. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی توحید 📕 📝 این سوره، صد و دوازدهمین سوره‌ی قرآن کریم می‌باشد. 📝 ثواب تلاوت این سوره برابر با ثلث قرآن می‌باشد. 📝 نام‌های دیگر این سوره، اخلاص، صمد، قل هو الله احد، «نسبه الرب» (نسبت خدا) و «احدی المشقشقتین» (یکی از دو مشقشقه) است. 📝 «نسبه الرب» بدین جهت است که در این سوره، توحید ربوبی با تمام مراتب معرفی شده است. 📝 مشقشقه‌ی دیگر، سوره کافرون است که با این سوره مشقشقتان نامیده می‌شوند. 📝 و دلیل آن نیز این است که این دو سوره مرز میان شرک و توحید را مشخص ساخته و آن‌ها را از هم جدا می‌کنند، چنانکه «مشقشقه» از ماده «شقق» به معنای جدا ساختن، شکستن و شکافتن است. 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ﴿۱﴾ به نام خداوند بخشنده و مهربان (۱) 📝 قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ ﴿١﴾ بگو: خداوند، یكتا و یگانه است. (۱) 📝 اللَّهُ الصَّمَدُ ﴿٢﴾ خداوندى است كه همه نیازمندان قصد او می‌كنند. (۲) 📝 لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ ﴿٣﴾ (هرگز) نزاد، و زاده نشد. (۳) 📝 وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ ﴿٤﴾ و براى او هیچ‌گاه شبیه و مانندى نبوده است. (۴) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی توحید چهار آیه دارد. که این سوره تنها یک سیاق دارد. 📝 فعل امر «قُلْ» و مقول آن که از «هو» آغاز می‌شود و تا انتهای سوره ادامه دارد، چه «هو» مبتدا (مسندالیه) و «اللَّهُ أَحَد» خبر (مسند) برای آن است. 📝 «اللَّهُ الصَّمَدُ» خبر دوم برای «هو» است و «لَمْ یَلِدْ» توصیف «الصمد» بوده و ضمیر فاعلی آن نیز به همان «الصمد» بازگشت دارد. 📝 «لَمْ یُولَد» و «وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَد» نیز هر دو بر «لَمْ یَلِدْ» عطف شده‌اند. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 أَحَدٌ : یگانه‌ای که دومی برای او تصور نمی‌شود. 📝 الصَّمَدُ : بی‌نیاز مطلق که برطرف‌کننده همه نیازهاست. 📝 کُفُوًا : «کف» شباهت و همانندی در صفات یا خصوصیات و اینکه وجود «کف» برای خداوند فنی شده است، به این معناست که هیچ چیزی در صفات و خصوصیاتش، هیچ‌گونه مشابهت و مماثلت با خداوند ندارد. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 با توجه به ساختار آیات سوره، تفهم جهت هدایتی سوره نیز این‌گونه انجام می‌شود : 📝 این سوره در فضایی نازل گشت که تمام ادیان الهی، تحریف شده به امت‌های زیادی به انحراف کشیده شده بودند. 📝 انواع بت‌پرستی و قائل شدن فرزند برای خداوند متعالی شایع بود و مردم برای برطرف کردن حوائج خود دست نیاز به موجودات متعدد دراز می‌کردند. 📝 در این شرایط خداوند با نازل کردن سوره توحید، خدای احد و یگانه را تنها بی‌نیاز رافع نیاز دیگران معرفی کرده و با نفی صفات سه گانه‌ی زاییدن و فرزند کسی بودن و داشتن همتا، صمدیت را در پروردگار، منحصر می‌کند. 📝 آغاز شدن سوره با امر «قُلْ» نشان می‌دهد که ابلاغ این سوره به مردم باید فراتر از گفتن باشد؛ به این معنا که «ای رسول نه تنها بگو و ابلاغ کن که تبیین کن». 📝 «هُوَ» اسم است برای ذات خداوند متعالی نه ضمیر، چون ضمیر نیاز به مرجع دارد؛ ولی«هُوَ» مرجع ندارد و هرجا که بیان شود، روشن است که مقصود خداست. مفرد بودن آن نیز توحید در ذات را می‌فهماند. 📝 «اللَّهُ أَحَدٌ» تبیین کننده‌ی توحید در صفات است، 📝 زیرا اولا لفظ جلاله‌ی «اَللَّهُ» اسم علم جامع همه‌ی صفات کمال و جمال است؛ به این معنا که فقط اسم خداست که همه‌ی صفات الهی به آن نسبت داده می‌شود؛ اما خودش صفت برای چیزی واقع نمی‌شود. 📝 ثانیا «أَحَدٌ» همچون واحد از مصدر «وحد» گرفته شده است؛ با این تفاوت که «أَحَدٌ» برخلاف «واحد» بر چیزی اطلاق می‌شود که نه در واقع و نه در ذهن، کثرت پذیر نیست، از این رو قابل شمارش نبوده، دوم و سوم ندارد. 📝 این بدان معناست که صفات حق تعالی، عین ذات اوست و میان ذات و صفات حق تعالی، دوگانگی وجود ندارد و این ذاتی که جامع تمام صفات است : «اَللَّهُ»، یکتاست : «أَحَدٌ». 📝 بعد از بیان این مقدمه که خداوند، احد و یگانه است، «اَللَّهُ» را به عنوان تنها بی‌نیاز رافع نیاز دیگران : «الصَّمَدُ»، معرفی می‌کند. 📝 «الصَّمَدُ» وصف دیگر «اَللَّهُ» است که همراه شدن آن با "ال"، انحصارش را برای پروردگار می‌رساند : «اللَّهُ الصَّمَدُ». 📝 صمد، مولایی است که همه برای رفع نیاز، به سوی او روی می‌آورند، در حالی که خود او بی‌نیاز مطلق است، زیرا لازمه‌ی رافع نیاز دیگران بودن، بی‌نیازی خود است.

