🍂 مناسبات علم و دین در ایران
▫️ آشنایی ایرانیان با اندیشههای غربی
آغاز آشنایی ایرانیان با اندیشهها و تحوّلات جدید غرب در قرن نوزدهم میلادی بوده است. این زمان مصادف با دوران فتحعلیشان در قرن سیزدهم شمسی میباشد. پس از شکست ایرانیان از روسها، آنان به خود آمده و متوجّه میشوند که غرب بسیار پیشرفته شده است. در این جنگ روسها از ابزاری همچون توپ استفاده کرده و پیروز شده بودند؛ بنابراین ایرانیان برای جبران عقبماندگی علمی خود عدّهای را عازم تحصیل در غرب کرده و بهتدریج گفتمانی در بین روشنفکران شکل میگیرد که به دنبال ترقّی خواهی برای جبران عقبماندگیهاست.
برخی از اعزامشدگان به غرب تحت تأثیر اندیشههای مغرب زمینیان قرارگرفته و به اشتباه چنین تصوّر میکردند که علّت پیشرفتهای غرب روی گرداندن آنان از دین بوده است. در آثار برخی اعضای گفتمان ترقیخواه میتوان رگههای مخالفت با دین را بهوضوح یافت که در اثر مرعوب شدن در مقابل اندیشههای غربی است. میرزا صالح شیرازی، تقی زاده و کمی بعد کسروی را میتوان از جمله روشنفکرانی دانست که تحت تأثیر پیشرفت و دانشهای غربی آراء و اندیشههای دین ستیزانه ای از خود بروز دادهاند. در حقیقت این دسته در حل تعارضهایی که میان علم و دین پیش آمده بود جانب علم را گرفته و به دین بدبین شده بودند.
▫️مهندس بازرگان و تلاش ناکام در تلفیق علم و دین
اما بحث تعارض علم و دین و یافتن راهحلی برای آن در هیچیک گفتمانهای دیگر به اندازهی آنچه مهندس مهدی بازرگان دنبال کرده است دیده نمیشود. او در سال ۱۲۸۶ در تهران متولد شد و تحصيلات ابتدايی را در مدرسه سلطانيه تهران و متوسطه را در دارالمعلمين مركزی به پايان رسانید و در سال ۱۳۰۶ جزء اولين گروه محصلين ممتاز كشور، برای تحصيل به فرانسه اعزام شد. در سال ۱۳۱۳ پس از ۷ سال تحصيل در فرانسه به كشور بازگشت.
وی تلاش بسیاری در تفسیر دین بر اساس پیشرفتهای علمی و آشتی میان آنها داشت. برای نمونه او «تکامل را بزرگترین آیه از آیات خداوند میداند. انرژی را مبدأ و معاد ماده میداند. در جایجای آثارش از قوانین ترمودینامیک برای اثبات اراده در هستی، فراتر از ماده و انرژی، کمک میگیرد. بین دعا و کاتالیزورهای شیمی و هورمونهای بیولوژیک مشابهتهایی ایجاد میکند. نفخه صور را شبیه فوران انرژی و آتش سوزان را، انرژی تنزل یافته مینامد. ملائک را نیروها و قوای هستی و شیطان را میکروب معرفی میکند. به دنبال توجیهات علمی برای آب کر و فرمول شیمیایی برای نجاسات و میزان ازت در ادرار میگردد. نجس بودن کفار مشرک در رسالههای شرعیات را با تکلیف به عدم رعایت قواعد بهداشتی کتب دینی ارتباط میدهد. یا در توجیه تیمم به کشف پنیسیلین از خاک اشاره میکند و نجس بودن خوک و سگ را به بیاعتنایی آنها به میکروبهایی که برای انسان مضرند ارتباط میدهد و...»
بازرگان همچنین با تألیف کتاب باد و باران در قرآن تلاش کرده بود تا هماهنگی میان دین و علوم جدید را نشان دهد. آثار دیگری از او مانند عشق و پرستش و توحید، طبیعت و تکامل مملو از بهکارگیری اصطلاحات علمی برای تفهیم مفاهیم و قواعد و مناسباتی است که دین برای روشن کردن روابط خدا، انسان و طبیعت بیان کرده است. از محوریترین اندیشههای بازرگان طرح نظریه تکامل در سراسر عالم و دین و ایمان و معتقدات است! بازرگان در شرح قانون آنتروپی و تزاید آن در طبیعت به قانون طبیعت اشاره کرده و این دو قانون، یعنی آنتروپی و تکامل را تعبیر قرآنی یحیی و یمیت و یمیت و یحیی میداند.
📎مطالب منسجم و مرتبط با این نوشتار را ببینید ▫️ اینجا▫️
☘️ بخشی از سخنرانی حجت الاسلام امین شمشیری در سلسله جلسات آسیبشناسی دینپژوهی تجربی.
🆔 @revaghe_marefat
🆔 @revaghe_marefatماه مبارک رمضان.mp3
زمان:
حجم:
4.92M
🌱 خدایا! ما بندگان ضعیف هستیم، ما بندگانی هستیم که هیچ نداریم، #ما_هیچیم_و_هر_چه_هست_تویی
. ما اگر چنانچه خلاف میکنیم نادانیم، تو بر ما ببخش. تو ما را به این #ماه_مبارک_رمضان وارد کن به طوری که با رضای تو وارد بشویم در او. خدایا! تو ما را لیاقت بده که در این مهمانی که از ما کردی بهطور شایسته وارد بشویم.
🆔 @revaghe_marefat
🆔 @revaghe_marefatهویت غیبیه.mp3
زمان:
حجم:
1.23M
🎙بشنوید |بخشی از تدریس حجت الاسلام شمشیری |هویت غیبیه و مقام ذات در عرفان اسلامی و کلام
🌐بازگشت به متن اصلی
🆔 @revaghe_marefat
🌱علامت صحّت طريق
✨علامه طهرانی رحمه الله علیه:
علامت صحّت طريق اين است كه: انسان در باطن و نفس خودش ببيند #ميلش_به_عالم_معنا و حقيقت و عالم نور و پاكى و صدق و خلوص بيشتر است؛ و نسبت به عالم كثرت و دار غرور و اعتبارات و مصلحت انديشى هاى بى خود و جنگ و نزاعى كه ميان نفوس است براى اينكه بر يكديگر غلبه كنند و هريك ديگرى را مى كوبد تا مقام خودش بالاتر برود و مال زيادترى به دست آورد، #تنفر داشته باشد.
علامت صحّت طريق اين است كه #توجه_انسان_به_آن_عالم_زيادتر_بشود و از اين عالم همواره پهلو تهى كند و قبل از اينكه موت برسد، انسان مستعدّ شود، يعنى حركت كند بهسوی عالم مجرّدات، حركت كند بهسوی عالم قدس و عالم خلوص، اين علامت صحّت طريق است...
📖 آيين رستگارى ؛ صص 62 و 63.
https://eitaa.com/revaghe_marefat
🌱 بسم الله الرحمن الرحیم. دو معلم و شخصیت کم نظیر اسلام که اولین بار مرا #اندیشیدن_و_فهم_قرآن_و_عترت آموختند. کمترین میزان سپاسگزاری و وظیفهام آن است که هر روز با کمال احترام فاتحهای به روح ملکوتی آنان تقدیم نمایم.
✨معلمانِ حقیقی روزتان مبارک
🌾 امین شمشیری 12/ 2 / 99
🆔 @revaghe_marefat