🔻در بسیاری مواقع، بین حکم شرعی (حکم فقهی) و حکم اخلاقی تعارض ایجاد می‌شود؛ زیرا حکم شرعی گرفتن حق شخصی را اجازه می‌دهد و حکم اخلاقی، گذشت از حق شخصی را ترجیح می‌دهد. 🔹در این مواقع، معمولاً حکم اخلاقی بر حکم شرعی مقدم است؛ زیرا اثر حکم اخلاقی، نائل‌شدن به درجه و مقام در بهشت است؛ اما اثر گرفتن حق، همان فائده‌ی دنیوی است که فانی و زودگذر است. 🔸بر این اساس، همین دین که از نظر شرعی به زن اجازه داده است در مقابل کارکردن در منزل همسرش، از او مزد بگیرد، از نظر اخلاقی چنین اجازه‌ای نمی‌دهد؛ زیرا اگر بحث دریافت اُجرت مطرح شود، علاقه و محبت بین زن و شوهر کم می‌شود و این بی‌علاقگی به مرور زمان، مشکلات بسیاری برای آن‌ها ایجاد می‌کند. 🔹قرآن کریم نیز به موقعیت‌هایی که عفوِ حقوق از نظر اخلاقی پسندیده است، به صراحت توصیه کرده است: «وَ أَن تَعفُوا أقرَبُ لِلتّقوی»؛ اگر عفو کنید و بگذرید، به تقوا نزدیک‌تر است. ادامه دارد..... @abolhasanmahdavi