. 📝 برخلاف غنی که فقط به معنای بی‌نیاز است، پس ممکن است کسی بی‌نیاز (غنی) باشد، اما رافع نیاز (صمد) نباشد. 📝 از آن جا که رفع نیاز از صفات فعل است، «الصَّمَدُ» توحید در افعال را می‌رساند. 📝 در ادامه برای تاکید بیشتر بر توحید در صمدیت برای خداوند، سه نفی آمده است، زیرا وجود آنها در پروردگار، با انحصار صمدیت در او متعارض است. 📝 آن سه نفی عبارتند از : ۱. خداوند فرزندی ندارد که آن فرزند، صمد باشد : «لَمْ یَلِدْ» ۲. پدری ندارد که آن پدر، صمد باشد : «وَلَمْ یُولَد» ۳. همتایی نیز ندارد که آن همتا، صمد باشد : «وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوًا أَحَدٌ» 📜 نتیجه: 📝 این سوره از سوره‌های یک جمله‌ای است که از فعل امر «قُلْ» و مقول قول تشکیل شده است. 📝 ابتدا با بیان این مقدمه که خداوند، احد و یگانه است، «اللَّهُ» را به عنوان تنها بی‌نیاز رافع نیاز دیگران : «الصَّمَدُ» معرفی می‌کند. 📝 محتوای آیات بعدی در جهت تکمیل معنای «الصَّمَدُ» است که صفات سه گانه‌ی زائیدن و فرزند کسی بودن و داشتن همتا را از خدا نفی می‌کند، زیرا وجود آنها در پروردگار با انحصار صمدیت در او متعارض است. 📝 بر این اساس با توجه به وجود اصل سخن در مقول قول و بودن مطلب اصلی سوره، پیرامون صمدیت خداوند، جهت هدایتی سوره، «توحید در صمدیت پروردگار» است. 📚 ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی. 📚 درس‌نامه روش تدبر، حجت‌الاسلام محمدحسین الهی‌زاده. 🌺 ادامه دارد... ✅ برداشت و نشر مطالب کانال جامع شهید محمدی قرقی، با ذکر صلوات آزاد می‌باشد. 💐 اَلـلَّـهــُمَّ صـَـلِّ عَـلَـى مُـحَـمــَّدٍ وَ آلِ مُـحَـمــَّدٍ وَ عَـجِّـلْ فَرَجَــهُمْ 💐 🌷برای مشاهده یکپارچه و کامل تدبر در قرآن به وبسایت شهید محمدی قرقی مراجعه نمایید. http://pshrmq.blog.ir/1396/05/04 ☀️ كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَ لِيَتَذَكَّرَ أُولُو الْأَلْبَابِ ☀️ @pshrmq‌‌

