پایگاه اطلاعرسانی نماینده ولیفقیه در استان سمنان
♦️ حجتالاسلام والمسلمین مطیعی نماینده ولیفقیه در استان و امام جمعه سمنان در خطبههای نماز جمعه سمنان در مسجد المهدی(عج)/ ۲۱ شهریور ۱۴۰۴:
«تقوای اقتصادی» یکی از ابعاد مهم تقوا و «احتکار» مصداق بارز بیتقوایی است/ حکومت اسلامی باید با افرادی که کالاهای مورد نیاز مردم را برای سودجویی انبار میکنند، قاطعانه برخورد کند/ در جامعه اسلامی، معاملات اقتصادی باید آسان و عادلانه انجام شود/ مردم باید به اندازه نیاز خرید کنند/ نمیتوان گفت فلانی چون پول دارد میتواند بیحد و حساب خرید کند؛ این کار «اخلال در نظام اقتصادی» است/ متأسفانه در برخی از جشنهایی که اخیراً برگزار شد، اتفاقات خوبی رخ نداد/ اینکه بگوییم «یک شب، هزار شب نمیشود» منطقی نیست!/ حمایت از دولت، وظیفهای همگانی است/ اگر کسی در مسیر دولت سنگاندازی کند یا به نام انتقاد، قصد مچگیری داشته باشد دشمن را خوشحال کرده است/ نقد «دلسوزانه» و «عالمانه» حق هر کسی است/ دشمن تمام امکانات تبلیغاتی خود را بکار گرفته تا ملت ایران را ناامید کند/ اصحاب قلم و بیان، دستاوردهای متنوع نظام را روایت کنند/ ارتباط سازنده با چین و روسیه بهمعنای وابستگی نیست!/ «منافع ملی» اقتضا میکند از تمام ظرفیتها برای مقابله با نظام سلطه و صهیونیسم بینالملل استفاده کنیم/ معیشت مردم؛ مهمترین دغدغه مقام معظم رهبری در دیدار اخیر با دولتمردان بود/ تصمیمات ملی باید با همان کیفیت در سطوح استانی و شهرستانی عملیاتی شوند/ حمله رژیم صهیونیستی به قطر یک هشدار برای همه کسانی بود که تصور میکردند اگر با آمریکا همراه شوند از دسیسههای او در امان خواهند بود!/ مرحبا به «انصارالله یمن» که همچو شیر در برابر آمریکا و اسرائیل ایستادگی میکند/ «وقف مشارکتی» در جامعه توسعه یابد
🔹 شما نمازگزاران عزیز، خواهران گرامی و برادران عزیز و خودم را که هر هفته در نماز جمعه، در این امر عبادی و سیاسی، مشارکت میکنید و این صحنههای زیبا و اجتماعی را شکل میدهید، توصیه و سفارش میکنم که تقوا را در همه امور را رعایت کنید. انشاءالله موفق باشید و در عمل، مُتَّصف به رعایت تقوای الهی شوید و از کسانی باشید که خداوند به آنها محبت دارد و آنها را در بالاترین مرتبه کرامتی قرار میدهد.
🔹 یکی از مسائل مهم در تقوا، تقوای اقتصادی است؛ یعنی تقوا در معاملات، تقوا در خرید و فروش. در سالهای گذشته نیز گاهی به این موضوع اشاره کردهایم. تاکید بر رعایت تقوا در نماز جمعه امری لازم است، اما مسأله تقوای اقتصادی مخصوصاً در شرایط فعلی، اهمیت ویژهای دارد.
