💢
نظام اقتصادی مجموعه پنج حلقه به هم پیوسته است
💠 برشی از سخنرانی
#آیتالله_اراکی ، رئیس جدید مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی در چهارمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی
🔰نظام اقتصادی یعنی مجموعه پنج حلقه به هم پیوسته که البته در این حلقههای به هم پیوسته معاملات فردی جای میگیرد منتها نظام اقتصادی چیزی غیر از معاملات فردی است:
1️⃣ نظام تملک ثروتهای نخستین: فعالیتهای اقتصادی در جامعه بشر از تملک ثروتهای طبیعی و نخستین مثل آب، خاک، زمین، جنگل، دریا و … آغاز میشود. این، آغاز زنجیره نظام اقتصادی است و غیر از مسئله بیع، مضاربه و شرکت است.
2️⃣ نظام تولید: چه تولید شود؟چقدر تولید شود؟ اولویتهای تولید چیست؟ این تولید چگونه نظم پیدا کند در جامعه بشر؟
3️⃣نظام توزیع ثانویه: وقتی مردم کالا را تولید کردند، این کالا برای آن کسی که تولید را انجام داده سودآور است. اینجا یک توزیع دوم داریم. به این معنا که از این سود، جامعه میخواهد اداره شود؛ بنابراین، هزینههای اداره این جامعه را چه کسی باید پرداخت کند؟ جامعه احتیاج به امنیت، بهداشت، آموزش، جاده، راه و … دارد.
4️⃣ نظام مبادله: کسی که کالایی را تولید کرده به کالای دیگری نیاز دارد. مثلاً کسی که آب تولید کرده، احتیاج به نان دارد یا کسی که نان تولید کرده نیاز به آب دارد و … پس باید مبادله صورت گیرد. در اینجا به مبادله به صورت یک نظام نگریسته میشود. در این نظام مبادله، بانک تبیین میشود. پول در این نظام مبادله تعریف میشود؛ لذا اگر نتوانیم فقه نظام را استنباط کنیم نمیتوانیم بگوییم پول چگونه باید باشد.
5️⃣ نظام مصرف
✳️یکی از اشکالاتی که امروز در تحقیقات فقهی حوزه وجود دارد این است که میآیند درباره پول به تنهایی بحث میکنند. در حالی که این بحث ناقص و غیر علمی است چون پول یک پدیده خرد است که در نظام اجتماعی مبادله تعریف میشود. تا نظام مبادله را استنباط نکرده باشیم، نمیتوانیم بگوییم نقش پول چیست.