🔴«هیچ انسانی که خدا به او حکم و کتاب و نبوت داده، حق ندارد به مردم بگوید به جای خدا بنده من باشید.» / درباره رابطه با دیگر کشورها خود ملتها باید تصمیم بگیرند/ طبق قانون اساسی، در موارد اختلاف نظر مهم، باید رفراندوم برگزار کرد
🗣استاد سید جواد ورعی در نشستهای حقوق انسان در قرآن:
⬅️ طبق آیه صریح قرآن، «هیچ انسانی که خدا به او حکم و کتاب و نبوت داده، حق ندارد به مردم بگوید به جای خدا بنده من باشید.» این درست در برابر سیره سلاطین و ارباب کلیسا و فراعنه است. دعوت به خود به جای خدا شرک است و وقتی این حق برای پیامبران نیست، برای دیگران هم نیست.
🔹استاد مطهری معتقد است علامه نایینی در کتاب تنبیه الامه با نفی حکومت استبدادی یا به تعبیر ایشان، «تملیکیه» توحید اجتماعی را تبیین کرده است. نایینی این دو نوع حکومت را به «امانتدار» و «مالک» یا استبدادی تقسیم میکند. در نوع دوم حکومت، زمامدار خود را مالک کشور و مردمش میداند.
🔹حکومتها یا از سنخ ولایت و امانتداری هستند یا خود را مالک مردم و سرزمین میدانند. بنیان این نوع دوم حکومت را در تاریخ اسلام بنی امیه گذاشتند و خلافت پیامبر را به دیکتاتوری تبدیل کردند و به نظر میرسد هدف از سریال معاویه که این روزها پخش میشود، تبرئه بنی امیه و معاویه از همین اتهامات است.
🔹امام سجاد میگوید: اگر قاتل پدرم شمشیری که پدرم را با آن کشت به من امانت دهد، به او صحیح برمیگردانم. این جایگاه مهم امانتداری در اسلام است. خدا برای پیامبر ولایت قائل است و تصمیم پیامبر بر مومنان اولویت دارد، اما پیامبر امانتدار است.
🔹مبنای دیگری که از آن حق تعیین سرنوشت استفاده میشود، قاعده «سلطنت» به معنای عدم حق تصرف در مال دیگری است.
🔹طبق قاعده سلطنت، انسان بر جان و مالش سلطه دارد . این سلطه البته در اجتماع به دلیل تزاحم، محدودیتهایی دارد. از این قاعده هم حق تعیین سرنوشت فردی و اجتماعی در می آید.
🔹آموزه دیگر دینی، اصل عدم اجبار است. هیچ انسانی حق ندارد دیگری را به کاری مجبور کند. البته استثنائاتی دارد. مثلا وقتی کسی حقی را ضایع کرده، مثلا بدهکاری بدهی را نمیدهد، یا مردی نفقه همسرش را نمیدهد، دادگاه او را مجبور به دادن حق دیگری میکند.
🔹در عرصه اجتماعی نمیتوانیم کسی را مجبور کنیم از حقش بگذرد. شهید مطهری در بحث انتخابات میگوید مردم را باید در انتخاب آزاد گذاشت و اگر مردم صد بار هم اشتباه کنند، باید حق انتخاب داشته باشند و حق ندارید بگویید مردم قدرت تشخیص ندارند.
🔹زمانی که برخی حوزههای انتخابیه خبرگان تنها یک کاندیدا داشت، عضو جامعه مدرسین میگفت، وقتی یک میوه فروشی فقط گلابی دارد، شما همان گلابی را انتخاب میکنید که البته این نگاه با استاد مطهری در تناقض است.
🔹اگر ملتی بخواهد رشد کند، باید حق انتخاب داشته باشد. درباره رابطه با دیگر کشورها هم خود ملتها باید تصمیم بگیرند. طبق اصل ۵۹ قانون اساسی، در مواردی که اختلاف نظر وجود دارد، باید رفراندوم برگزار کرد و این اصل در این موارد باید اجرا شود.
🔹اصل امر به معروف و نهی از منکر هم حق تعیین سرنوشت را نتیجه میدهد. چون گاهی رفتار فردی باعث ضربه به دیگران شود و جلو او را میگیریم. دیگری اصل بیعت است که لازمه آن هم آزادی است. / انجمن اندیشه و قلم
🆔
@shafaqna_com