🔰
مسئله عفاف فقط با آموزش فردی حل نمیشود / اراده، دانش، تجربه و ساختارهای اجتماعی همه دخیلاند
🔺دکتر محمود سعیدی رضوانی، دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد، در ادامه نشست تخصصی عفافگرایی با اشاره به ابعاد پیچیدهتر تربیت اخلاقی و جنسی، اظهار داشت: تصور اینکه صرفاً با انتقال شناخت یا آموزشهای ذهنی بتوان رفتارهای مطلوب را در جامعه نهادینه کرد، سادهانگاری است. بسیاری فکر میکنند اگر دانش و آگاهی کافی به جوانان بدهیم، دیگر خطری احساس نمیشود. اما واقعیت این است که عوامل فرهنگی، سیاسی، امنیتی و ساختارهای پاداش و مجازات اجتماعی نیز نقش اساسی در رفتار افراد دارند.
🔺وی افزود: نمونهاش این است که حتی اگر استاد معارف هم با تمام شور درباره شهدا صحبت کند، باز تضمینی برای اثرگذاری کامل نیست. آنچه در جبهه توسط فرماندهان و خانوادههای شهدا رخ میداد، به مراتب پیچیدهتر و عمیقتر از آموزشهای صرف شناختی بوده است. امروز در جامعه و بهویژه دانشگاه، پیچیدگیها بیشتر شده و نیاز به راهبردهای چند وجهی احساس میشود.
🔺تربیت فقط امر فردی نیست؛ ساختارها تعیینکنندهاند
🔹سعیدی رضوانی با انتقاد از نگاه تقلیلگرایانه به تربیت، تصریح کرد: رفتار انسان فقط به دانش و نگرش فردی وابسته نیست. شرایط محیطی، اجتماعی و حتی سن و تجربه زندگی شخص بر اراده و تصمیمگیری افراد تأثیرگذار است. ساختارهای اجتماعی، سیاسی، اقتصادی اگر اصلاح نشوند، نمیتوان انتظار تحول ریشهای در رفتار جمعی داشت.
🔹وی افزود: مثلاً وقتی محیط بانکی یا مدرسهای با درگیری زیاد و فضای سمی همراه باشد، نمیتوان با توصیه اخلاقی یا آموزش صرف، رفتار کارکنان یا دانشآموزان را تغییر داد. باید به عوامل ساختاری توجه کرد. بسیاری از افراد رفتارهای پرخطر یا انحرافآمیز را نه بر اساس اختیار صرف، بلکه تحتتأثیر ساختارها و شرایط اجتماعی مرتکب میشوند.
🔺نقش سن و تجربه، و نیاز به تحلیل موقعیت
🔹عضو هیئتعلمی دانشگاه فردوسی گفت: سن افراد، تجربههای زیستی و حتی ارتباط نسلها هم در تغییر رفتار مؤثر است. امروز خیلی از والدین تحتتأثیر رفتار فرزندان خود قرار میگیرند؛ برعکس گذشته که نسل قدیم الگو ساز بود. بنابراین درک این پیوستگیها مهم است.
🔺اراده به تنهایی کافی نیست
🔹وی یادآور شد: حتی اراده افراد، بدون وجود زمینه و رفع موانع کافی، به عمل مؤثر نمیرسد. گاهی صدبار با خودمان عهد میکنیم، اما موانع درونی و بیرونی اجازه تحقق آن را نمیدهند. پس تحلیل رفتار افراد باید همه عوامل؛ اعم از روانی، اجتماعی، ساختاری و حتی دورههای سنی را در نظر بگیرد.
🔹دکتر سعیدی رضوانی در جمعبندی گفت: ما در کار تربیتی باید از نگرشهای ساده و خطی عبور کنیم و ابعاد پیچیده اخلاق، اراده و تأثیر ساختارهای بیرونی را لحاظ کنیم. برای سیاستگذاری درست در حوزه عفاف، لازم است شبکه مؤثر نیاز، شرایط و عوامل ساختاری اجتماعی را در دستور کار قرار دهیم.
📌 جبهه مردمی زیست عفیفانه مشهد مقدس
@zistafifaneh