﷽📜هر روز یک درس از قرآن کریم ۱۶۲ 📖 درس امروز منتخب صفحات ۳۲۳ و ۳۲۴ 👌عنوان: خدای یگانه مدبّر هستی 💎آیه: «لَوْ كَانَ فِيهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا يَصِفُونَ»؛ (انبیاء، آیه ۲۲ ) اگر در آسمان و زمین جز خدا معبودانی بود ، آن دو تباه می شدند ؛ پس منزه است خدای صاحب عرش از آنچه (به ناروا ، او را) وصف می کنند. 🖋مقدمه شرک که زائیده جهل است ، از گرفتاری های عمده فکری بشر در طول تاریخ بوده است انبیای الهی و کتب آسمانی ، نفی شرک و زدودن ین پندار را در رأس برنامه های خود داشته اند . قرآن مجید هم از راههای مختلف، از جمله برهان های مستحکم به نفی این پیندار پرداخته است . آیه مورد بحث ، از جمله این برهان ها است. 📋واژه ها آلهه : معبودها (جمع اله) عرش : تخت پادشاهی (درباره خداوند اشاره به مرکز اداره جهان است) یصفون: توصیف می کنند (فعل مضارع از ماده « وصف») 📌نکات تفسیری ۱-تعدد اله موجب فساد و فروپاشی نظام هستی اگر فرض شود که پروردگار آسمان و زمین ، بیش از یکی است ، باید خدایان مدبر در وجود ، مستقل از یکدیگر و با هم متفاوت باشند. و گرنه با خدا بودن آنان ناسازگار خواهد بود. وقتی وجود ذات خدایان متفاوت بود ، صفات ذاتی آنان نیز متفاوت خواهد بود در نتیجه علم و اراده هر یک از خدایان ، غیر ا زدیگری بوده ، نظام علمی و مقام تدبیر هر کدام ، غیر از نظام و تدبیر دیگری خواهد بود. بنابراین اگر قائل به تعدد خدا شویم ، باید بپذیریم که نظام های گوناگونی نیز بر جهان آفرینش حکم فرما باشد که این خود سبب بر هم خوردن نظم جهان هستی خواهد بود. از آن جا که هیچ بی نظمی و نا هماهنگی ای در نظام آفرینش دیده نمی شود می توان به یگانه بودن مدبر جهان پی برد. ۲-فساد در آسمان ها و زمین تعدد مدیران و مدبران هم سطح در هر مجموعه ، باعث اختلاف و فساد و در نهایت ، فروپاشی نظام در آن مجموعه می شود چنانچه اگر اداره دو مدیر هم عرض داشته باشد ، به دلیل وجود اختلاف نظر ، آن اداره از انسجام لازم برخوردار نخواهد بود و فساد و تباهی در آن رخنه خواهد کرد . فساد ، مقابل « صلاح » و معنای آن ، خروج از حد اعتدال است . گفتنی است فساد و اصلاح هر چیز ، متناسب با خود آن چیز خواهد بود و فساد آسمان ها و زمین ، به معنای متلاشی شدن نظم کنونی و فروپاشی انسجام و پیوستگی آن ها است . بنابراین مراد از فساد در آسمان و زمین ، حوادث غیر مترقبه ، مانند سیل و زلزله و آتشفشان ها نیست تا به نظر بعضی اختلال در نظام و عدم انسجام و پیوستگی تلقی شود ، چه بسا این اتفاقات، در یک نگاه جامع و کلی ، خود باعث انسجام و پیوستگی آسمان ها و زمین باشد . ۳-تنزیه خداوند از پندارهای مشرکان جهل و عدم شناخت کافی از خدا ، موجب تصورات غلط از آفریدگار جهان شده است و هر کس به زعم و گمان خویش ، تصویری از خدا در ذهنش متصور ساخته است . می گویند فیلی را در مکان تاریکی قرار دادند و به کسانی که چنین موجودی را ندیده بودند ، گفتند وارد شوید و بررسی کنید و سپس فیل را به تصویر بکشید. یکی دست به پای فیل زده ، دیگری گوش فیل را لمس کرده و آن یکی خرطوم آن را هنگام وصف کردن ، هر کس طبق برداشت غلط خود از فیل ، آن را به ستون بلند و بادبزنی بزرگ و ماری بسیار قطور توصیف کردند ؛ حال آن که همه آن ها به دلیل عدم شناخت کامل اشتباه کرده بودند . بنابراین توصیف و پندارهای مشرکان درباره خداوند همه به سبب عدم شناخت خداوند است لذا خداوند خود را از این اوصاف منزه داشته است. 📢پیام ها ۱-تعدد خدا در جهان آفرینش ، محال و غیر ممکن است (چرا که « لو» امتناعیه در جایی به کار می رود که انجام شدنی نباشد (لو کان فیهما آلهه) ۲-تعدد در مدیریت ، مایه از هم پاشیدگی و فساد است (لو کان فیهما آلهه ... لفسدتا) ۳-تسبیح خداوند، باید پس از آگاهی و بر اساس استدلال و منطق باشد، نه کورکورانه (لوکان فیهما ...فسبحان الله ) (اول استدلال شد که اگر دو مدیریت بود، هستی به فساد کشیده می شد ، سپس تسبیح خدا آمد) 🗄 منبع: تفسیر همراه 🆔 @balaq_ir |بلاغ| balaq.ir