💠 حق توحید 🔹 به ما گفتند که در هر جا زندگی می کنید توفیقی پیدا کن که خوبان جامعه دنبال شما راه بیفتند، نه شما از جهل مردم، از بی‌ سوادی مردم و از عوامی مردم با گفتن قصه و افسانه و دستور و خواب عدّه‌ای را به دنبال خود راه بیندازید، چون ‌چنین اگر باشد هر دو گروه ـ خدای ناکرده ـ گرفتار جهنم می شوند. راه صحیح این است که انسان طوری زندگی کند که جز خدا نیندیشد. 🔹 سیدنا الاستاد مرحوم علامه طباطبایی را خدا غریق رحمت کند! ایشان در کتاب تفسیر قیم المیزان این فرمایش را دارند که مهم ‌ترین حق پیش مردم حق حیات است؛ امّا اسلام آمده به مردم فهماند که مهم ‌ترین حق، حق توحید است و نه حق حیات؛[1] انسان اگر یک زندگی داشته باشد: ﴿أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَل‏﴾،[2] این چه اثری دارد؟! اگر کسی موحّد نبود همین است، او حیات گیاهی دارد؛ یا دوران جوانی است که حیات او حیات گیاهی است و هنوز به حیات حیوانی نرسیده است، او خوش تغذیه می ‌کند، خوش جامه در بَر می ‌کند و خوش بالندگی دارد، همین سه کار را دارد: تغذیه، تَنویه و تولید. او در دوران جوانی این «نباتٌ بالفعل» و «حیوانٌ بالقوة» او هنوز حیوان نشده، این شخص یک درخت خوبی است؛ وقتی به مرحله ازدواج رسید، به مرحله عاطفه رسید، فرزند پیدا کرد، علاقه نسبت به زن و شوهر و علاقه پدر و فرزندی پیدا شد و عواطف و احساسات مطرح شد، این شخص «حیوانٌ بالفعل» و «انسانٌ بالقوه»، بعضی در همین حدّ چهل - پنجاه سال می‌ مانند و می‌ میرند؛ اما برخی ‌ها به مقام انسانیت می‌ رسند که با علم و عقل زندگی می ‌کنند، این شخص «انسانٌ بالفعل» و «ملکٌ بالقوة» او فرشتهٴ «بالقوه» است، از این شخص بالاتر هم که با فرشته‌ ها محشور می ‌شوند. [1] . المیزان فی تفسیر القرآن، ج2، ص71؛ «و قد أثبت القرآن أن أهم حقوق الإنسانیة هو التوحید و القوانین الدینیة المبنیة علیه كما أن عقلاء الاجتماع الإنسانی علی أن أهم حقوقها هو حق الحیاة تحت القوانین الحاكمة علی المجتمع الإنسانی التی تحفظ منافع الأفراد فی حیاتهم». [2] . سوره اعراف، آیه179. #حضرت_آیت_الله_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1395/08/27 🆔eitaa.com/EsraTvEitaa