🎯 دانشگاه مسأله‌ی ماست!
🔍 چرا دانشگاه؟
🔸در یک کلام دانشگاه را نقطه‌ی کانونی تحولات عمیق و تمدنی ایران در بلندمدت و پیشرفت‌های راهبردی کشور در میان‌مدت می‌دانیم؛ رنگ دانشگاه در هر روز، رنگ ایران در فردای آن روز خواهد بود و شکوفا شدن ایران بی شک ریشه در شکوفایی دانشگاه دارد.
🔸دانشگاه نهاد علم است؛ این علم نیز هر مایه و ریشه و هر جهتی پیدا کند، از نرم‌افزارهای اداره‌ی کشور تا فناوری‌هایی که امروز تمام ابعاد زندگی ما را فراگرفته‌اند، تحت نفوذ و تأثیر مستقیم آن خواهد بود. علم زندگی امروز بشر را اداره می‌کند، جهت می‌دهد و حتی معنا می‌بخشد.
🔸دانشگاه نهاد تربیت نیرو است؛ عنصر اصلی و جان‌مایه‌ی پیشرفت همه‌جانبه و حقیقی کشور نیز انسان‌هایی هستند که در دانشگاه ساخته می‌شوند. هویت این نیروها و اراده‌ی این انسان‌هاست که هویت و شاکله‌ی فردای ایران را می‌سازد.
🔸دانشگاه نهاد پیشران اجتماعی است؛ هویت جوانانه و از دیگر سو علمیِ دانشگاه، ظرفیتی بی‌بدیل پدید می‌آورد که می‌تواند و باید با نقش آفرینی فعال اجتماعی خود، نوک پیکان تحولات جامعه و موتور پیشران حرکت کلی آن به سمت قله‌ها باشد.
🔍 مشکل کجاست؟
🔸دانشگاهی که امروز پیش روی ماست، نه تنها در روش بلکه حتی در هدف و مأموریت نیز با ابهامات جدی مواجه است. ساخت درونی دانشگاه و خروجی نهایی آن دچار چالش‌های اساسی است و باید گفت تحولات پرسرعت جهانی و شکل‌گیری نسل‌های نوین دانشگاهی از یک سو و عدم روزآمدیِ دانشگاه در ایران از سوی دیگر؛ علاوه بر رو‌به‌رو کردن آن با بحران ناکارآمدی، با به چالش کشیدن پایه‌ای‌ترین پیش‌فرض‌ها در مورد دانشگاه، پرسش‌های بنیادین ما درباره‌ی آن را نیز زنده کرده است.
🔸از دیگر سو و از منظری عمیق‌تر می‌دانیم که ما درباره‌ی دانشگاه اساساً با یک پدیده‌ی وارداتی مواجهیم که پس از حدود یک قرن از وارد شدن آن به ایران، مانند بسیاری از پدیده‌های تمدنی دیگر، همچنان تا کاملا ایرانی و حقیقتاً اسلامی شدن فاصله‌ی زیادی دارد.
🔸از مسأله‌هایی که دانشگاه مسأله می‌داند تا راه‌حل‌هایی که ارائه می‌کند، از فرهنگی که بر آن حاکم است تا علمی که آموزش می‌دهد، از پژوهشی که دنبال می‌کند تا نسبتی که با نیازها و مسائل کشور برقرار می‌کند، همگی مسائل مهمی هستند که باید مورد پرسش و باز اندیشی اساسی قرار گیرند. تا زمانی که دانشگاه در ایران فلسفه‌ی خود را پیدا نکند، جایگاه خود را باز نیابد، و بافت درونی خود را متناسب با بوم ایران متحول نکند، نمی‌توان امیدی به تحقق و حتی نزدیک شدن به یک طراز تمدنی پیشرفته را هم برای ایران داشت.
🔸متأسفانه باید گفت در تمام این سال‌ها حتی گام‌های چندان مهم و مؤثری هم در این راستا برداشته نشده و البته تجارب موجود و روند طی شده خود جای واکاوی جدی و عمیق دارد. تلاش‌های رقم خورده یا حرکت‌های صرفا عملگرایانه‌ای بوده‌اند که اساساً تحول عمیق و راهبردی را نمی‌توان از آنها انتظار داشت یا اقداماتی صرفا نظری بوده‌اند که به دلایل مختلف راهی به واقعیت روی زمین و صحنه‌ی عمل پیدا نکرده‌اند.
🔸در تمامی این سال‌ها تحول و پیشرفت دانشگاه نه تنها در یک عمق تمدنی و بلندنگر دنبال نشده بلکه حتی باید گفت هیچ اندیشه راهبردی و طرح منسجمی هم در میان‌مدت در قبال آن دنبال نشده و در این صحنه با یک آشفتگی مأموریتی و کارکردی مواجهیم.
