. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی فیل 📕 📝 این سوره، صد و پنجمین سوره قرآن کریم می‌باشد. 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ به نام خداوند بخشنده و مهربان 📝 أَلَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصْحَابِ الْفِیلِ ﴿١﴾ آیا ندیدى پروردگارت با فیل سواران ( لشكر ابرهه كه براى نابودى كعبه آمده بودند) چه كرد؟! (۱) 📝 أَلَمْ یَجْعَلْ کَیْدَهُمْ فِی تَضْلِیلٍ ﴿٢﴾ آیا نقشه آنها را در ضلالت و تباهى قرار نداد؟! (۲) 📝 وَأَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْرًا أَبَابِیلَ ﴿٣﴾ و بر سر آنها پرندگانى را گروه گروه فرستاد، (۳) 📝 تَرْمِیهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّیلٍ ﴿٤﴾ كه با سنگ‌هاى كوچكى آنان را هدف قرار می‌دادند؛ (۴) 📝 فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَأْکُولٍ ﴿٥﴾ سرانجام آنها را همچون كاه خورده ‏شده (و متلاشى) قرار داد! (۵) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی فیل از یک سیاق تشکیل شده است و پنج آیه آن در دو دسته جای می‌گیرند. 📖 دسته اول : (آیه ۱) 📝 آیه یک، اجمال چیزی است که در ادامه سوره آمده است. 📖 دسته دوم (آیات ۲ تا ۵) 📝 آیات دو تا پنج تفصیل آیه اولند. و ضمیر "هم" در آنها : «کَیْدَهُمْ»، «عَلَیْهِمْ»، «تَرْمِیهِمْ»، «فَجَعَلَهُمْ» به «أَصْحَابِ الْفِیلِ» در آیه اول بازگشت دارد. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 «أَبَابِیلَ» : "ابل" دسته‌های متفرقه پرندگان 📝 «سِجِّیلٍ» : "سجل" گل سفت شده 📝 «کَعَصْفٍ مَأْکُول» : کاهی است که توسط حیوان جویده شده است. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 دشمنان اسلام و قرآن، همچون ابرقدرت‌های غیر قابل شکست، در برابر اسلام صف آرایی کرده بودند و جز به نابودی آن راضی نمی‌شدند. 📝 خداوند با اشاره به واقعه‌ی تاریخی سپاه ابرهه، فعل الهی را در بر هم شکستن آنها، یادآور می‌شود. 📝 ابتدا در آیه‌ی نخست با مخاطب ساختن پیامبر، به اجمال این مطلب مهم را یادآوری می‌کند که آیا نظر نکرده‌ای که پروردگارت با همراهان فیل چه کرد : «أَلَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِأَصْحَابِ الْفِیل» 📝 از آنجا که حضرت رسول در سال وقوع آن حادثه به تازگی متولد شده بودند و امکان رویت آن برای ایشان نبود، منظور از «أَلَمْ تَرَ» مشاهده‌ی آثار و بقایای آن واقعه است. 📝 مطلب دیگر آن که خداوند با این آیه به تقویت و حفظ رسول خدا مقابل ابرقدرت‌ها می‌پردازد. 📝 یعنی همان‌گونه که پروردگارت خانه‌ی کعبه را از شر اصحاب فیل مصون داشت، تو را نیز از هرگونه تهدید و تروری حفظ می‌کند. 📖 ۱. بیان اجمالی فعل خداوند با اصحاب فیل (آیه ۱) 📝 «اصحاب» جمع «صاحب» به معنای یار و همراه است، از این رو تعبیر «أَصْحَابِ الْفِیل» این مطلب را گوشزد می‌کند که مهاجمان، به تنهایی قدرت نداشتند و تنها از آن جهت که در کنار و همراه فیل قرار گرفته بودند، احساس افتخار و قدرت می‌کردند. 📖 ۲. بیان تفصیلی فعل خداوند با اصحاب فیل (آیات ۲ تا ۵) 📝 اولین سخن در تفصیل واقعه‌ی اصحاب فیل، خبر دادن از بی‌نتیجه ماندن نیرنگ آن‌ها در این توطئه است : «أَلَمْ یَجْعَلْ کَیْدَهُمْ فِی تَضْلِیل» 📝 از استفهام تقریری «أَلَمْ یَجْعَلْ» همانند «أَلَمْ تَرَ» این فهمیده می‌شود که سر در گمی و تباه شدن کید اصحاب فیل و نابودی آنان قطعی و مورد اقرار و تایید بوده است. 📝 در ادامه اشاره می‌کند به اینکه لشکریان الهی در نبرد با اصحاب فیل، پرندگانی بودند که خداوند آن‌ها را گروه گروه بر سر آن سپاه فرستاد : «وَأَرْسَلَ عَلَیْهِمْ طَیْرًا أَبَابِیل» 📝 «أَبَابِیلَ» نحوه‌ی ارسال پرندگان را توصیف می‌کند و به معنای جمعی و گروهی و فوج فوج است و نمی‌تواند نام آن پرندگان باشد، زیرا در صورت نام بودن، معرفه بوده و نمی‌تواند وصف برای «طَیْرًا» که نکره است، باشد. 📝 همچنین «عَلَیْهِمْ»، تسلط جنود الهی بر سپاه فیل را می‌فهماند و نکره بودن «طَیْرًا»، نیز نشانه‌ی تصغیر و برای کوچک نشان دادن پرندگان است. 📝 اسلحه‌ی این پرندگان، سنگ‌هایی کوچک از جنس گل (کلوخ) بود که بر سر همراهان فیل، می‌افکندند : «تَرْمِیهِمْ بِحِجَارَةٍ مِنْ سِجِّیل» 📝 کوچک بودن سنگ‌ها، از نکره آمدن «حِجَارَةٍ» و شیوه‌ی بحث آیات، مشخص می‌شود. 📝 سخن پایانی سوره، صحنه‌ی نابودی اصحاب فیل را نمایان می‌سازد. 📝 بدین‌گونه که در برخورد کلوخ‌ها با اصحاب فیل، آنها همچون برگ جویده شده، می‌گردیدند : «فَجَعَلَهُمْ کَعَصْفٍ مَأْکُول» 📝 آخر آن که این واقعه به نحوی اعجاز انگیز اتفاق افتاده که مورد باور همگان بود و سمبلی برای به تصویر کشیدن این سنت است که خدای متعالی از دین خود، در برابر دشمنان محافظت می‌کند و هیچ کس با هیچ قدرتی توان مقابله با او را ندارد.

