🔴«انسان‌شناسی در قرآن و مکتب اهل بیت(ع)»؛ استاد مهریزی: ⬅️«کرامت انسان» حلقه اصلی مباحث دین شناسی است ⬅️ «کرامت انسان» را به یک قاعده فقهی تقلیل ندهیم ⬅️ ادبیات دینی، ادبیات «کرامت محور» است – بخش اول کرامت انسان ⬅️موضوع اولی که در این گفتارها به آن می‌پردازیم، مسئله کرامت انسان در قرآن و مکتب اهل بیت است. در این گفتار، ابتدا مقدماتی را درباره کرامت انسان ذکر می کنم، سپس مباحث را در چند بخش دنبال می کنیم؛ یک بخش به مباحث قرآنی می پردازیم و سپس به مکتب اهل بیت و به ویژه نهج البلاغه و اگر توفیقی بود، بحث چالش های مسئله کرامت انسان را هم طرح خواهم کرد. ⬅️به گمان من، وقتی بحث انسان مطرح می شود، می توان بلافاصله کلمه «کرامت انسان» را هم به آن اضافه کرد چون لااقل در زبان عربی، کرامت انسان با اصالت انسان برابری می‌کند که درباره آن توضیح خواهم داد. بر همین اساس می توان عنوان کرد که مسئله کرامت انسان یک قاعده و یک پایه «دین شناسی» است. برخی این مساله را در حد یک قاعده فقهی تقلیل می دهند، ولی به گمان من سطح آن بالاتر است یعنی در پایگاه اصلی و اساسی دین شناسی قرار می گیرد و هسته مرکزی و قطب اصلی دین شناسی است چون دین برای انسان آمده بنابراین اصل اساسی این است که انسان کجا قرار دارد و بر این اساس، کرامت انسان در نقطه مرکزی و اصلی قرار می‌گیرد. ⬅️وقتی عبارت «کرم» مطرح می‌شود، معمولاً آن را با واژه کریم می‌شناسیم که به معنی شخص سخاوتمند است و این یکی از مصادیق معنای کرامت به حساب می آید، ولی معنی اصلی کرامت در قدیمی ترین کتاب‌های لغت، در زبان عربی (که زبان قرآن نیز می باشد) «نجابت و اصالت» است. به عنوان مثال به انسان آزاده، نجیب و به شخصی که از ریشه و اصالت پاک خانوادگی برخوردار است، «کریم» گفته می شود. ⬅️در برخی از موارد این کلمه برای غیر انسان نیز به کار می رود به عنوان مثال درباره اسب، شتر و درخت نیز این کلمه به کار می رود، وقتی گفته می شود «اسب کریم» یا «کرم الفرس» یعنی اسبی که موی نرم، پوست لطیف و بوی خوبی دارد؛ یعنی اصالت و نجابت این حیوان منظور نظر است.[۲] بله یکی از موارد کاربرد واژهٔ «کرامت» انفاق و دست و دل بازی است، ولی در اصل به ذات برمی گردد. در واقع معنی اصلی و لغوی «کرامت انسان» در زبان عربی به معنای «نجابت و اصالت انسان» است و ما از این معنی، صحبت می کنیم؛ نه معنی کرم به معنی سخاوت و کریم و فرد سخی که آن هم یکی از شاخه ها و فروعات است. ⬅️قرآن این تعبیر را بسیار به کار برده از جمله: «رب کریم[۳]، کتاب کریم[۴]، بررة کرام[۵]، رزق کریم[۶]، اجر کریم[۷]، مقام کریم[۸]، رسول کریم[۹]، ملک کریم[۱۰]، عرش کریم،[۱۱]، زوج کریم،[۱۲]، قول کریم[۱۳]،  مدخلا کریماً[۱۴]، صحف مکرمة[۱۵]، عباد مکرمون[۱۶]» یعنی کرامت بر کل این عالم حاکم است. ⬅️خداوند کریم است، قرآنی که فرستاده کریم است، روزی که به انسان ها داده، کریم است، مقام و جایگاهی که به انسان ها می دهد، کریم است. جهان آخرت دار کرامت است، واسطه هایی که بین خدا و جهان هستند به عنوان کِراماً کاتِبین یا حفظه کرام یا کرام بررة می‌باشد. در واقع یک ادبیاتی را بیان می‌کند لذا کرامت فقط درباره انسان مطرح نمی‌شود بلکه همه چیز عالَم در همه قسمت‌ها، اصیل است. همه افعال، واسطه‌ها، نامه ها و مکاتبات بین خداوند و جهان، کریم است و انسان نیز کریم می باشد. به نظر من این نقطه شروعی است که نشان می دهد ادبیات دینی قرآنی، ادبیات کرامت محور است و وقتی می خواهیم راجع به کرامت انسان صحبت کنیم، اگر این توضیحات را در کنار آن قرار دهیم، بحث های بعدی را بسیار آسان تر می فهمیم؛ اینکه بعضی ها می گویند کرامت انسانی، یک کرامت اقتضایی و اکتسابی است، با این سلسله نمی سازد. https://fa.shafaqna.com/news/2001554/ جزئیات 👆👆👆 🌍 | خبرگزاری بین المللی شفقنا 🆔 @shafaqna_com