💠
شتاب چین برای سلطه بر آینده هوش مصنوعی؛ راهبرد صنعتی یک ابرقدرت دیجیتال
/
نیویورکتایمز/
🔹چین با بهرهگیری از سیاست صنعتی متمرکز و سرمایهگذاریهای عظیم دولتی، به سرعت در حال کاهش فاصله فناورانه با ایالات متحده در حوزه هوش مصنوعی است. پس از محدودیت دسترسی چین به سیستمهای پیشرفته شرکت OpenAI در سال گذشته، شرکتهای چینی نظیر DeepSeek، علیبابا و هواوی با توسعه مدلهای متنباز (Open-Source) بومی، توانستهاند جایگاه قابل توجهی در میان پیشرفتهترین سیستمهای جهان کسب کنند.
🔹دولت چین با رویکردی مشابه به موفقیتهایش در صنایع خودروی برقی و انرژی خورشیدی، اکنون زنجیره کامل فناوری هوش مصنوعی را مورد حمایت قرار دادهاست؛ از تراشهها و مراکز داده تا توان محاسباتی، سرمایه انسانی و منابع دادهای. بودجههایی در حدود ۸.۵ میلیارد دلار برای استارتاپهای نوپا و ۱۰۰ میلیارد دلار برای صنعت نیمههادیها در یک دهه گذشته اختصاص یافته است.
🔹همزمان، دولت با ایجاد زیرساختهای فیزیکی مانند شهرکهای فناورانه (مانند Dream Town در هانگژو) و آزمایشگاههای دولتی همکاریمحور، بستری برای رشد نیروی متخصص و تحقیق در کنار شرکتهای بزرگی همچون ByteDance و Baidu فراهم کردهاست.
🔹نکته کلیدی در راهبرد چین، توسعه سیستمهای هوش مصنوعی بر بستر اطلاعات کنترلشده و مورد تایید دولت است؛ همچون کورپوس «ارزشهای جریان اصلی» که مبتنی بر منابع رسانهای رسمی طراحی شده و برای آموزش مدلها استفاده میشود. با وجود کارآمدی این مسیر، ضعف در چابکی در برابر تغییرات سریع فناوری (مانند جهش ناگهانی هوش مصنوعی مولد) و کمبود توان رقابتی برخی تراشههای داخلی با محصولات شرکتهایی چون Nvidia، از چالشهای عمده این راهبرد بهشمار میروند.
🔹با این حال، حرکت چین به سوی متنبازسازی هوش مصنوعی نهتنها به رشد داخلی سرعت بخشیده، بلکه نقش ابزاری از قدرت نرم فناورانه برای نفوذ جهانی را نیز ایفا میکند. به تعبیر کوین شو، سرمایهگذار آمریکایی، «متنباز همان نقشی را در فناوری ایفا میکند که هالیوود و مکدونالد در فرهنگ جهانی داشتهاند.»
🔹در نهایت، رقابت میان مدلهای هوش مصنوعی بسته و خصوصی آمریکایی، و مدلهای متنباز و حکومتی چین، نه صرفاً فنی بلکه ایدئولوژیک و تمدنی تلقی میشود. سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، این رقابت را تقابل میان «هوش مصنوعی دموکراتیک و استبدادی» دانسته و نسبت به پیشروی چین در تعیین استانداردهای جهانی هشدار داده است.
🌐
متاکاگ |
فراتر از شناخت