیام آبانماه ۱۳۸۶
#نکات_اشارات
#وحید_بهبهانی
#اخباری
#اصولی
—------—
🔍 کانال «مرکز فقهی امام محمد باقر(ع)»:
👉@mfeqhi
نحوه دخالت قصد اقامت ده روز در قصر و تمام
📌 مسئله:
اگر مسافری قصد اقامت ده روز یا بیشتر در مکانی را کند، ولی پس از خواندن یک نماز چهاررکعتی منصرف شود، نمازهای بعدی را باید تمام بخواند. اما اگر پیش از اقامه نماز چهاررکعتی از نیت خود عدول کند، نمازها را شکسته میخواند.
🔹 پرسش اساسی:
تکلیف واقعی فرد پیش از عدول و خواندن نماز چهاررکعتی چیست؟ اگر شخصی (مثلاً تارکالصلاة) قصد اقامت کند و پس از چند روز از نیت خود برگردد، آیا قضای نمازهایش را باید تمام یا قصر بخواند؟
________________________________________
تحلیل فقهی با سه احتمال:
1️⃣ احتمال نخست (قصد بهتنهایی موجب وجوب تمام نیست):
• وجوب نماز تمام منوط به تحقق واقعی اقامت ده روز است، نه صرف قصد.
• اگر فرد قبل از خواندن نماز چهاررکعتی منصرف شود، حکم واقعی او قصر است.
• اما اگر یک نماز چهاررکعتی خوانده باشد، شارع آن را پذیرفته و نمازهای بعدی را تمام واجب میکند.
📖 شاهد روایی:
در روایات، هم قصد اقامه و هم تحقق ده روز معتبر شمرده شدهاند (مانند مسافت هشت فرسخ در سفر).
________________________________________
2️⃣ احتمال دوم (تخییر بین تمام و قصر در صورت عدم تحقق ده روز):
• اگر ده روز واقعاً محقق نشود، فرد در مرحله ثبوت مخیر است بین خواندن نماز تمام یا قصر.
• اما اگر یک نماز چهاررکعتی بخواند، بقیه نمازها تمام خواهد بود.
⚖️ نقد:
هرچند به این نظر صراحتاً فتوا داده نشده، ولی نفی هم نشده است. ممکن است حکم واقعی همان قصر باشد.
________________________________________
3️⃣ احتمال سوم (وجوب تمام با نفس قصد، حتی بدون عمل):
• صرف قصد اقامت ده روز موجب وجوب نماز تمام میشود، حتی اگر عملاً اقامت نکند.
• بنابراین، قضای نمازها نیز باید تمام باشد.
________________________________________
جمعبندی:
به نظر میرسد احتمال اول وجیهتر باشد؛ زیرا:
• روایات هم قصد و هم تحقق ده روز را شرط دانستهاند.
• اگر ده روز محقق نشود و فرد نماز چهاررکعتی نخوانده باشد، تکلیف واقعی او قصر است.
📌 متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید:
https://B2n.ir/ts7052
#یادداشت_محقق
#عبادات
#صلاة
——-
🌐 مرکز فقهی امام محمد باقر علیه السلام
🌐 https://m-feqhi.ir/
🆔 @mfeqhi