📌 گزارشی از گفت و گوی صمیمی با عنوان: «الزام به پوشش اسلامی: مشروعیت فقهی و پیامدهای اجتماعی» 🔹امروز در یکی از مدارس تهران، نشستی برگزار شد پیرامون ابعاد فقهی و اجتماعی قانون اخیر حجاب و عفاف. در یک طرف نشست یکی از فعالان سیاسی اصلاح طلب قرارداشت و در طرف دیگر یکی از اساتید حوزه ی تهران مهمان اصلاح طلب اصرار داشت که این قانون موجب نفرت عمومی از دین می شود و از آنجا که مجازات بی حجابی در زمره ی تعزیرات است و به دست حاکم، مصلحت کسب رضایت عمومی و جلوگیری از تنفیر اقتضا می کند که جرم انگاری بی حجابی کأن لم یکن گرفته شود. ایشان در بخش های بعدی، تلاش داشت تا مسئله ی رضایت عامه را بعنوان پایه ی قانون و حتی مشروعیت آن معرفی کند، به حدی که حتی اجرای قوانین الهی نیز در گرو آن باشد. نگاه ایشان به فقه و قوانین شرعی کاملا ابزاری و کارکردگرایانه و نتیجه گرایانه بود و به روشنی دیدگاه های آقای سروش در باب فقه را به یاد می آورد. دکتر سروش در مقاله ی فقه در ترازو که مربوط به حدود سه دهه ی قبل است، فقه را دانش دنیایی و غایت آن را سلمان دادن زندگی دنیایی معرفی می کند که در نهایت، نتیجه گرا بودن و ثمره ی مثبت داشتن در زندگی اجتماعی از غایت آن است، در نتیجه اگر حکمی فقهی خود موجب بی نظمی یا نارضایتی شود باید آن را ملغی دانست. ایشان بنابر این مقدمات، چون قانون حجاب را موجب نفرت و نارضایتی عمومی دانسته و آن را بی فایده، بلکه ضد اهداف دین می دانست، با جرم انگاری و مجازات بی حجابی مخالفت می کردند. 🔹در مقابل ایشان، یکی از اساتید حوزه قرار داشت که نفرت و انزجار عمومی را دلیلی برای تعطیل احکام نمی دانست و معتقد بود بسیاری از احکام در زمان خود اهل بیت وجود داشت که دارای این ویژگی بود اما موجب تعطیلی آن احکام نشد، سپاه مقابل امام حسین ع در کربلا، یکی از دلایل ستیز با ایشان را، حقد و کینه ی با پدرشان عنوان می کردند. در نتیجه معتقد بودند حدود الهی اگرچه ممکن است رضایت عمومی را از بین ببرد، اما رضایت عمومی که در پی عدم اجرای احکام الهی پیش می آید بسی بیشتر است و در نهایت با اجرای همین احکام است که رضایت عمومی تامین خواهد شد و لذا نباید رضایت عامه را توجیهی برای تعطیل احکام قرارداد. 🔹جمع بندی اینجانب از مطالب که در آخر به آن مهمان هم عرض کردم این بود که اگر بتوانیم با شیوه هایی حس منفی عمومی نسبت به حکمی را از بین ببریم چرا برویم سراغ تعطیل احکام؟ بله، رضایت عمومی را می توان از طریق اقناع عمومی نسبت به قانون و تفهیم مصالح عامه به عموم مردم تامین نمود و نباید در مقابل صرف نارضایتی بخشی از جامعه آنقدر منفعلانه عمل کرد، امروز حجاب است و فردا ده مسئله ی دیگر، در همه ی آنها می خواهید عقب نشینی کنید؟ 🔹مجموعا جلسه ی خیلی خوبی بود که نشان داد هنوز هم جنبه های ثابت و متغیر زندگی اجتماعی در ذهن اندیشمندان ما جایگاه درست خود را نیافته و عده ای از همه ی امور ثابت و حقیقی زندگی بشر به نفع امور متغیر دست می کشند و عده ای امور متغیر و تغییرات اجتماعی را نادیده گرفته و از جای دیگر سر در می آورند. با دوستان و مسئولین مدرسه قرار گذاشته ایم تا این بحث ها و مناظرات را تا رسیدن به الگوی مدیریت اجتماعی امام ره، ادامه دهیم. ما معتقدیم الگوی فقه سیاسی و اجتماعی امام در برگیرنده ی همه ی لایه های حیات اجتماعی است، از سویی قوانین ثابت مانند قوانین شرعی را به رسمیت می شناسند و از سوی دیگر به تغییرات اجتماعی، تغییرات ارزشی و فرهنگی و همچنین رضایت عامه توجه دارد. انشالله به این نقطه خواهیم رسید. ✍دبیر نشست، استاد کرباسچی @taamollat •┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄• 📬 کانال رسمی حوزه علمیه آیت الله ایروانی(ره) 🆔 @howzeh_iravani