فقه فرهنگی
🔹#فقه_مدرسه جلسه نهم 🔹اغتنام فرصت در برنامه ریزی درسی 🔸اغتنام، سود بردن از آنچیزی است که پیشتر مالک
▫️4.مرسله نهج البلاغة وَ قَالَ ؟ع؟‏ مِنَ‏ الْخُرْقِ .. الْأَنَاةُ بَعْدَ الْفُرْصَة وسائل الشيعة، ص84 وَ قَالَ ؟ع؟‏ إِضَاعَةُ الْفُرْصَةِ غُصَّة وسائل الشيعة، ص84 برای استفاده از نهچ البلاغه در فقه، باید سند آنها در دیگر کتب روایی به‌دست آورد. غصه در بیان شارع،میتوانددر مورد امور دنیایی نیز باشد درنتیجه دلالت بر حرمت نمی‌تواند داشته باشد. درنتیجه: اتلاف وقت کراهت دارد. مگر آنجا که اتلاف وقت دیگران باشد که بر اساس عناوین دیگر حرمت داشته باشد. 🔸دوم. روایات اغتنام فرصت 1. فَقَال‏ [رسول الله] ...یا أَبَا ذَرٍّ،اغْتَنِمْ خَمْساً قَبْلَ خَمْسٍ: شَبَابَكَ قَبْلَ هَرَمِكَ، وَ صِحَّتَكَ قَبْلَ سُقْمِكَ، وَ غِنَاكَ قَبْلَ فَقْرِكَ، وَ فَرَاغَكَ‏ قَبْلَ‏ شُغْلِكَ‏، وَ حَيَاتَكَ قَبْلَ مَوْتِكَ. ... كُنْ‏ عَلَى‏ عُمُرِكَ‏ أَشَحَ‏ مِنْكَ‏ عَلَى دِرْهَمِكَ وَ دِينَارِكَ. النص، ص 526 و 527.م اغتنام برای چیزی است که تلاشی برای کسب آن نشده است. مانند غنیمت جنگی. ما برای کسب عمر، زحمتی نکشیدیم؛ درنتیجه اغتنام فرصت گفته می‌شود. 2. مرسله نهج البلاغة: وَ الْفُرْصَةُ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ فَانْتَهِزُوا فُرَصَ الْخَيْر. وسائل الشيعة، ص84 3. [امير المؤمنين‏؟ع؟] خُذْ مِنْ نَفْسِكَ لِنَفْسِكَ وَ تَزَوَّدْ مِنْ يَوْمِكَ لِغَدِكَ وَ اغْتَنِمْ‏ عَفْوَ الزَّمَانِ‏ وَ انْتَهِزْ فُرْصَةَ الْإِمْكَانِ. عيون الحكم و المواعظ، ص241. 4. وَ كَانَ[الحسن بن علي] عَلَيْهِ السَّلَامُ : ... يَا ابْنَ آدَمَ إِنَّكَ لَمْ‏ تَزَلْ‏ فِي‏ هَدْمِ‏ عُمُرِكَ‏ مُنْذُ سَقَطْتَ مِنْ بَطْنِ أُمِّكَ، فَخُذْ مِمَّا فِي يَدَيْكَ [لِمَا بَيْنَ يَدَيْكَ‏] فَإِنَّ الْمُؤْمِنَ يَتَزَوَّدُ، وَ الْكَافِرَ يَتَمَتَّعُ. نزهة الناظر و تنبيه الخاطر، ص79. هدم عمر همان اتلاف است. 🔸درنتیجه برای خود دانش آموز اتلاف وقت کراهت دارد مگر منجر به عناوین دیگر شود.اغتنام فرصت، برپایه تناسب حکم و موضوع، استحباب دارد. حداقل آن، عدم اتلاف وقت است و حداکثر آن، سودبردن بیشتر از زمان تحصیل است. 🔸ادله سندی ضعیف داشتند اما تعدد آنها برپایه قاعده ضم احادیث، می‌توان از آنها حکم را برداشت کرد. 🔸اما برای کسی که برنامه ریزی درسی میکند، اتلاف وقت دانش آموز حرام است. درنتیجه هرچند آموزش دانش آموز مستحب است اما اتلاف وقت او حرام است!! درنتیجه برنامه‌ ریزهای درسی بسیار باید دقت کنند! 🔸اغتنام فرصت کلی داریم و اغتنا فرصت جوانی که آکد است. 🔹سه بعد بیان شده در برنامه ریزی درسی: 🔸اغتنام فرصت به ویژه اغتنام فرصت جوانی 🔸سرعت و از سویی، اتقان و زمنیه‌سازی و تانی و تثبت. توجه همزمان به هر سه. 🔸تقدم علمی که مقدمه انجام وظایف دانش آموز در امروز و آینده زندگی اوست. ▫️کتب درسی مدرسه ما توجه بیشتری به بعد بینشی دارد؛ اما به بعد گرایشی و رفتاری ـ مهارتی توجه بسیار کمی شده است. مهارتهایی که مقدمه انجام وظایف است، در آموزش و پروش توجه نشده است. در حالی در روایات از علوم واجب دانسته شده است. 🔹@feqahat