#آموزش_مقامات_الحان_قرآن_کریم_به_صورت_متنی
آموزش مقام صبا در قرائت قرآن
1 - معنای لغوی : صبا، به معنی نسیم صبجگاه و نام آهنگی از آهنگهای موسیقی است.
2 - گستردگی و پیشینه : این مقام در عراق به منصوری معروف است. چرا که برخی آن را به منصور خلیفه عباسی، و به قولی دیگر، منصور زلزال (همزمان دولت عباسی) نسبت میدهند.
3 - کیفیت آهنگ : صبا، مجموعهای از آهنگهای حزین میباشد، و گذشتهای را به تصویر میکشد که انسان آن را از دست داده و از جمله مقامهای محزون و دلنشین است که زیبایی و روح خاصی به قرائت میدهد. پردهی صوتی مناسبی که برای این مقام میتوان درنظر گرفت توسط و اوج است که باعث نمود بیشتر الحان آن میشود. روند آن کاملاً لطیف، ملایم و روان است و هرنوع تکلف در اجرای آن از تاثیراتش میکاهد. این مقام بسیار حزین، تیز، رسا و اثرگذار است، پیچیدگی کمتری نسبت به دیگر مقامها دارد.
دانلوددرادامه مطلب:
4 - موضوع آیات : آیاتی که دارای «حالت، خوف، خشوع، توبه، انابه، مغفرت، ندامت، استغاثه، سوز، اندوه، حسرت، تضرع درد و رنج مظلوم و احوالات قیامت و امثال» آن و همچنین آیات «مشرکین، کفار و اصحاب شمال و معاد» همچنین آیات «عبرت، سرانجام گنهکاران و ذکر نعمتهای الهی» را میتوان با این مقام تلاوت نمود.
5 - تاثیرات : استفاده از نغمات این مقام با عنایت به معنا و مفهوم، حال و هوای ملکوتی و روحانی را بر شنونده حاکم میسازد. این مقام حزن زایدالوصفی در انسان ایجاد مینماید و حالت هشدار، بیدارباش دارد. برخی گوشههای آن تاثیر شدیدی در قاری به وجود میآورد و حالت خوف و اندوه ایجاد میکند. این نغمه انسان را دعوت به کنکاش در گذشته میکند و همچون جوانی بیدار، انقلابی در درون ایجاد مینماید، و توجه به بازگشت را یادآوری مینماید. اساتید لحن گفتهاند، هرکس میل بازگشت در او بیشتر باشد، این مقام را محزونتر و بهتر ایجاد میکند.
6 - جایگاه اجرا : صبا روش بسیاری از قراء در تلاوت است، اکثر قراء آن را با مقامهای حجاز، عجم و چهارگاه در تجانس میدانند و معمولاً پس از بیات و حجاز آن را اجرا مینمایند.
7 - گوشهها و نغمههای فرعی : بعضی قراء پس از اجرای این مقام و مراحل اول و دوم آن، در مرحلهی سوم از عجم، به جای جوابالجواب استفاده مینمایند. زیرشاخههای معروف آن تقطیع و عجم است، قسمت اعظم زیرشاخهی تقطیع «رمل» میباشد که در مقام سگاه و صبا از آن استفاده میشود. درمورد زیرشاخهی عجم عدهای معتقدند که مقام عجم به صورت مستقل وجود ندارد و فقط در حد همین زیرشاخه است و برخی دیگر عجم را یک مقام مستقل دانستهاند و آن را جدای از این زیرشاخه میدانند. همچنین نغمههای فرعی «بوسیلک و صبا، زمزم» را می توان نام برد.
8 - قاریان برتر : از مصطفی اسماعیل و عبدالباسط میتوان به عنوان اساتیدی که در اجرای این مقام، و زیرشاخهی عجم آن، مهارت فوقالعادهای دارند نام برد. و همچنین اساتیدی چون منشاوی، شعبان صیاد، محمد رفعت، حصان، کامل یوسف را میتوان نام برد. در این مقام تلاوت سورههای احزاب، طبلاوی و هود عبدالمنعم طوخی مشهور میباشد.