🔹 در نامه ۵۳ نهجالبلاغه که دستورالعمل حکومتی مولای متقیان حضرت علی(ع) به مالک اشتر است، نکات ارزشمندی درباره این موضوع آمده است. در بخشی از این نامه مبارک بیان شده است: «فَامْنَعْ مِنَ الاِحْتِکَارِ، فَإِنَّ رَسُولَ اللهِ ـ صلى الله عليه وآله وسلم ـ مَنَعَ مِنْهُ. وَلْيَکُنِ الْبَيْعُ بَيْعاً سَمْحاً بِمَوَازِينِ عَدْل وَأَسْعَار، لاَ تُجْحِفُ بِالْفَرِيقَيْنِ مِنَ الْبَائِعِ وَالْمُبْتَاعِ. فَمَنْ قَارَفَ حُکْرَةً بَعْدَ نَهْيِکَ إِيَّاهُ فَنَکِّلْ بِهِ، وَعَاقِبْهُ فِي غَيْرِ إِسْرَاف»
🔹 امام علی(ع) به مامور حکومتی خود توصیه میکند با شدت با احتکار برخورد کند! احتکار آن است که شخص یا اشخاصی، احتیاجات و نیازهای مردم را انبار میکنند و منتظر میمانند تا در بازار گران شود و آنرا گران بفروشند! حضرت فرمود از احتکار جلوگیری کن زیرا نبی مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) نیز در حکومت اسلامی، از احتکار جلوگیری میفرمود.
🔹 در روایتی از پیامبر اکرم(ص) داریم «کسی که احتکار میکند خودش را از رحمت الهی دور کرده است» و طبیعتاً چنین فردی عاقبت خوشی ندارد و مورد عذاب الهی قرار خواهد گرفت.
🔹 حضرت علی(ع) به مالک اشتر فرمودند که احتکار و انبار کردن کالا، باعث ایجاد فقر و بروز مشکلات میشود و باید از آن جلوگیری شود. اگر کسی آنرا رعایت نکرد او را مجازات کن و متناسب با میزان احتکار، با او برخورد کن! یعنی اینگونه نباشد که فرد یا گروه و شرکتی مرتکب چنین خطایی شوند و مردم را آزار دهند اما با آنها برخوردی نشود!
🔹 نکته دوم اینکه حضرت فرمود معاملات باید آسان و روان و عادلانه انجام شود، یعنی نه به خریدار و نه به فروشنده اجحافی نشود! همانطور که مقام معظم رهبری به دولتمردان فرمودند مردم نباید احساس کنند بازار رها شده است و قیمتها مدام بالا و پایین میرود یا در مغازهای یک قیمت دارد و در مغازهای دیگر یک قیمت متفاوت! ایشان بر نظارت دقیق بر بازار تأکید کردهاند. نظارت بر بازار باید به گونهای باشد که قیمتها عادلانه و مطابق موازین و دارای حساب و کتاب باشد، نه فروشنده بتواند به ناحق قیمتها را افزایش دهد و نه خریدار فریب بخورد! البته به فروشنده نیز نباید اجحاف شود!
پایگاه اطلاعرسانی نماینده ولیفقیه در استان سمنان
🔹 امر مهم «نظارت» وظیفه حاکمیت است؛ تعزیرات یا سایر نهادها باید در بازار حضور [ملموس] داشته باشند، زیرا دادن تذکر و یا جریمههای سبک به فروشندگان کفایت نمیکند، اگر روز بعد قیمتها دوباره دو برابر شود! این همان بیتقوایی اقتصادی است.
🔹 نکته مهم دیگر این است که نظارت بر قیمتگذاری باید شامل ارزاق و کالاهای اساسی مردم شود که مردم در مقاطع خاصی از سال نسبت به تهیه آنها اقدام میکنند، مثل برنج! قیمت برنج در بازار نوسان زیادی داشت و از نرخهای پایین شروع شد و روز به روز افزایش یافت! این موضوع نظارت میخواهد، اینطور نیست که بگوییم عرضه و تقاضا قیمت را تنظیم کند [چون شرایط کشور خاص است] و برخی سودجویان و واسطهها، سوءاستفاده میکنند! کار افرادی که تمام یا بخشی زیادی از محصول موجود در بازار را در یک زمان بخرند و بگذارند تا هنگام کمیاب شدن آن با قیمتی بسیار بالاتر بفروشند، مصداق بیتقوایی اقتصادی است! این امر نیازمند نظارت است، نباید گفت چون فلانی پول دارد میخرد! خیر! این ایجاد اخلال در بازار است! حضرت علی(ع) فرمود قیمتها باید توسط حاکمیت کنترل شود.
