✨ بسم‌ الله الرحمن الرحیم 💠 چکیدۀ جلسه پنجم دوره مقدماتی جریان‌شناسی «سنّت و تجدّد» 🌀 ۱. عواملی که باعث رویارویی مستقیم مسلمانان عرب و یا حتی اندیشمندان غیرمسلمانِ عرب با تجدد شده است عبارتند از: ▫️۱. حمله ناپلئون به مصر. ▫️۲. سقوط امپراتوری عثمانی. ▫️۳. بحران خلافت در کشورهای عرب اهل سنت. ▫️۴. شکست اعراب در جنگ با اسرائیل. 🔺 که نتیجه این عوامل مسئله‌ای می‌شود به نام عقب ماندگی مسلمانان در کشورهای عربی. در واکنش به این عقب ماندگی بوده که جریان‌هایی در این کشورها شکل گرفته است. 🌀 ۲. هدف ناپلئون از تصرف مصر و حضور در خاورمیانه، ضربه‌زدن به منافع اقتصادی رقیبش بریتانیا، در هند بود. به هر حال ناپلئون سه سال فاتحانه در سرزمین مصر فرصت را برای اشاعه‌ی الگوهای جامعه فرانسه مغتنم شمرد. ورود او به سرزمین مصر، جامعه کهن و خسته عصر باستان را سختی تکان داد و سرآغاز تحولی نو و دامنه دار در این خطه گردید. این تاثیرات را می‌توان نقطه آغاز غرب‌گرایی در مصر، تقابل علم و دین، پدید آمدن بحران‌های خانوادگی و جنسی و... در سالهای ۱۷۹۸ میلادی به بعد که ناپلئون به مصر لشکر کشید دانست. 🌀 ۳. دومین گستره‌ی مواجه کشورهای عربی با تجدد که بسیار هم مهم و اساسی است، سقوط امپراتوری عثمانی است. پس از دولت عباسی که حدوداً ۵ قرن بر مناطق بسیار و جوامع مسلمین حکومت کرد، مدتی بعد عثمانی‌ها حکومت بر بیشتر جوامع مسلمین و غیر مسلمین در جنوب شرق اروپا، غرب آسیا و شمال آفریقا را بیش از ۶ قرن در اختیار گرفتند و یک حکومت قدرتمند را تشکیل دادند که مذهب رهبران این حکومتِ سنی، حنفی بود که بر آیین‌ها و مذاهب دیگر حکومت می‌کردند. آنان حتی بر غیرمسلمین هم حکومت می‌کردند. 🌀 ۴. جامعه اهل تسنن که با سقوط خلافت عثمانی دچارخلاء رهبری گردیده بود درمواجهه با تجدد و نوگرایی چاره‌ای جز ارائه الگویی برای مدیریت جامعه نداشت. 🌀 ۵. عامل دیگری که بر تقابل تجدد و سنت در کشورهای عربی تأثیر گذار بود شکست اعراب از اسرائیل در سال ۱۹۴۸ است. «در این نبرد، ارتش‌های نظامى پنج کشور عربى مصر، سوریه، اردن، عراق و لبنان، شرکت داشتند». «تصمیم صهیونیسم و قدرت‌هاى جهانى حمایتگر آن بر ایجاد یک کشور یهودى‌نشین در فلسطین براساس قطعنامه تقسیم فلسطین بود. این قطعنامه را مجمع عمومى ملل متحد در سال ۱۹۴۷ صادر کرده بود». این جنگ منجر به شکست مصر، تصرف مناطق زیادی از خاک مصر و لبنان، اشغال غرب فلسطین (نوار غزه) شد. 🏷 #جریان‌شناسی 🏷 #سنت‌_و_تجدد 🏷 #چکیده_جلسه 🔆 وب سایت تخصصی رواق معرفت 🆔 @revaghemarefat_ir