9 - وزنهای لحنی : همچنانکه نظم دارای وزنهای خاصی است بعضی از اساتید برای الحان موسیقیایی نیز وزنهایی قائل هستند که در این مجموعه تحت عنوان وزنهای لحنی بررسی شده است و البته بسیاری از اساتید قائل به این وزنها نمیباشند.
🆔 @Ttttar
#آموزش_مقامات_الحان_قرآن_کریم_به_صورت_متنی
آموزش مقام سه گاه در تلاوت قرآن
1 - معنای لغوی : ریشهی این کلمه فارسی بوده و نام لحنی از الحان موسیقی ایرانی و نامنوایی از موسیقی است.
2 - گستردگی و پیشینه : عدهای بهترین جایگاه این مقام را در آذربایجان، و اهل آن را بهترین اجراءکنندگان این مقام میدانند و معتقدند که به مرور زمان این مقام در همهی سرزمینها به خصوص در میان عربزبانان جایگاه و موقعیتی خاص برای خود کسب نموده است تا آن جایی که امروزه یکی از مقامات اصلی در میان الحان قرآن کریم است.
دانلوددرادامه مطلب:
3 - کیفیت آهنگ : سهگاه تنها مقامی است که نسبت به سایر مقامها حالت تهییج و تطریب دارد در این مقام نوعی شور و هیجان و جهش وجود دارد که درصورت تطابق صحیح و به جا با مفهوم و معنای آیات زیبایی دوچندان دارد این مقام دوست داشتنی بوده و برای انسان هیجان ایجاد میکند. برخی گوشههای آن حالت امید و رجاء معنوی دارد و برخی دیگر حزنی معنوی در نفس به وجود میآورد.
4 - موضوع آیات : غالباً این مقام در آیات «رحمت، شادی، فرح، بشارت، امید، رجاء، مفاهیم عشق، وعدههای الهی، مغفرت، صفات مومنان، پیروزی، اجابت دعا و اصحاب یمین» آورده شده است.
5 - تاثیرات : الحان مقام سهگاه آرامشبخش و باعث لذت روح و جان است و غمها را میزداید و ریتم آن به گونهای است که حالت استهزاء، عتاب، خطاب، تمسخر و سرزنش را در ذهن شنونده تراوش و منقوش میکند. همچنین حلاوت و شیرینی آن برانگیزندهی حس محبت، عشق و سوزدل است.
6 - جایگاه اجرا : این مقام غالباً قبل و بعد از چهارگاه و حجاز و بعد از رست قابل اجرا میباشد و همچنین پس از عجم و نهاوند نیز خوانده شده است.
7 - گوشهها و نغمههای فرعی : این مقام یکی از دستگاههای اصلی موسیقی در ایران بوده و گوشههای «مویه، زابل، مخالف و مطلوب» در آن استفاده میشود. همچنین گوشهی «رمل» نیز در آن استفاده میگردد و باز هم از نغمات فرعی آن میتوان به «شوقافزا وشوقآور» اشاره نمود. از دیدگاه اساتید لحن گوشههای دیگری از جمله دستگاه «هزام» که استاد مصطفی اسماعیل در تلاوت سورههای لقمان، نازعات و علق خوانده است را میتوان نام برد.
8 - قاریان برتر : رفعت، شعشاعی، مصطفی اسماعیل، منشاوی، شحات انور و نیز استاد غلوش میباشند.
9 - وزنهای لحنی :
قرار
مفاعلن، مفتعلن، مفاعلن
جواب
متفاعلن، متفاعلن، متفاعلن
جوابالجواب
متفاعلن، متفاعلن، فعلاتن.
🆔 @Ttttar
#حدیث_روز
✳ امام على عليه السلام:
قطع اميد كردن، آزادى دوباره است.