🔸چالش مهم دیگر در تلاش‌های صورت گرفته در قبال دانشگاه غفلت از نگرش به این پدیده به عنوان یک کل واحد است، هویت چند وجهی دانشگاه سبب شده تا نوعاً هر تلاشی در نسبت با یک بعد خاص از آن دنبال شود و نگاهی جامع‌نگر و حرکتی فراگیر نسبت به ساحت‌های مختلف دانشگاه را به ندرت شاهد بوده‌ایم.
🔍 شما چه می‌کنید؟
🔸تلاش ما بر این است که با نظر به بنیادی‌ترین مسائل دانشگاه از یک سو و دنبال کردن واقعیت امروز آن از سوی دیگر، در تکاپوی رسیدن به اندیشه‌های تحول‌بخش و ترجمه‌ی راهبردی و برنامه‌ایِ آنها، گامی در مسیر تحقق دانشگاهِ دیگر برداریم.
🔸برای ما توجه به مسائل اصیل دانشگاه، به گفتگو نشستن درباره‌ی آنها و حرفی واقع‌گرا برای حرکت رو به جلو به صحنه آوردن، موضوعیت دارد و در این مسیر دست یاری دراز می کنیم به سمت هرکس که دغدغه‌ی ایران دارد و دانشگاه و علم و تمدن برای او مسأله است.
ℹ️ @Paad_ir
📌 اونیورسیته!
تحلیلی از ورود دانشگاه به ایران
🔸 در یکی از شب‌های فرخنده اواخر بهمن ۱۳۱۲ جلسه هیئت وزرا در حضور شاه در عمارتی که اکنون مقر کاخ ملکه پهلوی است تشکیل شده بود. سخن از آبادی تهران و عظمت ابنیه و عمارات و قصور زیبای جدید در میان آمد. مرحوم فروغی (ذکاءالملک) رئیس‌الوزرا در این باب به شاهنشاه تبریک گفت. دیگر وزیران نیز هر یک به تحسین و تمجید زبان گشوده بودند. نوبت به بنده نگارنده رسید که به سِمت کفیل وزارت معارف در آن میان حاضر بودم. گویا خداوند متعال به قلب من الهام کرد که عرض کردم در آبادی و عظمت پایتخت البته شکی نیست؛ ولی نقصی که دارد این است که این شهر هنوز عمارت مخصوص «اونیورسیته» ندارد و حیف است که این شهر نوین از همه بلاد بزرگ عالم از این حیث عقب باشد. شاه بعد از اندک تأملی یک کلمه گفتند: «بسیار خوب آن را بسازید».
⏳ زمان مطالعه: ۴ دقیقه
🗒 متن کامل این یادداشت را در ویرگول پاد مطالعه نمایید.
📌 دانشگاه سردرگم!
🔸دانشگاه آموزش‌محور، دانشگاه پژوهش‌محور، دانشگاه کارآفرین، دانشگاه نسل اول، دوم، سوم و ...
اگر مقداری در فضای دانشگاهی چرخیده باشید احتمالا این عبارات را شنیده‌اید. هرکس با دلایلی طرفدار یکی از اینمدلهاست و گهگاهی از زبان سیاستگذاران حوزه آموزش عالی نیز شنیده می‌شود که ما باید به سمت دانشگاه نسل n حرکت کنیم! بیایید در ابتدا چند تعریف را با هم مرور کنیم:
🔹 الگو: الگو عبارت است از نمونه عینی و مشهود یک فکر و عمل که برای رسیدن به هدفی مشخص از سوی دیگران پیروی می‌شود. الگو تاریخ‌مند است. پدیدهای که تاریخ روشن و مستمر ندارد و یک تجربه‌ی کوتاه و مقطعی باشد نمی‌تواند به شیوه موفقی در کسوت الگو ظاهر شود.
🔹 هویت: هویت محصول ویژگی‌ها، مطلوبیت‌ها و کارکردهای معین هر فرد یا جامعه‌ای است. 2 عنصر مهم در تعریف هویت «تداوم» و «تمایز» است. سردرگمی و بی‌هویتی زمانی ایجاد می‌شود که یا تصویری از ویژگی‌ها، مطلوبیت‌ها و کارکردهایمان نداشته باشیم، یا اینکه بین تصور ما از خودمان و تصورات از ما در ذهن جامعه‌ای که با آن در حال تعامل هستیم، تفاوت قابل ملاحظه‌ای وجود داشته باشد.
