ادامه مصاحبه
لازم به ذکر است که این ارجاعات به صورت هوشمندانه صورت گرفته است مثلاً در ابتدای کتاب به شرح نهایه الدرایه به جهت صعوبت کمتر ارجاع داده شده است و این ارجاع با نزدیک شدن به انتهای کتاب روند صعودی دارد و خود موجب تقویت طلاب می گردد.
موضوع پژوهشی به بیان نکات مورد تحقیق می پردازد. در این بخش به بیان نقائص و صحت و سقم کلام مرحوم آخوند اشاره می شود نه به توضیح بیان ایشان بنابر این موضوعات جنبه افزایش و رشد علمی مباحث را دارد که برای آشنایی ابتدایی منابعی پیشنهاد شده است.
این موضوعات اکثراً قابلیت مقاله شدن و تحقیق را دارا هستند.
تفاوت این بخش با منابع این است که در منابع به توضیح کلام آخوند پرداخته شده است و در موضوعات پژوهشی به تکمیل بحث و نقد و انتقاد پرداخته است.
سپس تمرین به صورت اکثراً تستی بیان شده است که از تمام پاراگراف ها طرح سوال شده است.
برای برقرار ارتباط متن کفایه در این کتاب به صورت پاراگراف بندی شماره گذاری شده است.
درس بر اساس فصل بندی تدریس نمی شود بلکه این فصول هر مبحث را در خود گنجانده است و ممکن است هر فصل بیش از یک جلسه درس و یا کم تر باشد؛ البته در صورت طولانی شدن بحث با پیدا کردن مقطعی فصل جدیدی را تشکیل دادیم.
اتفاقی که در حلقات (بیان حلقه های مفقوده در علم اصول و ارتباط ابحاث) اتفاق افتاده است در این درسنامه صورت نگرفته است به دلیل محبوس بودن در ساختار و ارائه بحث مرحوم آخوند خیلی ابتکار عمل به خرج ندادیم و به کمیت و ساختار بحث مرحوم آخوند مقید بودیم.
کفایه به لحاظ متن، حق مطلب و شیوه تدریس مزایا و ویژگی هایی دارد که ارزش این کار و زحمت را داراست و بنده با وجود تدریس حلقات اعتقاد دارم کفایه کتابی است ارزشمند.
امثال آقای زارعی که حاشیه ای بر کفایه نوشته اند دو تفاوت با کار ما دارند:
۱. متن درس خارج علماء را در ذیل هر موضوع بیان می کنند که ما متون را ذکر نکردیم.
۲. ما متعهد به مطالب تقریرات نبودیم اما ارجاعاتی به تقریرات داشتیم.
درسنامه می تواند مدل برای ارائه و نحوه تدریس دیگر دروس نیز باشد.
در برخی موارد اجمالاً سعی شده تا مطالب کاربردی گردند اما کاربردی کردن تمام مطالب سنگین بود و در مجموعه های دیگر پیگیری می شود.
این درسنامه کار های تکمیلی دیگری نیز می طلبد مانند ارائه پاورپوینت، پاسخ نامه و دیگر کار های تکمیلی.
نسبت به شروح کفایه بنده توصیه به شروح کفایه نمی کنم مخصوصاً شروح فارسی زیرا شرح فارسی توان درک و فهم طلبه را کم کرده و وابستگی به متن را زیاد می کند در صورتی که در سطوح طلبه باید فهم و درک متون خود را تقویت کند.
کفایه علیرغم تمام این شروح و درسنامه نیازمند استاد است زیرا نکات زیادی دارد.
به نظر بنده امروز دو دغدغه مهم در حوزه است که باید مقابله شود:
۱. نبود انگیزه:
که به نظر بنده عمده این عدم انگیزه عدم علم و اطلاع از تأثیر علم اصول در فقاهت و ادامه مسیر است و علم اصول علمی مختص درون حوزه نیست بلکه کاربرد های برون حوزوی نیز دارد.
علم اصول روش نمی دهد بلکه قاعده می دهد و ما بی نیاز از تنقیح و تحلیل این قواعد برای استنباط نیستیم مخصوصاً در موارد نوظهور کشف این موارد از منابع صامت دین جدیت طلاب را می طلبد و بدون این جدیت توانایی تولید علم دینی را ندارند.
کارکرد، اهمیت، ارزش و ضرورت علم اصول اگر بیان شود موجب انگیزه است.
یکی دیگر از عوامل افت انگیزه اطاله مباحث آموزشی و کاستی های ارائه بحث است که با کار های تکمیلی مخصوصاً استفاده از ابزار جدید می توان این مسئله را حل کرد و موجب انگیزه شد.
۲. تند خوانی:
تندخوانی بدون فهم و درک مطالب به این توجیه که در درس خارج بیان می شود؛ موجب می شود تا سطح علمی درس خارج افت کرده و در سطح کفایه قرار گیرد که مطالعه شب امتحانی و امتحانات حفظ محور به این پدیده دامن می زنند.
گفتگو: مرتضی الهداد
مدرسه عالی سطح چهار حوزه علمیه خراسان
eitaa.com/masathe4
•┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•
📚کانال رسمی معاونت آموزش حوزه علمیه خراسان:
http://eitaa.com/joinchat/1842216994C8e88b82cfe
╔═📚📒════╗
@howzehamozesh
╚════📖🔖═╝