هنر در شرایط جنگی / 8 هنرمند سرباز میدان جنگ است نه فرمانده! جنگ، آدم خودش را می‌خواهد با چالش‌های خودش. هنرمند آدم جنگ نیست، این را همه می‌دانند، آدم جنگ، در میدان جنگ است نه پشتِ بوم و سه‌پایه و فتوشاپ! هنرمند سرباز جنگ است و باید با دستور فرمانده‌اش بجنگند اگر قرار است در جنگ سهمی داشته باشد. اگر بخواهد صرفاً کار هنری بکند و احساساتش را بروز بدهد بحث دیگری است. بحث ما فعلاًً «جنگیدن» است. هنرمند برای جنگیدن باید اهل تحلیل و مطالعه باشد اما افتادن در دام «تحلیل‌گر شدن» بحث دیگری است. هنرمند اهل تحلیل و مطالعه است نه تحلیل‌گر! هنرمند سرباز جنگ است نه فرمانده، آن هم از نوع فرماندهی کل که دستور صلح و جنگ را صلاح بداند یا نداند! هنرمند چون سرباز است باید تمام وقت بجنگد با رعایت سلسله مراتب. نمی‌شود چون فلان تصمیم فرماندهان باب میل‌مان نباشد بزنیم زیر میز و بشویم سرباز فراری! جنگ قوانین خودش را دارد. الان خیلی‌ها شده‌اند سرباز فراری! شده‌اند تحلیل‌گر! و به جای جنگیدن دارند خودی را می‌زنند. برادر عزیز جنگ تمام نشده است. اگر سربازیم پس 1. آتش‌بس احتمالی به عامل اختلافاتمان تبدیل نشود. 2. نبرد افتخارآمیز را خودمان به باخت تبدیل نکنیم، که متاسفانه برخی‌ها این خط را دنبال می‌کنند. 3. غرور و جرأت در افتادن با دو دشمن (اسرائیل و آمریکا) در یک نبرد را با اظهار نظرهای نادرست خراب نکنیم. 4. گوش به فرمان ولیّ شجاع خود هستیم؛ حکم آنچه تو فرمایی. الان وقت جنگیدن ماست بسم‌الله اگر مرد جنگیم.