﷽📜 درسی از قرآن کریم (منتخب صفحات ۱۴۷ و ۱۴۸) 👌عنوان: اهمیت احسان به والدین 💎آیه: "قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ذَلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ"؛ انعام، ۱۵۱ بگو بیائید آنچه را پروردگارتان بر شما حرام کرده است برایتان بخوانم اینکه چیزی را شریک خدا قرار ندهید و به پدر و مادر نیکی کنید و فرزندانتان را از روی فقر نکشید ما ، شما و آنها را روزی می دهیم. و نزدیک کارهای زشت و قبیح نروید چه آشکار باشد چه پنهان و نفسی را که خداوند محترم شمرده به قتل نرسانید مگر به حق (و از روی استحقاق) این چیزی است که خداوند شما را به آن سفارش کرده است ، شاید درک کنید. 🖋مقدمه: در این آیه ، به بعضی از اصول محرمات در اسلام اشاره شده و گناهان کبیره را ضمن جملات کوتاه بیان فرموده است محرماتی که در جامعه جاهلی رواج داشته و اکنون به شکل دیگری در جامعه متمدن بروز کرده است . 📋واژه ها: تعالوا: بیائید – بالا بیائید (اسم فعل از ماده علو) احسان: نیکوئی و خوبی کردن در گفتار و کردار و رفتار املاق: تنگدستی و فقر ، نداشتن مال(از ماده ملق باب افعال) فواحش: کارهای زشت (جمع فاحشه) 📌نکات تفسیری ۱-علت مقدم کردن (الا تشرکوا) ذکر شرک پیش از سایر گناهان به این دلیل است که شرک ظلم عظیمی است که با ارتکاب آن امیدی به مغفرت خداوند نیست همچنان که فرمود ان الله لا یغفر ان یشرک به ویغفر ما دون ذلک لمن یشاء خداوند شرک را نمی بخشد و پائین تر از آن را برای هر کس بخواهد می بخشد. شرک گناهی است که سایر گناهان به آن منتهی می شود همچنان که منتهای هر عمل صالح و حسنه ای توحید خدای تعالی است؛ یعنی با یک جمله دو وظیفه را بیان کرد یکی حرمت آزار به والدین و دیگری وجوب احسان به آنان ۲-اهمیت احسان به والدین خداوند متعال در چهار آیه قران ، احسان به پدر و مادررا پس از توحید و ترک شرک بیان کرده و در سه آیه دیگر سفارش آنان را نموده است و این بهترین دلیل است که عقوق والدین پس از شرک به خدای بزرگ در شمار بزرگ ترین گناهان یا خود بزرگ ترین آنهاست. ۳-چرا خداوند به جای تحریم آزار پدر و مادر ، امر به احسان درباره آنان کرده است؟ دراین آیه به جای تحریم آزار پدر ومادر (که با سایر تحریم های این آیه هماهنگ است ) موضوع احسان ونیکی کردن به آنان ذکر شده است واین برای بیان این نکته است که چون احسان به والدین از مهم ترین واجبات است به طریق اولی ایجادناراحتی برای آنها حرام است یعنی با یک جمله دو وظیفه را بیان کرد یکی حرکت ازار به والدین و دیگری وجوب احسان به آنان. ۴-حرمت قتل فرزندان به سبب فقر مردم دوران جاهلی ، نه تنها دختران خویش را به دلیل تعصب های غلط ، زنده به گورمی کردند بلکه پسران را نیز که سرمایه بزرگی درجامعه آن روز به شمار می آمدند از ترس فقر و تنگدستی به قتل می رساندند با نهایت تأسف این عمل جاهلی در عصر وزمان ما در شکل دیگری تکرار می شود و به عنوان کمبود احتمالی مواد غذایی روز زمین کودکان بی گناه پیش از ولادت از راههای گوناگون به قتل می رسند. ۵- مراداز فاحشه ظاهری و باطنی مراد از فاحشه ظاهری ، گناه علنی و آشکار و مقصود از فاحشه باطنی ، گناه مخفی و برقراری رابطه نامشروع پنهانی است. علت اینکه از فواحش و قتل نفس نهی کرده این است که فحشا و شیوع قتل نفس باعث انقطاع نسل وفساد جامعه و خانواده و از بین رفتن امنیت می شود. ۶-نهی از نزدیک شدن خداوند دربرخی از گناهان به جای نهی صریح از انجام آن گناه ، مردم را از نزدیکشدن به آن بر حذر داشته است. از جمله در این فرموده است ۷- قتل به حق چیست؟ مقصود از قتل به حق قتل بعضی از نفوس است که در اثر پاره ای از گناهان احترامی را که خداوند برای مسلمانان یا کفار هم پیمان با مسلمین قرار داده از خود سلب نموده اند مانند قتل نفس عمدی فساد در زمین و ... 📢پیام ها ۱-بیان احکام الهی برای مردم ، یکی از وظایف انبیاءاست (قل .... ما حرم) ۲-محرمات دین، از سوی خداست و پیامبر از پیش خودچیزی را حرام نمی کند (حرم ربکم) ۳-نه تنها باید از ازار والدین پرهیز کرد بلکه باید به آنان احسان کرد (وبالوالدین احسانا) ۴-فرزند کشی و سقط جنین از ترس فقر ، عملی جاهلانه است اگر خدا ضامن روزی است چه ترسی از فقر (نحن نرزقکم) ۵-هم اصلاح جامعه از مفاسد لازم است و هم اصلاح روح از رذایل (ما ظهر منها و ما بطن) ۶-دستورات الهی ، مطابق عقل یا زمینه ساز شکوفائی آن است (لعلکم تعقلون) 🗄 منبع: تفسیر همراه 🆔 @balaq_ir|بلاغ| balaq.ir