آیا کمک به فقرا بهتر از رفتن به حج و کربلا نیست؟
⁉️در برخی محافل و گفتگوهای دوستانه، گاه این پرسش مطرح میشود که:
آیا اگر پول حج و سفر کربلا را به یک خانواده فقیر بدهیم، کار بهتری نکردهایم؟!
🔅در نگاه اول، این پرسش رنگ و بوی دلسوزی و عدالتخواهی دارد. اما اگر دقیقتر به مسئله نگاه کنیم، درمییابیم که این نگاه، گرفتار یکسونگری است و از بسیاری از ابعاد و مولفههای مهم دیگر غفلت میکند!.
📍نخست، باید از خود بپرسیم: چه چیزی سبب میشود یک انسان اصلاً به فکر کمک به دیگران بیفتد؟، آیا صرف داشتن پول کافیست؟، پاسخ مسلماً نه است. زیرا ما بسیاری از افراد را میبینیم که خرج سفرهای تفریحی، تجملات یا خوشگذرانیهای بیثمر میکنند، بیآنکه به فکر نیازمندان بیفتند. پس باید ابتدا نیت و روحیهی کمک به دیگران، معنویت و احساس مسئولیت اجتماعی در انسان تقویت شده باشد تا چنین تصمیمی بگیرد.
📌اینجاست که نقش عباداتی مانند حج و پیاده روی باشکوه اربعین روشن میشود.
بررسیهای میدانی هم همین را تأیید میکند. اگر از صد حاجی قبل و بعد از حج درخواست کمک برای امور خیر شود، غالباً مشاهده میشود که کمکهای آنان پس از حج بیشتر و سخاوتمندانهتر شده است. چرا؟ چون حج در روح و ضمیر آنان اثر گذاشته و آنان را به انسانهای اهل خیر تبدیل کرده است.
✅ این مسئله، از منظر دینی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ائمه اطهار(علیهمالسلام) در پاسخ به همین شبهه، صریحاً فرمودهاند که این دو کار در تقابل با یکدیگر نیستند، بلکه حج اگر درست و با نیت پاک انجام شود، خودش مبدأ برکات زیادی حتی در زمینهی کمک به نیازمندان خواهد شد.
♻️بنابراین، نمیتوان صرفاً با دیدن فقیری، نسخهی تعطیلی عبادت دیگری را پیچید. بلکه باید کاری کرد که عبادت، انسان را به سوی مسئولیت اجتماعی و کمک به نیازمندان سوق دهد. این همان کارکردیست که این عبادات در صورت انجام صحیح، دارد.
مرتضی حسینی