💠 شهود الهی 🔹 به امام صادق عرض كردند كه شما در معارف الهی ما را به خدا دعوت می‌كنید، خدایی كه دیدنی نیست و ادراك كردنی نیست چگونه او را بشناسیم و بپرستیم؟ فرمود چهار راه دارد؛ منتها راه‌ها را شما بستید: راه عرفانی دارد, راه برهانی دارد, راه حس و تجربه دارد, راه نقل هم دارد، فرمود ما شما را به غیب كه دسترسی معرفتی نداشته باشید دعوت نكردیم، خدا كه غایب نیست چگونه غایب است «رَأَتْهُ الْقُلُوبُ بِنُورِ الْإِیمَانِ» این برای عرفا است، «وَ أَثْبَتَتْهُ الْعُقُولُ بِیقَظَتِهَا إِثْبَاتَ الْعِیانِ» با برهان, حكما خدا را ثابت كردند «وَ أَبْصَرَتْهُ الْأَبْصَارُ بِمَا رَأَتْهُ مِنْ حُسْنِ التَّرْكِیبِ وَ إِحْكَامِ التَّأْلِیف»[1] شما اگر از علوم حسّی و تجربی بخواهید كمك بگیرید كه كفِ معرفت است، از علم حسّی و تجربی ما پایین‌تر علمی نداریم از اینها تجرید كلامی است, تجرید فلسفی است, تجرید عرفان نظری است تا برسد به شهود، این كف سواد است؛ یعنی احساس و معرفت حسّی و تجربی. فرمود این نظمی كه شما در عالم می‌بینید این نظم را چه كسی آفریده؟ 🔹 یك وقت ابوشاكر دیصانی طبق نقل مرحوم صدوق و دیگران آمد خدمت امام صادق(سلام الله علیه) عرض كرد به چه دلیل خدا هست؟ وقتی عرض كرد به چه دلیل عالَم مبدأیی دارد یك تخم مرغ دست كسی بود یا آنجا حاضر بود، حضرت فرمود این تخم‌مرغ را بررسی كنید، در این تخم‌مرغ یك مایع زردرنگ طلایی است و یك مایع زردرنگ سفید و نقره‌ای است، نه این مخلوط آن می‌شود نه این ممزوج آن می‌شود، این همین است؛ اما وقتی شما این را زیر بال و پر طاوس گذاشتید، خدا از این طاوس رنگ‌های گوناگون در می‌آورد، به تعبیر استاد حكیم الهی قمشه‌ای «عقل داند طایر اندر بیضه بال و پر ندارد»[2] حضرت فرمود این رنگ‌های گوناگون متنوّع محیرالعقول طاوس از همین دو رنگ زرد و سفید در آمده، شما یك پرِ رنگین را وقتی بكَنید، همان رنگ آن‌جا در می‌آید، تعبیر طاوس در این روایت آمده،[3] فرمود این را از كجا خلق كرده؟ اینكه بیش از دو رنگ نبود! ابوشاكر دیصانی و مانند آن را با برهان قانع كرده از راه كمك حس و تجربه، فرمود خدا غایب نیست؛ حالا تو اگر «أعمی» بودی چشم دلت بسته بود: ﴿لا تَعْمَی الْأَبْصارُ وَ لكِنْ تَعْمَی الْقُلُوبُ الَّتی فِی الصُّدُورِ﴾[4] تقصیر مشهود نیست، تو چشم بسته ای! [1] . الإحتجاج(للطبرسی)، ج2، ص337. [2] . دیوان حكیم الهی قمشه‌ای (انتشارات علمیه اسلامیه), ص598, غزل 187. [3] . الأمالی(للصدوقی)، النص، ص351. [4] . سوره حج، آیه46. 📚 سخنرانی عمومی در روز شهادت (علیه السلام) تاریخ: 1394/05/20 🆔eitaa.com/EsraTvEitaa