💠
سطوح اصطلاحات اقتصاد اسلامی | مدل اقتصاد در اسلام خارج از دوگانه دولتی و خصوصی است
❇️حجة الاسلام استاد
#کمیل_قنبرزاده، عضو شورای سیاست گذاری مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزه علمیه در گفتگو با
خبرگزاری ایکنا
✳️به نظر من این مناظرهای که اتفاق افتاد یک مناظره علمی نبود و بیشتر به مناظره احساسی و سیاسی شباهت داشت و در جاهایی متأسفانه خط مشی های اخلاقی به خوبی رعایت نشد.
واقعیت این است ما یک ادبیات بسیار گسترده و غنی در مباحث مرتبط با اقتصاد اسلامی داریم که اساساً طرفین مناظره هیچ اشارهای به محتواهای تولیدشده در این حوزه نکردهاند.
🔰وقتی در رابطه با اقتصاد اسلامی بحث میشود باید ابتدا مشخص شود کدام سطح اصطلاحی منظور است. عمدتاً نزاعهایی که وجود دارند حول این اصطلاحات است:
1️⃣
احکام اقتصادی:
در اسلام از احکام اقتصادی، به عنوان فقه اقتصاد یاد میشود و تا کنون هیچ متفکر دانشگاهی و حوزوی آن را نفی نکرده است.
2️⃣
مکتب اقتصادی اسلام:
شهید صدر در کتاب "اقتصادنا" به صراحت از مذهب اقتصادی اسلام- که ما از آن به "مکتب اقتصادی" تعبیر میکنیم - به عنوان راه سوم در برابر نظام سرمایهداری و سوسیالیستی یاد میکند.
مکتب اقتصادی اسلام یعنی اصول کلان راهبردی برای حل مشکلات اقتصادی موجود در جامعه و رسیدن به نقطه مطلوب. این اصول کلان راهبردی ستون فقرات نظامات است. در این رابطه هم میتوان گفت اختلاف نظر جدی وجود ندارد.
3️⃣
نظام اقتصادی اسلام:
ساختارها، سازمانها و نهادهای برآمده از اصول راهبردی متکی بر مبانی بینشی برای تنظیم رفتارها و روابط، به عنوان نظام اقتصادی اسلام قابل طرح و اثبات است.
در این سطح چالش هایی وجود دارد؛ برخی از متفکران بر این باورند که اسلام، احکام اقتصادی و مکتب اقتصادی دارد ولی نظام اقتصادی ندارد. اما در مقابل برخی دیگر این ادعا را قویاً رد میکنند. در این زمینه اساتیدی مانند دکتر میرمعزی و دکتر یوسفی کتابهای بسیاری را در پژوهشکده فرهنگ و اندیشه به چاپ رساندهاند و در پژوهشگاه فقه نظام هم مقالاتی منتشر شده است.
متأسفانه برخی از متفکران دانشگاهی، اطلاعاتشان نسبت به دستاوردهای علوم حوزوی بهروز نیست و هنوز افکارشان در حد نوشتههای شهید صدر و شهید بهشتی باقی مانده است، در صورتی که در این ۴۰ سال دستاوردهای بزرگی در حوزههای علمی، به ویژه اقتصاد اسلامی رقم خورده ولی چون برخی از اساتید دانشگاهی بیاطلاع هستند از روی بیاطلاعی قضاوتهای نادرست انجام میدهند.