🔹 اما مردم نیز در این زمینه وظایفی دارند که از ائمه اطهار(س) آموختهایم. یکی از فروشندگان برنج میگفت برخی از مردم امسال به بهانههای مختلف، خریدهای بیشتری انجام میدهند! این رفتار درست نیست، مگر قحطی آمده است یا کشور در تامین کالاها مشکلی دارد؟ چرا باید برای خرید حرص داشته باشیم؟ همین کار قیمتها را بالا میبرد! وقتی دستورالعمل های خود را از ائمه اطهار(س) میگیریم باید مطابق سیره ایشان عمل کنیم!
🔹 در یکی از سالهای دوران زندگی امام جعفر صادق(ع) قیمت گندم بالا رفته بود. امام صادق(ع) به مباشر خرید منزل خود فرمود چه میزان گندم در خانه داریم؟ پاسخ داده شد برای مدتهای زیادی ذخیره داریم! حضرت فرمود فردا به بازار برو و تمام گندم ها را به مردم بفروش تا در بازار کمبودی وجود نداشته باشد. حضرت تاکید فرمود ما نیز باید مثل سایر مردم، خرید گندم خود را روزانه انجام دهیم. حالا امروز شاید امکان خرید روزانه نداشته باشیم اما میتوانیم هفتگی یا ماهیانه خرید کنیم. وقتی کالایی کم میشود و قیمتها افزایش مییابد و سودجویان نیز فعال میشوند، بهترین راه «کم خریدن» است.
🔹 امام صادق(ع) فرمودند من دوست دارم وقتی خدا زندگی مرا میبیند، تدبیر مرا در امور زندگی ببیند که باعث گرانی [و تحمیل فشار بر مردم] نشدهام.
🔹 امام صادق(ع) در روایت دیگری فرمود که برای ما ناخوشایند است که ما غذای خوبی بخوریم ولی مردم عادی غذای مناسب نداشته باشند، لذا فرمودند از این پس، نیمی گندم و نیمی دیگر را از «جو» خریداری کن!
🔹 بنابراین ما باید با توجه به نیاز واقعی خود خریداری کنیم. باید برای بهبود بازار از خودمان شروع کنیم، گاهی خود ما به التهاب بازار دامن میزنیم و فروشنده نیز وقتی میبیند مشتری زیادی دارد، قیمتها را زیاد میکند. لااقل امسال مانند سالهای گذشته خرید کنیم. پس هم فروشنده و هم خریدار و ناظرین حکومتی در این امر دخیل هستند. امیدواریم که همه ما در زمینه امور اقتصادی و معاملات، تقوای الهی را رعایت کنیم و به این طریق، هم به خود و هم به جامعه خدمت کنیم. [پایان خطبه اول]
🔹 رعایت تقوا شامل تمام وجوه و ابعاد زندگی فردی و اجتماعی است، رعایت تقوا در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز مورد تأکید است. اگر بتوانیم آن را رعایت کنیم، پروندهای پاکیزه خواهیم داشت؛ پروندهای که در روز قیامت قابلعرضه باشد اما اگر در عمل خود ناپاکی داشته باشیم، مشمول عقوبت الهی خواهیم بود. جای تأسف بسیاری دارد که در یک شهر مذهبیِ استانی که دارالایمان است در این ایام، به اسم هفته وحدت و به بهانه جشنهای میلاد نبی مکرم اسلام و امام صادق(ع) کارهایی انجام شود که پرونده انسان را سیاه کند! خدای نکرده در آرایشها و پوشش خود و در جشنهایی که میگیریم پرونده ما لکهدار شود. من نمیخواهم مستقیماً بگویم مسئول برگزاری فلان جشن مقصر است که آن جشن را برگزار میکند یا فلان خانوادهای که در آن شرکت میکند! اما واقعیت همین است: همه باید تقوا پیشه کنیم. در حالیکه این اندازه بر تقوا تاکید میشود اما وقتی وارد جامعه میشویم رفتارهای دیگری میبینیم! گاهی در مراسم عروسی دختر یا پسر، پدر و مادرها میگویند «آقا، یک شب است و سخت نگیرید»، خدای نکرده اگر کارهای غیرشرعی انجام شود، پذیرفته نیست! هرچند این اتفاقات خیلی کم رخ میدهد و گاهی هم میگوییم وجود ندارد اما اگر اینگونه باشد، پرونده عمل شامل آنها هم خواهد شد.