امام علی (عليه السلام) فرمود:
مردم چيزى از امور دينشان را براى اصلاح دنيايشان ترك نمى كنند مگر اين كه خداوند زيان بارتر از آن را به روى آنها مى گشايد.
نهج‌البلاغه ، حکمت ۱۰۶
اشاره به اين‌كه در بسيارى از اوقات، دستورات دينى و منافع دنيوى در برابر هم قرار مى‌گيرند و رعايت هر يك سبب ضايع شدن ديگرى است. انسان‌هاى موحد و يكتاپرستان حقيقى كه هيچ مؤثرى را در عالم جز به فرمان خدا نمى‌دانند به منافع دنيوى خويش پشت پا مى‌زنند و براى حفظ دين و ايمان و اطاعت فرمان‌هاى الهى مى‌كوشند، از اين رو رحمت الهى شامل حالشان مى‌شود و بهتر از آن عايدشان مى‌گردد. به عكس آنها كه دينشان را فداى دنيا و وظايف الهى خود را فداى منافع دنيوى مى‌كنند خداوند بدتر از آنچه را از آن بيم داشتند به سراغشان مى‌فرستد. فى المثل كسانى هستند كه حج واجب خود را كه بر طبق حكم شرع جنبۀ فوريت دارد به تأخير مى‌اندازند مبادا تشكيلات مادى آنها گرفتار ركود شود. در حديثى از امام باقر عليه السلام مى‌خوانيم: «مَا مِنْ عَبْدٍ يُؤْثِرُ عَلَى الْحَجِّ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ الدُّنْيَا إِلَّا نَظَرَ إِلَى الْمُحَلِّقِينَ قَدِ انْصَرَفُوا قَبْلَ أَنْ تُقْضَى لَهُ تِلْكَ الْحَاجَةُ؛ هيچ كس حاجتى از حوايج دنيا را بر حج مقدم نمى‌دارد مگر اين‌كه ناگهان نگاه مى‌كند حجاج خانۀ خدا كه آثار حج در چهرۀ آنها نمايان است از اين سفر باز گشتند پيش از آنكه حاجت او برآورده شده باشد». در حديث ديگرى كه در كتاب شريف كافى از امام صادق عليه السلام آمده مى‌خوانيم كه حضرت به يكى از اصحاب خاصش «سماعه» فرمود: «مَا لَكَ لَا تَحُجُّ فِي الْعَامِ فَقُلْتُ مُعَامَلَةٌ كَانَتْ بَيْنِي وَ بَيْنَ قَوْمٍ وَ أَشْغَالٌ وَ عَسَى أَنْ يَكُونَ ذَلِكَ خِيَرَةٌ فَقَالَ لَا وَ اللَّهِ مَا فَعَلَ اللَّهُ لَكَ فِي ذَلِكَ مِنْ خِيَرَةٍ؛ چرا امسال حج نمى‌روى؟ عرض كرد: معامله‌اى ميان من و گروهى است و گرفتارى‌هايى دارم و شايد خير، در آن باشد