🔖 تدبر در سوره توحید @pshrmq

🎥 پیامبر منطقه محروم بشاگرد را می‌شناسید؟ @pshrmq

📼 شبیه امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف... 🎙️حجت الاسلام ماندگاری @pshrmq

🌸 رهبر انقلاب: «درست‌کرداری حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه وآله وسلم) بود که جناب خدیجه را شیفته‌ی او کرد» ۷۹/۲/۲۳ 📽 انتشار ویدئو | به مناسبت دهم ربیع؛ سالروز ازدواج حضرت محمد و حضرت خدیجه سلام‌الله علیهما @pshrmq

📝 برای رسیدن به آرامش ▪️حجت‌الاسلام نظافت @pshrmq

🎥 راز رسیدن به آرامش... 🎙استاد قرائتی @pshrmq

. 🇮🇷 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ 🇮🇷 🔏 تدبر در قرآن 🔏 @pshrmq 📕 تدبر سوره‌ی کافرون 📕 📝 این سوره، صد و نهمین سوره‌ی قرآن کریم می‌باشد. نام‌های دیگر این سوره، «جحد» (انکار کردن) و «مشقشقه» یا «احدی المشقشقتین» (یکی از دو مشقشقه) است. 📝 مشقشقه‌ی دیگر، سوره توحید است که با این سوره مشقشقتان نامیده می‌شوند و دلیل آن نیز این است که این دو سوره مرز میان شرک و توحید را مشخص ساخته و آنها را از هم جدا می‌کنند، چنانکه «مشقشقه» از ماده «شقق» به معنای جدا ساختن، شکستن و شکافتن است. 📝درباره فضیلت این سوره روایات فراوانى نقل شده که حاکى از اهمّیّت محتواى آن است، از جمله: در حدیثى از پیغمبر اکرم صلى‌الله‌علیه وآله وسلم نقل شده که فرمودند: «کسى که سوره «قُل یا أیّها الکافرون» را بخواند، گویى ربع قرآن را خوانده و شیاطین طغیانگر از او دور مى‌شوند و از شرک پاک مى‌گردد و از وحشت (روز قیامت) در امان خواهد بود». 📜 گام اول : قرائت و ترجمه سوره 📝 بِسْمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحْمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ به نام خداوند بخشنده و مهربان 📝 قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ ﴿١﴾ بگو: اى کافران! (۱) 📝 لا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ ﴿٢﴾ آنچه را شما مى‌پرستید من نمى‌پرستم. (۲) 📝 وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ ﴿٣﴾ و نه شما آنچه را من مى‌پرستم مى‌پرستید، (۳) 📝 وَلا أَنَا عَابِدٌ مَا عَبَدْتُمْ ﴿۴﴾ و نه من آنچه را شما پرستش کرده‌اید مى‌پرستم، (۴) 📝 وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ ﴿۵﴾ و نه شما آنچه را که من مى‌پرستم پرستش مى‌کنید؛ (۵) 📝 لَکُمْ دِینُکُمْ وَلِیَ دِینِ ﴿۶﴾ (حال که چنین است) آیین شما براى خودتان، و آیین من براى خودم! (۶) 📜 گام دوم تفهم ساختار سوره 📝 سوره مبارکه‌ی کافرون با شش آیه، از یک سیاق و سه مجموعه تشکیل شده است. 📖 دسته اول : آیات ۱ تا ۳ 📝 آیه دوم مقول قول امر «قُلْ» در آیه اول است و آیه سوم عطف به آن. 