. 📜 نتیجه 📝 سوره‌ی مبارکه‌ی فیل با اشاره به واقعه‌ی تاریخی نابودی سپاه ابرهه با قدرت الهی و ناکامی‌شان در تخریب کعبه، فضای تضعیف حق مداران و تقویت باطل گرایان را در هم شکسته و به رسول اکرم و طرفداران جبهه‌ی حق که توان ظاهری مقابله با دشمنان ابرقدرتشان را نداشتند، روحیه و امیدواری می‌دهد. 📝 با توجه به بیان اجمال و تفصیل واقعه‌ی اصحاب فیل و درهم شکسته شدن آنها با فعل الهی به جهت تقویت و حفظ رسول اکرم و امیدوار کردن ایشان برای به ثمر رساندن هدف، جهت هدایتی سوره، «قدرت نمایی خداوند در شکست ابر قدرت‌ها برای تقویت و حفظ رسول الله» است. 📚 ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 📚 درس‌نامه روش تدبر، حجت‌الاسلام محمدحسین الهی‌زاده. 🌺 ادامه دارد... ✅ برداشت و نشر مطالب کانال جامع شهید محمدی قرقی، با ذکر صلوات آزاد می‌باشد. 💐 اَلـلَّـهــُمَّ صـَـلِّ عَـلَـى مُـحَـمــَّدٍ وَ آلِ مُـحَـمــَّدٍ وَ عَـجِّـلْ فَرَجَــهُمْ 💐 🌷برای مشاهده یکپارچه و کامل تدبر در قرآن به وبسایت شهید محمدی قرقی مراجعه نمایید. http://pshrmq.blog.ir/1396/05/04 ☀️ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ☀️ @pshrmq‌‌

🔖 تدبر در سوره فیل @pshrmq

🎥 دوست داشتم به جای این کاخ، جلسه در مسجد بود... @pshrmq

📼 راه‌های فرار از شیطان... 🎙️حجت‌الاسلام رفیعی @pshrmq

📹 فیلم کامل بیانات رهبر انقلاب در دیدار دست‌اندرکاران کنگره ملی شهدای استان کهگیلویه و بویر احمد. ۱۴۰۳/۵/۲۴ @pshrmq

📝 تعلق و ارتباط با پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه و‌آله وسلم ▪️حجت‌الاسلام عاملی @pshrmq