اليَأسُ عِتقٌ مُجَدَّدٌ
غررالحكم حدیث756
امام زين العابدين عليه السلام:
تمامِ خوبى را ديدم كه در قطع اميد كردن از آنچه مردم دارند، گرد آمده است. هر كس در هيچ چيزى به مردم اميد نبندد ( هيچ چشمداشتى نداشته باشد) و كار خود را در همه امورش به خداوند عزّوجلّ وا گذارد، خداوند عزّوجلّ در هر چيزى او را اجابت مى كند
رَأَيتُ الخَيرَ كُلَّهُ قَدِ اجتَمَعَ في قَطعِ الطَّمَعِ عَمّا في أيدِي النّاسِ ، ومَن لَم يَرجُ النّاسَ في شَيءٍ ، ورَدَّ أمرَهُ إلَى اللّهِ عزّو جلّ في جَميعِ اُمورِهِ ، استَجابَ اللّهُ عزّ و جللَهُ في كُلِّ شَيءٍ
{الكافی ج2 ص148}
🆔 @Ttttar
#آموزش_مقامات_الحان_قرآن_کریم_به_صورت_متنی
آموزش مقام نهاوند در تلاوت قرآن
1- معنای لغوی : در لغت، نهاوند نام یکی از شهرهای ایران و همچنین نام شعبه یا نام پردهای از موسیقی آورده شده است.
2- گستردگی و پیشینه : نهاوند به عنوان یکی از قدیمیترین و زیبا و دلانگیزترین سبکهای موسیقی سنتی ایران است. این مقام همنام یکی از شهرهای ایران میباشد. در الجزایر به عنوان «دهاوی» و در ترکیه به اسم «بوسلیک یا فرحافزا» شناخته شده است. البته درمورد خواستگاه این مقام دو نظریه وجود دارد. عدهای آن را از کشور ایران، و عدهای دیگر خاستگاه آن را کشور هند میدانند این مقام به «نهوند» نیز مشهور است.
3- کیفیت آهنگ : نهاوند یکی از مقامهای متعادل و قابل مانور، دارای ماهیتی لطیف و منعطف از نظر لحنی بوده، و ظرافت و لطافت ویژهای را طلب میکند. به طوری که نه لحن خیلی خفیف از آن استنباط میگردد. بلکه ترکیبی از آنهاست. نهاوند نه مانند صبا و حجاز و رست دارای ریتم، لحن سنگین، بلند، موکد و گرم است و نه مانند سهگاه مهیج و محرک، بلکه میانهای از این مقامات میباشد و همچون دانهی مروارید در مقامات دیگر خودنمایی میکند.
دانلوددرادامه مطلب
4 - موضوع آیات : بهترین محل تلاوت آیات با این مقام داستانهای قرآن است. همچنین آیات توحید صفات الهی، نبوت خاصه، احکام و عبادات، اصحاب یمین و مومنین، اخلاق، پند، اندرز، حمد و ثنا، نقل اخبار، تحسین و تانی و صبر را نیز میتوان با آن تلاوت نمود.
5 - تاثیرات : مقام نهاوند مقامی بسیار لطیف و مانند نسیم سحرگاهان صورت شبزندهداران را نوازش میکند. برخی گوشههای آن حالت محبت و سرور و بهجت در نفس ایجاد میکند.
6 - جایگاه اجرا : این مقام با نغمیی رست و چهارگاه تجانس داشته و معمولاً پس از حجاز و سهگاه و صبا به این مقام منتقل میشوند.
7 - گوشهها و نغمههای فرعی : به واسطهی گستردگی و زیر نغمههای درون مقامی، قاری به راحتی میتواند در این مقام مانور داده و پردههای متعدد را در آن اجرا نماید. خصیصههای دیگر آن قابلیت ترکیبپذیری است. از مقامات فرعی آن میتوان به »نکریز» اشاره نمود و همچنین نغمههای «بوسیلک – سلطانی یا عشاق، فرحزا و حصار» را نیز جزء این مقام دانستهاند.
8 - قاریان برتر : تلاوتهای استاد مصطفی اسماعیل خصوصلً در سورهی مبارکهی بقره. همچنین تلاوت سورهی مبارکه سباء توسط استاد منشاوی را میتوان از تلاوتهای برتر این مقام به حساب آورد.
#پرسش
آیا استاد منشاوی ترتیل با مقام نهاوند دارند؟
استاد منشاوی در ترتیل خود از مقام نهاوند استفاده نکرده اند. بصورت ترکیبی و ابداعی استفاده کرده اند:
نهاوند + بیات —> نهاوند صغیر
دلایل مختلفی برای این امر آورده شده است که به دلیل سلیقه ای بودن، هیچ کدام موثق نیستند.
🆔 @Ttttar