🔸دانشگاه ایرانی تداومِ تاریخیِ مراکزِ علمیِ چندهزارساله‌ی ما نیست؛ بلکه نهادی نوپاست که با احداث دانشگاه‌هایی مانند تهران، پلی‌تکنیک، علم و صنعت و دانشگاه صنعتی شریف وارد مرحله جدیدی می‌گردد و به جامعه سنتی آن روز ایران الصاق می‌شود. این نهاد نوپا برای تداوم و تمایز خود نسبت به سایر نهادها، نیاز به هویت داشت. در مورد دانشگاه به عنوان یک نهاد اجتماعی می‌توان چنین تصور کرد که هرگاه ادراک دانشگاه از خود با ادراک جامعه از دانشگاه در تعارض قرار گیرد، هویت دانشگاه متزلزل خواهد شد.
دانشگاه ایرانی به دلیل ضعف عناصر هویت‌ساز درون‌زا، الگوهای رایج دانشگاهی را به عاریت گرفته و از هر یک ایده‌ای ناقص برداشته و در حال تقلید است. این الگوگیری هم در شرایطی انجام می‌شود که هریک از الگوهای موجود متناسب با جوامع دیگر و ویژگی‌های آنها طراحی و اجرا شده و توسعه یافته‌اند. پس از انقلاب اسلامی در قالب انقلاب فرهنگی و شورای عالی انقلاب فرهنگی تلاش‌هایی برای اصلاح صورت گرفت؛ ولی این اقدامات نتوانست تغییراتی مبنایی در دانشگاه‌ها به وجود آورد و در نتیجه پس از حدود ۹۰سال که از ورود دانشگاه به ایران می‌گذرد، هنوز هم در دانشگاه‌های ما بدون توجه به نیازهای کشور و جامعه، گاه مدل آموزشی خاصی اولویت می‌شود، گاهی پژوهش، گاهی هم استارتاپ و تولید ثروت! این همان سردرگمی است!
ℹ️ @Paad_ir
📌 انسان زیر پای رقابت کمپانی‌ها و دانشگاه‌ها
جایگزینی آموزش کمپانی‌ها با دانشگاه و حذف مأموریت انسان‌سازی
🔸در ماه مارس سال ۲۰۱۹، «تیم کوک»، مدیرعامل شرکت اپل، هنگام بازدید از کاخ سفید به رئیس‌جمهور آمریکا گفت: «کمپانی ما، همانطور که می‌دانید، توسط یک انصرافی از دانشگاه به وجود آمده‌است. ما هیچ‌وقت فکر نمی‌کردیم که باید مدرک دانشگاهی داشت تا خوب کار کرد.» او حتی مطرح کرد که حدود نیمی از استخدام‌شده‌های شرکت اپل در سال گذشته، افرادی بودند که مدرک ۴ ساله‌ی کالج (معادل مدرک کارشناسی) ندارند. امروزه برای استخدام در بسیاری از فرصت‌های شغلی شرکت‌های بزرگی نظیر گوگل، اپل و آی‌بی‌ام، نیازی به داشتن مدرک کارشناسی نیست و داشتن مهارت‌‌ها، دانش و یا تجربه‌ی عملی برای آنها کافی‌ست.
🔸با توسعه و پیشرفت تکنولوژی‌های آموزشی در دهه‌ی اخیر، شیوه‌های جدیدی برای یادگیری، عمومی‌سازی، و شخصی‌سازی آموزش به وجود آمده است که گسترش روزافزونی در تعداد مخاطبین این پلتفرم‌ها رقم زده‌است. پلتفرم‌هایی نظیر Coursera و Edx علاوه بر همکاری‌های گسترده‌شان با دانشگاه‌ها و کمپانی‌های مطرح جهانی در ارائه‌ی دروس، با همکاری برخی دانشگاه‌ها مدرک تحصیلی ارائه می‌دهند و برای کسب و کارها برنامه‌های آموزشی تعریف می‌کنند.
🗒 متن کامل این یادداشت را در ویرگول پاد مطالعه نمایید.
⏳زمان مطالعه: ۳دقیقه
📣 سلسله رویدادهای دانشگاه فردا
فصل اول:
💠 کرونا و تاثیر آن بر آینده دانشگاه
با حضور:
▪️حمیدرضا ربیعی
▪️آریا الستی
▪️محمد ایزدی
▪️علی ملکی
▪️سیدمحسن فاطمی
▪️منصوره کبریت‌چی
▪️علی شریفی
▪️علی‌اکبر ابوالحسنی
▪️امین بهجتی
📆 زمان: از شنبه ۲۱ فروردین
🔰 اطلاعات دقیق‌تری از این برنامه‌ها به زودی در کانال اطلاع‌رسانی می‌شود.
ℹ️ @Paad_ir