📹 سخت‌ترین و مهم‌ترین آزمون در طول عمر یک انسان چیست؟ 🎙حجت‌الاسلام راجی @pshrmq

. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی قریش 📕 📝 این سوره، صد و ششمین سوره قرآن کریم می‌باشد. 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ به نام خداوند بخشنده و مهربان 📝 لإیلافِ قُرَیْشٍ ﴿١﴾ (كیفر لشكر فیل‏ سواران) بخاطر این بود كه قریش (به این سرزمین مقدس) الفت گیرند (و زمینه ظهور پیامبر فراهم شود)! (۱) 📝 إِیلافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّیْفِ ﴿٢﴾ الفت آنها در سفرهاى زمستانه و تابستانه (و بخاطر این الفت به آن بازگردند)! (۲) 📝 فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ ﴿٣﴾ پس (بشكرانه این نعمت بزرگ) باید پروردگار این خانه را عبادت كنند، (۳) 📝 الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ ﴿٤﴾ همان كس كه آنها را از گرسنگى نجات داد و از ترس و ناامنى ایمن ساخت. (۴) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی قریش از یک سیاق تشکیل شده است و چهار آیه آن در دو دسته قرار می‌گیرند. 📖 دسته اول : (آیات ۱ و ۲) 📝 آیات یک و دو که در هر دو، واژه «ایلاف» تکرار شده است. 📖 دسته دوم (آیات ۳ و ۴) 📝 آیات سه و چهارند. آیات این دسته با حرف عطف "فاء" در «فَلْیَعْبُدُوا» با آیات دسته اول در ارتباط اند. آیه چهارم، توصیف «رَبَّ» در آیه سوم است. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 «إِیلافْ» : "اءلف" جمع کردن و الفت دادن. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 با توجه به ساختار آیات سوره، تفهم جهت هدایتی سوره نیز این‌گونه انجام می‌شود : 📝 در زمان بعثت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه و‌آله‌ وسلم قریشیان ساکنان اصلی سرزمین مکه به شمار می‌آمدند. 📝 مکه نه برای کشاورزی مساعد بود و نه برای دامداری. 📝 خداوند متعال به قریشیان نعمت‌های اجتماعی همچون الفت و صمیمیت درون قبیله‌ای و الفت با قبایل دیگر و نعمت عزت و شرف به سبب وجود خانه‌ی خدا و نعمت اقتصادی و نعمت امنیت، عطا فرموده بود. 📝 ولی آن‌ها به جای عبادت خداوند متعالی، به عبادت بت‌ها روی آورده و ناسپاسی را به جایی رساندند که خانه‌ی کعبه که قداست داشت و مایه‌ی عزت قریش شده بود را به بت خانه تبدیل کردند. 📝 در چنین فضایی سوره‌ی قریش با یادآوری نعمت‌های ویژه‌ای که به قریشیان داده شده بود، نازل شد و آن‌ها را به شکرگزاری و عبادت پروردگار خانه‌ی کعبه، امر کرد. 📝 سوره به منظور دعوت به توحید در عبودیت اجتماعی پروردگار به دنبال ربوبیتش و اعطای نعمت‌های اجتماعی، این‌گونه آغاز می‌شود : 📖 ۱. نعمت وحدت و صمیمیت (آیات ۱ و ۲) 📝 همه‌ی آیات این سوره، از نظر معنایی به هم پیوسته‌اند. 📝 آیه نخست، جار و مجرور است : «لإیلافِ قُرَیْش» و چون جار و مجرور معنای کاملی ندارد، برای انس و الفت قریش، نیازمند متعلق است که با آن معنایش کامل می‌گردد و آن متعلق را باید در خود سوره جستجو کرد. 📝 با نگاه سیاقی و مقایسه‌ای به سوره، مشخص می‌شود که با فعل امر «فَلْیَعْبُدُوا» در آیه‌ی سوم، معنا کامل می‌شود. 📝 قوم قریش به خاطر انس و الفتی که پروردگار در میان‌شان به وجود آورده است، باید او را عبادت کنند. 📝 تکرار واژه‌ی «إیلافِ» در «إِیلافِهِمْ»، از یک سو نشان دهنده‌ی کثرت الفت است و از سوی دیگر، بیانگر این مطلب است که محتوای آیه‌ی دوم با آیه‌ی اول، متفاوت است. 📝 زیرا این آیه بیانگر الفت بیرونی قریش یعنی صمیمیت آنان با دیگر قبایل، در کوچ‌های زمستانی و تابستانی است : «إِیلافِهِمْ رِحْلَةَ الشِّتَاءِ وَالصَّیْف» 📝 و آیه‌ی اول به صمیمیت درون قبیله‌ای ایشان اشاره دارد. 📖 ۲. نعمت عزت و شرف، نعمت اقتصادی، نعمت امنیت (آیات ۳ و ۴) 📝 عقل سلیم و فطرت انسانی حکم می‌کرد که قریشیان به پاس این همه ناز و نعمت که به برکت خانه‌ی کعبه نصیبشان شده بود، لحظه‌ای از عبادت منعم خویش فروگذار نکند. 📝 لذا خداوند در آیه‌ی سوم، به قریش امر می‌کند که به خاطر نعمت الفت درون قبیله‌ای و بیرونی و نیز نعمت عزت و شرف که به سبب وجود خانه‌ی کعبه، به قریشیان هدیه شده بود، پروردگار خویش را عبادت کنند : «فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ» 📝 آیه‌ی پایانی از یک سو، «رَبَّ» در آیه‌ی سوم را توصیف می‌کند و از سوی دیگر دو نعمت دیگری را که پروردگار خانه‌ی کعبه، به قریش ارزانی داشته است را یادآور می‌شود. 📝 یکی نعمت غذا و نجات از گرسنگی : «الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ» و دیگری نعمت امنیت از هرچه موجب ترس است : «وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْف» 📝 تعبیر «مِنْ جُوعٍ» و «مِنْ خَوْف» بیان می‌کنند که موقعیتی فراگیر از گرسنگی و ناامنی در آن زمان و مکان وجود داشته است. 📝 که پروردگار با منت نهادن بر آنان، در شرایط گرسنگی آنان را سیر و در فضای ناامنی آنان را امنیت بخشید.