«مشکلات اجتماعی جامعه و افول اخلاق» نوشتاری از هادی سروش 🔹حجت الاسلام و المسلمین هادی سروش در یادداشتی که در اختیار شفقنا قرار داده، آورده است: ارتباط مشکلات اجتماعی و رفتار آدمی سخن در مورد تاثیر منفی «مشکلات اجتماعی» بر ایمان و اخلاق است. در جامعه مشکلاتی چون چشم و هم چشمی، طلاق، افت تحصیلی، اعتیاد، سختی کار، تزلزل بنیان خانواده، کم کاری و بی توجهی در ادارات، بی تعهدی در کسب و تجارت و… نمونه هایی از مشکلات اجتماعی است. خداوند در قرآن می فرماید: وَمَا أَصَابَکُمْ مِنْ مُصِیبَهٍ فَبِمَا کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَیَعْفُو عَنْ کَثِیرٍ … وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَهٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ = هر [گونه‌] مصیبتى به شما برسد به سبب دستاورد خود شماست، و [خدا] از بسیارى درمى‌گذرد (شوری/۳۰) گاهی زندگی ما تحت فشار است، اما نه بخاطر حوادث طبیعی یا رخدادهای روزمره زندگی، بلکه یک مشکل اجتماعی پدید آمده و یک کشور را دچار مشکل کرده است! اینجا نیز ایمان و اخلاق تحت آسیب قرار می‌گیرد و اگر مؤمن به حفظ ایمان و اخلاق توجه نداشته باشد، ممکن است ایمان و اخلاق به باد برود. به صراحت علامه طباطبایی در صفحه ۱۸۰ جلد دوم المیزان؛ مشکلات اجتماعی با اعمال انسان در ارتباط است. به این معنا که برخی از رفتار ما در پیدایش مشکلات اجتماعی ما در جامعه موثر است. بیان منشأ و راه درمان مشکلات در قرآن از جمله این مشکلات، مثلاً طلاق است که یک روی آن سبک زندگی غربی است و یک روی آن نیز عبارت از مشکلاتی نظیر اعتیاد است. در این زمان، انسان می‌ترسد که حتی فرزندش را نیز به جامعه بفرستد، اما باید دید این مشکلات از کجا ریشه می‌گیرد و وظیفه ما در قبال آنها چیست؟ بهترین اثری که می‌تواند ما را راهنمایی و هدایت کند، آیات قرآن کریم است. قرآن کتابی است که مشکلات ما را نشان می‌دهد و از طرفی درمان را نیز ارائه می‌کند، اما استفاده از آن باید از سوی ما صورت گیرد و رسیدن به مقصد با اراده ماست. ریشه مشکلات قرآن، ابتدا پاسخ می‌دهد که این مشکلات چه ریشه‌ای دارد: اولاً این مشکلات ارتباطی با ذات اقدس الهی ندارد و نباید گفت که خداوند این مشکلات را خواسته است که اگر این را بگوییم، در صورتی که خدای ‌ناکرده شرک نباشد، حداقل ناسپاسی خواهد بود. در سوره آل عمران فرمود: «ذَلِکَ بِمَا قَدَّمَتْ أَیْدِیکُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَیْسَ بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ»، این مشکلات، نتیجه رفتار شماست و خداوند ذره‌ای به بندگانش ظلم نمی‌کند. مفاد این آیه در آیات مختلفی تکرار شده است. پس آنچه با آن مواجه هستیم، رفتار اجتماعی خودمان است و اگر آمار طلاق و اعتیاد و ناهنجاری اجتماعی بالا می‌رود، باید در رفتار اجتماعی خودمان بررسی کنیم. چون مشکلات اجتماعی به ما برمی‌گردد. دلیل مشکلات بشر عملکرد اوست ملاحظه نمودید؛ خداوند ابتدا فرمود آنچه از مشکلات دارید ربطی به خدای مهربان ندارد و بلکه به دلیل عملکرد خودتان است! بعد در سوره روم، شرایط سخت و وجود مشکلات است را به شکل فراگیر ترسیم می کند و این فراگیری را از آنجا مهم معرفی می کند که سطح تمام جامعه را آسیب زده و درگیر می کند! آیه ۴۱ سوره روم این است که فرمود: «ظَهَرَ الْفَسَادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِمَا کَسَبَتْ أَیْدِی النَّاسِ لِیُذِیقَهُمْ بَعْضَ الَّذِی عَمِلُوا لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُونَ»؛ یعنی گاهی فساد و مشکلات اجتماعی به حدی است که تمام زمین و دریا را می‌گیرد و دیگر محدود نیست. هر کجا انسان چشم باز می‌کند می‌بیند گرفتاری وجود دارد و اینجاست که ایمان انسان‌ها به خطر می‌افتد. چه می‌شود که فساد فراگیر می‌شود و جامعه را از بین می‎‌برد؟ پاسخ همان عملکرد مردم است. در آیه ۲۵ سوره مبارکه انفال فرمود، این طور نیست که مشکلات اجتماعی در جامعه فقط گریبان یک عده‌ای را بگیرد. فرمود: «وَاتَّقُوا فِتْنَهً لَا تُصِیبَنَّ الَّذِینَ ظَلَمُوا مِنْکُمْ خَاصَّهً وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ»، یعنی نسبت به ناگواری‌ها و فتنه‌های ناگوار زندگی که اگر آمد گریبان یک جامعه را می‌گیرد مواظبت کنید. آنهایی که گرفتار می‌شوند، دیگران را نیز گرفتار می‌کنند. بدانید که اگر کسی باعث مشکلات اجتماعی شود، آنچه از گرفتاری‌ها می‌بیند، ابتدای کار است و برخی از عقاب‌ها برای آینده او است. https://fa.shafaqna.com/news/1101091/ 🆔️ https://eitaa.com/shafaqna_com