عشق و عرفان : (قسمت سیزدهم) شرح هفت شهر عشق عطار نیشابوری منزل اول طلب: ادامه... «مقام طلب» و به تعبير بعضى از عرفا «وادى طلب »مقام بسيار بلند، و وادى بسيار پرفراز و نشيب، و در عين حال، بسيار پر بركت است. بعد از توبه و بازگشت، آنچه براى سالك صادق اهميت اساسى دارد، مسئله «طلب» و جديت در مقام طلب است. مىشود گفت، بعد از توبه و بازگشت، همه مسائل در «طلب» به معنى كلمه نهفته است.«طلب» بمعنى كلمه، همه مسائل را در بر دارد.همه آنچه در سفر الى الحق ضرورت دارد، در «طلب» به معنى كلمه، با وضوح كامل براى طالب صادق روشن مىشود، و او به خوبى مىفهمد و مىيابد كه چه بايد بكند، و چطور بايد باشد. اگر حقيقت «طلب» در درون سالك و در دل او به تحقق برسد، يعنى اگر به معنى كلمه طالب باشد، با اشارتهاى ربوبى به آنچه بايد بكند، و به آنچه بايد بشود، به روشنى هدايت مىگردد، و قدم به قدم خداى متعال او را راهنمايى مىفرمايد، و وظيفه او را على الاتصال به او نشان مىدهد. و به بيانى، تا حصول مقصد، و تا وصول به مقصود، دست او را مىگيرد و پيش مىبرد، و لحظهاى او را ترك نمىفرمايد.داشتن «طلب» به معنى كلمه، چيزى ساده اى نيست و به آسانى به دست نمىآيد، بايد اين مهم را از خداى متعال تمنا كرد. و بايد با تضرع از او خواست كه به لطف عنايت خود منت بگذارد و «طلب» دهد.در هر صورت، آنچه بعد از توبه و بازگشت براى يك سالك ضرورى مىباشد، داشتن طلب است. او بايد طلب داشته باشد، و در طلب حضرت مقصود برآيد. و بايد به اين حقيقت توجه كند كه اگر طالب جدى نباشد، و اگر «طلب» در دل او به تحقق نرسد، و وقتى به باطن خويش مراجعه مىكند، خود را به معنى كلمه «طالب» نيابد، هرگز در اين سفر موفق نخواهد بود. بايد نظر او بر اين باشد كه آيا «طلب» دارد، يا نه؟ آيا خود از خود قبول مىكند كه «طالب» است، يا نه؟ و آيا او كه توبه نموده و بازگشت كرده است، طلب را آغاز نموده است؟ و شب و روز بدون سستى و كسالت ،و بدون شک و ترديد، خود را «طالب» مىيابد؟ و درد «طلب» در خود مىبيند، يا نه؟ منگر اندر نقش زشت و خوب خويش بنگر اندر عشق و بر مطلوب خویش منگر اين را كه حقيرى يا ضعيف بنگر اندر همت خود ای شریف تو به هر حالى كه باشى مىطلب آب مىجو دائماً اى خشك لب (دفتر سوم مثنوى) بسيار بوده اند و هستند كسانى كه به فكر سلوك افتاده و توبه و بازگشت هم نموده اند و تا حدودى مجاهدتهاى عبودى را هم شروع كرده و ادامه داده اند، و خود راسالك الى الله هم دانسته اند، وليكن به لحاظ نداشتن طلب جدى در اين سفر آنچنان كه بايد، موفق نگشتهاند خود اينها اگر به باطن خويش مراجعه كنند، و منصفانه به بررسى درون خويش بپردازند، به خوبى مىيابند كه «طالب» به معنى كلمه نيستند و «طلب» جدى ندارند، و به بيانى، درد طلب به دل آنان راه نيافته است، و اين چنين نبوده و نيستند كه حضرت حق براى آنان «مطلوب» و «مقصود» شده باشد، و حقيقتاً او را بخواهند، و دردمند باشند. اينها اگر دقت كنند، مىيابند كه سلوك آنان مبتنى بر درد «طلب» نيست، و لقاء حق و شهود وجه او مطلوب دل آنان نشده است.اگر اينان تعمق كنند، به وضوح مىفهمند كه چرا در اين راه موفق نشده و نمىشوند؟ يعنى مىفهمند كه «طلب» نبوده، و يا لااقل، آنچنان كه بايد «طلب» وجود نداشته است. و نيز مىفهمند كه اگر «طلب» بود، و اگرآنان «طالب» جدى بودند، در سلوك خويش موفق مىشدند. ادامه دارد...