← بحار الأنوار و سایر آثار حدیثی
علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله بیش از هر چیز به نگارش مجموعه های حدیثی علاقه داشت و از میان کتاب های او «بحار الأنوار»که مجموعه ی بزرگی از احادیث امامان شیعه است، بیش از همه شهرت دارد.
باز گشت به متون حدیثی و جمع آوری مجموعه های حدیثی و نیز شرح کتب حدیثی گذشتگان، جریانی بود که در دوران صفویّان رواج یافت و ریشه در تلاش علمای شیعه برای پاسخ گویی به نیاز های عقیدتی دوران خود داشت. نگارش کتاب «بحار الأنوار» نیز بخشی از توجّه عمومی علمای دوران به حدیث و حدیث نگاری بود. (14)
بحار الأنوار شامل همه دانش های بشری می باشد که در کلام امامان بازتاب یافته است و نقش دایرة المعارف شیعی را در دوران خود ایفا می کرد.
علمای این دوران و از جمله علّامه ی مجلسی رَحِمَهُ الله با این نگره که «همه ی علوم، منشأ الهی دارد و رد پای همه آن ها را در سخن امامان علیهم السلام می توان یافت» به تألیف چنین آثاری دست زدند. (15)
باز سازی حدیث شیعه تلاشی بود برای در دسترس همگان قرار دادن اندیشه ی معتبر دینی که پیش از همه در احادیث امامان متبلور شده و فراهم کردن متونی که به پرسش های شیعیان پاسخ دهد و آنان را از پرداختن به عرصه ها و علوم انحرافی مانند فلسفه و تصوّف بی نیاز کند. (16)
از همین روست که عملکرد علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله در تألیف مجموعه های حدیث شیعه معمولاً همچون عملی در تقویت مذهب تشیع ارزیابی شده و از او همچون احیاء کننده مذهب تشیّع یاد شده است. (17)
مجموع آثار عربی علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله را تا 10 عنوان ذکر کرده اند که پُر حجم ترین آن ها «بحار الأنوار» است که حدود 700 هزار سطر داشته و در یکی از چاپ های آن، 110 جلد است.
علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله به شرح مجموعه های حدیثی کهن شیعه نیز پرداخت و در این شرح ها مباحث مختلف فقهی و غیر از آن را بررسی کرد.
او شرحی بر کتاب کافی نوشت و آن را «مرآة العقول» نام گذاری نمود. وی همچنین شرحی بر کتاب تهذیب الاحکام نوشته ی شیخ طوسی رَحِمَهُ الله نگاشت به نام «ملاذ الأخیار فی فهم تهذیب الاخبار».
از دیگر آثار علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله باید به : شرح «چهل حدیث»، «الفوائد الطریفة فی شرح الصحیفه» در شرح صحیفه ی سجّادیه، رساله ی «اعتقادات»، رساله ی «اوزان»، و کتاب «الوجیزه فی الرّجال» اشاره کرد. (18)
← فارسی نگاری
علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله کتاب ها و رسالات متعدّدی به زبان فارسی نگاشت، که تعداد آن را تا 49 کتاب و رساله شمرده اند.
نگارش رسالات فارسی با هدف ترویج علوم دینی بین مردم عادّی انجام می شد و رویه ای بود که مدّتی پیش از علّامه مجلسی رَحِمَهُ الله آغاز شده بود، امّا آثار ایشان از شهرت بیشتری بر خوردار شد و با استقبال بسیاری از فارسی زبانان همراه گشت. (19) از جمله آثار فارسی علّامه محمّد باقر مجلسی رَحِمَهُ الله می توان به کتاب های زیر اشاره کرد (20) :
1. «عین الحیاة» که شرحی است بر وصیّت پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله به جناب ابوذر غِفاری مشتمل بر پند های اعتقادی، معارفی و اخلاقی.
2. «مشکاة الأنوار» در باب قرآن و دعا، فضیلت قرائت و ثواب آن.
3. «حیاة القلوب» در باب سر گذشت پیامبران، زندگانی پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و درباره ی امامت.
4. «جلاء العیون» در باب تاریخ و مصائب چهارده معصوم علیهم السلام.
5. «حلیة المتّقین» در باب آداب معاشرت و مستحبات زندگی روزانه ی فردی و اجتماعی.
6. «حقّ الیقین» در اعتقادات.
← وفات
علّامه محمّد باقر مجلسی رَحِمَهُ الله سر انجام در شب 27 رمضان سال 1110 هـ و در 73 سالگی ـ به تاریخ قمری ـ در اصفهان از دنیا رفت. (21) آقا جمال خوانساری بر ایشان نماز گذارد. (22) ایشان بنابر وصیّت شان در کنار مسجد جامع اصفهان و در جوار پدرش به خاک سپرده شد.
📚 منابع :
14. علّامه مجلسی (طارمی) : ص 70 ـ 71.
15. بحار الأنوار از زاویه نگاه دایرة المعارفی : ص 28 ـ 30.
16. همان : 36 ـ 37.
17. أعیان الشیعة : ج 9، ص 183.
18. علّامه مجلسی (طارمی) : ص 122 ـ 129.
19. همان : 89 ـ 95.
20. أعیان الشیعة : ج 9، ص 183.
21. الکنی و الألقاب : ج 3، ص 149.
22. روضاتی : ص 61.
✔️ جامعه نیازمند تبیین و آگاهیست
👈 #خبرهای_کم_ولی_خاص👇
بصیرت ظهور &ایتا👇
eitaa.com/basiratezohor
👈 #خبرهای_کم_ولی_خاص👇
https://splus.ir/basiratezohor