📖 دسته دوم : آیات ۴ و ۵ 📝 این آیات به هم معطوف‌اند و آیه چهارم نیز عطف به دسته اول است. 📖 دسته سوم : آیه ۶ 📝 آیه ششم با ضمیر خطاب "کم" در «لَکُمْ» با آیات پیشین در ارتباط است، چه مخاطب همان کافران‌اند که آیات سوره خطاب به آنهاست. 📜 گام سوم : تفهم کلمه‌ها و جمله‌های مشکل 📝 «أَعْبُدُ» : عبادت می‌کنم، در اصل به معنای نهایت خواری در برابر مولای خود، همراه با اطاعت از اوست. 📜 گام چهارم : تفهم جهت هدایتی سوره 📝 با توجه به ساختار آیات سوره، تفهم جهت هدایتی سوره نیز این‌گونه انجام می‌شود : 📝 کافران پس از آزمودن راه‌های مختلفی همچون تشویق، تهدید، آزار و اذیت و نگرفتن نتیجه در مقابله با شخص پیامبر و دین اسلام، نقشه‌ی سازش کارانه‌ی کنار آمدن با دین پیامبر و رفع اختلافات را طراحی کردند. 📝 در چنین شرایطی سوره‌ی کافرون نازل گشت و در سه بند، در مقابل شرک کافران، بر توحید عملی خداوند (توحید عملی در عبودیت پروردگار) تاکید کرد. 📝 سوره‌ی کافرون این گونه با خطاب به پیغمبر نسبت به کافران آغاز می‌شود : «قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ». 📝 آغاز شدن سوره با امر «قُلْ» به بیانی که در سوره‌های مشابه گفته شد، نشان می‌دهد که ابلاغ این سوره به مردم باید فراتر از گفتن باشد. 📝 به این معنا که «ای رسول! نه تنها بگو و ابلاغ کن که تبیین کن» و در عمل توحید در بندگی پروردگار را به کافران نشان بده. 📝 همچنین اشاره شد که عمده‌ی آیات مربوط به بیان مسائل اعتقادی، این‌گونه آغاز می‌شود. 📝 در این سوره نیز خداوند با مخاطب قرار دادن رسول خود، به ایشان امر می‌کند که با توجه به مطالبه‌ی کافران (کافر به رسول الله نه الله) به آنان بگو «یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ» در آیین اسلام جایی برای سازش‌کاری و هم‌گرایی در معبود، نوع و روش عبادت وجود ندارد. 📖 ۱. توحید در معبود (آیات ۲و۳) 📝 ابتدا در مقابل تعدد معبودها، توحید در معبود بیان شده است که آن چه را شما می‌پرستید (بت‌ها و هر چیز غیر از خدای یگانه را)، نمی‌پرستم : «ِلا أَعْبُدُ مَا تَعْبُدُونَ» 📝 همان‌گونه که شما هم آن چه را من می‌پرستم (خدای یگانه و معبود واحد را) نمی‌پرستید : «وَلا أَنْتُمْ عَابِدُونَ مَا أَعْبُدُ» 📝 دلیل این برداشت، موصوله بودن "ما" در آیات دوم و سوم است که مفعول برای فعل «أَعْبُدُ» و اسم فاعل «عَابِدُونَ» در آیات دوم و سوم است. 📝 بنابراین از این دو آیه فهمیده می‌شود که یکی از پیشنهادهای سازش‌کارانه‌ی کافران این بود که ای رسول! اگر تو معبودهای ما را بپرستی، ما نیز خدای تو را می‌پرستیم که این آیات، هر دوی آن‌ها را نفی کرده است. 📖 ۲. توحید در نوع عبادت (آیات ۴و۵) 📝 توحید در نوع عبادت پروردگار، رویکرد دیگری است که در آیات چهارم و پنجم در مقابل جعلی بودن نوع عبادت کافران آمده است.